دولت چهاردهم و لزوم تداوم سیاست خارجی متوازن

درگذشت شهادت‌گونه سید ابراهیم رئیسی، ریاست محترم جمهور و هیئت همراه ایشان حادثه مهمی در تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای محسوب می‌شود و در معادلات دنیا تاثیرگذار خود را نشان داد. این حادثه به اندازه‌ای مهم بود که ۶۸ تن از سران و مقامات عالی رتبه کشور‌ها و سازمان‌های منطقه‌ای برای ادای احترام به رئیس‌جمهور فقید کشورمان راهی تهران شدند تا پیام همراهی و همدلی خود را به جمهوری اسلامی ایران انتقال دهند. از این رو حضور مقامات کشور‌ها در تهران چنان مهم بود که آن را می‌توان آغاز سر فصلی جدیدی از رابطه ایران با جامعه بین‌المللی تحت عنوان دیپلماسی ترحیم یاد کرد. به طوری که در قالب دیپلماسی مطرح شده، وزیر امور خارجه مصر برای اولین بار در طول ۴ دهه گذشته به تهران سفر کرد و این می‌تواند آغازی بر پایان رابطه سرد تهران – قاهره باشد.

از طرف دیگر همزمانی سفر مقامات کشور‌ها با مراسم تشییع باشکوه و خیره کننده شهدای خدمت توسط مردم ایران، بازتاب جایگاه جمهوری اسلامی ایران در میان کشور‌ها و در عین حال در بین مردم بود.

این وضعیت نشان داد حضور ۶۸ تن از سران کشور‌ها در مراسم بزرگداشت شهدای خدمت، دولت سیزدهم و شخص رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه شهیدمان به خوبی زبان دیپلماسی کارآمد و نتیجه محور را در راستای منافع ایران بکار برد و برخلاف تبلیغات رسانه‌ای جریان مقابل در مدت سه سال گذشته به موفقیت‌های بزرگی رسید. زبان دیپلماسی در دولت سیزدهم در حالی زمینه‌ساز پیشبرد سیاست همسایگی شد که در عین حال، دولت این فرصت را خلق کرد تا به ائتلاف‌های بین‌المللی از جمله عضویت ایران در سازمان‌های اقتصادی بریکس و شانگهای برسند که به کانون توجه جهانیان مبدل شد.

به نظر می‌رسد با تداوم سیاست نگاه به شرق در آینده نقش ایران در بازار جهانی انرژی راهبردی‌تر نیز خواهد شد. از طرفی همکاری ایران با گروه بریکس و شانگهای در قالب نگاه به شرق و مبادله با سایر کشور‌های اقتصادی در دور زدن تحریم‌ها علیه ایران، اثر مثبت خواهد داشت.

حضور میلیونی مردم تبریز، تهران، قم و مشهد در مراسم تشییع پیکر شهدای خدمت نشان دهنده رابطه عمیق ملت با حکومت می‌باشد. این در حالی است که در جریان فتنه ۱۴۰۱، رسانه‌های محور عبری- غربی و عربی همواره تلاش می‌کردند مردم را جدا از حکومت نشان دهند که این حضور خط بطلانی بر تمام سیاست‌های دروغین این رسانه‌ها بود. حال که جایگاه واقعی جمهوری اسلامی ایران مشخص شد، باید شاهد تغییر در راهبرد غرب نسبت به جمهوری اسلامی ایران باشیم. اینکه نه تنها امکان منزوی کردن ایران در صحنه بین‌المللی وجود ندارد بلکه ایران در حال تبدیل شدن به هاب انرژی و کریدوری جهان می‌باشد و رابطه حاکمیت و ملت، رابطه عمیقی است که امکان گسست آن وجود ندارد. جمهوری اسلامی ریشه در عمق اعتقادات مردم دارد و اصولا حکومتی جدا از مردم نیست که غرب تلاش می‌کند بین آن با مردم فاصله بیندازد.

دولت سیزدهم راهبرد سیاست خارجی خود را تحت عنوان "سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند" فرمول بندی کرده است. این راهبرد بر این اساس "نظام بین‌الملل دوران گذار به سوی تغییری بزرگ را طی می‌کند و قدرت‌های جدیدی درحال ظهور هستند و نظام چند قطبی در جهان در حال ایجاد است" و "تحولات جدید" فرصتی مناسب کنشگری فعال ایران برای به چالش کشاندن سیاست‌های ضد ایرانی غرب می‌باشد، طراحی شده است. در این مدت نتایج ارزنده‌ای نیز به ارمغان داشته است. امید است با پایان دولت سیزدهم و آغاز دولت چهاردهم، این سیاست همچنان تداوم داشته باشد تا از دریچه آن، جمهوری اسلامی ایران در معادلات بین‌المللی به جایگاه واقعی خود دست یابد.