دیگر زمان جیمزباند بازی گذشته است و برای جاسوسی نیازی به استخدام یک آدم نیست. امروزه، جاسوسها در جیب ما همیشه همراهمان هستند و ما روزانه بیش از 10 بار به آنها سر میزنیم! جاسوسها در جیب ما به جاهایی که یک جاسوس سنتی هیچ راهی نداشت، راه پیدا کردهاند! با پیشرفت فناوری و گسترش استفاده از گوشیهای هوشمند، تهدیدات امنیتی نیز بهطور قابلتوجهی افزایش یافتهاند. یکی از مهمترین این تهدیدات، جاسوسی از طریق موبایل است که امنیت شخصی و اطلاعاتی افراد را به خطر میاندازد و جاسوسهای جیبی امروزه راه را برای سازمانهای جاسوسی آسان کردهاند. جاسوسی موبایل به روشهای گوناگونی انجام میشود و هدف آن دستیابی به اطلاعات حساس کاربران، نظارت بر فعالیتهای آنها و حتی کنترل دستگاه از راه دور است.
جاسوسی سیا از شهروندان
سالها قبل «ویکی لیکس» فاش کرد سیا از دستگاههای هوشمند برای جاسوسی از شهروندان استفاده میکند. ۹هزار صفحه از اسناد داخلی سیا نشان میداد، این آژانس جاسوسی با استفاده از ابزارهای گوناگون به گوشیهای هوشمند اندروید و اپل، تلویزیونهای هوشمند سامسونگ و خودروهای مجهز به اینترنت دسترسی پیدا کرده است.
راه نفوذ
از سوی دیگر، اطلاعاتی که «ادوارد اسنودن» افشاگر کنونی و کارمند سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، فاش کرد، نشان میدهد کاربران میلیونها گوشی هوشمند به دلیل شکافهای خاص مرورگر تلفن همراه در معرض خطر قرار میگیرند. سند فوق محرمانهای که سیبیسی به دست آورد، نشان داد کانادا و شرکای جاسوسیاش از ضعفهای یکی از محبوبترین مرورگرهای تلفن همراه در جهان استفاده کردند و قصد داشتند از طریق پیوندهایی به فروشگاههای گوگل و سامسونگ، گوشیهای هوشمند را هک کنند.
ائتلاف پنج چشم
بر اساس سند به دست آمده از اسنودن، ائتلاف اطلاعاتی با نام پنج چشم گروه جاسوسی متشکل از کانادا، آمریکا، انگلیس، استرالیا و نیوزلند به طور خاص به دنبال راههایی برای یافتن و ربودن پیوندهای داده به سرورهای مورد استفاده از طریق فروشگاههای برنامه موبایل گوگل و سامسونگ بوده است. در طول چندین کارگاه آموزشی که در اواخر سال 2011 و اوایل سال 2012 در کانادا و استرالیا برگزار شد، یک تیم تجاری مشترک Five Eyes تلاش کرد تا راههایی برای کاشت نرمافزارهای جاسوسی در تلفنهای هوشمند با رهگیری موارد ارسال شده هنگام دانلود یا بهروزرسانی برنامهها بیابد.
این سند نشان میدهد در نهایت، آژانسهای جاسوسی میخواستند نرمافزارهای جاسوسی را روی گوشیهای هوشمند خاص نصب کنند تا کنترل دستگاه یک فرد را در دست بگیرند یا دادههای را از آن استخراج کنند.
شنود در دریای کارائیب
«گاردین» در سال ۲۰۲۰ طی مطلبی ادعا کرد: «به گفته یک کارشناس امنیت شبکه تلفن همراه که دادههای سیگنالهای حساس را تجزیه و تحلیل کرده، به نظر میرسد چین از شبکههای تلفن همراه در دریای کارائیب برای زیر نظر گرفتن مشترکان تلفن همراه آمریکایی به عنوان بخشی از کمپین جاسوسی خود علیه آمریکاییها استفاده کرده است.»
پگاسوس
«پگاسوس» یک نرمافزار جاسوسی است که از سوی شرکت صهیونیستیNSO Group توسعه یافته است و این قابلیت را دارد که میلیاردها گوشی دارای سیستم عامل آیاواس یا اندروید را آلوده کند.
«رولاند ابی نجم» مشاور امنیت سایبری به خطرهایی که گوشیهای هوشمند امروزی ایجاد میکنند، اذعان کرد و گفت: «موبایل خطرناکترین وسیله از نظر جاسوسی است.» وی افزود: «این جاسوسی فقط مربوط به نظارت بر تماسهای تلفنی، پیامها و ... نیست، گوشی هوشمند شما به اینترنت متصل است و میکروفونهایی دارد که اسرائیل میتواند از راه دور آن را فعال کند تا به همه مکالمات گوش دهد و همچنین میتواند همه اتفاقات را از طریق دوربین تلفن همراه ضبط کند.» «محمد نجم» مدیر اجرایی SMEX (یک سازمان غیردولتی لبنانی که مدافع حقوق بشر در فضاهای دیجیتال است) گفت: «تلفنهای همراه وقتی به یک دستگاه نظارتی تبدیل میشوند، خطرناک هستند.» با توسعه هوش مصنوعی، همه چیز پیچیدهتر شد. به گفته ابی نجم، دادههای جمعآوری شده از دوربینهای امنیتی مستقر در سراسر جنوب لبنان با کمک هوش مصنوعی، رژیم صهیونیستی را قادر میسازد تا هر کسی را که میخواهد ترور کند.