▼ حرف روز
پشمک یا هَلاهِل؟
تیم کشتی آزاد قهرمان جهان شد؛ ولی بیشترین ویدئویی که به قول رسانهای وایرال شد، زیر یک خمی بود که علیرضا دبیر از خبرنگار اینترنشنال گرفت. علیرضا دبیر به خبرنگار شبکه تروریستی اینترنشنال که به دلیل عدم اجازه ورود به سالن اعتصاب کرده بود و ادای حرفهای و فنی بودن در میآورد، به طعنه گفت: «آخه تو فنی نیستی #پشمک!»
سؤال بنیادین من این است: چرا زمانی که همه ایرانیها از برد رحمانِ بیرحم، زارعِ تهمتن ایرانی، فرخیِ کاکوی شیرازی، میرزاده کُر بختیاری و... به بالا و پایین میپرند و شادی میکنند، یک رسانه مانند اینترنشنال روی مخ ایرانیها میرود و حالشان را بد میکند؟ برای پاسخ باید به کارویژه این رسانهها برگردیم. نقشی که برای این رسانهها تعریف شده است، همان نقشی است که برای «گِلام» در ماجراهای گالیور تعریف شده بود. این رسانهها همیشه وظیفهشان این است که نق بزنند، غُر بزنند، تلخکامی کنند که «ما موفق نمیشیم! من میدونم! کارمون تمومه! من میدونم.»
کارویژه این رسانهها در ورزش، اقتصاد، سیاست، داخلی، خارجی و در همه چیز، مقصرنمایی، سیاهنمایی و امیدزدایی از داخل ایران است. از نگاه این جماعت، از قتل هابیل تا ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند، از بحران دارفور تا کشتار مردم غزه، از هبوطِ آدم تا بحرانهای عصر حاضر، همه و همه مقصرش ایران، ایرانی و جمهوری اسلامی است. در نگاه این طیف، حتی زمانی که ما قهرمان جهان هم میشویم، باید با سیاهی ترسیم شود. این جماعت پولش را میگیرد که بگوید: «اینجا همهچیز در حال نابودی است، اینجا همهچیز سیاه است، اینجا جز ناامیدی چیز دیگری وجود ندارد، اینجا جز سیاهی رنگی نیست.» خلاصه این «گِلامها» نقششان #پشمک نیست بلکه هَلاهِل است. زندهیاد محمد معین در فرهنگ لغتش، هَلاهِل را اینگونه ترجمه کرده است: «زهری که هیچ پادزهر و درمانی ندارد.»در زمانی که این رسانهها کارویژهشان تلخکامی، تلخجانی و تلخذهنی برای جامعه ایرانی است، وظیفهی ما همان چیزی است که سیدِ زعیم و حکیم ما در شانزدهم شهریورماه فرمودند: «کسانی که روزنامه مینویسند، مقاله مینویسند، بیاناتی در صداوسیما دارند، بیاناتی در فضای مجازی دارند، سعی کنند به ضرر کشورشان حرف نزنند، راوی ضعف کشورشان نباشند، نقاط قوّت را برای مردم بیان کنند؛ نقاط قوّتی که واقعاً وجود دارد، ظرفیّتهایی که واقعاً وجود دارد؛ اینها را برای مردم بگویند.»(یعقوب ربیعی)
▼ گزارش روز
همدلی اقتصادی در برابر ماشه
آنچه اقتصاد ایران در سالهای اخیر تجربه کرده، این است که فشارهای تحریمی تنها به تصمیمات رسمی غرب محدود نمیشود؛ بلکه اثر روانی آنها بر جامعه و فعالان اقتصادی میتواند گاه از خود تحریمها سنگینتر باشد. بازگشت احتمالی تحریمها در قالب «مکانیسم ماشه» نیز از همین جنس است؛ حتی پیش از فعال شدن، سایه آن بر ذهنیت مردم و بازارها میافتد. در چنین شرایطی، عبور از بحران تنها با همافزایی و همدلی میان دولت و مردم امکانپذیر است و هر کدام وظایفی دارند.
