تاریخ انتشار : ۱۶ مهر ۱۳۸۸ - ۰۹:۵۲  ، 
کد خبر : ۴۵۸۷۶

امام خمینی از نگاه دیگران

مقدمه: علی‌حیدر حصاری عظمت حرکت اما خمینی در بنیان نهادن حکومتی اسلامی و پیچیدن تومار سلطنت 2500 ساله در ایران از نظر بسیاری از متفکران غربی به مثابه امری بسیار پر‌اهمیت و به نوعی معجزه تلقی می‌شود. از این رو بر آن شدیم تا نظر تنی چند از مسوولان و متفکران خارجی را درباره امام خمینی و انقلاب منتشر کنیم. در خاتمه نیز نظرات برخی از انقلابیون شهید را برای حسن‌ختام این نظرات اضافه کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

دکتر جیمز. بیل
استاد دانشگاه، رییس مرکز مطالعات بین‌المللی ریوز در کالج ومری آمریکا

آیت‌الله با شخصیت پر جاذبه خود کانون ثبات سیاسی دستگاه را اداره می‌کرد. روش و استراتژی او از دیرباز بسیار موثر بود. بزرگترین مزیت آیت‌الله خمینی صرف‌‌‌‌‌‌نظر از برخوردار بودن هوشیاری سیاسی، جاذبه شخصی، صداقت و اعتقاد عمیق به دین اسلام و اجرای رهبری با پیروی از آداب و سنن تشیع بود. در این مکتب، رهبر در جست‌وجوی وجود آن است که خواسته‌های پیروان خود را دریابد و راه و روش خود را بر حسب آن انتخاب نماید. پیروان نیز متقابلاً برای دریافت رهنمود به رهبر می‌نگرد و او را الگوی کار و رفتار خود قرار می‌دهند. بنابراین، در تفکر شیعه تعیین مرز‌ رهبری و پیروی پیروان کاری دشوار است. در این مکتب، رهبری به صورت سلسله مراتب نیست. بلکه دایره‌وار است. روابط به صورت دایره‌ای بسته است، که رهبر در آن هم رهبری می‌کند و هم دنباله‌روست و پیروان نیز هم پیروی می‌کنند و هم به رهبر خط می‌دهند. آیت‌الله خمینی در چنین سیستمی برای آن که دریافتی از احساس و خواسته‌های مردم داشته باشد. ماموارانی بر‌گماشته بود و وقتی که از نیازهای آنان آگاه می‌شد، به اظهارنظر رسمی می‌پرداخت.
گری سیک
عضو سابق شورای امنیت ملی آمریکا، محقق و تحلیلگر مسایل ایران

انقلاب اسلامی ایران باعث غافلگیری کارگزاران آمریکا گردید. هدف(امام) خمینی در ایران ابتدا براندازی حکومت و استقرار جمهوری نبود، بلکه امام خمینی مصراً طالب دگرگونی انقلابی بود.(امام)خمینی انقلاب را باعث نشد بلکه جنبش اصلاح‌‌گرانه بلوغ نیافته‌ای را که هدف‌های محدودی را دنبال می‌کرد به تجربه انقلابی اصیلی مبدل ساخت که محتوای ایدئولوژیک یگانه خاص خودش را داشت.
شاه در اندیشه بود که دولتی تشکیل دهد متشکل از میانه‌‌روهایی که طرفدار قانون اساسی (یعنی ادامه سلطنت او) باشند و بتوانند حمایت روحانیون میانه‌رو را جلب کنند. اما این نقشه یک عیب اساسی داشت و آن این بود که امام خمینی به مخالفت با چنین دولتی بر‌خواهد خاست و رهبران جبهه ملی که این را می‌دانستند و شجاعت رو‌در‌رو شدن با او را نداشتند از شرکت در تشکیل چنین دولتی سرباز زدند.
ماروین زونیس
استاد دانشگاه شیکاگو و کارشناس مسایل ایران
یکی از اهداف اصلی آیت‌الله خمینی شکستن این اعتقاد ریشه‌دار در فرهنگ ایرانی بود که ایرانیان نمی‌توانند امور خود را به دست گیرند. او سعی می‌کرد تا به ایرانیان القا کند که خود حاکم بر سرنوشت خویشند. بدین طریق،‌ در طول ماه‌هایی که رژیم انقلابی پنجاه و‌دو تن تبعه آمریکا را به گروگان گرفت. شعار مورد توجه آیت‌الله خمینی و پیروانش این بود: آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.
این شعار به گونه‌ای آیینی آنقدر تکرار شد که به نظر افسونی سحر‌آمیز جلوه نمود. ولی استفاده آیت‌الله خمینی از این شعار برای شکستن الگویی غلط از فرهنگ و شخصیت ایرانی بود.
اگر ایرانیان به قدر کافی این شعار را تکرار می‌کردند باورشان می‌شد و شاید تا حدودی مانع از آن می‌گردید که ایالات متحده رژیم انقلابی را از بین ببرد. به این ترتیب، حداقل مردم ایران از شهامت آیت‌الله خمینی شهامت پیدا می‌کردند و می‌توانستند عزم ضد آمریکایی‌شان (و نفرتشان ) را در برابر ترس از انتقام‌جویی آمریکا حفظ کنند.
دکتر محمد زکی‌الدین شرفی
اسلام شناس و استاد دانشگاه فیلادلفیا

