در حالی بار دیگر عمان به عنوان محل برگزاری دور دوم مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا معرفی شد که در سخنانی ویتکاف نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در مذاکرات تاکید کرد که ایران نیازی به غنیسازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد ندارد و محور توافق با تهران راستیآزمایی سطح غنیسازی اورانیوم و همچنین راستیآزمایی ابعاد نظامی برنامه هستهای، «از جمله موشکی»، خواهد بود. استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس جمهور ایالات متحده، میگوید گفتوگو با ایران درباره دو نکته حیاتی است: میزان غنیسازی و راستیآزمایی ابعاد نظامی هستهای از جمله برنامه موشکی تهران. ویتکاف شامگاه دوشنبه ۲۵ فروردین در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز تاکید کرد که ایران نیازی به غنیسازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد (سطح تعیینشده در توافق برجام) ندارد. او با اشاره به غنیسازیهای ۲۰ و ۶۰ درصدی در ایران گفت: «در برنامه هستهای غیرنظامی، که ادعای آن را میکنند، نیازی به فراتر رفتن از ۳.۶۷ درصد نیست.» یتکاف نکته دوم حیاتی را «راستیآزمایی ابعاد تسلیحاتی» در برنامه هستهای ایران اعلام کرد و گفت: «این شامل موشکها، انواع موشکهایی که ذخیره کردهاند، و شامل ماشه بمب میشود.»
برجام دوستی پارهکننده برجام
سخنان ویتکاف مبنی بر میزان غنی سازی ایران، برگرفته از همان میزانی است که در برجام آمده است که به دلیل نقض عهدها و اجرا نشدن حقوق برجامی در نهایت ایران بر اساس همان بندهای برجام این میزان را کنار گذاشته و غنی سازی 60 درصد را اجرایی کرد. استناد ویتکاف به میزان غنی سازی ایران، در حالی صورت می گیرد که ترامپ آمریکا را از برجام خارج کرده و مدعی بود که این توافق هیچ ارزشی ندارد. امروز آمریکا خواستار اجرای تعهدات ایران بر اساس همان برجام شده است که خود سندی بر عقب نشینی آمریکا در برابر ایستادگی تهران در تامین حقوق هستهای و منطق گفتمانی است چنانکه همین مقاومت موجب شد تا آمریکا به مذکره غیر مستقیم با میزبانی عمان تن در دهد.
بازگشت به گذشته خواسته بی منطق
نماینده آمریکا در حالی میزان مورد نیاز غنی سازی ایران را اعلام کرده است که میزان مطرح شده در برجام بر اساس شرایط 10 سال پیش یعنی دورانی است که غنی سای ایران 20 درصد بوده است امروز توان غنی سازی ایران 60 درصد است در عین آنکه دستاوردهای هستهای ایران در حوزههای مختلف فنی، مهندسی، کشاورزی، غذایی، دارویی، محیط زیست و... چنان گسترده شده است که دیگر با غنی سازی 67/3 درصد ادامه مسیر امکان پذیر نمی باشد. در همین حال ایران با شکستن انحصارها در حوزه پیشرفت هستهای صلح آمیز به یکی از حاضران در باشگاه هستهای برای تامین نیاز سایر کشورها مبدل شده است لذا در این عرصه نیز ایران عملا ظرفیتی برای عقب گرد به 10 سال پیش را ندارد. با توجه به این مولفههای درخواست ویتکاف یک زیاده خواهی بی منطق است که با هیچ کدام از شرایط زمان حال همخوانی ندارد و محدودسازی بدون توجیه است.
