▼ حرف روز
جنگ، آخرین برگ و آخرین تهدید نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو در آستانۀ انتخابات جدید رژیم صهیونی با یکی از پیچیدهترین بحرانهای سیاسی دوران خود روبروست. ناکامی در تحقق اهداف جنگ غزه، شکاف در ائتلاف راستافراطی و پروندههای فساد موقعیت سیاسی او را متزلزل کرده است. در چنین شرایطی، نتانیاهو جنگ را از میدان نبرد به صحنۀ سیاست آورده و با گره زدن آتشبس به بازگرداندن اجساد اسیران میکوشد فضای جنگ را زنده نگه دارد. نتانیاهو میداند توقف درگیری یعنی فروپاشی سرمایه سیاسی او، بنابراین با تکیه بر گفتمان امنیت، خود را تنها سیاستمدار توانمند دوران خطر معرفی میکند.
در حزب لیکود نیز شکافها آشکار شده است. جناحهای جوانتر بدنبال تغییر سردمداران هستند و انتخابات داخلی پیشِ رو میتواند برای او سرنوشت ساز باشد. نتانیاهو میکوشد رژیم را در وضعیت امنیتی ناپایدار نگه دارد تا هر صدای مخالف را به خیانت ملی متهم کند. تداوم جنگ ابزار کنترل او بر ائتلاف شکننده راستگراست و اجازه میدهد خود را ستون ثبات جلوه دهد، حتی اگر جامعه این نمایش را با هزینه جانی و اضطراب روزمره بپردازد.
در عرصۀ بینالمللی، نتانیاهو بیش از هر زمان دیگری منزوی شده است. نتانیاهو در افکار عمومی جهان مسئول کشتار غیرنظامیان معرفی میشود و شخص او نماد بیرحمی و عدم پاسخگویی است. حضورش در سازمان ملل با اعتراض و ترک سالن همراه شد و متحدان غربی از دیدار علنی با او خودداری میکنند. موج تحریمها و درخواستهای بینالمللی برای محاکمهاش نشان میدهد که او دیگر بازیگر مشروع جهان نیست، بلکه چهرهای طردشده است که ادامۀ جنگ هر روز بیشتر او را منزوی میکند.
می توان اینگونه گفت، نتانیاهو بیش از هر زمان دیگری به جنگ نیاز دارد جنگ برای او نه الزام امنیتی، بلکه ابزاری سیاسی برای کنترل افکار عمومی و حفظ اقتدار شخصی است. او میکوشد با تداوم درگیری، خود را سیاستمداری بیجانشین دوران بحران نشان دهد و جناحهای رقیب در لیکود را مهار کند. اما همین حربه به بزرگترین تهدید آیندهاش بدل شده است. طولانیشدن جنگ و ناتوانی در نابودی حماس، جامعه صهیونیست را خسته و بیاعتماد کرده است. وعدۀ بازگرداندن امنیت بیثمر مانده و تلفات انسانی، فشار اقتصادی و اعتراض خانوادههای قربانیان شکاف در جامعه یهودی را عمیقتر کرده است. اکنون ادامۀ جنگ نه نشانه اقتدار نتانیاهو، بلکه سند فرسایش سیاسی اوست. سیاستمداری که برای بقا میجنگد، اما همان جنگ به پاشنۀ آشیلش تبدیل میشود.(حسین نجفی)
▼ گزارش روز
آرایش سیاسی عراق پیش از انتخابات پارلمانی
با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات پارلمانی عراق، فضای سیاسی این کشور بیش از پیش داغ و پرتنش شده است. کمتر از یک ماه به روز برگزاری انتخابات باقی مانده و ائتلافهای جدید در میان گروههای شیعی و سنی شکل گرفتهاند که نشاندهنده تغییراتی مهم در آرایش سیاسی بازیگران اصلی این دوره است. این تحولات از یک سو بیانگر تلاش احزاب برای تثبیت جایگاه و کسب کرسیهای بیشتر در پارلمان و از سوی دیگر بازتابدهنده رقابتهای عمیق داخلی و فشارهای خارجی است.
