تاریخ انتشار : ۱۹ بهمن ۱۳۸۹ - ۱۱:۰۶  ، 
کد خبر : ۲۰۹۲۱۹
دیپلماسی آرام و هوشیار ایران

تحریم آمریکا؛ جادوی بی‌اثر

اشاره‌: تمدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران در شرایطی از فردا به مدت پنج سال دیگر آغاز می‌شود که در مورد بی‌نتیجه بودن تحریم‌های پنج سال گذشته در میان صاحبنظران سیاسی و اقتصادی یک تفاهم جمعی وجود دارد. حال اینکه طراحان و عاملان تمدید این تحریم‌ها چه اهدافی را دنبال می‌کنند، سؤالی است که تنها تاریخ می‌تواند به آن پاسخ گوید. مجلس سنای آمریکا در حالی در روز چهارم مرداد ماه سال جاری پنج سال دیگر تحریم علیه ایران و لیبی را تمدید کرد که خشم بسیاری از شرکت‌ها و تشکل‌های تجاری آمریکا و اروپایی را برانگیخت تا جایی که بسیاری از آنها در بیانیه‌های جدا اقدام مجلس سنای آمریکا را محکوم کردند که مهم‌ترین آنها بیانیه 15 کشور عضو اتحادیه اروپا بود. هرچند که گفته می‌شود بیل کلینتون رییس‌جمهوری سابق آمریکا با کشورهای اروپایی بر سر برون‌مرزی نبودن قانون تحریم ایران و لیبی (داماتو) به توافق رسیده بود اما این اتحادیه نگران از اینکه جرج دبلیو بوش به آن توافق تلویحی عمل نکند در بیانیه‌ای به آمریکا هشدار داد که ادامه تحریم‌ها به نفع هیچ‌کس نیست. دولت جمهوری‌خواه بوش که با کمک شرکت‌های تجاری به کاخ سفید راه یافته است برای تعدیل و یا لغو تحریم‌های تجاری علیه ایران از سوی آنها به شدت تحت فشار قرار داشت اما در نهایت مغلوب تندروی‌های مجلس نمایندگان و سنای آمریکا شد و حتی تلاش‌های پیگیرش برای کاهش زمان تحریم از 5 به 2 سال نیز به جایی نرسید. «کالین پاول» وزیر امور خارجه آمریکا چند روز پیش از تمدید تحریم ایران توسط سنای این کشور اعلام کرده بود؛ در ایران نسل جدیدی به تدریج روی کار می‌آید که صرفنظر از لغو یا حفظ این تحریم‌ها، صدای این نسل جوان به خوبی شنیده می‌شود و آمریکا این تحولات را به دقت زیر نظر دارد.»

رییس یک شرکت آمریکایی: توتال جای ما را در ایران گرفت
«آرچی دبلیو دونهام» رییس و بالاترین مدیر اجرایی شرکت کونوکو در مقاله‌ای که تحت عنوان «موردی علیه تحریم‌های یک‌جانبه» در «نیو استریتز تایمز» پرشمارترین روزنامه انگلیسی‌زبان مالزی به چاپ رساند، گفت: «ما باید کوشش خود را برای رسیدن به ایران به کار گیریم، نه این که هرچه می‌توانیم انجام دهیم تا آن کشور را منزوی کنیم.»
وی افزود: «آمریکا به دوستان قدرتمند و قابل اتکای بیشتری در منطقه نیاز دارد.» وی گفت بسیاری از شرکت‌های آمریکایی، از جمله کونوکو، منتقد تحریم‌های یک‌جانبه واشنگتن بوده‌اند.
به گفته وی هزینه این تحریم‌های یک‌جانبه بسیار گران و دستاوردهای آن بسیار ناچیز است. وی افزود: شرکت‌های آمریکایی امکان دست‌کم 15 میلیارد دلار صادرات به 26 کشور مندرج در فهرست تحریم‌های آمریکا را به رقیبان خود باخته‌اند. به گفته وی، این رقم برای کارگران آمریکایی به معنی از دست دادن 200 هزار شغل است.
آرچی گفت: تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا، بسیاری از صنایع، بویژه صنعت نفت را تحت تاثیر قرار داده است زیرا چند کشور مورد تحریم مانند لیبی و ایران از نفت‌خیزترین کشورهای کره زمین هستند. آرچی گفت: در سال 1995 میلادی، کونوکو نخستین شرکت (نفتی) غربی بود که پس از انقلاب ایران، یک پیمان توسعه نفتی را در ایران به پایان رساند اما پس از این که این پیمان امضا شد، کاخ سفید فرمانی صادر کرد که کونوکو را از اجرای آن بازداشت.
وی افزود: ظرف چند هفته پس از آن، شرکت نفتی فرانسوی «توتال» آن طرح توسعه در ایران را با همان شرایطی که کونوکو مذاکره کرده بود به تصرف خود درآورد. رییس کونوکو گفت: «در عمل، آنان (مقام‌های توتال) همان پیمانی را امضا کردند که من ماه‌ها زحمت کشیده بودم و برایش مذاکره کرده بودم.» وی افزود: از دیدگاه اقتصادی، آنان که به واقع سود بردند رقیبان خارجی بودند و آنان که زیان دیدند شرکت‌های آمریکایی، سهامداران آنها و اقتصاد آمریکا بود.
آرچی افزود: صنعت انرژی در ایران از اهمیت راهبردی فراوانی برخوردار است، ایران 9 درصد از اندوخته‌های نفتی و 15 درصد از اندوخته‌های گازی جهان را در اختیار دارد و افزون بر اینها، نیمی از خطوط ساحلی خلیج‌فارس و یک طرف از تنگه هرمز را که نیمی از نفت جهان از آن می‌گذرد در کنترل دارد. رییس کونوکو گفت: ایران همچنین مراکز پالایش بزرگی در نزدیکی دریای خزر دارد که می‌توانند حجم چشم‌گیری از نفت تولید شده در این دریا و نیز کشورهای آسیای میانه را به خود جذب کنند.
به گفته وی، پایانه صادراتی خارک ایران نیز دروازه‌ای کلیدی برای بازارهای آسیا و اقیانوس آرام است که می‌تواند نفت تولید شده در کشورهای محصور در خاک حوزه دریای خزر را به این بازارها برساند. وی افزود: در چنین وضعیتی، تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا فرصت‌های مالی که شرکت‌های خارجی بدون رویارویی با محدودیت به دست می‌آورند را از سهامدارانی که در شرکت‌های آمریکایی سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌رباید.
حسن سبحانی: اقتصاد ضعیف ایران تحریم را بی‌نتیجه می‌کند
حسن سبحانی نماینده مجلس و عضو کمیسیون برنامه و بودجه معتقد است کشورهایی که دارای اقتصادهای مسلط و دارای بنیه تولیدی موثر هستند، از قبل تحریم ضرر و زیان بیشتری را متحمل می‌شوند و چون اقتصاد ایران این ویژگی‌ها را ندارد در نتیجه این‌گونه تحریم‌ها نیز آن‌طور که طراحان و تحریم‌کنندگان انتظار دارند نتیجه‌ای دربر نخواهد داشت.
