آیا نتانیاهو در رفح زمین گیر می شود؟

پس از ماه ها مذاکره بین نمایندگان رژیم صهیونیستی و جنبش حماس با میانجیگری مصر و قطر، سرانجام حماس اعلام کرد که با آتش‌بس پیشنهادی و مباذله اسرا موافقت کرده است؛ اما سران اسرائیل زیر بار این پیشنهاد نرفته و مدعی هستند توافق پیشنهادی مشکلاتی دارد که با متن قبلی که آن ها در ماه گذشته با آن موافقت کرده بودند، متفاوت است. این در حالی است که میانجیگران می گویند تغییرات جزئی بوده و اسراییل در رد توافقی که به تعبیر آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا "سخاوتمندانه" بوده است، بهانه‌ تراشی می ‌کند و در آخر نیز مذاکرات به بن بست رسید.

در این میان، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم مدعی شده است که مذاکرات قاهره تلاشی نافرجام برای به تعویق انداختن تهاجم نظامی اسراییل به رفح است. در واقع مخالفت های مکرر اسرائیل با آتش بس ثابت کرده است که دولت جنگ طلب تل آویو هیچ تمایلی به توقف جنگ ندارد و عملا با حمله به رفح در جنوب نوار غزه جنگ طلبی خود را به نمایش گذارد.
در پی شکست مذاکرات و حمله اسرائیل به رفح و به ویژه تصرف و بستن گذرگاه رفح در غزه ازسوی این رژیم نگرانی ایجاد شده است که مواد غذایی و تجهیزات پزشکی که پیش از این نیز کمیاب بود، بیشتر کاهش یافته و منجر به تشدید فاجعه انسانی در باریکه غزه ‌شود. اسرائیل به بیش از یک میلیون فلسطینی که در این شهر در جنوب غزه پناه گرفته ‌اند، دستور تخلیه داده است؛ اما شرایط و امکانات مناطق میانی و شمالی غزه در حدی نیست که پذیرای این تعداد از آوارگان باشد.

رژیم صهیونیستی بدون توجه به مخالفت های جهانی و نیز آمریکا، با ادامه جنگ در غزه تصمیم دارد آخرین پایگاه باقیمانده در غزه را تصرف کرده و به زعم خود حماس را از بین ببرد. حتی ایالات ‌متحده هفته گذشته ارسال محموله های تسلیحاتی به اسراییل را به دلیل نگرانی از حمله تمام عیاراسرائیل به رفح متوقف کرده است، اما دولت نتانیاهو اعلام کرده است مخالفت آمریکا تاثیری در تصمیم اسرائیل برای ادامه جنگ ندارد.

در داخل اسرائیل اما وضعیت آشفته ای حاکم است. بسیاری در اسراییل بر این باورند که نتانیاهو به اسرا اهمیت نمی دهد و در نتیجه خواهان آتش ‌بس و معامله ‌ای برای تبادل اسرای اسراییلی نیست. این افراد تنها شامل خانواده کسانی نمی ‌شود که هنوز در غزه در اسارت به سر می‌ برند، بلکه این بدبینی در کلیت جامعه اسرائیل در حال افزایش است. تصور عمومی در داخل رژیم این است که نتانیاهو به دنبال حفظ قدرت خود است و به همین خاطر به جنگ در غزه ادامه می ‌دهد و به هر توافقی برای آتش بس پشت پا می ‌زند.

جنگ طلبی نتانیاهو از طرف به این دلیل است که پذیرش توافق آتش بس به منزله اعتراف به شکست است، زیرا اهداف اولیه جنگ مانند نابودی حماس محقق نشده است. از طرف دیگر، نتانیاهو تحت فشار جریان های تندور در کابیته خود مانند بن گویر وزیر داخلی قرار دارد که او را تهدید کرده اند که اگر سازش کند استعفا می دهند و در نتیجه دولت او دچار فروپاشی خواهد شد.
به علاوه، مخالفان جنگ در اسرائیل به نتانیاهو هشدار داده اند که ادامه فاجعه در رفح می ‌تواند پیمان ابراهیم با برخی کشورهای عربی را با خطر فروپاشی مواجه کند و در عین حال ادامه روند عادی سازی با کشورهایی چون عربستان سعودی در هاله ای از ابهام قرار خواهد گرفت.

باید دید نتانیاهو در برابر فشارهای داخلی و خارجی برای پذیرش آتش‌بس و تبادل اسرا چقدر می تواند مقاومت کند. این در حالی است که برخی ناظران معتقدند نتانیاهو قصد دارد با فشار نظامی بر حماس، سقف مطالبات خود را در هر گونه معامله تبادل اسرا افزایش داده و اگر ناچار به پذیرش آتش بس شود امتیازات بیشتری کسب کند.

در مقابل، موضع حماس این است که این جنبش برای رسیدن به آتش بس امتیازاتی داده است، اما اگر این توافق نیز از بین برود، جای نگرانی نیست و حماس ممکن است تصمیم بگیرد تا زمانی که آتش‌بس برقرار نشود، در هیچ مذاکره‌ای شرکت نکند. آن گونه که مقامات حماس اعلام کرده اند این جنبش آماده ادامه جنگ است، تا زمانی که اسراییلی‌ها متوجه شوند که باید آتش ‌بس برقرار شود.

در عرصه میدانی، شواهد و قراین حاکی از آن است که پیروزی در رفح برای اسراییل و نتانیاهو توهمی بیش نیست و بلکه با پیشروی در این منطقه، گرفتار باتلاق خواهد شد؛ خصوصا اینکه رزمندگان حماس علاوه بر رفح در سایر نقاط نوار غزه نیز مشغول عملیات علیه نیروهای اسراییلی بوده و کار را بر ارتش صهیونیستی دشوار خواهند کرد.