امام خمینی(ره) به عنوان رهبری که به مسوولیت‌های الهی خویش نیک واقف بود و به آن عمل می‌کرد. برای جهان اسلام شناخته شده است و همه می‌دانند که امام روابط ناعادلانه بین‌المللی را قبول نداشتند و آن را مردود می‌شمردند.
انقلاب اسلامی تنها به ایران تعلق ندارد و در خارج از مرزهای ایران نیز دارای پایگاه می‌باشد
هنری‌پرست
کاردار سفارت آمریکا در تهران در سال‌های 1972تا 1978

تردیدی نیست که امام خمینی یکی از مردان بزرگ تاریخ در این قرن بود و به کمتر کسی را امروز می‌توان یافت که از جاذبه و نفوذی همانند آنچه او نه تنها در ایران بلکه در جهان داشت، برخوردار باشد و توجه قدرت‌های بزرگ را تا این حد به خود معطوف دارد
به گمان من مورخان روزی نشان خواهند داد که او مردی بود که شخصیتش به خوبی درک نشده بود. او مردی بود که تنها قضاوت خود را قبول داشت و در راه مبارزه و هدف خود ساز‌شکاری نکرد.
مارتین کرامر
محقق و نویسنده

به راستی که (امام) خمینی، هرگز ادعا نکرده که مقامی همپای دوازده امام دارد، اگر چه مردم به او امام خمینی می‌گویند. این عنوان، در معنی اخص آن، شخصیت (امام) خمینی را به عنوان یک رهبر برجسته که قدرت دنیوی و روحانی را توامان دراست، نشان می‌دهد. امام نمی‌توان بدون طرح عقیده شیعیان درباره امامت و شباهت آن، با رستگاری مسیحیایی، این اصطلاح را در مفاهیم شیعی به کار برد. به علاوه، طرفداران پرشور(امام) خمینی او را نایب امام، یعنی نماینده امام غایب می‌دانند. چنین عنوانی، به این معنی است که پیروان امام خمینی قدرت او ر الهی و مشروع می‌دانند. جاذبه (امام) خمینی و علما بازتابی از ستایش ائمه است. بدون داشتن چنین ستایشی انسان نمی‌تواند بر نظریه امام خمینی درباره حکومت،‌ صحه بگذارد.
دکتر مصطفی ایوب
نویسنده کتاب تفسیر قرآن، مدیر گروه مطالعات ادیان، دانشگاه تمپل آمریکا
بنده معتقدم که تاریخ امام خمینی را به عنوان بزرگترین شخصیت جهانی قرن بیستم معرفی خواهد کرد، زیرا او فردی بود که هم نبوغ سیاسی و هم نبوغ دینی را با هم داشت.
درست است که ولایت فقیه به عنوان یک مفهوم اسلامی تشیع از عصر غیبت صغری همواره مورد بحث و بررسی بوده، ولی امام خمینی به این مفهوم تفسیر دیگری دادند. ایشان می‌گفتند:«امام زمان از طریق علمایی که فقیه‌اند نقشی در حکومت دارد و آن علما نایبان امام هستند و چنانچه در شخصی خصوصیاتی که امام بیان کرده فراهم گردد، فقیه هم خود او خواهد بود.»
انقلاب به سلطنت در ایران پایان داد و اندیشه سلطنت موروثی را در ایران از میان برد و میراث ایشان، تاسیس جمهوری اسلامی در ایران بود.
اسپانیا ـ دانیل فرناندز/آلبرتولوپر
استاد دانشگاه، رییس مرکز مطالعات بین‌المللی ریوز در کالج و مری
بسمه‌تعالی
برادر احمد خمینی
با تاثری عمیق و غمی بی پایان خبر فقدان جبران ناپذیر و رحلت‌ پدر جلیل‌القدر و ارمغان آورنده استقلال ایران،‌ حضرت امام خمینی را دریافت کردیم. انسانی فوق‌العاده که انقلاب اسلامی را هدایت کرد و برای جهان و جهانیان نمونه و الگوی انسانیت، صداقت، خلوص، نیکی و ارزش بوده و خواهد بود و اکنون فقدان دردناک وجود عزیزشان چشمان ما را اشک آلود، قلبمان را فشرده و احساساتمان را ماتم زده کرده است.