او به خبرنگار ما گفت: در دنیای امروز که کشورها به سمت جهانی شدن پیش می‌روند پیدا کردن جایگزین به منظور پر شدن جای خالی کشورهایی که در روابط خود از زور بهره می‌برند کار چندان مشکلی نیست و آمریکایی‌ها باید بدانند از قبل این تحریم‌ها خودشان نیز ضرر می‌کنند.
این استاد دانشگاه افزود: در این موقعیت حساس اقتصاد ما باید از تمدید تحریم‌ها منافعی را کسب کند؛ اول اینکه باید به دنبال راهی باشیم تا برای تامین کالاهای استراتژیک وابسته به یک کشور خاص نشویم چنانچه در طی سال‌های قبل به سبب وابستگی اقتصادی به آمریکا مضراتی متوجه اقتصاد ما شد که حالا زمان رفع این معضلات رسیده است.
وی ادامه داد: البته تحریم اقتصادی آمریکا صرفا جنبه اقتصادی ندارد و به نظر من جهت‌گیری‌های سیاسی در محاسبات آنان از اهداف اقتصادی پیشی می‌گیرد.
سبحانی درخصوص تاثیر تحریم‌ها در چند سال گذشته گفت: هنوز برآورد مشخصی از میزان خسارت‌هایی که در اثر تحریم اقتصادی آمریکا متوجه کشور ما شده صورت نگرفته است، اما همان‌طور که گفتم به نظر من تحریم‌های مذکور بیشتر جنبه سیاسی دارد.
او گفت: به هر حال آمریکایی‌ها از ابتدای انقلاب با قطع روابط سیاسی خود پیش قدم دشمنی شده‌اند و حداقل در بیست سال گذشته نشان دادند حاضر به پذیرش روابط متقابل احترام بر اسلام نیستند.
سبحانی افزود: در چنین شرایطی بدیهی است کشوری که منافع بلندمدت خود را در ایران از دست داده به سادگی از در دوستی درنمی‌آید و راضی نیست روابط سیاسی و اقتصادی برابری با ما داشته باشد.
او ادامه داد: دیپلماسی ما در پنج سال آینده با تاکید بر همان مواضع پیشین باشد، من هنوز معتقدم در صورتی که آمریکایی‌ها با پس دادن دارایی‌های بلوکه شده و به رسمیت شناختن منافع ملت ایران پا پیش بگذارند هیچ اشکالی در برقراری روابط سیاسی نیست.
این نماینده مجلس درخصوص اولویت منافع اقتصادی و سیاسی ایران در برخورد با تحریم‌ها گفت: با شناختی که از اقتصاد ایران دارم معتقدم هیچ کشور خارجی حتی در بهترین سطح روابط تجاری نیز نمی‌تواند کمکی به حل مشکلات داخلی ما کند.
او اضافه کرد: اقتصاد ایران از معضلات ساختاری خاصی رنج می‌برد که به واسطه آن رابطه تجاری با هیچ کشوری موضوع برجسته‌ای نخواهد بود، در نتیجه در مورد آمریکا هم مسئله به همین صورت است.
او ادامه داد: یعنی با توجه به مشکلات ساختاری اقتصاد، بهتر است در روابط خارجی ملاحظات سیاسی اصل قملداد شود و روابط اقتصادی که از دل روابط سیاسی بیرون بیاید بهترین گزینه حال حاضر کشور ماست.
سبحانی گفت: شاید بهترین کاری که در 5 سال آینده می‌تواند صورت گیرد این است که ما اقدام به حل مشکلات ساختاری و نوسازی اقتصادی نماییم.
فریبرز رییس‌دانا: خردورزی در مبارزه با امپریالیسم
دکتر فریبرز رییس‌دانا اقتصاددان درخصوص چگونگی خسارات وارده اقتصادی ناشی از تحریم آمریکا علیه ایران به خبرنگار ما گفت: «در دانش اقتصاد کاربردی و اقتصادی کمی، روشی وجود دارد که می‌تواند خسارات کل منتج از دست رفتن فرصت‌ها را برآورد نماید و در مورد تحریم آمریکا علیه ایران هم این فرصت خیالی و غیرواقعی نبوده و شاید بتوان میزان کمی آن را نیز به دست آورد.»
او اضافه کرد: «شاید اقتصاد کاربردی نتواند ارزش معنوی و اعتبار سیاسی و اجتماعی و اهداف بلندمدت اقتصادی را در خود جای دهد اما گمان می‌کنم ایران برای تحریم‌های آمریکا هزینه اقتصادی گزافی پرداخت کرده است.»
او افزود: «ایران طی سال‌های اجرای قانون تحریم مجبور شد مایحتاج ضروری خود را با هزینه بسیار گران‌تری تامین کند.»
او در ادامه گفت: «نباید تصور کنیم شرکت‌های نفتی که تحریم علیه ایران را شکستند، برای لطمه زدن به آمریکا وارد کشور ما شدند بلکه این سرمایه‌گذاران فرصت را مغتنم شمردند و ارقام بالایی را به بنیه اقتصادی ما تحمیل کردند و اگر شرایط عوض شود بقیه طوایف هم بر سر بهره‌برداری از منابع کشورهای کم‌توسعه در حد کافی همکاری نشان خواهند داد.»
او با اشاره به سرمایه‌گذاری شرکت‌های نفتی علی‌رغم وجود قانون تحریم علیه ایران گفت: «ایران در عقد 30 میلیارد دلار قرارداد نفتی هزینه بالایی را به خاطر ریسک، حق شرایط ویژه و حق مدیریت پرداخت کرده و شاید این رقم به 15 ـ 10 درصد کل قراردادها برسد یعنی 3 تا 5 میلیارد دلار بهای اضافه در همین مرحله به اقتصاد ما تحمیل شده است.»
او اضافه کرد: «در حالی که جنگ جهانی در دنیا توسط ابرقدرت‌ها به راه می‌افتاد، ملت ما حق توحش می‌پرداخت زیرا بهانه به دست آنها داده بودیم و برخی ناآگاهی‌های سیاسی ما مورد سوءاستفاده واقع می‌شد.»
او اضافه کرد: «کسانی که با ایجاد تنش و ناآرامی سیاسی و بحران‌سازی در ایران، تابع ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برند، به اندازه دولتمردان آمریکایی که سند تحریم را امضا کردند، در ناکامی‌های اقتصادی کشورمان سهم دارند.»
او افزود: «در زمینه خسارت ناشی از تحریم اقتصادی نمی‌توان فقط به عملکرد شرکت‌های نفتی اشاره کرد و از رفتار غیراخلاقی بین‌المللی ژاپن در عقد قرارداد پتروشیمی با ایران گذشت و البته همین ژاپن است که امروز قدر می‌بیند و بر صدر قراردادهای حوزه آزادگان می‌نشیند.»
