کسری ۳۵۰هزارمیلیاردی بودجه در نیمه اول سال؟

بودجه سال 1404 یکی از مهم‌ترین سندهای مالی دولت چهاردهم است که نه‌تنها وضعیت مالی کشور را در سال آینده مشخص می‌کند، بلکه به‌عنوان یک سند راهبردی، اولویت‌ها و جهت‌گیری‌های اقتصادی و اجتماعی دولت را نیز نمایان می‌سازد. تنظیم و اجرای بودجه همواره با چالش‌ها و موانعی همراه است که دولت چهاردهم نیز از این قاعده مستثنا نیست.

در ادامه به برخی از موانع و چالش‌های پیشِ‌روی دولت در این زمینه اشاره خواهیم کرد:

1. تورم و افزایش هزینه‌ها

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در تنظیم بودجه 1404، کنترل و مدیریت نرخ تورم است. افزایش قیمت‌ها و هزینه‌ها، به‌ویژه در بخش‌های کلیدی مانند انرژی و مواد غذایی، فشار زیادی بر منابع مالی دولت وارد می‌کند و می‌تواند تعادل بودجه را به‌هم بزند.

2. کسری بودجه و منابع درآمدی

روز گذشته معاون اول رئیس جمهور از کسری 1000همتی در نیمه اول سال خبر داده بود، این درحالی است که بعد از دریافت مجوز دولت برای کاهش سهم صندوق توسعه ملی از 40 به 20 درصد عملاً 350 هزار میلیارد تومان به منابع درآمدی دولت اضافه شده است. نکته جالب توجه اینکه این منابع جدید صرف پرداخت برخی مطالبات از دولت از جمله پرداخت دیون گندم‌کاران، طرح دارویار و مستمری افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی شده است.  نکته جالب توجه اینکه همه این موارد مرتبط با حوزه هدفمندی یارانه‌ها یا بخش فرابودجه‌ای می‌باشند. هرچند طبق اعلام سازمان برنامه این منابع جدید به پروژه‌های عمرانی نیز اختصاص خواهد یافت.

دولت چهاردهم با مسئله همیشگی کسری بودجه مواجه است. یکی از مسائلی که باید مورد توجه قرار گیرد، افزایش منابع درآمدی است، چه از طریق افزایش بهره‌وری در بخش‌های مختلف اقتصادی و چه از طریق ایجاد مالیات‌های جدید یا افزایش نرخ مالیات‌های موجود.

3. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها

یک چالش دیگر، تأمین منابع مالی کافی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌هاست. نیاز به نوسازی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، انرژی و فناوری اطلاعات، اهمیت ویژه‌ای دارد و بدون سرمایه‌گذاری مناسب در این بخش‌ها، رشد اقتصادی کشور محدود خواهد شد.

4. اشتغال و توسعه پایدار

ایجاد اشتغال و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، از دیگر اولویت‌های دولت در بودجه 1404 است، چالش‌های مربوط به بیکاری و توسعه ناپایدار، نیاز به برنامه‌های جامع و منابع مالی قابل‌توجه دارند.

5. تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی

تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بین‌المللی همچنان به‌عنوان مانعی جدی بر سر راه تأمین منابع مالی خارجی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی مطرح هستند. دولت باید راهکارهایی برای کاهش تأثیرات منفی این تحریم‌ها و ایجاد مسیرهایی برای همکاری‌های اقتصادی بین‌المللی پیدا کند.

در نهایت، تصویب و اجرای موفقیت‌آمیز بودجه 1404 نیازمند تصمیم‌گیری‌های قاطع، همکاری و هماهنگی میان بخش‌های مختلف دولت و بخش خصوصی و همچنین تعامل مؤثر با نیروی کار و جامعه است تا بتوان به اهداف تعیین‌شده دست یافت و چالش‌های موجود را به فرصت تبدیل کرد.