روشنایی رفت و تاریکی بر دنیایی از وحشت سایه افکنده است. دنیایی رو دررو با کمبود رهبران برجسته همچون قائد اعظم آیت‌الله خمینی و مملو از دغلبازانی که افکار انسان‌ها را مغشوش کرده و آن‌ها را به سوی برج‌‌های بابل هدایت می‌کنند تا جوهر حیات خود را در آن باخته و در تلاش باشند تا قبل از کشت دور کنند. دنیایی پر از وحشت که رهبران درخشانی درو کنند. دنیایی پر از وحشت که رهبران درخشانی همچون حضرت امام در آن نادرند، رهبرانی مسیح ‌گونه و اصیل که برای رویدادی شکوهمند تعیین شده‌اند و رسالت آنان گسستن زنجیره‌ای اسارت است.
دنیایی پر از هراس و تهی از رهبرانی وطن‌پرست که بتوانند همچون روح خدا «خمینی نستوه» لباس رزم به تن کرده و راه سعادت را با صرف زندگی خود هموار نمایند و خون پربار خود را نثار آبادی سرزمینشان کنند و برای شوکت و حفظ حاکمیت وطن مبارزات را رهبری و پیمان‌های شرم‌آگین را که مملکت را به بازار یغمای سوداگران خارجی مبدل می‌سازند و حتی استقلال یک ملت را به صورت کالایی قابل خرید و فروش درمی‌آورند، به زباله‌دانی تاریخ بسپارند.
سرور مستضعفان جهان، نان ‌جو خورده و از این صراط مستقیم منحرف نشد. ضیافت‌ها را که تنها ضعف می‌آورند، بی‌ارزش دانست و ثابت کرد که وجدان واقعی از بطن مردمی که همه چیز را با برادران خود تقسیم می‌کنند و شرف آنان نیز در دامنه فقرشان نضج می‌گیرد.
نسلی که امروز متولد می‌ِشود بداند که او رحلت کرد، اما آزادی و استقلال وطن را برایش به ارث گذاشت تا همچون انسانی آزاد شده از بند حرکت کرده و زندان‌های نکبت‌بار نادانی را درهم کوبد. او همچون ستاره‌ای نورانی با اشعه‌های خود بر تاریکی فائق آ‚د. از بردگان آقا ساخت و اربابان را به شغال‌های وحشت‌زده‌ای مبدل ساخت که در گریز خود یال و کوپال شیرمانندشان ریخت. زمانی که او با فریاد پیامبر گونه خود مژده استقلال ملت رنجدیده دیگری را پس از مبارزه‌ای طولانی به ارمغان آورد، شغالان به دامن اربابان خود پناه بردند و این در حالی بود که خبر ظهور رهبر بزرگ دیگری در قرن بیستم، یعنی آیت‌الله روح‌الله موسوی خمینی، ستاره تابناک جهان، چراغ را دریافت کردیم و حالا فقدان وجود آن عزیز را عزا گرفته‌ایم.
زنده باد آیت‌الله روح‌الله موسوی خمینی که در دل‌‌های ما زنده است.
سرافراز باد ملت برادر ایران
جاوید باد انقلاب اسلامی
جاوید باد انقلاب اسلامی.
بنده معتقدم که از مهم‌تری اثرات نهضت امام خمینی(ره) این بود که حکومت در یک کشور بزرگ و با اهمیت اسلامی را از ماهیت لائیکی آن به ماهیت اسلام و دینی مبدل ساخت و بدین ترتیب، جمهوری اسلامی الگویی برای جنبش‌های اسلامی جهان گردید.
امام خمینی در واقع یک ویژگی مهم داشت که عامل فرق او با دیگران بود؛ این ویژگی قاطعیت او بود. او در طول جنگ ایران و عراق در برابر غرب ایستادگی و تسلیم نشد. جمهوری اسلامی با مشکلات و سختی‌های بزرگی مواجه گشت اما امام با قدرت آن‌‌ها را به جان خرید و با آن دست و پنجه نرم کرد. منظورم دوره بنی‌صدر و مجاهدین خلق است. معتقدم که اکنون انقلاب مرحله‌ای را آغاز کرده که تا حدی موقع برداشت و چیدن میوه‌های انقلاب است که بر‌ اثر خون شهدای تهران و دیگر شهرها به بار نشسته است.
