▼ حرف روز
پردههایی از جنگ شناختی!
درباره «جنگ شناختی» بسیار گفته و شنیدهایم؛ سبک نوینی از نبرد که در آن به جای اهداف جغرافیایی، فیزیکی و جسمی، ارادهها، باورها و ذهنها هدف حمله و هجمه قرار میگیرند. در میانه اتفاقات و رویدادهای گوناگون ابعادی از این نبرد شناختی رخ مینماید. برای نمونه، در صحنه رویارویی جبهه مقاومت با صهیونیسم بینالملل که امروز نماد و مظهر آن غزه و لبنان است، در کنار همه بمبارانها، تجاوزهای نظامی و کشتار زنان و کودکان و مردم بیدفاع، دشمن جنایتکار و وحشی از پیوست جنگ شناختی غافل نیست و با ابزار رسانه و شیوهها و شگردهای جنگ روانی درصدد تعریف صحنه نبرد به نفع خود است.
اما توسل به شگردهای شناختی و دستکاری ذهنی در رویدادها و اتفاقات روزمره سیاسی هم جای خود را دارد. برای نمونه، در پی سفر رئیس جمهور به قم و دیدار با علما و مراجع عظام تقلید و شرکت در چند جلسه، دو تصویر منتشر شد که روایتهای مختلفی از آنها در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی منتشر شد!
یکی از این موارد لحظه حضور دکتر پزشکیان در بیت آیتالله جوادی آملی و نحوه دست دادن این مرجع تقلید با رئیس جمهور بود که پس از انتشار به وسیله دفتر آیتالله جوادی آملی، زمینهساز برداشتها، تحلیلها و روایتهای متعدد و متکثری شد.
مورد دوم انتشار تصویری از حضور دکتر پزشکیان در جمعی موسوم به «مجمع مدرسین و محققین» بود که تصویر منتشر شده نشان میداد، رئیس جمهور در محلی در حال سخنرانی است که تصویری از مرحوم «حسینعلی منتظری» در کنار تمثال حضرت امام(ره) قرار دارد. این تصویر هم موجب مباحث مختلف در رسانه و فضای مجازی شد.
اما واقعیت این بود که در مورد اول بنابر تصاویر موجود و اذعان افراد مطلع، دست آیتالله جوادی آملی دچار درد و کسالت بوده و نحوه دست دادن ایشان هم به همین دلیل بوده است. در مورد دوم هم تصویر منتشر شده به وسیله یکی از پایگاههای خبری مربوط به دوران تبلیغات انتخاباتی و حضور آقای پزشکیان در آن زمان بوده که اگرچه از نگاه حاکم بر این تشکل سیاسی حکایت دارد، اما متعلق به سفر ایشان به عنوان رئیس جمهور نیست.
همین دو رویداد رسانهای و پیامدهای آن در فضای مجازی و افکار عمومی در 24 ساعت گذشته کافی است تا تأثیر جنگ شناختی را دریابیم و در برابر آن هشیار باشیم؛ چرا که این موارد نمونههای اول و آخر در نبرد باورها و ارادهها نبوده و نخواهد بود.
(علی حیدری)
▼ گزارش روز
بیمها و امیدهای نرخگذاری ارز در سال ۱۴۰۴
از مواضع تیم اقتصادی دولت در دو سه ماه اخیر اینگونه برداشت میشود که در سال آینده شاهد تغییراتی در نرخگذاری ارز خواهیم بود. چه اینکه برآوردهای ابتدایی از آن نیز در بودجه سال آینده به وضوح جایگذاری شده است. البته آنچه تحت عنوان نرخ دلار در بودجه استفاده میشود، نرخ قطعی نیست؛ بلکه یک نرخ محاسباتی است که براساس آن منابع ارزی به ریال تبدیل میشود تا با سایر منابع ریالی دولت قابل جمع باشند. کنکاش در آمار و ارقام بودجه نشان میدهد، تبدیل این منابع ارزی به ریال با دو نرخ صورت میپذیرد: یکی نرخ ارز ترجیحی که براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ قرار است به صورت تدریجی و متناسب با تورم افزایش (تعدیل) یابد و تا پایان سال آینده به 37 هزار تومان برسد؛ و دیگری نرخ ارز سایر که در حدود ۶۰ هزار تومان به ازای هر یورو (تقریباً معادل ۵۵ هزار تومان به ازای هر دلار) به ریال تبدیل شده است. به هر حال در تشریح این مسئله نکات بسیاری وجود دارد که برخی را اشاره میکنیم:
همه ما به کارگزاران خود در دولت اطمینان داریم که بنای ایشان بر رفع مشکلات معیشتی است و تیم اقتصادی دولت در این زمینه تمام تلاش خود را متمرکز کرده تا معیشت مردم و اقتصاد کشور به سر و سامان برسد.
