▼ حرف روز
بازی تروریستها برای اربابان صهیونی
حمله تروریستی روز گذشته در زاهدان، در کنار تحرکات همزمان در سردشت، در شرایطی صورت گرفت که رسانههای معاند با فضاسازی درباره بحران آب و برق، تلاش دارند تا چالشهای اجتماعی را به بحرانهای امنیتی و سیاسی بدل کنند. دشمن با فعالسازی گسلهای اجتماعی، اقتصادی و امنیتی در پی آن است که همزمان با موفقیتهای راهبردی ملت ایران، مانند پیروزی در جنگ ۱۲ روزه غزه و پرتاب ماهواره ناهید به فضا، احساس تلخی و ناامیدی را در افکار عمومی تزریق کند. این عملیات روانی پیشتر نیز تجربه شده و تنها با اتکا به وحدت ملی و اقتدار درونی بیاثر شده است. امروز نیز همین مؤلفههای وحدت و اقتدار، اصلیترین سد در برابر جنگ ادراکی دشمن محسوب میشوند.
در حالی که رژیم صهیونی تحت فشار مقاومت غزه و بحرانهای داخلی در تنگنا قرار گرفته و آمریکا با مشکلات داخلی و پروندههای مفتوح حقوقی برای ترامپ درگیر است، گروههای تروریستی همچون جیشالظلم به ابزاری برای انحراف افکار عمومی و فشار بر ایران تبدیل شدهاند. هدف این عملیات، ایجاد ناامنی و به چالش کشیدن موقعیت منطقهای ایران است تا از آن برای امتیازگیری در مذاکراتی مانند نشست استانبول استفاده شود. سناریویی هماهنگ که در آن تروریستها بهعنوان عوامل نیابتی برای پیشبرد اهداف شکستخورده غرب و صهیونیسم جهانی به کار گرفته میشوند.
غرب اگر صادق است، باید حمله تروریستی زاهدان را محکوم کند. این یک آزمون جدی برای راستیآزمایی ادعاهای آنان درباره مبارزه با تروریسم و دوستی با ملت ایران است. در حالی که غرب همواره از اقدامات ضدایرانی خود با شعار دفاع از حقوق بشر و ملت ایران سخن گفته، امروز با سکوت در برابر این جنایت یا توجیه آن، بار دیگر ماهیت دوگانه خود را عیان میسازد.
نکته پایانی آنکه امنیت منطقهای بدون همکاری و همگرایی کشورهای همسایه ممکن نیست. جنایت در زاهدان، تحرکات گروههای تروریستی در پاکستان، افغانستان، آسیای مرکزی و قفقاز، همگی نشان میدهد که دیگر نمیتوان امنیت را بهصورت جزیرهای تصور کرد. کشورهای منطقه باید با انعقاد قراردادهای امنیتی مشترک، پایههای یک امنیت بومی و پایدار را بنا گذارند. مشارکت کشورهای جنوب خلیج فارس در این همگرایی، بهویژه با پرچمداری مسئله فلسطین، فرصت تاریخی برای شکلگیری ائتلافی مستقل و منطقهمحور علیه تروریسم و دخالت بیگانگان است. تنها با تکیه بر منافع مشترک و هویت منطقهای میتوان به صلح و امنیت واقعی دست یافت.(مهدی سعیدی)
▼ گزارش روز
آب، امنیت و آینده
امروزه دیگر نمیتوان وضعیت آب در ایران را صرفاً یک موضوع محیطزیستی دانست. این مساله به تدریج در حال تاثیرگذاری بر امنیت، اقتصاد، سلامت، مهاجرت و حتی انسجام اجتماعی است. نشانههای آن در خشکی تالابها، فرونشست زمین در استانهای مرکزی، کاهش آبهای زیرزمینی و قطعی آب در برخی شهرها، بهروشنی دیده میشود. اما با وجود این وضعیت سخت و نگرانکننده، هنوز فرصت ترمیم و بازسازی وجود دارد، بهشرط آنکه تصمیمات آینده مبتنی بر واقعبینی، خرد جمعی و اراده سیاسی باشد.در چند دهه اخیر، توسعه کشور مبتنی بر برداشت حداکثری از منابع طبیعی و نادیده گرفتن محدودیتهای اقلیمی بوده است. برنامههای کشاورزی و صنعتی بدون توجه به ظرفیت آبی مناطق اجرا شدهاند. نتیجه آن شده که بیش از ۹۰ درصد منابع آبی در کشاورزی مصرف میشود، آن هم در ساختاری ناکارآمد، بدون نظارت کافی، و با الگوی کشت ناهماهنگ با اقلیم. در همین زمینه، «عیسی بزرگزاده» سخنگوی صنعت آب کشور نیز با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی اظهار کرده است: «ورودی سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری فقط ۲۱ میلیارد متر مکعب بوده، در حالی که سال گذشته ۳۶ میلیارد متر مکعب بوده است؛ یعنی کاهش ۴۲ درصدی داشتهایم. اکنون تنها ۵۱ درصد ظرفیت سدهای کشور پر شده و ۲۳ استان و ۴۳ شهر درگیر تنش آبی هستند.»
این آمارهای نگرانکننده نشان میدهد که دیگر نمیتوان بر مدیریت سنتی منابع آبی تکیه کرد و نیازمند تحولی راهبردی و فناورانه در الگوهای بهرهبرداری، مصرف و فرهنگسازی عمومی هستیم.با این حال، هر بحرانی میتواند به فرصتی برای تحول و بازنگری تبدیل شود. ایران نه اولین کشوری است که با بحران آب دستوپنجه نرم میکند، و نه کشوری است که از امکان مدیریت این بحران بیبهره باشد.نمونههایی از کشورهای خشک، مانند اردن، مراکش و حتی عمان و قطر، نشان دادهاند که میتوان با مدیریت هوشمند و اصلاح ساختاری، نهتنها بحران را مهار کرد، بلکه از آن برای توسعه پایدار نیز بهره گرفت.
راه عبور از بحران، بازنگری در مدل حکمرانی آب است.این بازنگری، نه در شعار و سندهای صوری، بلکه در عمل و شجاعت اجرای تصمیمهای سخت محقق میشود. برای مثال، میتوان با اصلاح ساختار مصرف، سهم بخش کشاورزی از مصرف آب را از بالای ۹۰ درصد به حدود ۷۰ درصد رساند. این کار با استفاده از فناوریهای نوین، تغییر الگوی کشت، آموزش کشاورزان و حمایت هدفمند دولت امکانپذیر است.در سطح شهری نیز میتوان با بازچرخانی آب، جمعآوری آب باران، توسعه تصفیهخانهها و بهینهسازی شبکههای فرسوده، مصرف آب را تا مقدار زیادی کاهش داد. توسعه پایدار، نه توقف توسعه بلکه تغییر مسیر آن است.کشور میتواند با انتقال تدریجی به سمت صنایع کممصرف، گردشگری پایدار، فناوری اطلاعات و انرژیهای تجدیدپذیر، هم اشتغال ایجاد کند و هم فشار بر منابع طبیعی را کاهش دهد.در کنار این اصلاحات، باید سازوکارهای مشارکت مردمی تقویت شود. استفاده از ظرفیت نخبگان دانشگاهی، تشکلهای محیطزیستی، رسانهها و شوراهای محلی میتواند فرآیند تصمیمسازی را تقویت و مردمی کند. هیچ تحول پایداری بدون پیوست اجتماعی موفق نخواهد بود.