به اعتقاد من امام(ره) مانند تمامی سازندگان تاریخ، تنها یک فرد نبود بلکه او یک جنبش اسلامی بود و آن هم یک جنبش مهم. او رهبر یک تحول و دگرگونی بود که در شخص ایشان تجسم یافت. یازده‌سال قبل با امام دیدار داشتم و از این که با یک انسان ایده‌آل و برجسته‌ای دیدار کردم شگفت‌زده شدم. من در واقع نمی‌خواهم در تعریف و تمجید او مبالغه‌گویی کنم و نمی‌خواهم راجع‌‌‌‌ به آن‌‌ها بحث کنم، ولی معتقدم که از لحاظ قدرت فکری امام تنها یک فرد یا پدیده فردی نبود بلکه یکی از سازندگان تاریخ بود.
در جهان سوم و به ویژه در جوامعی که فقر مخالفت با حکومت شدید بود، نفوذ او (امام خمینی) بسیار چشمگیر بود ولی به گونه‌ای قهرمانی بزرگ پنداشته می‌شد.
او حامی تنگدستان بود و در برابر غرب و آمریکا به پا ایستاد و این نفوذ به ویژه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین بسیار گسترده بود و به انقلاب اسلامی همچنان با دید مثبتی نگریسته می‌شود.
در جهان سوم وجهه او مثبت است و چه بسیار جنبش‌‌هایی که درصدد تقلید از دست کم بخش‌هایی از ایدئولوژی و آرمان‌های او بودند.
زنده باد امام خمینی که برای همیشه در خاطره‌ها زنده است.
تهران ـ ایران
دانیل فرناندر/آلبر تولوپز
بسمه‌تعالی جناب آقای سفیر کشور برادر جمهوری اسلامی ایران
از آن جناب استدعا داریم که ما را مفتخر کرده و این نمونه ابزار احساسات نارسای ما را به خانواده قائد اعظم آیت‌الله روح‌الله موسوی خمینی ابلاغ نمایید.
این پیام را در روز 5 ژوئن، زمانی که با نهایت اندوه خبر جان گداز رحلت ایشان را دریافت کردیم، آماده نمودیم. لیکن سکونت در یک مهمانخانه و فقدان امکانات، از جمله ماشین تحریر،‌ ارسال آن را تا به امروز به تعویق انداخت، علت اقامت در مهمان خانه نیز این می‌باشد که به خاطر عقاید جمهوری خواه خود مجبور به تبعید مکزیک شده بودیم و اکنون که از تبعید تحمیلی ژنرال فرانکوی خائن برگشته‌ام بایستی به فکر سروسامان دادن به خانه و کاشانه‌های، هر چند حقیر اما استوار بر شرف خود. باشیم.
اگر مزاحمت نباشد، مایلیم یک قطعه عکس شخص ایشان بود برایمان ارسال نمایید و همچنین در صورت امکان ارسال نمونه‌ای از عکس ایشان در بستر بیماری، عکسی که در مطبوعات چاپ شده بود. موجب امتنان خواهد بود، ‌زیرا این عکس خاطره پیامبران گذشته را زنده می‌کند، عاجزانه نیز استدعا داریم که نمونه‌ای از روزنامه‌های ایرانی که خبر این فقدان جبران‌ناپذیر را درج کرده‌اند به ما اهدا کنید تا آن‌‌ها را همچون خاطره‌ای از ایشان حفظ کنیم و آن زمان که قادر به شکستن حصار بی‌فرهنگی خود شدیم از آن‌‌ها استفاده نموده و از سرچشمه دانش شما سیراب شویم.
بالاخره از توجهی که به این نامه می‌کنید تشکر کرده و مراتب تسلیت خود را ابراز داشته و فرصت را جهت تقدیم احترامات فائقه مغتنم می‌شماریم. هر چند که دیر شده است، لیکن استدعا داریم مراتب تسلیت ما را به دولت متبوع خود نیز ابلاغ دارید.
از خداوند مسألت می‌نماییم که اصول انقلاب را حفظ نماید. انقلابی که بایستی ملت رنجدیده‌ای را به شکوه و جلال برساند. هر چند که امروز در عزای امام گریان هستیم، لیکن امیدواریم که ملت ایران فردایی پر از صلح،‌ ترقی، سلامت و شادی داشته باشد و در چنین جوی که به لطف امام امروز آزاد می‌باشند، بتوانند برای نسل‌های آینده بهشت زمینی فراهم آورند.