راهکار راستی آزمایی
تجربه نشان داده است که واژه راستی ازمایی از سوی غرب به یک داستان بی انتها شباهت دارد که هرگز نیز پایان ندارد و آنها هر روز بهانهای برای راستی ازمایی جدید مییابند تا در نهایت ایران یکجابنه تعهداتی را اجرا نماید در حالی که غرب هیچ تعهدی را عمل نخواهد کرد. اگر سراسر ایران نیز مورد نظارت آژانس قرار گیرد باز هم بهانهای دیگر خواهد داشت. با توجه به این سوابق مسئله راستی آزمایی گامی نیست که ایران بخواهد بردارد چرا که تهران همواره بیشترین همکاری را با آژانس به عنوان تنها مرجع صلاحیت دار هستهای داشته است و ادعاهایی همچون پی ام دی، گزارشهای دو پهلوی آژانس و ... نه یک اقدام فنی و حرفهای بلکه رفتاری صرفا سیاسی است که آژانس به دلیل وابستگی به غرب اجرا کرده است. بر این اساس راهکار راستی آزمایی هستهای ادعایی ویتکاف دست کشیدن کشورهای غربی از فشار سیاسی بر آژانس، رویکرد صادقانه مدیر کل به گزارش نوسی حقیقی براساس همگاری همه جانبه ایران و صلح آمیز بودن فعالیت هسته ای ان می باشد. آمریکا نمیتواند از یک سو آژانس را به محلی برای فشار از ایران مبدل سازد و از سوی مدعی راستی آزمایی گردد. نکته مهم آن است که آژانس در اولین گام باید تهدیدات هستهای آمریکا و صهیونیستها علیه فعالیت هستهای ایران را محکوم سازد.
در همین حال در طول دو دهه گذشته این ایران بوده است که مورد راستی ازمایی قرار گرفته به نظر میرسد اکنون زمان آن است که پیش از انجام هرگونه محدودیت هستهای از سوی ایران، در رویکردی اعتماد ساز ابتدا لغو تحریمها مورد راستی آزمایی قرار گیرد.
نماینده آمریکا در حالی میزان مورد نیاز غنی سازی ایران را اعلام کرده است که میزان مطرح شده در برجام بر اساس شرایط 10 سال پیش یعنی دورانی است که غنی سای ایران 20 درصد بوده است امروز توان غنی سازی ایران 60 درصد است در عین آنکه دستاوردهای هستهای ایران در حوزههای مختلف فنی، مهندسی، کشاورزی، غذایی، دارویی، محیط زیست و... چنان گسترده شده است که دیگر با غنی سازی 67/3 درصد ادامه مسیر امکان پذیر نمی باشد.
مذاکرات صرفا هستهای و لغو تحریمها
ویتکاف در حالی پیرامون راستی ازمایی موشکی ایران سخن گفته است که لحن آمریکاییها نشان میدهد آنها به دنبال بازگردن پرونده موشکی و توان دفاعی ایران در لوای مذاکرات جدید هستند. ایران تاکید دارد که جز مسئله هستهای و لغو تحریمها هیچ گفت وگویی نخواهد داشت و لذا ادعای ویتکاف نوعی زیاده خواهی است بویژه آنکه جهانیان اذعان دارند که توان موشکی ایران جنبه دفاعی دارد که وعده صادق یک و دو و هدف قرار دادن عین الاسد نمودی از این رویکرد دفاعی است. در همین حال بر اساس بندهای غروب کرده قطعنامه 2231 شورای امنیت در مهر ماه 2020 و 2023 ایران حق دارد تا با هر کشوری که بخواهد خرید و فروش تسلیحات داشته باشد در عین حال توان موشکی و پهپادی آن بدون محدودیت میتواند ادامه یابد. فتوای رهبر انقلاب در نفی بمب هستهای خود سندی بر ماهیت صلح آمیز توان موشکی ایران است که ابطال کننده زیاده خواهی موشکی آمریکاست.نکته مهم آنکه تهدیدات رسمی آمریکا و اسرائیل مبنی بر اقدام نظامی علیه ایران خود سندی بر لزوم حفظ و تقویت توان بازدارندگی از جمله با تکیه بر موشک و پهپاد و صنایع روز نظامی جهان است که بیمعنا بودن خواسته موشکی ویتکاف را آشکار میسازد. ایران توان موشکی و نظامی خود را بر میزان تهدیدات تعریف و توسعه میدهد و هیچ محدودیتی را نیز در قبال آن نخواهد پذیرفت و وارد هیچ مذاکرهای در این زمینه نیز نخواهد شد.