صلح، قربانی اهداف شخصی

این نشست نه برای صلح بلکه به دلیل جاه طلبی‌ها و زیاده‌خواهی‌های یک جابنه و فردی ترامپ و زلنسکی به تنش کشیده شد. افرادی که نشان داده‌اند که هیچ ارزشی برای صلح و انسانیت قائل نیستند و برای منافع خویش به دنبال قربانی سازی امنیت جهان و جان میلیون‌ها نفر هستند.

پایگاه بصیرت

دیدار ترامپ و زلنسکی روئسای جمهور آمریکا و اوکراین در کاخ سفید با محوریت امضای توافقنامه چند صد میلیارد دلاری برخورداری آمریکا از منابع معندی اوکراین در حالی جمعه برگزار شد که نتیجه نهایی آن امضای این توافقنامه نبود. بر اساس ویدئوها و اخبار منتشره از این نشست طرفین به جای رویکرد تعاملاتی رویکردی تهاجمی همراه با تحقیر سازی و اتهام زنی علیه یکدیگر داشته اند. در یک سو ترامپ و معاونش با جملات تحقیر آمیز همچون قدردان نیستی، باید تشکر کنی، توان و نیروی جنگ نداری، بدون آمریکا تا به امروز دوان نمی‌اوردی، آغاز گر جنگ بوده‌ای و... زلنسکی را خطاب قرار داده و ماهیت ریاست جمهوری وی را به نابودی کشیده‌اند. از سوی دیگر زلنسکی نیز که درخواست ضمانت امنیتی را مطرح کرده بود در نهایت بدون امضای توافق از کاخ سفید خارج شده در عین آنکه در گفت و گو با فاکس نیوز حاضر به عذرخواهی از ترامپ نشده است.
با توجه به اینکه طرفین پیش از نشست نسبت به توافق ابزاری خوش بینی کرده بودند این سوال مطرح است که چرا طرفین چنین رویکرد تهاجمی را در پیش گرفته‌اند؟

ترامپ به دنبال چه بود؟
1-حس انتقام گیری: هر چند که ترامپ مدعی است که در اوکراین به دنبال صلح بوده و درگیری او با زلنسکی نیز به خاطر خودداری او از صلح بوده اما حقیقت امر ورای این ادعا را نشان می‌دهد. رفتارهای ترامپ نشان می‌دهد که او فردی خودشیفته با حس انتقام گیری از مخالفان خویش است چنانکه در یک ماه و نیم ریاست جمهوری‌اش اولویت آن را تسویه حساب با آنانی تشکیل می‌دهد که در انتخابات و یا 4 سال ریاست جمهوری بایدن علیه او اقدام کرده‌اند. برکناری بسیاری از قضات و کارمندان، برداشتن حفاظت شخصی از بولتون، پومپئو و... در این چارچوب قابل تعریف است. کارنامه زلنسکی نشان می دهد که او به شدت حامی دموکرات و هریس بوده است و علیه ترامپ صحبت‌هایی داشته است. به نظر می‌رسد یکی از ابعاد رفتاری ترامپ را انتقام گیری از زلنسکی به جرم حمایت از دموکرات‌ها تشکیل می‌دهد. این مهم زمانی اشکارتر می‌شود که جی دی ونس، معاون دونالد ترامپ در دیدار به زلنسکی می‌گوید: « شده یک بار بگویید متشکرم؟ شما برای حمایت تبلیغاتی از مخالفان به پنسیلوانیان رفتی.»

2-باج خواهی بیشتر از اوکراین: هر چند که زلنسکی با قرارداد منابع اعلام مخالفت کرده است اما چنانکه ترامپ نیز عنوان کرده کی یف بدون حمایت امریکا هیچ توانی برای ادامه جنگ نخواهد داشت و در نهایت باید به خواست آمریکا تن دهد. در این شرایط به نظر می‌رسد ترامپ با رویکرد حقارت آمیز به زلنسکی برآن است تا میزان خواسته‌های خود از کی یف را بالا ببرد که در کنار منابع می‌تواند شامل برکناری زلنسکی و انتخابات باشد بویژه آنکه شرایط پیش آمده عملا نمی تواند نشانه‌ای بر بهبود روابط میان طرفین باشد.

3-زهر چشم گرفتن از دیگران: ترامپ از زمان ورود به کاخ سفید مجموعه‌ای از پرونده‌ها را در عرصه داخلی و جهانی باز کرده است. از تلاش برای به حاشیه راندن کامل دموکرات‌ها و تحمیل خواسته‌هایش به کنگره تا تغییر نام خلیج مکزیک و هشدار به پاناما و درخواست برای خرید گرینلند. از اعمال تعرفه‌ها علیه کانادا و مکزیک تا درخواست برای افزایش بودجه اروپا در ناتو در کنار ادعای اقدام برای صلح خاورمیانه با محوریت خرید غزه و کوچ اجباری فلسطینی‌ها. ترامپ تا به امروز در هیچ کدام از این پرونده‌ها موفقیتی نداشته است لذا به نظر می رسد او با هوچی گری و جنگ رسانه‌ای علیه زلنسکی برآن بوده تا قدرت و اراده خویش برای تحقق اهداف ادعایی را به نمایش گذارد. این امر از یک سو برای او که مدعی احیای اقتدار آمریکاست برای جلب رضایت مردم آمریکا دارای اهمیت است و از سوی دیگر خط نشانی برای سایر کشورهاست که در زمین آمریکا بازی کنند و والا با برخورد تند این کشور مواجه خواهند شد. این مسئله بیش از هر چیزی نیز شامل اروپایی می‌شود که همواره مطیع آمریکا بوده و این روزها حاضر به ادامه این تمکین نمی‌باشد و ارتش مستقل و مقابله به مثل با تعرفه‌های آمریکا سخن می‌گوید.

کارنامه زلنسکی نشان می دهد که او به شدت حامی دموکرات و هریس بوده است و علیه ترامپ صحبت‌هایی داشته است. به نظر می‌رسد یکی از ابعاد رفتاری ترامپ را انتقام گیری از زلنسکی به جرم حمایت از دموکرات‌ها تشکیل می‌دهد.

زلنسکی به دنبال چیست؟
با توجه به اینکه زلنسکی به خوبی می‌داند بدون آمریکا حیات اوکراین ادامه نخواهد یافت رفتار تقابلی وی با ترامپ را نمی‌توان یک نوع رفتار بلند مدت و قدرت نمایی واقعی دانست بلکه برگرفته از مولفه‌های موقت است که از چند منظر قابل بررسی است.

1-ضمانت خواهی ریاست جمهوری: هر چند که زلنسکی مدعی است که به دنبال ضمانت امنیتی است اما حقیقت آن است که از نظر وی ضمانت یعنی ماندن او در مقام رئیس جمهوری. ترامپ تاکنون بارها عنوان کرده که او با 4 درصد محبوبیت مردمی نمی تواند به کارش ادامه دهد و گزینه‌ای جز رفتن ندارد. این امر با جاه طلبی زلنسکی همخوانی ندارد لذا می‌توان گفت که او با ایستادن در برابر ترامپ از یک سو به دنبال بهبود محبوبیت مردمی خویش است و از سوی دیگر سعی دارد تا در نهایت آمریکا به دادن ضمانت ادامه ریاست جمهوری‌اش متقاعد سازد. به عبارتی دقیق‌تر اوکراین امروز همچنان قربانی جاه طلبی‌های هالیوودی زلنکسی است که سه سال است برای ماندن در قدرت اوکراین را به ویرانی کشیده است.

2-دلخوش به وعده‌های اروپا: از زمان آغاز مذاکرات روسیه و آمریکا در ریاض، این تصور در اروپا ایجاد شده که آمریکا در حال دور زدن آنهاست چنانکه اروپایی‌ها بارها تاکید کرده‌اند هیچ صلحی بدون در نظر گرفتن منافع و نقش اروپا امکان پذیر نمی‌باشد. زلنسکی این روزها امیدوار است که بتواند از حمایت اروپا برخوردار شود بویژه آنکه یک شنبه 12 اسفند نیز نشست اوکراین در لندن برگزار خواهد شد. این رویکرد تقابلی با ترامپ و نیز اصرار اروپا بر حمایت از زلنسکی و ادامه جنگ را می‌توان در مواضع سران اروپا در قبال جدال‌های کاخ سفید مشاهده کرد چنانکه امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه در سخنانی گفت که جهان باید به کسانی که از ابتدا مبارزه کرده‌اند، احترام بگذارد. دونالد توسک نخست‌وزیر لهستان نیز در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) خطاب به رئیس جمهوری اوکراین نوشت: «شما تنها نیستید.» همچنین پدرو سانچز نخست وزیر اسپانیا در اظهاراتی تصریح کرد: «اسپانیا در کنار اوکراین است». رئیس جمهوری لیتوانی نیز در پیام مشابهی گفت: «اوکراین، شما هرگز تنها نخواهید ماند.» اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، حمایت اتحادیه اروپا از اوکراین را مورد تأکید قرار داد و خطاب به رئیس جمهوری اوکراین گفت: «شما با کرامت خود، شجاعت مردم اوکراین را به نمایش گذاشتید.»نخست‌وزیر سوئد هم تأکید کرد که کشورش در کنار اوکراین ایستاده است. همچنین «دیک اسخوف» نخست وزیر هلند تصریح کرد که این کشور بیش از هر زمان دیگری، قاطعانه از اوکراین حمایت می‌کند. فریدریش مرتس صدر اعظم آینده آلمان در ایکس نوشت: ولودیمیر زلنسکی عزیز، ما در زمان های خوب و آزمایش (دشوار) در کنار اوکراین ایستاده ایم. اولاف شولتز صدر اعظم کنونی آلمان هم گفت: «هیچ کس بیشتر از اوکراینی ها صلح نمی خواهد.»در همین حال آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان، تأکید کرد که اوکراین تنها نیست و برلین همراه با متحدان اروپایی خود در کنار کی‌یف ایستاده است. سایر رهبران اروپایی نیز با انتشار پیام‌های مشابهی، حمایت خود را از رئیس جمهوری اوکراین اعلام کردند. کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت: «اوکراین، بخشی از اروپاست! ما در کنار اوکراین ایستاده‌ایم.» این حمایت‌ها چنان است که روبیو ️وزیر خارجۀ آمریکا عنوان می‌کند من پرسیدم که برنامه اروپایی‌ها برای پایان جنگ چیست. وزیر خارجۀ یک کشور... به من گفت که برنامه، ادامه دادن جنگ برای یک سال دیگر است تا روسیه به حدی تضعیف شود که درخواست صلح کند..
زلنسکی امید دارد تا به جای آمریکا ابتدا با اروپا به توافق برای دریافت کمک‌های نظامی و اقتصادی دست یابد تا ابزار فشاری بر ترامپ باشد تا حداقل برای چند ماهی از ادامه جنگ حمایت کند و یا آنکه آینده زلنسکی را تضمین نماید. به عبارتی دیگر زلنسکی دلخوش به وعده‌های ببر کاغذی به نام اروپاست حال آنکه دیدار رئیس جمهور فراسنه و نخست وزیر انگلیس با ترامپ نشان داد که عملا اراده‌ای در آنها برای استقلال اروپا از آمریکا وجود ندارد.

جان کلام

در جمع بندی نهایی از آنچه ذکر شد می‌توان گفت که جدال در کاخ سفید در حالی شکاف‌ها میان کی یف و واشنگتن را شدت می‌دهد و تبعات آن دامن روابط اروپا و آمریکا را نیز می‌گذرد اما واقعیت آن است که این نشست نه برای صلح بلکه به دلیل جاه طلبی‌ها و زیاده‌خواهی‌های یک جابنه و فردی ترامپ و زلنسکی به تنش کشیده شد. افرادی که نشان داده‌اند که هیچ ارزشی برای صلح و انسانیت قائل نیستند و برای منافع خویش به دنبال قربانی سازی امنیت جهان و جان میلیون‌ها نفر هستند.

منبع: سایت بصیرت