اعتراضات کشاورزان اروپا که در فرانسه آغاز شد و در اواسط ژانویه به سراسر اروپا گسترش یافت، منعکس کننده مجموعهای از نارضایتیهای مشترک بین جوامع کشاورز است. مسائل اصلی که به اعتراضات دامن میزند، مشکلات بوروکراتیک و نگرانیها در مورد حفاظت از معیشت کشاورزان در مواجهه با افزایش هزینههای زندگی در اروپا است.
تاثیر جنگ اوکراین
از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین، کشاورزان در بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا (EU) شاهد افزایش هزینههای خود، به ویژه هزینههای انرژی، کود و حمل و نقل بودهاند. البته، با درک تأثیر بحران هزینه زندگی بر مصرف کنندگان، دولتها و خرده فروشان برای کاهش افزایش قیمت مواد غذایی اقدام کردهاند.
اتحادیه اروپا که در معرض اثرات منفی جنگ روسیه و اوکراین قرار گرفته، اکنون نسبت به اعتراضات عمومی در مورد هزینههای زندگی حساس است و سعی دارد به نگرانیهای عمومی گوش فرا دهد. اگرچه دولتها و خرده فروشان در تلاش برای کاهش قیمت مواد غذایی در پاسخ به بحران هزینههای زندگی هستند، کشاورزان انتقاد کردهاند که این تلاشها کافی نیست.
بدیهی است که راهکارها را باید در تغییر سیاستهای کشاورزی و حمایتهای اقتصادی جستجو کرد. برای نمونه، کشاورزان در اروپای شرقی همچنان از واردات ارزان محصولات کشاورزی از اوکراین از جمله غلات، شکر و گوشت شکایت دارند. اتحادیه اروپا سهمیه و عوارض واردات از اوکراین را لغو کرده است.
با توجه به اینکه اوکراین زمینهای کشاورزی حاصلخیز وسیعی دارد، این موارد باعث کاهش قیمت محصولات کشاورزی در اتحادیه اروپا میشود. در حالی که عواملی مانند کمبود آب و دمای شدید ناشی از بحران آب و هوا تأثیر منفی بر کشاورزی و افزایش هزینهها گذاشته است. بنابراین، ارزان شدن محصولات کشاورزی اوکراین در بازار مواد غذایی اروپا، کشاورزان آن را به دنبال حقوق خود سوق داده است.
کشاورزان معتقدند که این مقررات توانایی آنها را برای رقابت موثر در اقتصاد جهانی شده تضعیف میکند. از همین روی، کمیسیون اروپا تشکیل جلسه داد و قطعنامهای را تصویب کرد که در آن محدودیتهایی برای واردات محصولات کشاورزی از اوکراین پیشنهاد شد. با این حال، این به عنوان یک اقدام کافی از سوی کشاورزان تلقی نمیشود.
همسویی اهداف کشاورزان
اگرچه اعتراضات در هر کشور متفاوت است، اما کشاورزان عموما اهداف مشترک یکسانی دارند. به عنوان مثال، کشاورزان در بسیاری از مناطق آلمان به اعتراض خود ادامه میدهند، زیرا دولت آلمان در حال بررسی حذف یارانههای بخش کشاورزی است. این امر نشان میدهد که نگرانیها در زمینه کشاورزی بسیار عمیق است. در همین راستا، کشاورزان در آلمان متحد شده و بستری را ایجاد کردهاند که خواستههای آنها به طور مؤثرتری تحقق یابد.
در فرانسه که رتبه نخست تولید محصولات کشاورزی در اتحادیه اروپا را دارد، کشاورزان به اعتراضات خود علیه تورم مواد غذایی و ممنوعیت آفتکشها ادامه میدهند. بیشترین انتقادی که در اعتراضات مطرح میشود این است که وضع قوانین سختگیرانه در مورد استفاده از سموم دفع آفات و کودهای کربنی تحت قرارداد سبز، تولید محصولات کشاورزی را با مشکل مواجه میکند. البته گابریل آتال، نخست وزیر فرانسه اقدامات جدیدی از جمله کاهش مالیات و کمک مالی به کشاورزان را اعلام کرد. اگرچه این کمکها و سیاستها هنوز کافی تلقی نشدهاند، اما میتوان فهمید که اعتراضات با موفقیت ادامه دارد.