ما درک میکنیم که استدلال دولت در اتخاذ چنین تصمیمی مبتنی بر آسیبهای نظام چند نرخی بر بازار است. نگرش و جمعبندی تیم اقتصادی دولت مبتنی بر این اصل کلی است (البته در جاهایی استثنا دارد) که اتخاذ سیاست تثبیت قیمت و تضمین قیمت (قیمت دستوری) بلای جان اقتصاد است؛ چه اینکه اولی بازار سیاه و فساد تولید کرده و دومی هزینهها و نشتیهای زیادی بر اقتصاد تحمیل میکند.
مطلوب ما این است که چنانچه دولت محترم مدعی استفاده از نظر کارشناسان در مدیریت امور است، خود را به طیف خاصی از صاحبنظران محدود نکند و نگاه و استدلال مخالفان را نیز مدنظر قرار دهد. چه اینکه بسیاری از کارشناسان، تغییرات اساسی در نرخ ارز کالاهای اساسی و واسطهای را به تحمیل تورم و گرانی بر معیشت مردم منجر میدانند و معتقدند چنین اقدامی رفاه کلی جامعه را کاهش میدهد و از قضا از کانال فشار هزینه بر بنگاه، به تضعیف تولید و صادرات میانجامد. از نگاه منتقدان، بدیهی است که چنین تغییراتی در شرایطی که چند سال است کشور تورم مزمن دو رقمی را تجربه میکند، کار را سختتر میکند و چه بسا بهتر باشد ابتدا اقتصاد به یک ثبات نسبی برسد و سپس تغییرات نرخگذاری ارز اعمال شود. به هر حال بهتر است دولت محترم همه جوانب امور را با استفاده از نظر کارشناسان همه جناحها بسنجد و سپس تصمیمی را که مصلحت جامعه است، اتخاذ کند. (علی محمدی)
▼ خبر ویژه
تغییر دکترین هستهای!
«کمال خرازی» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، دیپلمات و سیاستمدار باسابقه ایرانی در مصاحبه با شبکه خبری «المیادین» لبنان، با بیان اینکه اگر ایران با خطر موجودیتی روبهرو شود، دکترین نظامی خود در زمینه تولید سلاح اتمی را تغییر خواهد داد و اکنون توان ساخت سلاح اتمی را دارد، تأکید کرد: «جمهوری اسلامی پاسخ شرارت اخیر رژیم صهیونیستی را خواهد داد.» خرازی با انتقاد از اروپاییها و اشاره به اقدام ایران در لحاظ کردن حساسیتهای آنان در خصوص بُرد موشکی ایران طی سالهای گذشته، گفت: «در زمانی که آنها حساسیت ایران را در نظر نمیگیرند، بنابراین دیگر لزومی ندارد که ایران نیز حساسیت آنان را درک کند، لذا احتمال اینکه ایران بُرد موشکی خود را توسعه دهد و بیشتر کند، هست.» وی درباره مذاکرات آتشبس در غزه نیز گفت: «ایران دخالتی در آتشبس و مذاکرات آن ندارد. این قضیه مربوط به لبنانیها و فلسطینیهاست و هر تصمیمی هم که بگیرند، ما از آن حمایت خواهیم کرد.»
▼ اخبار
بازی انتخاباتی!
