ایران در مسیر توسعه صنعت هوانوردی خود گام تازهای برداشته است. پرواز آزمایشی هواپیمای بومی «سیمرغ» که بهتازگی با موفقیت انجام شد، نقطه عطفی در صنعت هوایی کشور به شمار میرود؛ گامی که نهتنها اهمیت فنی، بلکه بُعد سیاسی و نمادین قابلتوجهی نیز دارد. این هواپیما که با تلاش متخصصان سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع و همکاری شرکتهای دانشبنیان ساخته شده، نماد خوداتکایی ایران در حوزهای است که همواره در انحصار چند کشور خاص بوده است.
به گفته «حسین پورفرزانه» معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، پرواز موفق «سیمرغ» در مسیر دریافت گواهینامه پروازی از سازمان هواپیمایی کشوری قرار دارد و نشان میدهد، ایران در ساخت هواپیماهای سبک و میانبرد به مرحله بلوغ فنی رسیده است. همچنین پرواز سیمرغ صرفاً یک آزمایش فنی نیست؛ بلکه نشانهای از اراده ملی برای دستیابی به استقلال هوایی و کاهش وابستگی به تولیدکنندگان خارجی است.
هواپیمای سیمرغ از نوع دوموتوره توربوپراپ با ظرفیت ۱۲ تا ۱۹ نفر است و طراحی آن با هدف پروازهای منطقهای، آموزشی و حملونقل سبک انجام شده است. این هواپیما قابلیت برخاست و فرود در باندهای کوتاه را دارد و بهطور ویژه برای فرودگاههای کوچک و مناطق دورافتاده کشور طراحی شده تا شبکه پروازی ایران در مناطق کمتر برخوردار توسعه یابد.
اما اهمیت پروژه سیمرغ تنها در ویژگیهای فنی خلاصه نمیشود. کارشناسان سیاسی و اقتصادی آن را نمادی از استقلال صنعتی ایران در وضعیت تحریم میدانند. طی دهههای گذشته، صنعت هوانوردی ایران بهشدت از کمبود قطعات و وابستگی به واردات آسیب دیده است. ساخت این هواپیما در داخل کشور، پیامی روشن به جهان مخابره میکند؛ ایران توانسته است در یکی از پیچیدهترین حوزههای فناوری، مسیر خودکفایی را با اتکا به دانش داخلی دنبال کند.
در کنار ارزش فنی، پروژه سیمرغ بخشی از راهبرد کلان کشور برای توسعه «اقتصاد دانشبنیان» و ارتقای صنایع بومی است. طبق اعلام وزارت دفاع، بیش از ۷۰ درصد قطعات و سامانههای این هواپیما در داخل کشور طراحی و ساخته شده و بخش مهمی از آن با همکاری شرکتهای دانشبنیان و مراکز تحقیقاتی دانشگاهی شکل گرفته است. این همکاری گسترده میان صنعت و علم، نشاندهنده تغییر الگوی توسعه فناوری در ایران است؛ الگویی که بر پایه شبکهسازی علمی و مشارکت بیننهادی بنا شده است.
از منظر ژئوپلیتیکی نیز، پروژه سیمرغ به تقویت حضور منطقهای ایران در بازار هوایی کمک میکند. کشورهای همسایه، بهویژه در آسیای میانه و خاورمیانه، با نیاز روزافزون به هواپیماهای سبک و اقتصادی روبهرو هستند. ایران با بهرهگیری از ظرفیت تولید داخلی میتواند در آیندهای نزدیک، در این بازار حضور یابد و بخشی از زنجیره ارزش صنعت هوایی منطقه را به دست گیرد. پرواز سیمرغ نقطه شروعی است برای رؤیای دیرینه ایران در دستیابی به آسمان مستقل.
در نهایت، «سیمرغ» فراتر از یک هواپیماست و نماد اراده ملی و بازتابدهنده توانمندی فناورانه کشوری است که میخواهد نهتنها در زمین، بلکه در آسمان نیز بر پایه دانش خود پرواز کند.