او اضافه کرد: «زمانی که قرارداد احداث نیروگاه اتمی در ایران توسط آلمان رها شد، ما با تحمل هزینه‌ای گزاف با روسیه وارد معامله شدیم و این کشور هم از دریافت هزینه‌های اضافی خودداری نکرد هرچند که باید خوشحال باشیم که این کشور در مواقع حساس و ضروری گاهی باب دوستی با ایران را گشوده است.»
او افزود: «ما طی بیست سال در خریدهای خارجی اعم از خرید غله، گوشت، ماشین‌آلات و مواد اولیه از شرایط چانه‌زنی و ورود به بازار رقابتی محروم ماندیم و برای حمل‌ونقل کالاهایمان بهای گزافی را به کشور همسایه ترکیه پرداختیم.»
او اضافه کرد: «از این دست نمونه‌ها آن‌قدر زیاد است که فکر می‌کنم جا دارد به یک اندازه‌گیری مستقیم از خسارات ناشی از تحریم‌ها بر اقتصاد ایران دست بزنیم.»
این اقتصاددان افزود: «تا زمانی که اقتصاد ملی ایران، استراتژی قدرتمندی در برابر حریم اتخاذ نکند، پرداخت تاوان نیز تداوم خواهد یافت.»
او اضافه کرد: «البته نباید این مسایل را از عملکرد امپریالیستی ایالات متحده آمریکا جدا دانست زیرا اگر فرض کنیم این کشور برای تحریم ایران بهانه تسخیر سفارت را داشته و بپذیریم که در این میان مدیریت و سیاست ما در برابر تحریم بسیار ناکافی بوده اما نمی‌فهمیم تحریم آمریکا علیه کوبا از چه‌رو صورت گرفته است.»
او در ارزیابی سیاست ایران در برابر تحریم آمریکا طی سال‌های گذشته گفت: «این سیاست را قابل دفاع نمی‌دانم زیرا تحریم و محرومیت‌های آن، در داخل کشور منافعی را برای قشرهای خاصی فراهم آورد که صاحب قدرت بودند و مانع حل اساسی، ساختاری و انقلابی قضیه یا حتی اتخاذ سیاست‌های موثر در قبال آن شدند.»
او با اشاره به تحریم آمریکا علیه کوبا گفت: «کوبا طی 35 سال بدون هیچ بهانه‌ای در معرض انواع فشارهای آمریکا از حمله به خلیج خوک‌ها تا 400 بار کوشش برای ترور فیدل کاسترو (که در گزارش رسمی سیا آمده است) قرار گرفته است زیرا ایالات متحده آمریکا نتوانسته تحمل کند در چند کیلومتری خود ملت کوچکی برای توسعه اجتماعی و سیاسی خود مقاومت نشان دهد و زیر بار باج‌دهی به قدرت خارجی نرود.»
او افزود: «آمریکا در توجیه سیاست‌های تحریم خود، ظاهرا دفاع از ایدئولوژی دموکراسی را بهانه می‌کند اما همین حکومت نه تنها خودکامگان مرتجع عربی را تحمل کرده بلکه با آنها طرح دوستی می‌ریزد و حتی سال‌ها با دولت آپارتاید هم رابطه برقرار می‌نماید.»
او همچنین گفت: «دولت و مردم کوبا به رغم همه فشارهای ناشی از تحریم در عین اعتبار به دستاوردهایی رسیدند و حتی در آخرین انتخابات، کاسترو نزدیک به 90 درصد آرا را به خود اختصاص داد در حالی که پس از فروپاشی شوروی، همه دنیا انتظار می‌کشیدند تا این‌بار تحریم کار خود را بکند و در فاصله چند ماه کوبا را به زانو درآورد.»
او توضیح داد: «طی سال‌های اجرای قانون تحریم آمریکا، ساخت طبقاتی و ساختار قدرت در ایران مانع از آن شد که استعدادهای ملی علیه این تحریم‌ها برانگیخته شود.»
او ادامه داد: «ما در قبال تحریم، باخت زیادی متحمل شده‌ایم در حالی که روحیه مبارزه آگاهانه و فراگیر از یک‌سو و ضرورت ساخت اقتصادی خوداتکا و دموکراتیک از سوی دیگر تا حد زیادی از دستمان دور ماند.»
وی افزود: «اگر به ازای خسارات اقتصادی، دولتی بتواند از پرستیژ و آرمان ملت خود دفاع کند و مبارزه ضدامپریالیستی را از حالت متشنج و شعارگویانه به مسیر خردورزی هدایت نماید و ضمن قبول واقعیت اقتصاد جهان، سر تسلیم فرود نیاورد، به دستاورد عظیمی رسیده ولی اگر ملتی آن هزینه‌ها را بپردازد و در مقابل به تردید و وادادگی برسد، چند باره متضرر شده است.»
او قدرت‌گیری برخی منفعت‌طلبان اقتصادی در طول سال‌های گذشته را عامل اصلی ناکامی‌های حال حاضر اقتصاد ایران دانست و گفت: «این تحریم‌ها موجب شد ایران در عرصه‌های مختلف حتی در دریای خزر دچار مشکل شود و حالا که عملکرد آمریکا هزینه هنگفتی به ما تحمیل کرده باید مسیر رودررویی لجاج‌آمیز با آن را رها کرد چرا که در واقع، سرمایه جهانی که شریک سرمایه آمریکاست در ایران قرارداد می‌بندد.»
او افزود: «ایران در جایی ایستاده که باید واقعیت جهان را بپذیرد و برای تغییر آن به نفع خودش، در جهت عادی‌سازی روابط و نه اعطای امتیاز حرکت کند.»
رییس‌دانا گفت: «بدون تجهیز به استراتژی اقتصادی سیاسی قدرتمند در عرصه بین‌المللی، نمی‌توان از خطر تهاجم سرمایه جهانی مصون ماند.»
هرمیداس باوند: می‌توانیم کمترین آسیب را از تحریم آمریکا ببینیم
دکتر هرمیداس باوند استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه‌های کشور به خبرنگار ما گفت: «از نظر اصولی، اقدام آمریکا در تمدید تحریم اقتصادی علیه ایران، با مقررات سازمان تجارت جهانی، منشور ملل متحد و اصول حقوق بین‌المللی مغایرت دارد و همین تضاد اساسی، کشورهای اروپایی را به مخالفت دسته‌جمعی با آن واداشته است.»
او افزود: «تنها با حصول چند شرط، شورای امنیت سازمان ملل متحد مجاز به اعمال تحریم دسته‌جمعی علیه یک کشور شناخته شده در حالی که آمریکا بدون در نظر گرفتن این موضوع بدیهی انتقاد محافل مختلف دموکراتیک را برانگیخته است.»
