مسعود جمالی در یادداشتی به تحلیل تجارت جهانی در سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ پرداخت. بخش ابتدایی یادداشت او را در ادامه میخوانیم: در سال ۲۰۲۴، تجارت جهانی به رکورد ۳۳ تریلیون دلار رسید که یک تریلیون دلار بیشتر از سال ۲۰۲۳ است. این رشد نشاندهنده افزایش ۳/۳ درصدی در تجارت جهانی بود که شامل افزایش ۷درصدی در تجارت خدمات و رشد ۲درصدی در تجارت کالاهاست. رشد تجارت جهانی با وجود موانع متعددی از جمله تنشهای ژئوپلتیکی، تغییرات سیاستهای زیستمحیطی و ضرورت تنوع در زنجیرههای تأمین، اتفاق افتاد و در چند حوزه مهم قابل بررسی است:
- رشد تجارت فناوری: یکی از بخشهای کلیدی که در سال ۲۰۲۴ رشد چشمگیری داشت، تجارت محصولات فناوری و دیجیتال بود. با گسترش سریع زیرساختهای دیجیتال و تقاضای جهانی برای فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی، خدمات ابری (Cloud computing) و باتریهای خودروهای الکتریکی، این بخش بهعنوان یکی از عوامل محرک اصلی رشد تجارت جهانی ظاهر شد. بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات همچنان محرک اصلی تجارت خدمات بود و بسیاری از کشورها بر دیجیتالسازی و صادرات خدمات مبتنی بر فناوری تمرکز کردند. تجارت سختافزارهای مرتبط با انرژیهای تجدیدپذیر، مانند پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی نیز افزایش قابلتوجهی داشت. - روابط تجاری امریکا و چین: ایالات متحده تعرفههای خود را بر صادرات چین افزایش داد، بهویژه در بخشهای باتریهای خودروهای برقی و پنلهای خورشیدی که تأثیر عمیقی بر الگوهای تجاری داشت. - فشارهای ژئوپلتیکی: فشارهای ژئوپلتیکی در سال ۲۰۲۴ به طور قابل توجهی پویایی تجارت جهانی را تغییر داده است. عوامل کلیدی عبارتند از تنشهای جاری امریکا و چین، جنگ روسیه در اوکراین و تغییر اتحادها. جریانهای تجاری به طور فزایندهای بیشتر تحت تأثیر همسوییهای ژئوپلتیکی کشورها قرار گرفته است تا عوامل اقتصادی.
منبع: روزنامه جوان