در بیت شیعی عراق ائتلافی که بیشترین توجه را به خود جلب کرده، ائتلاف «بازسازی و توسعه» به سرلیستی نخستوزیر کنونی محمد شیاع السودانی است. این ائتلاف که متشکل از هفت گروه سیاسی است، حضور چهرههای سرشناسی چون ایاد علاوی، نخستوزیر اسبق عراق، و فالح فیاض، فرمانده حشدالشعبی، را در خود دارد. جالب آنکه این ائتلاف تنها در مناطق شیعی بلکه در برخی مناطق سنی نیز شانس کسب کرسی دارد، که نشاندهنده گستردگی نفوذ و برنامههای سیاسی آنهاست.در کنار این، ائتلافهای کلاسیکی چون «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی و «الصادقون» شاخه سیاسی گروه عصائب اهل حق به رهبری قیس خزعلی و همچنین «نیروهای دولت ملی» متشکل از جریانهای عمار حکیم و حیدر العبادی، همچنان از بازیگران اصلی در میان شیعیان به شمار میروند. این ترکیب ائتلافها حکایت از رقابت پیچیده و تنگاتنگ در میان جناحهای سیاسی مختلف دارد.در همین زمینه، سعید البدری، روزنامهنگار عراقی، در تحلیل خود به این نکته اشاره میکند که احزاب شیعی چهارچوب هماهنگی در معرض فشارهای داخلی و خارجی جدی قرار دارند. وی تاکید میکند که این احزاب تاکنون نقش موثری در حفظ ثبات عراق و حمایت از حقوق مردم فلسطین ایفا کردهاند، موضوعی که به مذاق برخی قدرتهای خارجی که خواهان عادیسازی روابط با رژیم صهیونی هستند، خوش نمیآید. به گفته البدری، انتخابات پیش رو سرنوشتساز است و این احزاب باید با اتحاد و آگاهی نسبت به تهدیدات خارجی و داخلی به مقابله با این فشارها بپردازند.در حوزه اهل سنت نیز، ائتلاف جدیدی به نام «صغورنا» شکل گرفته که از ادغام دو لیست مهم «تقدم» به رهبری محمد الحلبوسی و «سیاده» به ریاست خمیس الخنجر تشکیل شده است. با این حال، به گفته کارشناسان همچنان بازیگران اصلی در بیت سنی تغییر چندانی نکردهاند و اختلافات داخلی این گروهها روندی رو به افزایش دارد.واثق الجابری، تحلیلگر سیاسی عراقی، درباره شرایط بیت سنی اظهار میدارد :« اختلافات میان احزاب اهل سنت به صورت آشکار و علنی افزایش یافته و اتهامزنیهای متقابل بارز شده است. تلاشهایی برای کاهش این تنشها صورت گرفته اما اختلافات همچنان شدت مییابند که میتواند روند انتخاباتی را تحت تاثیر قرار دهد.»
از سوی دیگر، دو ائتلاف اصلی کرد، یعنی حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان، همچنان نمایندگان اصلی اقلیم کردستان در انتخابات هستند و تحولات خاصی در این بخش گزارش نشده است.بنا بر آنچه تاکنون گفته شد و با بررسی صحنه سیاسی عراق، می توان گفت، انتخابات پارلمانی پیشرو در این کشور همسایه، بیش از آنکه تنها یک رقابت انتخاباتی ساده باشد، عرصهای است که در آن بازیگران داخلی و خارجی در پی تغییر موازنه قدرت و تعیین مسیر آینده سیاسی عراق هستند. ائتلافهای جدید و تنشهای داخلی به ویژه در میان اهل سنت و شیعیان، و همچنین فشارهای خارجی، همگی نشان میدهد که نتایج این انتخابات میتواند سرنوشت سیاسی عراق را برای سالهای آینده رقم بزند.(عبدالحسین آزاد)
▼ خبر ویژه
ترس ترامپ از حذف توسط موساد!
به گزارش وبگاه «vtforeignpolicy»، اسناد افشاشدهای که به ادعای این رسانه «تأییدشده و غیرقابل انکار» هستند، نشان میدهند که رژیم صهیونی نهتنها در ترور اخیر چارلی کِرک، فعال محافظهکار آمریکایی نقش داشته، بلکه با ارسال پیامی تهدیدآمیز به دونالد ترامپ، وی را نیز از سرنوشت مشابه برحذر داشته است.در این گزارش آمده است: «اسرائیلیها ترامپ را تهدید کردهاند که اگر از پیروی از سیاستهای آنها خودداری کند، او نیز بهعنوان یک "تروریست آزادی بیان" خنثی خواهد شد.»به ادعای نویسنده، این تهدیدها موجب تغییر مسیر ترامپ از شعار «آمریکا اول» به سیاستی کاملاً همسو با منافع رژیم صهیونی شده است.
▼ اخبار
اجساد، ابزار بازی جدید صهیونیست ها!
عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رایالیوم، در مقالهای با اشاره به تأخیر رژیم صهیونی در تحویل اجساد اسرای صهیونیست، هدف این جنجال رسانهای را فراهمسازی بهانهای برای بازگشت به جنگ در غزه دانست. وی نوشت: «برای ما درک عجله اسرائیل در تحویل اجساد اسرای مرده دشوار است؛ بهویژه وقتی این تاخیر را بهانه تهدیدهای نظامی و توقف کمکهای بشردوستانه قرار میدهند.»عطوان تأکید کرد که نتانیاهو در میان «سکوت خفتبار آمریکا و انفعال کشورهای عربی»، بهدنبال بازگشت به «جنگ نسلکشی و پاکسازی نژادی» علیه غزه است. او با اشاره به سخنان اخیر نتانیاهو نوشت: «نخستوزیری که ۷۰ هزار غیرنظامی، از جمله هزاران کودک را به قتل رسانده، امروز از تمدن حرف میزند!»وی همچنین افزود: «هدف صهیونیستها از این فضاسازی، فرار از اجرای مرحله دوم آتشبس است، نه نگرانی واقعی برای اجساد.» عطوان در پایان نوشت: «خدای بزرگ در کنار مقاومتی است که با ایمان و خون، در برابر این ظلم ایستاده است.»
اقدامات غرب؛ فقط آب در هاون کوبیدن است
فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، با تاکید بر پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱ از تاریخ ۲۶ مهر، اعلام کرد که موضوع هستهای ایران باید هرچه سریعتر از دستور کار شورای امنیت سازمان ملل خارج شود. مالکی با اشاره به حمایت بیش از ۱۰۰ کشور عضو جنبش عدمتعهد از مواضع ایران در برابر فشارهای غرب، این حمایت را دستاورد بزرگی برای دیپلماسی کشور دانست.وی افزود:« برخلاف ادعاهای آمریکا و اروپا درباره ادامه اجرای مکانیسم اسنپبک، اراده جهانی به سمت پایان دادن به سیاستهای یکجانبهگرایانه غرب حرکت کرده و دوران تکقطبی به سر آمده است.» مالکی تاکید کرد که قطعنامه ۲۲۳۱ رسما منقضی شده و این موضوع برخلاف خواستههای زورگویانه غرب است، بنابراین شورای امنیت نباید بیش از این به موضوع هستهای ایران بپردازد.این نماینده مجلس همچنین گفت: «گنجاندن بندهای مهم پیشنهادی ایران در سند نهایی اجلاس جنبش عدمتعهد، نشان داد که ایران نه تنها منزوی نیست بلکه در صحنه بینالمللی جایگاه مستحکمی دارد.» او در پایان اقدامات رسانهای و فشارهای غرب را «صرفا آب در هاون کوبیدن» خواند و تاکیدکرد که ایران در برابر این فشارها مقاوم است.
تشکیل هستههای فناور فضایی در دانشگاهها
حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی کشور، با حضور در دانشگاه صنعتی شریف، از آغاز فرآیند تشکیل هستههای فناور با محوریت دانشگاهیان برای تولید محصولات فضایی خبر داد.سالاریه در نشست پرسش و پاسخ با دانشجویان دانشگاه شریف گفت: «برای عبور از چالشهای فناوری در صنعت فضایی، باید از ظرفیت علمی دانشگاهها بهره گرفت. دانشگاهها میتوانند گلوگاههای فناوری را شناسایی و حل کنند.»وی تأکید کرد: «ایجاد هستههای فناور متشکل از اساتید و دانشجویان، با هدف ساخت محصولات فضایی با سطح پیچیدگی پایینتر و تضمین خرید نهایی توسط سازمان فضایی ایران، بهطور جدی در دستور کار است.»سالاریه با اشاره به سابقه واگذاری ساخت ماهواره به دانشگاهها در دهه ۸۰ افزود: «اکنون با بلوغ زیستبوم فضایی، باید همکاری دانشگاهها با صنعت به توسعه کسبوکارهای فضاپایه منجر شود.»وی نقش بخش خصوصی را حیاتی دانست و خاطرنشان کرد: «دولت باید تسهیلگر باشد، نه رقیب. سرمایهگذاری دولتی تنها باید در حوزههایی انجام شود که حضور بخش خصوصی هنوز ممکن نیست.»