عشق«کشوری»
عشق شهید کشوری به امام چه قبل از انقلاب و چه بعد از آن وصف ناکردنی است. بعد از انقلاب وقتی که برای امام کسالتی پیش آمده بود، ایشان در سفر بود. در راه وقتی که این خبر را شنید از ناراحتی ماشین را در کنار جاده نگه داشت و در حالی که می‌گریست گفت: خدایا خدایا از عمر ما بکاه و به عمر رهبر افزا.
محتوای فرامین امام
بایستی محتوای فرامین امام را درک نماییم تا بلکه قدری از تکلیف خود را در شکر‌گزاری بجا آورده باشیم.
سردار شهید مهدی باکری
آخرین شعار وزیر نفت
در مورد روحیه برادر شهیدم(محمدجواد تندگویان) این نکته قابل ذکر است که این‌طور که گفته‌اند، شب آخری که ایشان را می‌بردند، شعارش این بود«خمینی عزیرم، بگو تا خون بریزم»
خواهر شهید
خط سبز
برادران و خواهران خوب ‌من، من نکته‌ای را که می‌خواهم برایتان عرض بکنم این است که در همه مسیرها و بالا و پایین شدن‌ها و تغییر کابینه‌ها و دولت‌ها و استانداری‌ها و پست‌ها و مدیر کل‌ها یک چیزی یادتان نرود و آن این است که بدانید خط چیست؟ خط را بگیرید و بروید جلو؛ کاری به این طرف و آن طرف نداشته باشید. خط این است که ما خدایی داریم، این خدا هم پیغمبرهایی را فرستاده، آخرین پیامبر خاتمش هم پیامبر اولوالعزم و پیامبر خاتم حضرت محمد(ص) است. این رشته در رشته ولایت و در رشته امامت می‌آید تا به امام دوازدهم ما ختم می‌شود و بعد هم رشته نوابش و بعد هم آن علمایی که می‌توانند با داشتن آن شرایطی که حتماً همیشه شنیده‌اید که مخالفند با هوای نفس و مطیع‌اند به امر مولا و بقیه مسایلی که می‌دانید آن‌‌ها می‌توانند مرجع باشند. برای این ما بشناسیم اسلام چیست و حق کدام است… باب مرجعیت به این صورت مفتوح است و ما به عنوان بندگان آن خدا برای شناختن نحوه بندگی آن خدا بایستی تقلید کنیم آن هم به روشی که ما در جامعه تشیع به آن اعتقاد داریم و همین هم هست و در مقطع کنونی و زمان کنونی مرجعیت تامه ولایت فقیه و نایب به حق امام زمان(عج) ما رهبر کبیر انقلاب اسلامی‌مان و امید مستضعفان نایب الامام امام خمینی است. آن وقت در این مسیر در این حرکت چیزی که می‌بایست جا بیفتد در کل نظام جمهوری اسلامی، چیست؟ این است که ما ای خط را و حقانیت این خط را و این خط سبز، این جاده به عنوان این که ما را برساند و به اصل دین و اصل حق برای ما همیشه مورد احترام و مورد نظر بوده و هست و انشاء‌الله خواهد بود و وظیفه ما این است که این خط را گم نکنیم.
شهید مجید حدادعادل
نام مقدس خمینی
اگر بدنم قطعه‌قطعه شود و قطره‌قطره خونم بر زمین بریزد نام مقدس خمینی را در آن‌‌ها خواهید دید که بی‌عشق خمینی نتوان عاشق مهدی شد.
شهید مصطفی بخشیان
ذره‌های خاکسترم
اگر تکه‌تکه‌ام کنند، اگر مرا بسوزانند و به خاکستر تبدیل کنند، ذره‌های خاکسترم فریاد می‌زنند «الله‌اکبر،‌ خمینی رهبر.»
شهید عبدالرحیم بزرگی مقدم
بدون قلب هرگز
شهید مولا‌مراد تاجدینی در تمام حرف‌ها و صحبت‌هایش می‌گفت که مادر نو چشم من است و امام قلب من است. بدون چشم می‌شود زنده ماند و زندگی کرد اما بودن قلب نمی‌توان زنده ماند.

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات