معنای جهش تولید چیست و چه تفاوتی با رشد تولید دارد؟

رشد اقتصادی را با عناوینی، مانند تولید ناخالص داخلی[2] و تولید ناخالص ملی[3] مورد بحث قرار می‌گیرد. البته همین دو شاخص در قالب‌های حقیقی، اسمی و سرانه مطالعه می‌شود.
نکته مهم اینکه جهش تولید موضوعی فراتر از رشد تولید است. تاکنون مفهومی با عنوان جهش تولید در تعاریف و عبارات اقتصادی قرار نگرفته است. با ‌وجود این، تعریفی جامع و کامل که بتوان بر آن تکیه کرد، به شرح ذیل است:
جهش تولید، یعنی جهش در کمیت و کیفیت تولید ناخالص داخلی کشور که بتواند اقتصاد را بر روی بالاترین سطوح روند رشد بلندمدت قرار دهد و رشدهای موقتی و بی‌کیفیت که بر پایه عوامل خارج از اقتصاد متکی است، مدنظر نیست[4].
منظور از رشد کیفی در تعریف بالا این است که رشد اقتصاد کشور تنها حاصل از بخش نفت نباشد؛ بلکه بخش کشاورزی و بخش صنعت و معدن نیز رشد داشته باشند.
در بحث جهش تولید ظرفیت‌های موجود در اقتصاد کشور و موقعیت اقتصادی به لحاظ وضعیت پایه تولید نیز مهم است. به بیانی دیگر، اگر در اقتصاد کشور ظرفیت خالی وجود داشته باشد، امکان جهش در تولید بیشتر از زمانی است که اقتصاد با تمام ظرفیت خود در حال فعالیت است.[5] از این منظر به نظر می‌رسد کشور ما ظرفیت بالایی در ایجاد جهش تولید دارد.
منابع:
[1]. مهرگان، نادر‌‌، اقتصاد خرد‌‌، نور علم، 1398.
[2]. تولید ناخالص داخلی (GROSS DOMESTIC PRODUCT) عبارت است از ارزش (ارزش پولی) تمامی کالا‌ها و خدمات نهایی تولیدشده در داخل مرز‌های یک کشور طی یک دوره زمانی خاص.
[3]. ارزش تمام تولیدات و خدماتی ایجادشده در بازه زمانی مشخص (معمولاً یک‌ساله) از سوی یک ملت در سراسر جهان.
[4] . حسینی‌نژاد، سید مهدی و حسین‌زاده، جوادی و شباک، اشکان و غلامی، محمد و یوسفی، نریمان. شناسایی شاخص‌های رصد جهش تولید در بخش‌های عمده اقتصاد ایران، پژوهشکده آمار: گروه پژوهشی آمارهای اقتصادی، خرداد ۱۳۹۹.
[5]. همان.