او اضافه کرد: «در شرایطی که نیاز روزافزون جهان به انرژی، ایران را به عنوان یک قطب مهم انرژی‌های استراتژیک در کانون توجه قرار داده، محافل بازرگانی نیز تداوم تحریم را یک جریان زیان‌ده برای سرمایه‌گذاران آمریکایی تلقی می‌کنند.»
وی افزود: «تمدید تحریم‌ها دیگر با شرایط روز و منطق زمان و مکان سازگاری ندارد آن هم در زمانی که چند سال اجرای تحریم نشان داده اهداف موردنظر کاملا محقق نمی‌شود.»
او همچنین گفت: «با این حال نابسامانی‌های اقتصاد ایران و عدم توفیق کشور در جلب سرمایه و انتقال تکنولوژی تا حد زیادی ناشی از اعمال قانون تحریم آمریکاست.»
باوند در ادامه گفت: «همچنین کشورهای اروپایی ضمن این که ممکن است نسبت به تحریم موضع انتقادی اتخاذ کنند اما باز هم در سیاست‌گذاری‌های خود ملاحظاتی را رعایت می‌نمایند و برای هرگونه سرمایه‌گذاری و همکاری‌ای، با نوعی تحقیق و تاخیر اقدام خواهند کرد و حتی از محل آن امتیازاتی طلب می‌نمایند.»
او اضافه کرد: «در طول دوره اجرای قانون تحریم، شاید در مقطع زمانی خاصی سیاست مبتنی بر تخاصم و برخورد بتواند یک موضع تاکتیکی محسوب شود اما باید برای تحقق اهداف بلندمدت، سریعا این سیاست در جهت مقتضیات زمان اصلاح گردد.»
او افزود: «اهمیت ژئوپلتیک ایران و ذخایر انرژی آن به گونه‌ای است که می‌تواند با یک برنامه‌ریزی حساب شده، از تحریم‌ها کم‌ترین زیان را ببینند اما پس از این همه سال حضور ما در میان کشورهای در حال توسعه آن هم در طبقه میانی نشان می‌دهد، امکانات بالقوه کشور کاملا در خدمت اصلاحات اقتصادی قرار نگرفته است.»
او اضافه کرد: «واقعیت تلخی که همه به آن واقفند این است که ایران در اقتصاد جهانی جایگاه مطلوب و واقعی خود را ندارد و در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک به حساب نمی‌آید.»
او با اشاره به این که ایران با پس‌انداز اندک ملی و بنیه ضعیف اقتصادی قادر به شکست کامل هیچ تحریمی نیست، گفت: «برای توسعه پایدار اقتصادی باید امنیت حقوقی صاحبان سرمایه خارجی در ایران به رسمیت شناخته شود و موانع و مضایق موجود در این عرصه برطرف گردد، در آن زمان خودبه‌خود راهی جز لغو قانون تحریم برای آمریکا باقی نخواهد ماند.»
او اضافه کرد: «فشار ناشی از اعمال قانون تحریم علیه ایران موجب شد کشور ما برای تضعیف و شکست حصر آمریکا در برخی موارد به منافع اقتصادی بها ندهد و برای رفع آثار سیاسی تحریم، به بعد از بازده اقتصادی نیندیشد.»
این استاد حقوق بین‌الملل تنها دیپلماسی موثر در قبال تمدید تحریم آمریکا را سیاست تنش‌زدایی عنوان کرد و گفت: «فقدان استراتژی واحد و هماهنگ در برابر تحریم موجب شده در اتخاذ موضع منطقی به نتایج کامل نرسیم و حتی اگر در برخی موارد یک گام به جلو برداشتیم، اتفاقاتی نسنجیده ما را دو گام به عقب برد.»
او همکاری و هماهنگی کامل بین قوای سه‌گانه کشور را یک ضرورت اساسی در تعیین سیاست‌های خارجی کشور دانست و افزود: «هرگونه ناهماهنگی میان قوای قانونی رسمی و تاثیرگذار کشور دارای بازتاب گسترده جهانی است و به تضعیف موقعیت بین‌الملل ما آن هم درست در زمان اعمال تحریم از سوی آمریکا خواهد انجامید.»
باوند با اشاره به کشتار دیپلمات‌های ایرانی در مزارشریف گفت: «ایران برای پیگیری رفتار طالبان از شورای امنیت درخواست اقدام عاجل کرد اما زمانی که کمیسیونی مرکب از اعضای دایمی تشکیل شد، نماینده ایران به خاطر حضور مادلین آلبرات در جلسه شرکت نکرد و به عبارتی منافع اساسی ما در این قضیه فدای مواضع عاطفی شد.»
او افزود: «سیاست خارجی ما باید در چارچوبی شکل گیرد که اولویت اصلی در دیپلماسی را منافع ملی کشور می‌داند و تعامل و گفت‌وگو را به عنوان ابزار اصلی رسیدن به هدف به کار می‌گیرد.»
او همچنین گفت: «این یک اصل اساسی است که هیچ کشوری نه دوستان دایمی دارد و نه دشمنان دایمی بلکه یک سری منافع ملی دارد و باید فقط برای آنها جهت‌گیری نماید.»
وی افزود: «این یک واقعیت است که قدرت‌‌های برتر دنیا قادرند از حربه تحریم اقتصادی برای پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده کنند پس اگر تمایلی برای رفع تحریم هم وجود داشته باشد باید گام اولیه از سوی آنها برداشته شود.»
او افزود: «آمریکا در برخی مقاطع زمانی، خانه‌هایی برای رفع موانع نشان داد اما این اقدام در محافل داخلی ما تعبیر به توطئه شد و مورد بررسی هم قرار نگرفت.»
او افزود: «برخی محافل خاص، بقای منافع خود را در استمرار شعار و بحران می‌بینند و تمایلی به حل جدی مشکلات سیاسی و بین‌المللی ایران ندارند.»
او اضافه کرد: «اصلاح این نگرش و اتخاذ استراتژی اقتصادی، سیاسی واقع‌نگرانه تنها کلیدی است که می‌تواند قفل تحریم را بشکند.»
پیروز مجتهدزاده: ایران نیاز به یک دیپلماسی ورزیده دارد
دکتر پیروز مجتهدزاده استاد ژئوپلتیک دانشگاه‌های ایران و بریتانیا و مدیرعامل بنیاد پژوهش یوروسویک لندن درخصوص تاثیر تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران گفت: «قطعا اعمال این تحریم‌ها علیه ایران بی‌تاثیر نبوده اما آمریکا در نهایت به اهداف پیش‌بینی شده و آنچه تصور می‌کرد، نرسید.»
او افزود: «از ابتدا هم مشخص بود که با توجه به روند فراگیر جهانی شدن، انتظارات آمریکا از تصویب قانون تحریم، تمام و کمال برآورده نخواهد شد.»