وظایف دولت:برای عبور موفق از این مرحله، مجموعهای از راهبردها از سوی دولت ضرورت دارد. نخست، اجرای دقیق و واقعی قانون مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) میتواند انگیزه ورود نقدینگی به بازارهای غیرمولد مانند طلا و ارز را کاهش دهد. دوم، کنترل و شفافسازی فعالیت صرافیهای دیجیتال و رمزارزها اهمیت دارد؛ زیرا این بازارها در شرایط بحرانی به یکی از اصلیترین کانالهای خروج سرمایه تبدیل میشوند. سوم، اعمال محدودیتهای کوتاهمدت بر خروج سرمایه و کنترل جریانهای ارزی، بهویژه در معاملات دلاری، میتواند جلوی تشدید نوسانات را بگیرد. چهارم، اجرای پیمانسپاری ارزی و واداشتن صادرکنندگان به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به چرخه رسمی، هرچند با دشواریهای ساختاری مواجه است، اما نقشی کلیدی در مدیریت بازار ارز دارد. از سوی دیگر، تمرکز بر حمایت از بخش تولید و تقویت درآمدهای غیرنفتی باید بهعنوان یک سیاست بلندمدت دنبال شود. همزمان، استفاده از ظرفیتهای مردمی و توجه به سرمایه اجتماعی در عرصه اقتصادی میتواند پشتوانهای مهم در برابر فشارهای خارجی ایجاد کند. همچنین، دیپلماسی اقتصادی فعال ضرورت دارد. ایران نمیتواند در فضای پس از مکانیسم ماشه به انتظار لغو یا کاهش تحریمها بنشیند؛ توسعه روابط با همسایگان، همکاری با اقتصادهای نوظهور و استفاده از سازوکارهای مالی غیردلاری، از راههای خنثیسازی فشار خارجی است.
وظایف مردم:مردم نیز نقشی تعیینکننده دارند. نخستین وظیفه، مصرف هوشمند است؛ پرهیز از خریدهای هیجانی، احتکار و رفتارهایی که فشار روانی را تشدید میکند. دوم، حمایت از تولید داخلی اهمیت دارد؛ زیرا هر ریال که به جای واردات به چرخه تولید ملی برگردد، گامی در کاهش وابستگی به خارج محسوب میشود. همچنین، سرمایههای خرد به جای ورود به بازارهای سفتهبازانه مانند ارز و طلا، میتوانند به سمت تعاونیها، بورس کالا یا کسبوکارهای کوچک حرکت کنند. این امر هم به ایجاد اشتغال کمک میکند و هم از تشدید نوسانات ارزی جلوگیری خواهد کرد. همبستگی اجتماعی نیز اهمیتی حیاتی دارد؛ تجربه نشان داده در زمانهایی که مردم با اعتماد و همکاری بیشتری کنار هم قرار گرفتهاند، آثار واقعی تحریمها بسیار کمتر بوده است.به نظر میرسد فضای پس از مکانیسم ماشه، میدان آزمون مشترک دولت و مردم است. اگر این دو در کنار هم قرار گیرند، حتی سختترین فشارها نیز میتواند به فرصتی برای بازآفرینی اقتصاد ملی تبدیل شود.(علی محمدی)
▼ خبر ویژه
انقلاب رنگی نپال زیر ذرهبین!
گزارشهای جدید از نپال حاکی از نقشآفرینی نیروهای خارجی در بحران اخیر این کشور است. طبق تحقیق «Kit Klarenberg»، آشوبهای نپال که رسانههای غربی آن را «شورش خودجوش نسل Z علیه فساد و بیکاری» میخوانند، در واقع با برنامهریزی طولانی و هدایت نیروهای خارجی همراه بوده است.در صدر این حرکت، NGO موسوم به «هامی نپال» قرار دارد که از شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام و دیسکورد برای سازماندهی تجمعات استفاده کرده و جوانان را به حضور در راهپیماییهای چند کیلومتری مقابل پارلمان دعوت کرده است. این گروه همچنین در رایگیری آنلاین با مشارکت حدود ۱۴۰ هزار نفر، سوشیلا کارکی را به عنوان نخستوزیر جدید نپال به قدرت رسانده است.حامیان مالی «هامی نپال» شامل هتلهای لوکس غربی، شرکت کوکاکولا، گروه صنعتی شنکر و «Gurkha Welfare Trust» هستند که تحت حمایت وزارت خارجه و دفاع بریتانیا فعالیت میکنند. علاوه بر این، گروه «دانشجویان برای تبت آزاد» نیز با بودجهای از NED، پوشش رسمی فعالیتهای سیا، از حامیان این شبکه به شمار میرود.
