گرما، آب، انرژی و آینده/ زمانی برای زیاده‌روی نیست

نه تنها ایران بلکه سرتاسر کره زمین این روزها شاهد گرمای بی‌سابقه‌ای هستند؛ گرمایی که به گفته دانشمندان و کارشناسان هواشناسی نتیجه گرم شدن کلی کره زمین و تغییر اقلیم و هواشناسی است که سبب شده اکثر مردم این سیاره خاکی درجه حرارت بالای دما را به طور محسوسی در سرزمین خود احساس کنند.

زیاده‌روی‌های انسان و تخریب محیط زندگی
از شرق تا غرب زمین و از شمال تا جنوب این کره خاکی شاهد گرم شدن یک تا دو درجه‌ای دمای زمین هستند؛ دانشمندان بر این باورند که مسبب اصلی این گرمایش فعالیت‌های انسانی و صنعتی و تولید بیش از حد گازهای گلخانه ای است که خود عاملی برای آب شدن یخ های قطبی و تولید پدیده ها و بلایای طبیعی است.
باید اذعان داشت که گرم شدن زمین و افزایش تابش خورشید و تشعشعات فرابنفش در کنار استفاده نامتناسب از منابع آبی و بهره برداری بیش از حد از سفره ها، بحران کم آبی و خشکسالی را به همراه داشته است. در این میان ایران اسلامی به دلیل قرارگیری در نیمکره گرم و خشک زمین و فلات کم آب کره خاکی در قیاس با دیگر کشورها شاهد افزایش دمای بیشتری است.

ایران گرم تر از دیگر نقاط
به گفته وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی «کشور ما طی پنجاه سال گذشته و در هر دهه، به طور میانگین ۰/۴ درجه سانتی‌گراد افزایش دما را تجربه کرده است.»

وی معتقد است: « روند گرمای هوا در ایران دو برابر جهان است و این در حالی است که در حال حاضر دمای هوای جهان بیش از یک درجه نسبت به عصر انقلاب صنعتی افزایش پیدا کرده ولی ایران طی ۵۰ سال گذشته ۲ درجه گرم‌تر شده است.»

گرما در ایران بی سابقه افزایش یافت و در برخی شهرها به قدری بالا رفت که مصرف شدید انرژی را به همراه داشت امری که سبب برخی قطعی ها شد و برای برخی خصوصا مراکز خدماتی گران تمام شد.
کمبود انرژی و مشکل در تامین آن در شدت گرما، سبب افزایش تعطیلی ها در کشور شد تا با کاهش مصرف انرژی برق به همه نقاط برسد. آسیب دیگری که از محل گرمای شدید ایجاد میشود کم آبی و بی آبی است. کشور ما به طور عادی در فلاتی کرم و خشک و کم آب است حالا گرما و به دنبال آن تبخیر آب های سطحی چه معضلی ایجاد می کند!

گرما و خشکسالی
با افزایش دما، شدت تبخیر و تعرّق دریاها، رودخانه‌ها و سایر منابع آبی هم بیشتر می‌شود و همین مسئله، ضمن کاهش ذخایر آبی، تقاضا و نیاز به آب را افزایش می‌دهد. پیش از این رئیس مرکز اقلیم شناسی کشور گفته است: «این تقاضا در تمام ابعاد مطرح است؛ مثلا در محیط‌زیست، درختان و گیاهان در هوای گرم‌تر برای اینکه خشک نشوند و به حیات خود ادامه دهند، نیاز به آبرسانی بیشتری دارند. یا در جوامع انسانی با گرم‌تر شدن هوا، تقاضا و میل به افزایش مصرف آب در بین افراد، به طرق گوناگون اعم از استحمام و آشامیدن، افزایش می‌یابد. این چرخه کمبود عرضه و ازدیاد تقاضا سبب محدودیت دسترسی به آب می‌شود و خشکسالی را تشدید می‌کند.»

شاید بد نباشد که بگوییم گرما تمام زندگی بشر را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ لذا لازم است در مصرف انرژی تصمیمات جدی گرفته شود و مردم باید به کم مصرف کردن و بهینه مصرف کردن عادت کنند تا این امر زندگی آینده را مختل نکند.