در اسپانیا، فصل جدیدی از مبارزات مداوم کشاورزان گشوده شده است. رهبران کشاورزان استدلال میکنند که دولت سوسیالیست، در حالی که مشروعیت اعتراضات آنها را میپذیرد، ظاهراً به پلیس دستور داده که علیه آنها از زور استفاده کند. اعتراضات در مناطق مختلف منجر به درگیری بین مجریان قانون و کشاورزان شد، زیرا پلیس در تلاش برای پاکسازی جادههای مسدود شده بود. گروه فعال پلتفرم ۶ F، یک بازیگر مهم در جنبش کشاورزان، از خشونت پلیس علیه معترضان انتقاد کرد.
به همین ترتیب، کشاورزان ایتالیایی که از فشارهای پایین دستمزدها و قیمتها آشفته شدهاند، واکنش خود را با قرار دادن تراکتورهای خود در ورودی شهرها نشان دادهاند. اقدامات کشاورزان در مسدود کردن ورودی و خروجی شهرها نشان میدهد که آنها سعی دارند با علنی کردن اعتراضات خود، راهبردی مؤثر ترسیم کنند.
تمرکز اصلی کشاورزان لهستانی بر محصولات غلات ارزان اوکراین است. کشاورزان لهستانی مرزها را با تراکتورهای خود مسدود کردند تا از ورود محصولات غذایی اوکراینی به کشورشان جلوگیری کنند. صحنههای مشابهی به ویژه در بروکسل، پایتخت بلژیک مشاهده شد. صدها تراکتور با ابراز نارضایتی خود از سیاستهای زیست محیطی اتحادیه اروپا، مرکز شهر را مسدود کردند و سپس کشاورزان خشمگین با پرتاب تخم مرغ به پارلمان اروپا تظاهراتی را ترتیب دادند.
در یونان انتظار میرود دولت به خواستههای آنها پاسخ دهد. تقاضا برای کمکهای اقتصادی بیشتر به کشاورزان پس از سیل در یونان و تقاضا برای ایجاد بستری برای بازنگری در سیاستهای زیست محیطی برای مدیریت موثرتر این فرآیند مهم است.
گسترش اخیر اعتراضات کشاورزان باعث شده که کشاورزان بریتانیایی به همتایان اروپایی خود بپیوندند. تظاهراتی که توسط کشاورزان ناراضی از واردات ارزان قیمت برگزار شد، اگرچه در مقایسه با فرانسه، اسپانیا، رومانی، لهستان و سایر کشورهای اروپایی کوچکتر بود، سؤالاتی را در مورد پتانسیل اقدامات بعدی ایجاد میکند.
کشاورزان رومانیایی نیز در این اعتراضات شرکت کردند که باعث اختلال در تردد بخش کشاورزی آن شد. این تظاهرات سراسری شامل بخش حمل و نقل و کشاورزان بود که بزرگراهها را در بخارست و سایر شهرها مسدود کردند. معترضان خواستار تنظیم هزینهای مرتبط با طرحهای اجباری مسئولیت مدنی شدند و قیمتهای گزاف بیمه خودرو را دغدغه اصلی خود عنوان کردند.
نتیجهگیری
اعتراضات کشاورزان به دلیل عوامل بسیاری مانند افزایش هزینههای نهادهها، رقابت ناعادلانه خارجی، مشکلات مالی و نگرانیهای سیاست تجاری مورد حمایت افکار عمومی قرار میگیرد. علاوه بر هزینههای بالای کود و سوخت، جنگ روسیه و اوکراین منجر به افزایش هزینههای کشاورزی شده است. علاوه بر این، با توجه به واردات ارزان محصولات کشاورزی از بازارهای خارجی مانند اوکراین که منجر به رقابت ناعادلانه میشود، ایجاد تفاوت در سیاستهای دولتها اجتنابناپذیر خواهد بود. در نتیجه، خواستههای کشاورزان در مورد مشکلات اقتصادی و مقررات زیست محیطی نشان دهنده انتقاد گسترده از سیاستهای کشاورزی اتحادیه اروپا است.