او اضافه کرد: «هزاره سوم میلادی سایر کشورهای جهان دلیلی برای این پیدا نمی‌کنند که به سیاست بی‌اساس آمریکا احترام بگذارند و خصوصا عوامل موثر اقتصادی و سیاسی در اروپا و شرق دور با این امر آشنا هستند که آمریکا از ابزار تحریم بدون منطق و خلاف اخلاق بین‌الملل بهره‌برداری می‌کند.»
او افزود: «در دنیای امروز که جهانی شدن موجب گردیده، اقتصاد زیربنای همه روابط و حتی جانشین تفاوت‌های ایدئولوژیکی شود، در دوره‌ای که جهان، اقتصادی و اقتصاد، جهانی می‌شود، نظام بازار سرمایه به سهولت دریافته آمریکا نسبت به آنچه ادعا دارد، عدول کرده و اصول مشخصی را زیر پا گذاشته است.»
این کارشناس افزود: «همین زیر پا گذاشتن اصول اقتصاد دموکراتیک، است که مورد اعتراض همگان واقع شده و موجب گردیده بنگاه‌های بزرگ دنیا تن به خواست ایالات متحده آمریکا ندهند و حتی شرکت‌های آمریکایی هم اعلام کنند با قانون تحریم در رقابت تنگاتنگ جهانی، گوی سبقت را به همه باخته‌اند.»
مجتهدزاده گفت: «به این ترتیب ایالات متحده آمریکا با برقراری قانون تحریم اقتصادی علیه ایران بیشترین زیان را به خود وارد کرد و در پرتوی کوردلی‌های خاص حاکم بر کنگره، ایران را در ردیف لیبی، چاد، عراق، کنگو و راس‌الخیمه قرار داد.»
او افزود: «تاثیر لابی یهود بر کنگره آمریکا موجب شده دولتمردان آمریکا بدون درک صحیح و واقعی از موقعیت استراتژیک ایران منافع مستمر خود را ندیده بگیرند و در دنیای آزادی اقتصادی، با تمدید یک قانون، به استقلال اقتصادی سایر کشورهای دنیا، دهن‌کجی کنند.»
او اضافه کرد: «در عین حال نباید تمدید تحریم‌های اقتصادی طی هفته گذشته را به منزله یک اقدام تازه علیه ایران تلقی کرد زیرا دولت جرج دبلیوبوش هنوز نتوانسته سیاسیت خاص خارجی خود را در ایالات متحده آمریکا قوام بخشد و در حقیقت وقایع اخیر، تدام شرایط حاکم بر کنگره این کشور و سیاست‌های مورد حمایت کلینتون است.»
مجتهدزاده در ارزیابی عملکرد مدیریت اقتصادی ایران در زمان اعمال تحریم از سوی آمریکا گفت: «ایران تلاش‌هایی برای کاهش تاثیر تحریم انجام داد اما این فعالیت‌ها کافی نبود و سیاستگذاران اقتصادی ما نتوانستند از امکانات واقعی اقتصاد ایران در جهت رضایت عمومی مردم بهره ببرند.»
او اضافه کرد: «ایران در دوره تحریم نیازمند یک دیپلماسی وزین و سنجیده شده است تا با توسعه واقعی ارتباطات سیاسی، از محل همکاری‌های اقتصادی منتفع شود.»
وی افزود: «سیاستگذاران خارجی ما با حداکثر کردن روابط بین‌الملل ایران می‌توانند اثر تمدید تحریم را به طور قابل‌ توجهی خنثی کنند.»
او اضافه کرد: «ایران چاره‌ای جز این ندارد که ظرفیت‌های دیپلماتیک خود را گسترش دهد تا زمینه برای لغو تحریم فراهم شود.»
او اضافه کرد: «دولت ایران احتیاج دارد تا سیاست‌های کل خود در روابط خارجی را مورد بازنگری قرار دهد و در اقدامات بین‌المللی خود، پیگیری منافع ملی را به عنوان اولویت اصلی انتخاب کند.»
او افزود: «نباید شرایط به گونه‌ای فراهم شود که یک اقدام احساسی و شعارزده، تمام تلاش‌های دیپلماتیک و منافع ملی را در هم ریزد.»
جعفر گلباز: دیوار بلند بی‌اعتمادی بلندتر شد
جعفر گلباز نماینده مجلس و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در گفت‌وگو با خبرنگار ما در این مورد گفت: به نظر می‌رسد آمریکا نتوانسته به نتایج موردنظر خود در پنج سال گذشته دست پیدا کند به همین سبب اقدام به تمدید تحریم‌های ایران نمود.
او افزود: این تحریم‌ها بیش از آنچه به اقتصاد کشور ما آسیب برساند به اقتصاد آمریکا که با توجه به بنیه قوی می‌تواند منافع فراوانی در رابطه با ایران داشته باشد، ضرر می‌زند.
گلباز ادامه داد: البته هیچگاه این تحریم‌ها اهداف آمریکا را برآورده نساخت کما اینکه در حال حاضر فقط شرکت‌های نفتی آمریکایی در حوزه‌های نفتی ایران سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و تمامی شرکت‌های اروپایی و آسیایی برای حضور در میدان‌های نفتی ایران در حال رقابت هستند.
وی گفت: در حقیقت آمریکا با این ژست سیاسی تنها شرکت‌های نفتی خود را از حضور در ایران منفع کرده است و هیچگاه هم نتوانست به تهدیدهای خود در قبال شرکت‌هایی که در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند جامه عمل بپوشاند. او افزود: هرچند دولت کلینتون تبلیغات فراوانی علیه ایران به راه انداخت و بارها تهدید کرد شرکت‌هایی که بیش از 20 میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری کنند را به سختی تنبیه خواهد کرد، اما حتی یک مورد از پیش‌بینی‌هایش را برای هیچ‌کدام از شرکت‌هایی که در دوران تحریم با ما قرارداد بسته‌اند را عملی نکرد.
او سپس با اشاره به اختلاف‌نظر مقامات آمریکا بر سر مدت زمان دومین دوره تحریم‌های اقتصادی گفت: این اختلاف‌نظر میان دولت آمریکا به 2 سال تمدید تحریم اعتقاد داشت و کنگره و مجلس سنا که معتقد به پنج سال تحریم اقتصادی بودند نشان می‌دهد که آنان نیز در صفوف خود دچار تشتت هستند و در مواضعشان نسبت به ایران اتفاق‌نظر ندارند.
او در حالی که تحریم‌های اقتصادی آمریکا را به تیغ دو لبه تشبیه می‌کرد، گفت: تجربه 5 سال گذشته نشان داد لبه‌ای که به سمت آمریکاست برنده‌تر است و با توجه به لابی صهیونیست‌ها برای تمدید تحریم‌ها به نظر می‌رسد آمریکا برای حمایت از رژیم اشغالگر قدس بیش از حد هزینه سیاسی و اقتصادی متحمل می‌شود.
