«سومالی» کشوری با موقعیت استراتژیک و ساحلی، در منطقهای معروف به «شاخ آفریقا» در شرق این قاره واقع شده است. این ناحیه به دلیل شکل خاص خود بر روی نقشه به این نام خوانده میشود. نام رسمی این کشور در گذشته «جمهوری دموکراتیک سومالی» بود و امروزه نیز بیش از ۹۸ درصد از جمعیت آن را مسلمانان تشکیل میدهند که نشاندهنده هویت عمیق اسلامی این سرزمین است.
تاریخ این کشور، به ویژه در دوره استعمار، شاهد وقایع تلخ و خشونتبار بسیاری بوده است. با گشایش راههای دریایی، استعمارگران پرتغالی در مسیر رفتوآمد به هند، از هیچ جنایت و ستمی در شرق آفریقا از جمله سومالی دریغ نکردند. به گفته «بازیل دیویدسون»، تاریخدان و آفریقاشناس مشهور غربی، پرتغالیها بلافاصله پس از رسیدن به این مناطق، به غارت سیستماتیک، آتش زدن آبادیها و شهرها دست زدند. آنها شهرهای آباد و شکوفای سومالی را یکی پس از دیگری مورد تهاجم قرار دادند، ویران کردند و به آتش کشیدند. در این یورشها، تعداد زیادی از مردم به قتل رسیدند و بسیاری نیز به اسارت گرفته شدند تا به صورت برده به خدمت گرفته شوند.
یکی از مصادیق بارز این خشونتها، حمله وحشیانه پرتغالیها به شهر ساحلی «براوا» در سال ۱۵۱۸ میلادی بود. گزارشهای تاریخی حاکی از آن است که برای سرعت بخشیدن به چپاول و جدا کردن سریعتر جواهرات از قربانیان، حتی به بریدن گوشها و دستهای مردم نیز دست میزدند.
نهایتاً حضور و سیطره پرتغالیها در شرق آفریقا و سومالی رو به افول گذاشت. در سال ۱۸۸۴، امپراتوری بریتانیا بخشی از سومالی را به عنوان تحتالحمایه خود تصاحب کرد و پنج سال پس از آن، در سال ۱۸۸۹، ایتالیا نیز قسمتهای دیگری از قلمرو سومالی را به مستعمره خود درآورد. در این میان، قیام گسترده و طولانیمدت «محمدبنعبدالله حسان» معروف به «ملا»، که از سال ۱۹۰۱ تا ۱۹۲۰ میلادی علیه استعمارگران انگلیسی به طول انجامید، اگرچه مقاومتی شجاعانه بود، در نهایت به نتیجه نرسید.
پس از جنگ جهانی دوم و تغییر نظم جهانی، سرانجام پس از سالها مبارزه، سومالی در ۲۶ ژوئن سال ۱۹۶۰ استقلال خود از بریتانیا و در اول ژوئیه همان سال از ایتالیا اعلام کرد. این کشور به دلیل تاریخ تشکیل خود، دو روز ملی دارد؛ روز اول ژوئیه که «روز اتحاد» نام گرفته و تشکیل کشور متحد سومالی است، و روز ۲۱ اکتبر که روز مهم دیگری در تقویم ملی این کشور به شمار میآید.