همچنین بازتعریف «عدالت آبی» در سطح ملی ضروری است؛ باید مشخص شود که منابع آبی چگونه و به چه میزان بین استانها و بخشها توزیع میشوند، و چه کسی پاسخگوی تبعات آن است. شفافیت در این زمینه، از بروز تنشهای اجتماعی و منطقهای جلوگیری میکند.امروز در نقطهای حساس از تاریخ کشور ایستادهایم. آینده آب، تنها آینده کشاورزی و محیطزیست نیست، بلکه آینده امنیت ملی و اقتصادی ایران است. با پذیرش واقعیت، بهرهگیری از دانش بومی و بینالمللی، و ایجاد هماهنگی در سطح حاکمیتی، هنوز میتوان مسیر را اصلاح کرد.ایران سرزمین تابآوریهاست. سرزمینی که بارها از دل سختیها، راهی نو آفریده است. اگر اکنون با صداقت به بحران نگاه کنیم و تصمیمهای سخت اما ضروری را بگیریم، همین بحران آب میتواند نقطهی عطفی برای تولد الگوی جدیدی از توسعه در ایران باشد؛ الگویی متکی بر عقلانیت، پایداری، و مشارکت. آینده، اگرچه دشوار، اما قابل ترسیم است ـ مشروط به آنکه از امروز آغاز کنیم.(علیرضا سلیمانی نژاد)
▼ خبر ویژه
آذربایجان پارهتن ایران است
«علیاکبر ولایتی» مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بینالملل، در آیین نکوداشت «شیخ صفیالدین اردبیلی» با هشدار نسبت به اهداف پشتپرده طرح «دالان زنگزور» گفت: «این طرح نهتنها یک مسیر اقتصادی نیست، بلکه تلاشی هدفمند برای محاصره زمینی ایران و قطع ارتباط ما با قفقاز و محور مقاومت است؛ نقشهای که با حمایت ناتو، رژیم صهیونیستی و جریان پانترکیسم دنبال میشود.»ولایتی با اشاره به تحرکات اخیر جمهوری آذربایجان در نزدیکی مرزهای ایران افزود: «برخی دولتها با خیال باطل میخواهند پیوندهای تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی ملت ایران را نادیده بگیرند، در حالیکه آذربایجان پاره تن ایران است و ما اجازه نمیدهیم کوچکترین آسیبی به این پیوند وارد شود.»وی ضمن تأکید بر هوشیاری نظام جمهوری اسلامی در برابر تهدیدات منطقهای گفت: «ایران با اتخاذ سیاست پیشگیری فعال و انجام رزمایشهای بازدارنده در منطقه قفقاز نشان داده که امنیت ملیاش خط قرمز است.»ولایتی همچنین بر لزوم وحدت کشورهای منطقه تأکید کرد و گفت: «راهحل مشکلات منطقه از مسیر گفتوگو و همکاریهای بومی میگذرد، نه مداخلات بیگانگان و پیمانهای نظامی فرامنطقهای.»
▼ اخبار
ایران در میان ۸ قدرت فضایی جهان
«وحید یزدانیان» رئیس پژوهشگاه فضایی ایران اعلام کرد ماهواره ناهید بهعنوان نخستین ماهواره عملیاتی مخابراتی کشور با طراحی کاملاً بومی و با مشارکت چشمگیر بانوان متخصص ساخته شده است. یزدانیان گفت: «طراحی و ساخت این ماهواره از اواسط دهه ۹۰ آغاز شد و مأموریتهای متنوعی از جمله رله تلفنی، طیفسنجی و گامبرداری بهسوی مدار زمینثابت دارد.»وی افزود: ایران در گروه دوم کشورهای فضایی قرار دارد و رتبه آن در جهان بین ششم تا هشتم است. او با تأکید بر تأثیر گسترده فناوری فضایی در زندگی روزمره مردم گفت: «ماهوارهها علاوه بر کاربردهای علمی، در مدیریت منابع کشاورزی، پایش محیطزیست، تأمین ارتباطات مناطق صعبالعبور و مدیریت بحرانهای طبیعی نقش کلیدی دارند.»یزدانیان صنعت فضایی را یک زیستبوم اقتصادی توصیف کرد که بر معیشت مردم اثرگذار است و گفت: «ما توان طراحی، ساخت و پرتاب ماهواره و ماهوارهبر را بهطور کامل بومیسازی کردهایم و پروژههای جدیدی نیز در صف پرتاب هستند.» وی تأکید کرد:« صنعت فضایی ایران با محوریت کاربردهای مردمی با قدرت ادامه خواهد یافت.»
شتاب صنعتی با موتور هوش مصنوعی
«محسن نادریمنش» مدیرعامل صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته، از تخصیص ۳۵۰ میلیارد تومان اعتبار ویژه برای توسعه هوش مصنوعی در صنایع پیشرفته خبر داد. به گفته وی، این اعتبار با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و وزارت صنعت، معدن و تجارت تخصیص یافته و قرار است با استفاده از منابع بانکی و بازار سرمایه، بیش از دو برابر این مبلغ نیز برای حمایت از بنگاههای فعال در این حوزه جذب شود.نادریمنش با تأکید بر اولویت تأمین مالی بنگاههای کوچک با هدف ارتقا به بنگاههای متوسط در سال ۱۴۰۴، گفت:« در سه ماهه نخست امسال، از برنامه پیشبینیشده در بخش تعداد بنگاهها ۱۵ درصد، در تسهیلات ۵ درصد و در ضمانتنامهها ۲۰ درصد جلوتر هستیم.» وی همچنین افزود:«تأمین مالی بنگاهها بهطور میانگین ماهانه ۱۰۰ میلیارد تومان است که در پایان سال به ۱۲۰۰ میلیارد تومان میرسد.»بر اساس برنامهریزی صندوق، در سهماهه دوم سال حدود ۳۰۰ میلیارد، سهماهه سوم ۳۵۰ میلیارد و سهماهه پایانی بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان برای تأمین مالی بنگاههای صنایع پیشرفته اختصاص خواهد یافت.
هدیه ۳ ساله بنیاد مستضعفان به روستاها: اشتغال، درمان و مسکن
با حضور «حسین دهقان» رئیس بنیاد مستضعفان، «محمود عسگریآزاد» مدیرعامل بنیاد علوی و مدیرعامل یکی از بانکهای کشور، تفاهمنامهای برای اعطای ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات قرضالحسنه در حوزه اشتغال، درمان و مسکن در مناطق محروم به امضا رسید.عسگریآزاد با اشاره به مزایای این تفاهم نامه برای محرومان، گفت: «در چارچوب این تفاهمنامه، طی سه سال، بیش از ۸۰ هزار طرح کسبوکار در ۱۷ هزار روستا و منطقه محروم شهری راهاندازی خواهد شد و ۱۲۰ هزار فرصت شغلی مستقیم ایجاد میشود.»وی افزود: «براساس برآوردها، هر یک از این مشاغل بهطور متوسط ماهانه ۱۸ میلیون تومان درآمد خالص برای شاغلین به قیمت سال ۱۴۰۴ ایجاد خواهد کرد.»بر اساس این تفاهمنامه، بنیاد مستضعفان ۳ هزار میلیارد تومان در بانک ملی سپردهگذاری میکند و بانک متعهد به پرداخت ۹ هزار میلیارد تومان تسهیلات قرضالحسنه و همچنین ۱۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات تکلیفی ابلاغی بانک مرکزی به بنیاد علوی خواهد بود.عسگریآزاد همچنین گفت: «تأمین ۳۰ هزار فقره تسهیلات درمان، ودیعه و تعمیر مسکن نیز بخشی از نتایج این همکاری خواهد بود.»
اعتراف واشنگتن به شکست در حمله به ایران
نشریه «فارن پالیسی» با اذعان به ناتوانی آمریکا در تخریب تاسیسات هستهای ایران، اذعان کرد:« آمریکا و اسرائیل میدانند که بیشتر ذخایر اورانیوم با غنای بالای ایران از حملات جان سالم به در برده است.»این نشریه در ادامه عنوان کرد:« اگر آمریکا میتوانست سانتریفیوژها و ذخایر اورانیوم ایران را نابود کند، حتماً این کار را میکرد. کاری که واشنگتن انجام داد این بود که محدودیت تواناییاش برای تخریب تأسیسات موجود در اعماق زمین به ایران را نشان داد.»فارن پالیسی همچنین اعلام کرد: اگر ایران تصمیم به ساخت بمب بگیرد، هیچ مانع فنیای در برابر آن قرار ندارد. ایرانیها این بار میتوانند در تأسیساتی کوچک و ناشناس در اعماق کوهها با چیزی کمتر از ۲۰۰ سانتریفیوژ، اورانیوم ۶۰ درصد خود را به ۹۰ درصد تبدیل کنند.»در پایان این گزارش نیز آمده است: «در حال حاضر، آنچه باقی مانده، دیپلماسی است؛ به امید اینکه موفقتر از اقدام نظامی باشد.»
▼ اخبار کوتاه
◄ «محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس، به مناسبت فرارسیدن چهلمین روز شهادت جمعی از هممیهنان، سرداران با کفایت نظامی و دانشمندان برجسته هستهای کشورمان، اظهار کرد:« رژیم صهیونیستی با این جنایت ثابت کرد که ترور صفت جدانشدنی این رژیم است. این غده سرطانی در حال حاضر هم در حال رقم زدن یکی از بزرگترین فجایع در غزه است.»قالیباف همچنین بیان کرد:« ملت ایران در این ۴۰ روز با وحدتی بی نظیر، بزرگترین سیلی را به دشمن زد. حفظ انسجام مردم مستلزم یک برنامه اقتصاد ملی است که در برنامه هفتم پیشرفت آمده است.»
◄ «اسحاق دار» وزیر خارجه پاکستان از سفر قریبالوقوع رئیسجمهور کشورمان به اسلامآباد خبر داد. دار، گفت: «دکتر مسعود پزشکیان اوایل اوت به پاکستان سفر خواهد کرد.» وی افزود: «ما حامی دیپلماسی و کاهش تنشها در منطقه هستیم و از گفتوگو با ایران استقبال میکنیم.» دار با اشاره به ارتباط نزدیکش با «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان، تأکید کرد: «در برابر تجاوز به ایران، حتی اگر از سوی کشور دوست باشد، سکوت نمیکنیم.» او حمله به تأسیسات هستهای ایران را محکوم کرد و گفت: «تنها راه عبور از بحران، گفتوگوست و تلاشهای میانجیگرانه ما در سطوح عالی ادامه دارد.»
◄ وزارت علوم در پی فرمان راهبردی رهبر معظم انقلاب درباره ضرورت جهش علمی، با صدور بیانیهای از تدوین بسته سیاستی نوین برای اصلاح ساختار آموزش عالی خبر داد. در این بیانیه، ارتقاء کیفیت آموزش، حمایت از نخبگان، تحول در حکمرانی علمی، توسعه زیرساختها، دیپلماسی علمی و تقویت پیوند دانشگاه و جامعه از مهمترین اقدامات آتی اعلام شده است. وزارت علوم تأکید کرد که دانشگاهها باید نقش محوری در تقویت هویت ملی و امنیت ایران ایفا کنند.
◄ به نقل از سازمان حج و زیارت؛ پرداخت ارز اربعین آغاز شد و برای ارائه اینترنت رایگان از مسیر نجف تا کربلا هماهنگیهایی صورت گرفته است.کسانی که در سامانه سماح ثبتنام کردهاند با مراجعه به بانکهای عامل، میتوانند ارز ۲۰۰ هزار دیناری عراق را دریافت کنند.
◄ «ویکتور مدودچوک» سیاستمدار اوکراینی، در گفتوگو با رسانهها گفت: «زلنسکی مأمور شده تمام داراییهای اصلی اوکراین را، بدون توجه به مالکیت فعلی، به مالکان آمریکایی منتقل کند.»وی افزود: «منافع مردم اوکراین تحت چنین سیاستهایی بهطرز جنایتکارانهای پایمال میشود و اوکراینیها خون میریزند تا شهروند درجهدو کشور خود باشند.»مدودچوک همچنین گفت: «غرب با حمایت از یک دولت تروریستی، اوکراین را به ابزاری علیه روسیه تبدیل کرده است.»
◄ فراخوان سه دوره جدید پویش «علمکاوی» برای تولید محتوا درباره دستاوردهای دانشمندان برنده جایزه مصطفی(ص) منتشر شد. این پویش علمی با هدف ترویج علم، علاقهمندان را به تولید محتوای متنی، ویدئویی، اینفوگرافیک و پادکست در حوزههایی چون سلولهای بنیادی، مخابرات نوری و تشخیص زودهنگام سرطان دعوت میکند.
◄ حمله نظامیان رژیم صهیونی به کشتی بینالمللی «حنظله» در آبهای بینالمللی، موجی از محکومیتها را در سطح فلسطینی و بینالمللی به دنبال داشت. این کشتی با ۲۱ فعال از ملیتهای مختلف، برای شکستن محاصره نوار غزه به راه افتاده بود. مقامات فلسطینی، این اقدام را راهزنی دریایی و نقض آشکار قوانین بینالمللی خواندهاند.