«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا از زمانی که دوباره به کاخ سفید راه یافته است سعی کرده بازهم سیاست فشار علیه کشورمان را اجرایی کند. سیاستی که در دوره اول ریاست جمهوری وی اجرا شد اما نتیجه بخش نبود. ترامپ در مقابل ایران حالا سعی دارد سیاست «چماق و هویج» را در بالاترین سطح آن یعنی جنگ و مذاکره ارائه کند. از این روست که بعضا شاهد تهدیدات نظامی مختلف ترامپ علیه کشورمان هستیم. موضوعاتی که گفته میشود اگر انجام نشود باید شاهد بمباران مراکز هستهای ایران باشیم.اما بعضا بسیاری از کارشناسان با دیده اغماض به این تهدیدات مینگرند. اگرچه از سوی دیگر ترامپ با به نمایش گذاشتن استراتژی «مرد دیوانه» سعی دارد همه احتمالات و ناممکنها را ممکن نشان دهد اما بازهم شرایط جهانی و وضعیت آمریکا و از سوی دیگر خاورمیانه محدودیتهایی در برابر وی برای عملیات نظامی علیه کشورمان میگذارد.سئوال درست این است که با اقدام نظامی ترامپ علیه ایران وی چه چیزهایی را بدست میآورد و از سوی دیگر چه امتیازاتی را از دست میدهد و هزینه فاید این امر برای آمریکا چیست؟ در حوزه به دست آوردن مواردی که آمریکا به آن میرسد بسیاری از کارشناسان خصوصا امریکایی در مورد آن ابراز تردید جدی کردهاند.
آیا ترامپ میتواند با حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران برنامه این کشور در این زمینه را از بین ببرد؟ بسیاری از کارشناسان اعلام کردهاند چنین چیزی شدنی نیست و قطعا ایران نیز با توجه به چنین تهدیداتی اقدامات لازم را برای حفاظت از تاسیسات هستهای خود انجام داده و به طور کل با توجه به اینکه کشورمان دارای دانش در این زمینه است، آمریکا نمیتواند با یک حمله نظامی به چنین هدفی دست یابد؟درواقع بسیاری این عملیات را از پیش شکست خورده تلقی میکنند.همچنین این موضوع میتواند به ایران این تاییده را بدهد که برای بازدارندگی بیشتر به سمت ساخت سلاح هستهای پیش برود؛ چنان که برخی از مقامات ایرانی از جمله «علی لاریجانی» چنین موضوعی را به طور آشکار مطرح کرده است. کارشناسان بین المللی نیز این تهدیدات را به نوعی هل دادن ایران به سمت ساخت سلاح هستهای قلمداد کردهاند.
در حوزه تبعات چنین حملهای باید به موضوعات جدیتری اشاره کرد. ایران به عنوان یک بازیگر قدرتمند در منطقه قطعا نه تنها در برابر چنین موضوعی دست و پا بسته نیست بلکه امکان ندارد برای حفظ بازدارندگی خود در برابر چنین مسائلی کوتاه نیامده و اقدامی انجام ندهد. بلکه به نظر میرسد آمریکا منتظر اقدامی تلافیجویانه ایران باشد. از سوی دیگر با توجه به نقطه کانونی ایران، قدرت منطقهای آن و گستره نفوذ قطعا این اقدام ابعاد گستردهتری در منطقه داشته و دامنه بیشتری خواهد یافت. از همین روست که کشورهای خصوصا عربی منطقه از جمله امارات، قطر و عربستان در این خصوص مخالف جدی هستند. موضوعی که میتواند به ایجاد اختلاف میان این کشورها با آمریکا دامن بزند که به عنوان کشورهای همراه به منافع آنان توجهی ندارد و امنیت آنان را به خطر میاندازد.عربستان سعودی نیز بعد از امارات و قطر یک رویکرد اقتصادی تجاری گرفته و سعی میکند از مسائل سیاسی خشن دور بماند و برای این موضوع هزینه زیادی کرده است. از این رو ترامپ با محدودیتهایی روبروست و این کشورها احساس خطر و نگرانی میکنند.
نکته اساسی دیگر تلهای است که رژیم صهیونیستی برای ترامپ تدارک دیده است. قطعا «بنامین نتانیاهو» مشوق و حامی چنین حملهای است اما این موضوع میتواند برنامههای ترامپ در سطح جهانی را به خطر بیندازد. خصوصا در برابر چین این اتفاق میتواند پای امریکا را در باطلاق خاورمیانه گیر بیندازد و این کشور را با مشکلات عدیدهای مواجه کند. ترامپ از روزی که دوباره به کاخ سفید آمده در برابر جهان اعلان جنگ کرده است. این کشور اگرچه تا سطحی قدرت نظامی و اقتصادی در اختیار دارد اما در برابر کشورهای مختلف و یک جنگ دیگر هر چند محدود تا سطح یک عملیات در شرایطی نیست که خود را به چالش نظامی بیندازد. جنگ تعرفهای که آمریکا با چین و کشورهای اروپایی و کانادا به راه انداخته و همچنین تلاش برای تصاحب گرینلند و موارد دیگر قطعا پای آمریکا را به مجادلات بیشتری باز کرده است که این موارد تنها به یک حرف در حوزه سیاسی ختم نمیشود و در آینده ابعاد بیشتری خواهد یافت و میتواند صفبندیهای بینالمللی را به طور جدی بهم بزند.
موضوع تعرفههایی که آمریکا برای کشورهای دیگر وضع کرده است حالا به چالش جدی در داخل این کشور بدل شده و اقتصاد آن را با مشکلات مهمی روبرو ساخته است. با این تعرفهگذاریها ترامپ در حال مصدودسازی و ایجاد موانع اقتصادی در کل جهان است که این موضوع مورد انتقاد جدی رسانههای آمریکایی قرار گرفته است. کشورهای دیگر با مقابله به مثل در حال تشدید این موانع هستند. اکونومیست در این خصوص مطرح کرده که دونالد ترامپ، بزرگترین تغییر در سیاست تجاری آمریکا در بیش از یک قرن را اعلام کرد و عمیقترین، زیانبارترین و غیرضروریترین اشتباه اقتصادی عصر مدرن را رقم زد.از سوی دیگر آمریکا هنوز در حوزههای مختلفی که ترامپ قول حل این موارد را داده به حل مسئله نرسیده که پرونده ایران در حوزه نظامی را باز کند. روسیه و اوکراین هنوز به صلحی که ترامپ قول آن را داده بود نرسیدهاند. موضوع غزه حالا به طور شدیدتری با نسلکشی مردم این باریکه ادامه یافته در صورتی که ترامپ طرحهایی از جمله تخلیه غزه و تجاریسازی آن داشته که همه آنها شکست خورده است.در یمن نیز با اینکه هر روز آمریکا به بمباران این کشور اقدام میکند به دستاورد خاصی جز کشتار غیرنظامیان دست نیافته است.هنوز یمن اجازه استفاده از آبهای دریای سرخ برای تردد کشتیهای صهیونیستی و ... را نمیدهد.با این اوصاف ترامپ برای حمله نظامی به کشورمان دیوانگی مضاعفی را باید به خرج دهد که نه تنها میتواند برای آمریکا مشکلات بیشتری ایجاد کند بلکه ممکن است معادلات جهانی را دستخوش تغییرات جدی قرار دهد.