این نماینده مجلس افزود: به هر حال آمریکا در منطقه ممنوعه جمهوری اسلامی ایران برای برقراری رابطه قرار ندارد و بارها ما اعلام کرده‌ایم به محض به رسمیت شناختن حقوق ایران، می‌توانیم رابطه‌ای مبتنی بر منافع طرفین ایجاد نماییم.
او ادامه داد: اما آمریکایی‌ها هنوز نسبت به ایران دچار تعارض هستند و اگر گاهی حرف‌های مثبتی از سوی آنها گفته می‌شود آنقدر آمیخته به اما و اگر و کلمات شرطی است که ما را بیشتر از گذشته دچار ابهام می‌کند.
گلباز اضافه کرد: به نظر من آمریکا با این اقدام خود یعنی تمدید تحریم‌های نفتی گامی جهت بالاتر بودن دیوار بی‌اعتمادی برداشت در حالی که ما فکر می‌کردیم این‌بار عاقلانه‌تر نسبت به مواضع خود تصمیم‌گیری کنند. زمان مداخله سپری شده است و حتی آنها هم فهمیده‌اند این حربه کهنه زنگ زده دیگر در جهان امروز کارآیی ندارد.
او سپس در تشریح موضع ایران در قبال این تحریم‌ها گفت: دشمنی آمریکا نباید ما را وادار به دشمنی کند و بهترین گزینه ما در سال‌های پیش‌رو ادامه سیاست تنش‌زدایی و تقویت روابط سیاسی و اقتصادی با دیگر کشورهاست.
عبدالحسین ساسان: تحریم پر منفعت
دکتر عبدالحسین ساسان عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان در زمینه تاثیر تمدید تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران به خبرنگار ما گفت: «هر تصمیم سیاسی یا اقتصادی که در هر نقطه دنیا اتخاذ شود، هزینه‌ها و منافعی برای تصمیم‌گیرنده و طرف مقابل وی بر جای خواهد گذاشت و تمدید تحریم اقتصادی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.»
او اضافه کرد: «به عبارت دیگر، این تحریم‌ها هم برای آمریکا و هم برای ایران هزینه‌هایی دارد اما در مقابل آن، منافع بالقوه یا بالفعل نیز برای طرفین وجود خواهد داشت.»
این اقتصاددان درخصوص هزینه‌های تمدید تحریم برای ایالات متحده آمریکا گفت: «تمدید تحریم اقتصادی از سوی آمریکا، روشنفکران، دانشگاهیان و محافل علمی ایران را که همواره هوادار تشنج‌زدایی از روابط خارجی کشورشان با کلیه کشورهای دنیا بوده‌اند، به سختی دچار حیرت کرد.»
او اضافه کرد: «این روزها در محافل دانشگاهی ایران گفته می‌شود آمریکا اسیر گروه‌های فشار صهیونیستی است و زمامداران آن نمی‌توانند هیچ تصمیمی خلاف میل گروه‌های ذی‌نفوذ اتخاذ کنند.»
وی افزود: «تمدید تحریم ایران، کینه‌های کهنه روشنفکران علیه سیاست‌های آمریکا را که رفته‌رفته کمرنگ شده بود، بار دیگر تشدید کرده چنانکه من شخصا در چندین محفل دانشگاهی کشور شنیده‌ام که از خیانت ایالات متحده آمریکا به دموکراسی نوپای ایران در سال 1332 و از خیانت مجدد او به مردم‌سالاری دینی که از دوم خرداد 1376 آغاز شد، یاد می‌کردند.»
ساسان همچنین گفت: «نخستین هزینه‌ای که آمریکا با تمدید تحریم اقتصادی علیه ایران متحمل شد، این بود که فرهنگیان و روشنفکران ایرانی را نیز به صف منتقدان خود سوق داد.»
او افزود: هزینه دیگری که آمریکا متحمل خواهد شد این است که ایران، روابط تجاری و اجتماعی خود را با سایر ملل آزاد دنیا تقویت می‌کند و حتی اگر روزی تحریم‌کننده بخواهد تحریم را بشکند، باید از نقطه صفر برای برقراری روابط، شروع کند.»
وی افزود: «در آن زمان دیگر معلوم نیست که در مجموعه سیاست ایران، فضای خالی برای حسن رابطه با آمریکا باقی مانده باشد.»
او اضافه کرد: «به نظر من در مقابل پرداخت این هزینه‌ها، آمریکا منافع ملموسی به دست نمی‌آورد زیرا تجربه دوران پیروزی انقلاب نشان داد به هیچ‌وجه ایجاد مشکلات اقتصادی در ایران بر تصمیم سیاسی مردم تاثیرگذار نیست.»
وی افزود: «روانشناسی مردم ایران این نیست که در اثر دشواری‌های اقتصادی به کشور خارجی امتیاز دهند.»
او اضافه کرد: «مسلما ایران در نتیجه اعمال تحریم‌های آمریکا مجبور به تحمل هزینه‌هایی شده و مهم‌ترین هزینه هم این است که سرمایه‌گذاران کشورهای دوست آمریکا وارد کشور ما نمی‌شوند.»
او افزود: «در مقابل، منفعتی که این تحریم برای ایران ایجاد می‌کند، آن است که سرمایه‌گذاری‌های درونی را معقول‌تر و منطقی‌تر انجام دهد و احتمالا به مهارت‌های بالاتری دست پیدا کند.»
او درخصوص استراتژی مناسب برای ایران در قبال تحریم‌های آمریکایی گفت: «سیاستگذاران اقتصادی ما باید تهدید را به فرصت تبدیل کنند و هنر مدیریت آن است که بتواند تهدید علیه بنگاه اقتصادی یا کشور تحت اداره خود را به یک فرصت طلایی بدل سازد.»
او اضافه کرد: «این کار از نظر تئوریک امکان‌پذیر است و تنها از دیدگاه عملی باید به راهکارهای اجرایی تحقق آن اندیشید.»
ساسان هم‌چنین گفت: «چنانکه اگر کشور ما از اتلاف سرمایه‌هایی که در طول سال‌های اجرای برنامه اول و دوم توسعه انجام داده، پرهیز کند، می‌تواند تهدید مزبور را خنثی نماید.»
وی گفت: «عملا امکان کاهش تاثیر تحریم‌ها بر ایران وجود دارد اما این به اراده سیاستگذاران اقتصادی کشور بستگی مستقیم خواهد داشت.»
محمد نهاوندیان: روزگار تحریم گذشته است
دکتر محمد نهاوندیان معاون برنامه‌ریزی و اطلاع‌رسانی وزارت بازرگانی و نماینده تام‌الاختیار تجاری ایران در WTO درخصوص تاثیر تحریم اقتصادی ایالات متحده آمریکا علیه ایران به خبرنگار ما گفت: «بررسی جامع تحریم‌های اقتصادی‌ای که پس از جنگ جهانی دوم صورت گرفته، نشان می‌دهد چنانچه تحریم همه‌جانبه و مورد اتفاق کلیه کشورهای جهان نباشد، عملا فقط یک انحراف منابع ایجاد می‌کند و از کارایی سیاسی برخوردار نخواهد بود.»