▼ اخبار
قدرت نیروهای مسلح ایران در جنگ ۱۲ روزه به جهان ثابت شد
سردار یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه، در سخنانی با اشاره به جنگ ۱۲ روزه اخیر اظهار داشت: «دشمن پنداشته بود با تکیه بر فناوری خود میتواند بر اراده ملت ایران چیره شود، اما فرماندهی معظم کل قوا بر درماندگی و ناتوانی او مهر تأیید نهاد.»وی با تأکید بر اینکه دشمن تنها ۱۲ روز تاب مقاومت آورد و خود خواستار توقف جنگ شد، افزود: «جهانیان توانمندی و اقتدار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را در رویارویی با رژیم صهیونیستی به عیان مشاهده کردند.»سردار جوانی با اشاره به حملات دشمن در فضای مجازی علیه نظام و رهبر معظم انقلاب گفت: «هدف دشمن از این حملات، ایجاد بیاعتمادی و بدبینی در میان مردم است، اما ملت ایران با اتکال به لطف الهی، روزبهروز در مسیر پیشرفت و تعالی گام برمیدارد.»معاون سیاسی سپاه همچنین خاطرنشان کرد: «دشمن اکنون در هراس و وحشت به سر میبرد و تقلای او در آستانه فروپاشی، بیثمر خواهد بود. شکست قطعی رژیم صهیونیستی در این نبرد، به جهانیان ثابت شد.»وی در ادامه با بیان اینکه ملت ایران خواهان جنگافروزی نیست، تصریح کرد: «اما در دفاع از حریم دین و ارزشهای الهی، ذرهای عقبنشینی نخواهد کرد.»سردار جوانی در پایان، گفتمان مقاومت ایران را شناختهشده در سطح جهانی خواند و بر تداوم این راه تاکید کرد.
وزیر صهیونیست: سوریه، قطر و ترکیه محور شرارت جدید هستند
آمیخای شیکلی، وزیر مهاجرت رژیم صهیونی، سه کشور ترکیه، قطر و سوریه را «محور شرارت جدید» خواند و هشدار داد: «این یک ایران جدید است.»شیکلی طی سخنانی در کنفرانسی در قدس اشغالی با لحنی تهاجمی، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، را «دشمن تمدن غرب» و عضو «اخوانالمسلمین» توصیف کرد و گفت: «اردوغان آشکارا میگوید که اورشلیم باید بخشی از امپراتوری او باشد و دولت اسرائیل باید نابود شود.»این وزیر کابینه نتانیاهو، به جناح راست افراطی حزب لیکود تعلق دارد و هیئت حاکمه تحریر الشام را «غیرقابل اعتماد» خواند و خواستار اقدامات نظامی جدی علیه سوریه پسا اسد شد. شیکلی همچنین به متحدان اروپایی رژیم صهیونی انتقاد کرد و گفت: «من از دولت فرانسه بسیار ناامید هستم… فکر نمیکنم اسرائیل از حمایت فرانسه برخوردار باشد.»وی از جریانهای راست افراطی اروپا نیز حمایت کرد و آنها را «نرمال» توصیف نمود و تأکید کرد: «به آن افتخار میکنم. از ریاکاری خسته شدهام.»
شاهراه شمالغرب؛ کلید توسعه اقتصادی و ژئوپولیتیکی ایران
ایران با تکمیل محور جلفا-کلاله، شاهراه ترانزیتی جدید خود با ارمنستان، آذربایجان و نخجوان را توسعه میدهد. هوشنگ بازوند، معاون وزیر راه، این پروژه را «بزرگترین طرح راهی منطقه ارس» خواند و تأکید کرد که «با بهرهبرداری از آن، ظرفیت ترانزیتی کشور در شمالغرب افزایش چشمگیری خواهد یافت.»این مسیر، با اتصال کریدورهای بینالمللی، نقش مهمی در ارتقای ایمنی، کاهش تصادفات و کاهش هزینههای لجستیکی دارد و میتواند سهم ایران در تجارت و ترانزیت منطقهای را افزایش دهد. بازوند همچنین اعلام کرد: «عملیات اجرایی از کیلومتر صفر تا ۵۸ در جریان است و با افزایش اعتبارات، پیمانکار بخش باقیمانده تا کیلومتر ۱۰۷ را نیز با سرعت بیشتری اجرا خواهد کرد.»وی افزود: «تکمیل این پروژه، علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی، جایگاه ژئوپولیتیکی ایران در شمالغرب کشور را تقویت کرده و آن را به یکی از مراکز اصلی ترانزیت منطقه تبدیل میکند»، ضمن آنکه «توسعه پایدار و جذب سرمایهگذاری خارجی را نیز تسهیل خواهد کرد.»