خط ریلی جلفا - نخجوان نقشه ترانزیت منطقه را به نفع ایران تغییر میدهد
یک کارشناس اقتصاد بینالملل با اشاره به اهمیت حضور فعال ایران در روند های منطقه ای و جهانی، تأکید کرد:« تکمیل خط ریلی جلفا - نخجوان میتواند جایگزین مناسبی برای کریدورهای تحت حمایت غرب شده و نقشه ترانزیتی منطقه را به نفع ایران بازتعریف کند.»صمد محمدی گفت: «تنها با احداث ۶۲ کیلومتر خطآهن، ایران میتواند شاخهای حیاتی از کریدور شمال - جنوب را فعال کرده و جمهوری آذربایجان را از مسیر نخجوان به ایران متصل کند.»وی با اشاره به تلاشهای غرب برای ایجاد کریدورهای جایگزین مانند «زنگزور» یا «کریدور میانی»، افزود: «اتصال جلفا نهتنها مزیت اقتصادی دارد، بلکه از نظر ژئوپلیتیکی نیز تعیینکننده است.»او تصریح کرد: «در صورت انفعال ایران، کریدورهای جدید ممکن است به حذف موقعیت ترانزیتی کشور منجر شوند». محمدی تأکید کرد: «تکمیل این مسیر، پاسخ راهبردی ایران به سناریوهای عبور غرب از موقعیت جغرافیایی ما خواهد بود.»
▼ اخبار کوتاه
◄ سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان ، با انتشار پیامی درباره نامه مشترک چین، ایران و روسیه اعلام کرد: «تلاش سه کشور اروپایی برای فعالسازی مکانیزم اسنپبک، از نظر حقوقی و رویهای از اساس نادرست است». وی افزود: «طبق بند ۸ قطعنامه ۲۲۳۱، تمامی مفاد این قطعنامه در تاریخ ۲۶ مهر ۱۴۰۴ خاتمه مییابد.»
◄ دولت اندونزی اعلام کرد:«برای شش ورزشکار اسرائیلی در مسابقات جهانی ژیمناستیک ۲۰۲۵ ویزا صادر نخواهد کرد.» وزیر امور حقوقی این کشور تأکید کرد که «تا آزادی کامل فلسطین، هیچ رابطه دیپلماتیکی با اسرائیل برقرار نخواهد شد». همچنین دادگاه بینالمللی داوری ورزشی، اعتراض رژیم صهیونی به این تصمیم را رد کرد و تصمیم اندونزی را تأیید نمود.
◄ بانک مرکزی خبر داد که از ابتدای سال جاری تا الان، بیش از ۳۲ میلیارد دلار ارز برای واردات تأمین شده است. طبق این گزارش، «۸.۳ میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی و دارو»، «۲۲.۸ میلیارد دلار به بخش تجاری و بازرگانی» و «۸۹۲ میلیون دلار نیز برای نیازهای خدماتی کشور» اختصاص یافته است.
◄ امیر سرتیپ پوردستان، رئیس مرکز مطالعات راهبردی ارتش گفت: «تروریسم با ناامنسازی مناطق کلیدی، مانع جذب سرمایه و توسعه اقتصادی میشود». او این پدیده را «ابزار دولتهای متخاصم در جنگ ترکیبی» دانست. پوردستان تأکید کرد: «تروریسم ترکیبی، ساختاری شبکهای دارد و اهدافش فراتر از کشتار فیزیکی است.» وی هشدار داد: «تروریسم رقابت امنیتی میان کشورها را تشدید کرده و به جای همکاری، به بیثباتی منطقهای دامن میزند.»
◄ وزارت خارجه قطر اعلام کرد که پاکستان و افغانستان در دور نخست مذاکرات در دوحه بر آتشبس فوری و توقف درگیریها، توافق کردند. همچنین دو طرف برگزاری نشستهای پیگیری برای تضمین استمرار آتشبس را به تصویب رساندند. وزیر دفاع پاکستان نیز تاکید کرد:«طبق این توافق، اقدامات تروریستی از خاک افغانستان به پاکستان متوقف خواهد شد.»
◄ سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، اعلام کرد: «توسعه زیرساختهای امنیت سایبری در کشور با همکاری دستگاهها در حال پیگیری است». وی با اشاره به «جنگ ۱۲ روزه سایبری» گفت:« این رویدادها باعث شد امنیت دیجیتال جدیتر دنبال شود.» وزیر ارتباطات از پیشرفت پروژههای فیبرنوری، ماهواره ناهید-۲ و توسعه صنعت فضایی خبر داد و تأکید کرد:« نخبگان در خط مقدم امنیت فضای مجازی قرار دارند.»