صبح صادق >>  دیدگاه >> گزارش
تاریخ انتشار : ۱۴ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۱:۵۳  ، 
شناسه خبر : ۳۶۳۳۹۳
محور مقاومت و چشم انداز سیاست خارجی ایران در دولت چهاردهم
پایگاه بصیرت / اشکان پیرزاده/ کارشناس سیاسی

«آنارشی» بودن یکی از ویژگیهای بارز جامعه بین‌المللی است. با در نظر گرفتن این مهم نسخه اطمینان‌بخش برای پیشبرد سیاست خارجی کشورها و نیز تأمین امنیت و منافع ملی خودی راهی جز توجه و به‌دست آوردن مؤلفه «قدرت» نیست.
نقش «ژئواستراتژیک» و «ژئواکونومیک» ایران در منطقه غرب آسیا، کشورمان را در زمره بازیگران اصلی و محوری در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا تبدیل کرده و اصولاً معادلات تجویزی در منطقه بدون حضور و اعمال نظر جمهوری اسلامی ایران هیچگاه موفق نبوده است و تاریخ گواه این مدعاست. اصولاً به همین دلیل است که ایران همواره مورد تهدید قدرتهای فرامنطقه‌ای و حتی منطقه‌ای قرار داشته است با این امید که در  رفتار کمقاشور تغییر ایجاد بکنند و بتوانند سیاست‌های استثماری و استعماری خود را همچون گذشته در کشور پیاده کرده و به اصطلاح خودشان ایران را به کشوری «نرمال» در جامعه بین‌المللی تبدیل کنند؛ چیزی که در دوران نظام جمهوری اسلامی به آن دست پیدا نکردند. در چنین وضعیتی که ایران همواره در معرض تهدیدات گسترده بوده و هست و این تهدیدات گاه با آرایش نظامی برای شروع جنگ با کشورمان بوده و گاه با ترور و اقدامات تروریستی جلوه پیدا کرده است، ایران با تأکید بر تأمین امنیت ملی خود و با هدف دور کردن تهدیدات از مرزهای خود، ابزارهای متنوع قدرت تعریف و ایجاد کرده است که یکی از آنها در حوزه سیاست خارجی راهبردی، حمایت از بازیگران دولتی و غیر دولتی منطقه‌ای است که خواست آنها نفی حضور کشورها و قدرت‌های فرامنطقه‌ای و مبارزه با ظلم، استکبار و امپریالیسم جهانی است که برای چپاول ثروت‌های مردم منطقه در خاورمیانه حضور دارند.
در راهبرد تغییرناپذیر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، می‌توان گفت حمایت از متحدان منطقه‌ای که شامل بازیگران دولتی و غیر دولتی حول ایدئولوژی مبارزه با رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکاست، یک اصل است که این بازیگران به اصطلاح «محور مقاومت» نامیده میشوند. جمهوری اسلامی ایران با کمک نیروهای هم‌پیمان در غرب آسیا توانسته است یک بازدارندگی در برابر تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی ایجاد کند. این رویکرد، که بخشی از یک راهبرد دفاعی چندلایه است، به ایران اجازه می‌دهد تا در مناطق استراتژیک حضور مؤثر داشته باشد و در عین حال، از طریق این بازیگران، حضور نظامی مستقیم خود را در مواجهه با تهدیدات برون‌مرزی محدود کند.
این حمایت‌ها به متحدان ایران این امکان را می‌دهد تا در مقابله با رقبای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مؤثرتر عمل کنند و به این ترتیب، منافع ایران را در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی نیز تأمین کنند. از سوی دیگر، این روابط متقابل، ایران را قادر می‌سازد تا بر تحولات منطقه‌ای تأثیر بگذارد و مانع از دست‌درازی و زیاده‌خواهی قدرت‌های فرامنطقه‌ای بشود و از طرفی این گروههای مقاومت نقش مؤثری برای پیشبرد آرمانهای جمهوری اسلامی ایران، یعنی حمایت از آزادگان و نفی ظلم و استکبار جهانی، ایفا میکنند.
در نهایت، حمایت از متحدان منطقه‌ای بخش جدایی‌ناپذیر از سیاست خارجی ایران است که به کشورمان این امکان را می‌دهد تا در یک منطقه پرتنش و رقابتی، بتواند با قدرت منافع ملی را دنبال کند. آنچه رئیس جمهور منتخب جناب آقای «دکتر پزشکیان» مبنی بر حمایت از مقاومت و اجرای سیاستهای کلان نظام اعلام داشتند، نویدبخش این است که این راهبرد همچنان در دولت چهاردهم به‌صورت شایسته مورد توجه قرار گرفته و با جدیت پیگیری می‌شود و با توجه به سطح چالش‌ها و تحولات منطقه‌ای، با اجرای این راهبرد تهدیدات سخت و نیمه سخت نظامی نسبت به کشور قابلیت اجرایی شدن خود را از دست بدهد و به بیان دیگر حتی مطرح کردن حمله نظامی یا هر تهدید دیگری به عنوان گزینه روی میز از سوی تهدیدکنندگان، موجب تمسخر و بی‌اعتباری مدعیان بشود.