رفع تحریمها؛ راهبرد مشترک ایران، روسیه و چین
روسیه و چین قصد دارند ابتکار عملی مشترک برای حل بحران هستهای ایران ارائه کنند. به گزارش از المیادین، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعلام کرد این اقدام با هدف کاهش تنشها و تقویت مسیر دیپلماسی انجام میشود. وی همچنین اقدامات کشورهای اروپایی را تضعیفکننده تلاشهای دیپلماتیک و همکاری میان آژانس و ایران توصیف کرد.واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، در نشست شورای امنیت تصریح کرد که کشورهای امضاکننده توافق هستهای ایران حق بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را ندارند و اقدامات تروئیکای اروپا مشروعیت قانونی ندارد. وی افزود: «رفع تحریمها تنها تصمیم درست است» و نسبت به همراهی کره جنوبی با سیاستهای غربی ابراز تعجب کرد.نماینده روسیه تأکید کرد:« هدف اروپاییها، استفاده از شورای امنیت برای فشار بر ایران است، در حالی که تهران در پی دفاع از منافع خود است و مسیر دیپلماسی باید بدون دخالت سیاسی ادامه یابد.»
▼ اخبار کوتاه
◄ جمعی از دانشجویان دانشگاههای ایران با صدور بیانیهای از «کاروان بینالمللی صمود» حمایت کردند و آن را نمادی از انساندوستی و مسئولیتپذیری جهانی دانستند. در این بیانیه آمده است: «آرمان قدس ریشه در عدالت تاریخی دارد و وحدت مردمی میتواند سدی در برابر ظلم باشد.» دانشجویان، حرکت کاروان صمود را چراغ امیدی برای آزادیخواهان جهان خواندند و غزه را محور وحدت عدالتطلبان معرفی کردند.
◄ مردم سوریه در شهر حمص با برگزاری تظاهرات گسترده، مخالفت خود را با توافق امنیتی اخیر میان رژیم الجولانی و رژیم صهیونی اعلام کردند. معترضان این توافق را خیانت به تمامیت ارضی کشور دانستند. همزمان رسانههای غربی گزارش دادند که رژیم صهیونی پیشنهادی برای ایجاد منطقه حائل و پرواز ممنوع در جنوب غرب دمشق ارائه کرده است؛ پیشنهادی که خشم عمومی را برانگیخته و به نمادی از دخالت آشکار در امور سوریه بدل شده است.
◄ «محمدرضا پورابراهیمی» رئیس کمیسیون اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام، تاکید کرد بازگشت تحریمهای خاتمهیافته شورای امنیت صرفاً به فعالیتهای هستهای و موشکی مربوط است و هیچ ارتباطی با تجارت، فروش نفت یا کالاهای اساسی ندارد. او افزود: «این تحریمها با فشارهای یکجانبه آمریکا متفاوتند و اثر واقعی محدودی دارند.» وی همچنین بر ظرفیتهای شانگهای و بریکس برای مقابله با تحریمها و کاهش سلطه دلار در تجارت جهانی تأکید کرد.
◄ عفو بینالملل ششمین وتوی آمریکا علیه قطعنامه شورای امنیت درباره آتشبس در غزه را چراغ سبزی به رژیم صهیونی برای ادامه نسلکشی خواند. این سازمان در بیانیهای تأکید کرد: «تاریخ آمریکا را نخواهد بخشید که در برابر جامعه جهانی ایستاد و اسرائیل را به ادامه کشتار مردم غزه تشویق کرد.» پیشتر گروههای فلسطینی نیز واشنگتن را همدست رژیم صهیونی در این جنایت دانسته بودند.
◄ وزیر ارتباطات از تحقق طرح «ابر دولت» بهعنوان گامی برای ارائه سرویسهای امن و باکیفیت به مردم خبر داد. سید ستار هاشمی در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای وقف گفت: «ابر دماوند با همکاری سازمان اوقاف شکل گرفته و بهزودی در سایر دستگاهها توسعه مییابد.» او همچنین حمایت از شرکتهای دانشبنیان، نهضت تولید محتوا و پروژه «جینف» را از اولویتها دانست و بر نقش وقف در حکمرانی دادهمحور تأکید کرد.
◄ صنعت نان ایران در پنج ماهه نخست امسال با وجود چالشهای جدی همچون قیمتگذاری دستوری و اختلاف شدید قیمت گندم و آرد، رشد ۵ درصدی تولید را تجربه کرده است. ابراهیم شیخی، معاون صنایع عمومی وزارت صمت، در هماندیشی صنعت نان گفت: «این چرخه معیوب باید اصلاح شود، چرا که ۲۰ درصد نان کشور به ضایعات تبدیل میشود.» او تأکید کرد یارانهها باید هدفمند و در جهت ارتقای سلامت مردم پرداخت شوند.