«سامی ابوزهری» از رهبران جنبش حماس فلسطین تأکید کرد: «رژیم صهیونیستی به دنبال آزادی اسرای خود و ازسرگیری بمباران غزه است.» ابوزهری با اشاره به اینکه حماس چنین چیزی را نمیپذیرد، گفت: «طرحی که در حال حاضر ارائه شده، آتشبس موقت چندروزه است که در ازای آن، شماری از اسرای صهیونیستی آزاد شوند.» وی در عین حال تأکید کرد: «آمریکا صرفاً به دنبال یک توافق صوری و ظاهری است و این آتشبس، هیچ ارتباطی با توافق جدی برای توقف کامل جنگ ندارد. کارشناسان تأکید دارند که دولت جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا که حامی اصلی جنایات صهیونیستها در غزه و لبنان است؛ در حال حاضر، صرفاً بهخاطر مسائل انتخاباتی، خواستار توافق آتشبس در غزه و لبنان است.» این رهبر حماس با بیان اینکه ما به دنبال توقف کشتار ملت خود هستیم، به شبکه خبری «الجزیره» گفت: «آنچه در این توافق ارائه شده، پاسخگوی مطالبات ملت ما نیست.»
ادعای تقلب در انتخابات
«دونالد ترامپ» نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات آمریکا برای طرح ادعای تقلب در انتخابات منتظر روز رأیگیری نمانده و همین الان مدعی شده است دموکراتها در تلاش برای مهندسی آرا به نفع خودشان هستند. در حالی که رأیدهی زودهنگام در آمریکا در مقایسه با سالهای گذشته رکورد زده، ترامپ در «تروثسوشال» نوشت: «این نقض مجرمانه قانون است. تقلب در انتخابات را متوقف کنید. وکیل جدید هرزه کامالا را چک کنید. ما تمام اوقات آنها را میپاییم. چه کسی فکر میکرد کشورمان تا این حد فاسد است؟» او در یک پست دیگر در همین شبکه مجازی مدعی شده در ایالت کلیدی پنسیلوانیا تقلب صورت گرفته است. ترامپ نوشت:«پنسیلوانیا دارد تقلب میکند و مچش در سطح گستردهای که تا به حال به ندرت سابقه داشته، گرفته شده است. تقلب را به مسئولان گزارش دهید. نهادهای مجری قانون باید اقدام کنند، همین حالا!» طبق آماری که دانشگاه فلوریدا اعلام کرده است، تا کنون بیش از 62 میلیون نفر به صورت زودهنگام در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا شرکت کردهاند. این میزان شرکت به صورت زودهنگام 40 درصد کل میزان مشارکت رأیدهندگان در انتخابات سال 2020 است.
اشتباه بزرگ رخ داده است!
پایگاه آمریکایی «آکسیوس» به نقل از منابع اطلاعاتی غربی گزارشی را درباره آمادگی تهران برای پاسخ به حمله اخیر تلآویو منتشر کرد. بر این اساس، دو منبع اطلاعاتی صهیونیست به آکسیوس خبر دادند: «تهران در حال آماده شدن برای حمله گسترده به اسرائیل در روزهای پیش روست و این احتمال وجود دارد که این حمله پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پنجم نوامبر انجام شود.» این منابع مدعی هستند: «برآوردهای اطلاعاتی نشان میدهد این حمله با شمار زیادی هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) و موشکهای بالستیک انجام خواهد شد. این حمله قرار است در پاسخ به حمله محدود رژیم صهیونیستی به ایران انجام شود.» یک منبع ایرانی به «سیانان» اعلام کرده است: «ایران در حال آماده شدن برای یک پاسخ قاطع و دردناک به اقدام اخیر اسرائیل و به احتمال زیاد پیش از انتخابات پنجم نوامبر آمریکاست.» آکسیوس با برجسته کردن سخنان «سردار حسین سلامی» فرمانده کل سپاه پاسداران ایران، مینویسد: «سلامی از جمله ژنرالهای ارشد ایرانی است که اعلام کرده است اسرائیل با حمله به ایران اشتباه بزرگی مرتکب شده و پاسخ ایران متفاوت از هر سناریویی است که تل آویو بتواند متصور باشد.»
پاسخ غیر قابل تصور در راه است
«سردار سلامی» گفت: «دشمنان اسلام در تمامی فتنهها، دشمنیها و حملههای به جهان اسلام نقشآفرین بودهاند و هیچ گاه از شکستهایی خود درس نگرفتهاند؛ اما زمان به شما ثابت خواهد کرد که به سمت فروپاشی حرکت میکنید.» او ادامه داد: «رژیمی که در حال فروپاشی است، همواره منزوی و دارای مشکلات بینالمللی و مشکلات اقتصادی است؛ از این رو به زودی شاهد خواهیم بود که این رژیم که همچون درختی بیریشه است، به زودی فرو خواهد افتاد؛ البته شما جایی برای فرار ندارید و فکر میکنند با پرتاب چند موشک میتوانند مسیر انقلاب اسلامی ایران را تغییر دهید؟ در وعده صادق دو شما شاهد بودید که آسمانتان چگونه از هم شکافته شد. این بار هم خطا کردید و به زودی شاهد پاسخ سخت و غیرقابل تصوری به خطاهای شما خواهیم بود.»
▼ اخبار کوتاه
◄ رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران را به مدت یک سال دیگر تمدید کرد. در نامهای که بایدن برای کنگره ارسال کرده، تصریح شده است: «وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران که در فرمان اجرایی شماره ۱۲۱۷۰ در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ اعلام شده، بعد از ۱۴ نوامبر ۲۰۲۴ همچنان مؤثر خواهد بود.» در ادامه این بیانیه آمده است: «روابط ما با ایران هنوز عادی نشده و روند اجرای توافقات مورخ ۱۹ ژانویه ۱۹۸۱ با این کشور ادامه دارند.»
◄ وزیر خارجه آلمان از تصمیم این کشور برای تعطیل کردن سه سرکنسولگری ایران خبر داد. «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه به تصمیم دولت آلمان واکنش نشان داد و گفت: «دولت آلمان در حمایت از تروریستی که جان ۱۴ بیگناه را گرفت و بیش از ۲۰۰ تن دیگر را مجروح کرد، دهها هزار ایرانی دیگر را که پاسپورت آلمانی دارند، تحریم میکند. هر کسی میتواند حکمت را در این تصمیم ببیند!»
◄ «سردار فدوی» گفت: «بیش از ۴۰ سال است که هیچ تجاوزی را بیپاسخ نگذاشتهایم و میتوانیم هر آنچه را که صهیونیستها دارند، در یک عملیات هدف قرار دهیم.» جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصریح کرد: «شهادت رهبران مقاومت، محور مقاومت را تقویت میکند، نه تضعیف. رژیم صهیونیستی فکر میکند با به شهادت رساندن سیدحسن نصرالله و دیگر رهبران حزبالله، مقاومت اسلامی در لبنان را حذف کرده است، اما مقاومت لبنان از گذشته قویتر شده است.»
◄ پلیس رژیم صهیونیستی و شاباک از دستگیری چند اسرائیلی به اتهام جاسوسی برای ایران خبر دادند. جزئیات بیشتری در این زمینه منتشر نشده است. سیام مهرماه نیز خبرنگار وبگاه صهیونیستی «تایمز اسرائیل» به نقل از وزارت دادگستری رژیم صهیونیستی مدعی شد، هفت اسرائیلی به اتهام جاسوسی برای ایران از جمله عکسبرداری و جمعآوری اطلاعات از پایگاههای ارتش رژیم بازداشت شدهاند.
◄ شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی از بازداشت افرادی در دفتر نتانیاهو به دلیل یک پرونده امنیتی مرتبط با احتمال آسیب رساندن به اهداف جنگ در غزه خبر داد. برخی منابع نیز از بازداشت «ایلی ویلدشتاین» یکی از سخنگویان نتانیاهو پس از اتهام درز اطلاعاتی محرمانه به روزنامه «بیلد» آلمان خبر دادند. در همین راستا، دفتر نتانیاهو اعلام کرد، دهها مورد اطلاعات در مورد قضایای مهم و حساس به بیرون درز کرده است. دفتر وی مدعی شد، هیچ اطلاعاتی از دفتر نتانیاهو به بیرون درز پیدا نکرده است و دفتر نتانیاهو اعلام کرد که نخست وزیر خواستار لغو فوری دستور منع انتشار تحقیقات در مورد قضیه درز اطلاعات محرمانه شده است.
◄ارتش رژیم صهیونیستی نیز از رهگیری سه فروند موشک به سمت شمال تل آویو خبر داد. گزارشها و ویدیوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی حاکی از عبور موشک از سامانه پدافندی رژیم صهیونیستی و اصابت آن به ساختمانی در شهرک «الطیره» در مرکز فلسطین اشغالی حکایت دارد.