او اضافه کرد: «تحقیقات انجام شده حاکی از آنست که ایالات متحده آمریکا بیشترین تحریم‌های اقتصادی یک‌جانبه را با نیت بهره‌وری سیاسی در دنیا اعمال کرده اما ارزیابی آنها توفیق چندانی را در حصول اهداف دولتمردان این کشور نشان نمی‌دهد.»
سرپرست موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی کشور اضافه کرد: «در بیشتر کشورهایی که تحریم یک‌جانبه اعمال می‌شود، انحراف منابع عمده‌ای در کم کردن درجه رقابتی بازار به چشم می‌خورد که عده‌ای از عرضه‌کنندگان را از بازار خارج کرده و تاثیرش در استفاده از دیگر منابع باقی می‌ماند به عبارت دیگر کشور تحریم‌کننده از یک بازار محروم می‌شود و کشور تحریم‌شونده هم اگر منابع جایگزین پیدا نکند، دچار دشواری خواهد شد.»
نهاوندیان افزود: «اما مسلم است دیگر امروز در اقتصاد دنیا مواردی که برای آن جایگزین پیدا نشود کم است و خصوصا در مورد تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا که اروپایی‌ها از شرکت در آن امتناع می‌کنند، درجه توفیق برای تحریم‌کننده بسیار پایین می‌آید.»
وی افزود: «معمولا اگر در اعمال تحریم اقتصادی علیه یک کشور، کشورهای همجوار مشارکت و همکاری نشان ندهند، تحریم با شکست مواجه خواهد شد و طبعا در تحریم کشوری از یک قاره دیگر، تحقق اهداف سیاسی بسیار غیرمحتمل است.»
معاون وزیر بازرگانی گفت: «جمع‌بندی تحریم‌های اقتصادی آمریکا مشخص می‌کند این کشور یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خود یعنی ایران را طی بیست سال اخیر از دست داده است.»
او اضافه کرد: «البته ایران هم برای تامین یک سری از کالاها، ماشین‌آلات و مواد اولیه مورد نیاز خود از منابع واسطه‌ای مجبور شده افزایش هزینه‌ای را تحمل کند.»
نهاوندیان در زمینه مبادلات بازرگانی ایران و آمریکا طی سال‌های اجرای قانون تحریم اقتصادی گفت: «در فرمان رییس‌جمهوری قبلی آمریکا، برای لغو تحریم استثنائاتی پیش‌بینی شده بود و در برخی موارد با ارایه درخواست و صدور مجوز، تعدادی از کمپانی‌ها برای صادرات مجاز شمرده می‌شدند.»
وی افزود: «در سال گذشته ورود برخی اقلام صادراتی ایران مثل فرش و خشکبار نیز از ممنوعیت مستثنی شد اما این لغو ممنوعیت‌ها تاثیر قابل توجهی بر جای نگذاشت، زیرا سال‌های پیش از آن چنان محدودیت‌های تعرفه‌ای وضع شده بود که بازار را عملا از شرایط رقابت خارج می‌کرد.»
او اضافه کرد: «واقعیت اقتصادی امروز یعنی حرکت پرشتاب به سوی جهانی شدن، نشان می‌دهد استفاده از ابزار تحریم اقتصادی، کارایی گذشته را از دست داده و در تعارض با سیاست‌های عمومی اقتصاد جهانی قرار گرفته است.»
وی افزود: «در حال حاضر گرایش به سمت کمتر سیاسی شدن روابط اقتصادی بیش از هر زمان دیگری مشهود است اما باید در مواردی که سوءاستفاده از ابزار اقتصادی در اهداف سیاسی صورت می‌گیرد، مقابله سیاسی کرد.»
او همچنین گفت: «اقتصاد ایران با ظرفیت‌های خود می‌تواند علی‌رغم تداوم تحریم‌ها، در جهت افزایش بنیه تولیدی کشور حرکت کند و البته در این میان با حفظ حاکمیت ملی هرچه فضا کم‌تنش‌تر باشد، توسعه و رونق اقتصادی قابل دسترسی بیشتر خواهد بود.»
او افزود: «از آنجایی که ایالات متحده آمریکا آغازگر این سوءاستفاده از ابزار سیاسی در مانع‌تراشی روابط اقتصادی بوده، مسئولیت پا پیش گذاشتن هم بر عهده اوست.»
نهاوندیان اضافه کرد: «افکار عمومی جبران خطا را از دولت ایالت متحده آمریکا طلب می‌کند و فکر می‌کنم فشار محافل اقتصادی و افکار عمومی مبنی بر انطباق شعار آزادی مبادلات اقتصادی با رفتار کنونی این کشور، می‌تواند موثر واقع شود چنانکه در حال حاضر شرکت‌های بزرگ و متوسط که در بخش نفتی و کشاورزی فعال هستند، مخالفت گسترده خود با عملکرد دولتمردان آمریکایی را نشان می‌دهند و سیاست‌های این کشور را در تعارض با شعار تسهیل و توسعه روابط اقتصادی می‌دانند.»
این کارشناس اقتصادی درخصوص موضع ایران در قبال تحریم اقتصادی آمریکا گفت: «تنش‌زدایی در سیاست خارجی ایران در کنار تبیین مواضع عادلانه و ابراز تمایل به گسترش مبادلات با کشورهای منصف جهان جایگاه منطقی‌ای در سطوح بین‌المللی برای کشور ما ایجاد می‌کند که می‌تواند در کاهش تاثیر تحریم‌ها و فشار به آمریکا در جهت اصلاح رفتار غیراصولی‌اش نقش زیادی داشته باشد.»
وی افزود: «هرگونه توسعه واقعی، همکاری‌های اقتصادی ایران با سایر کشورهای دنیا، فشار بنگاه‌های آمریکایی را برای لغو تحریم بیشتر می‌کند همان‌طور که هرگونه شفاف‌سازی سیاست‌های اقتصادی ما در ارتباط با سرمایه‌گذاران مشتاق خارجی می‌تواند از بار تحریم بکاهد.»
مجید انصاری: برکات تحریم
حجت‌الاسلام والمسلمین مجید انصاری نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه معتقد است تحریم‌های نفتی ایران بیشتر جنبه سیاسی و روانی دارد و هیچگاه اهداف اقتصادی آنها را برآورده نکرده است.
او به خبرنگار ما گفت: به نظر من در چند سال گذشته تحریم‌های آمریکا بیشتر به اقتصاد این کشور ضربه وارد کرده چرا که از دست یافتن به بازار مصرف و بازار سرمایه وسیع ایران خود را محروم کرده‌اند و میدان را برای رقبای اقتصادی و تجاری خود باز گذاشته‌اند، اعتراض چندین باره شرکت‌های نفتی آمریکا به این تحریم‌ها نیز دلیل این مدعاست.
عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز ادامه داد: البته تاثیر منفی این تحریم‌ها بر اقتصاد ایران را رد نمی‌کنم چرا که تحریم درخصوص پاره‌ای کالاها و ابزار که تکنولوژی برتر آن در دست شرکت‌های آمریکایی است ما را از دستیابی به قیمت کمتر و تکنولوژی بهتر محروم می‌کند اما با این وصف معتقدم برکات این تحریم حداقل برای ما بسیار بیشتر از مضرات آن بوده است.
او گفت: چرا که ما پس از تحریم ناگزیر به فعالیت بیشتر برای پیدا کردن جایگزین شدیم و همین تلاش‌ها به پیدا کردن شرکای تجاری جدید و بازارهای جدیدتر انجامید.
انصاری‌راد افزود: پیش از انقلاب بیشتر مراودات تجاری و اقتصادی ما با آمریکا صورت می‌گرفت در نتیجه هیچگاه درک روشنی از دنیای واقعی اقتصاد و بازارهای غیرغربی نداشتیم در حالی که تحریم‌ها سبب شد دستگاه‌های مختلف و خصوصا وزارت امور خارجه به فکر پیدا کردن جایگزین مناسب بیفتد و تلاش‌های ما سبب ایجاد خودکفایی در صنایعی که پیش از آن در وابستگی کامل با آمریکا، به سر می‌بردند، گردید.
او در توضیح این مطلب افزود: به عنوان مثال، در این مقطع زمانی ایران پیشرفت‌های بسیار مطلوبی در زمینه کسب فناوری‌های نظامی داشت و توانست برنامه‌ریزی کامل برای تولید سلاح‌های دفاعی مورد نیاز خود داشته باشد.
انصاری ادامه داد: البته آمریکایی‌ها و رسانه‌های جهان که در انحصار کامل رژیم صهیونیستی قرار دارند اینطور وانمود می‌کنند که ایران درصدد دستیابی به سلاح‌های کشتار جمعی است و همین مسئله را دست‌مایه تبلیغات گسترده خود علیه جمهوری اسلامی نموده‌اند و به بهانه زیر پا گذاشتن حقوق بشر در ایران اقدام به تمدید تحریم‌ها می‌کنند در حالیکه با وقاحت هرچه تمام‌تر از تروریسم دولتی و دولت تروریست‌پرور اسرائیل دفاع می‌نمایند.
او گفت: برای روشن شدن ابعاد تبلیغات غیردولتی و دروغین آمریکا و رژیم اشغالگر قدس، دستگاه متولی سیاست خارجی باید به کمک خبرگزاری‌ها، صدا و سیما و مطبوعات تلاش گسترده‌ای را جهت شناساندن اهداف زورگویانه آمریکا آغاز کنند و افشاگری، به عقیده من اولین اولویت پیش روی ماست. این نماینده مجلس افزود: برای خنثی کردن هرچه بیشتر تحریم‌ها باید همچنان سیاست تنش‌زدایی را پیگیری کنیم و با شناسایی شرکا و هم‌پیمانان مناسب اقتصادی موقعیت موجود را به نفع خود تغییر دهیم.
او که تایید می‌کرد به هیچ عنوان مخالف برقراری رابطه با آمریکا در چارچوب منافع متقابل نیست ادامه داد: خوشبختانه امروز خیلی کشورها دیگر تحریم‌های یک سویه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسند و حتی اروپایی‌ها که طی سال‌های گذشته با وسواس در مورد مسایلی که آمریکا به آن حساسیت نشان می‌داد عمل می‌کردند، امروز این سد را شکسته‌اند و بدون توجه به تحریم‌ها، هم در میادین نفتی ایران حضور پیدا می‌کنند و هم درصدد گسترش روابط تجاری هستند.
این نماینده مجلس درخصوص مواضع گروه‌ها و جناح‌های سیاسی در قبال آمریکا گفت: همه گروه‌های سیاسی باید با مطالعه و آگاهی و وسواس در برخورد با این موضوع حرکت کنند، دامنه رقابت سیاسی گروه‌ها نباید به موضوعاتی کشیده شود که منافع ملی ایران را تحت‌الشعاع قرار دهد و سران گروه‌های سیاسی باید هرچه سریعتر با همکاری دستگاه‌های رسمی همچون شورای عالی امنیت و وزارت امور خارجه گردهم آیند و موضع مشترک و عاقلانه‌ای در مقابل آمریکا اتخاذ کنند.
او افزود: اشتراک‌نظر در این موضوع به خصوص اهمیت فراوانی دارد و به هیچ عنوان فرصت اظهارنظرهای ضد و نقیض در مورد رابطه با آمریکا نیست و به نظر من باید آمریکا یک صدای واحد را از همه گروه‌ها، جریان‌ها و مسئولین کشور بشنود.
انصاری اضافه کرد: آنچه مسلم است، برقراری رابطه با آمریکا در شرایط فعلی که اقدامات کینه‌توزانه آنها بر همه روشن شده هیچگاه نمی‌تواند حتی منافع زودگذر اقتصادی ما را تامین کند و در مورد این موضع به خصوص حتما باید ملاحظات سیاسی در اولویت قرار گیرد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه ادامه داد: پس از فروپاشی شوروی آمریکا خود را قدرت بلامنازع جهان می‌داند و اهل این نیست که در قبال گرفتن امتیاز، به طرف مقابل امتیازی بدهد و تجربه نشان داده که آنها صرفا درصدد گسترش منافع خود هستند.
او در توضیح این مطلب افزود: هیچ‌کدام از اینها شعار نیست و هرچند در طول چند سال گذشته ثابت کرده‌ایم که طرفدار سیاست تنش‌زدایی و توسعه روابط خارجی هستیم، اما در مورد آمریکا باید وسواس و دقت فراوان را به خرج دهیم.
او گفت: تمدید تحریم‌های لیبی از سوی آمریکا که به بهانه دخالت دو لیبیایی در انفجار «لاکربی» شکل گرفت دلیل این مدعاست چرا که مدت‌های متمادی آمریکایی‌ها اعلام می‌کردند که اگر دو نفری را که در این انفجار دست داشته‌اند تحویل دهید، تحریم‌ها را لغو می‌کنیم. اما همان‌طور که دیدید پس از شکسته شدن غرور یک ملت و تحویل آن دو نفر هیچ تغییری در سیاست آمریکایی‌ها حاصل نشد و همچنان اقدام به تحریم مجدد این کشور نمودند.
انصاری افزود: شرایط امروز جهان بسیار متفاوت از بیست سال قبل است و جغرافیای سیاسی خاورمیانه کاملا دستخوش تغییر شده، در چنین شرایطی برقراری رابطه مجدد با آمریکا در چارچوب معیارهای پیش از انقلاب ممکن نیست و تا زمانی که آمریکایی‌ها حقوق ما را به رسمیت نشناسند، هیچ حرفی با آنها نداریم.

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات