(روزنامه وقايعاتفاقيه - 1395/09/16 - شماره 287 - صفحه 3)
تشکيل «شوراي هستهاي»، جديدترين موضوعي است که از سوي مقامات بلندپايه جمهوري اسلامي ايران پيرامون بحث برجام و واکنش کشور به تمديد تحريمهاي جديد کنگره آمريکا مطرح شده است. علي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي، ضمن تأکيد بر تشکيل اين شورا، اظهار کرد: بايد شوراي هستهاي (کميته نظارت بر اجراي برجام) تشکيل شود و براساس اينکه اين مسير کار از سوی آمريکاييها چطور انجام شده، تصميمگيري صورت گيرد و درباره اقدامات متقابل و شکايت به آن شورا ساماندهي انجام شود.
لاريجاني در بيان واکنش ايران به تحريمهاي ۱۰ ساله آمريکا بر اين موضوع تأکيد کرد که شوراي هستهاي يا همان کميته نظارت بر اجراي برجام، روزهاي آينده تشکيل جلسه خواهد داد. لاريجاني همچنين گفت: بايد توجه داشت در شرايطي که ديگران برجام را نقض ميکنند يا اهمالي انجام ميدهند، دولت بايد چه اقدامي انجام دهد؟ اين در برجام و قانون مجلس آمده است. به گفته رئيس مجلس، در قانون مجلس بهويژه در بندهای «۳» و «۷»، اقدامات از لحاظ تقنيني، مشخص و پيشبيني شده و براي ما روشن است.
درهرحال، آنچه مشخص است اينکه پس از رأي قاطعانه سناي آمريکا به تمديد تحريمهاي 10 ساله عليه ايران (قانون داماتو) که مقامات جمهورياسلامي ايران آن را نقض صريح برجام توصيف ميکنند، چالشي جديد بر سر راه اين توافق مهم بينالمللي ايجاد شده؛ توافقي که براي به سرانجامرسيدن آن، تلاشها و هزينههاي زيادي صورت گرفته است و اينکه آيا برجام که پيش از امضا با دستاندازيهاي زيادي مبارزه کرده بود، ميتواند از پس چالش جديد برآيد يا خير؛ يکي از پرسشهاي مهم مقطع کنوني است.
اعتراض صالحي به مونيز
در شرايطي که رويترز تمديد تحريمهاي ايران را ضربهاي به بهبود روابط ايران و غرب توصيف کرده، رئيس سازمان انرژي اتمي نيز اعتراض شديد ايران نسبت به تحريمهاي جديد را با همتاي آمريکايي خود در ميان گذاشته است. علياکبر صالحي، در حاشيه اجلاس کنفرانس بينالمللي امنيت هستهاي و در ديدار با ارنست مونيز، با اشاره به پايبندي کامل جمهورياسلامي ايران به همه تعهدات برجامي خويش که به تأييد آژانس نيز رسيده، ضمن ابلاغ شديدترين مراتب اعتراض ايران و ابراز نگراني جدي نسبت به تمديد قانون موسوم به ايسا در کنگره آمريکا و تأکيد بر حق جمهورياسلامي براي هرگونه واکنش مقتضي، خواستار پايبندي آمريکا به تعهدات برجامي خود بهويژه جلوگيري از اجرائيشدن اين قانون شد.
در اين ديدار، ارنست مونيز ضمن تأکيد بر اينکه اعتراض ايران را به رئيسجمهوري آمريکا منتقل خواهد کرد، گفت: دولت ايالاتمتحده به برجام پايبند خواهد بود و رئيسجمهوري اين کشور با استفاده از اختيارات خود کماکان جلوي اجراي همه بخشهايي از اين قانون را که مطابق با برجام نبايد اجرا شوند، خواهد گرفت. رئيس سازمان انرژي اتمي، در سخنراني خود در کنفرانس بينالمللي امنيت هستهاي نيز با بيان اينکه پايداري برجام، منوط به انجام تعهدات و اقدام متقابل ساير طرفهاست، تأکيد کرد: در صورت نقض برجام از سوي ساير طرفها، واکنش ايران قاطع و شديد خواهد بود. صالحي ضمن اشاره به اينکه جمهورياسلامي ايران تاکنون به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل کرده است و شروعکننده نقض تعهدات نخواهد بود، اظهار کرد: متأسفانه اخيرا شاهد برخي رفتارها و اقدامات نامعقول در آمريکا هستيم.
انتظار ايران از چين و روسيه
در شرايطي که عمده واکنشهاي جهاني به تمديد تحريمهاي جديد ضدايراني در کنگره آمريکا حول اظهاراتي نظير توصيه به پايبندي طرفين به برجام به عنوان سندي بينالمللي بوده، برخي در ايران، همانند مقاطع پيشين، انتظار رويکردي حمايتي از سوي پکن و مسکو دارند؛ رويکردي که البته هيچگاه سود زيادي را نصيب ايران نکرده است. سيدحسين نقويحسيني، سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس، با تأکيد بر اينکه قانون تمديد تحريمهاي ايران از سوی آمريکا نقض برجام است، گفت: انتظار ميرود چين، روسيه، شوراي امنيت و ساير اعضاي اروپايي گروه 1+5 با اعلام موضع با اين عضو متمرد خود برخورد کنند؛ البته ديدگاه مقامات و رسانههاي غربي در زمينه تحريمهاي جديد ضدايراني با مواضع جمهورياسلامي ايران تفاوت دارد.
روزنامه هافينگتنپست در گزارشي در اين رابطه و با بيان اينکه طرح تمديد تحريمهاي ايران به معناي ميخي بر تابوت برجام نيست، مينويسد: اين قانون هيچ تأثيري بر توافق هستهاي ندارد و فقط خطر ازبينرفتن تعامل تهران - واشنگتن را افزايش داده است. در هر حال، کارشناسان مسائل بينالمللي، معتقد هستند در صورتي که اوباما دستور توقف اجراي قانون تحريمهاي جديد را امضا نکند، اقدام متناسب ايران ميتواند احياي بخشي از فعاليتهاي هستهاي پيش از برجام باشد. اين درحالي است که با چشمانداز آغاز به کار رسمي دونالد ترامپ، رئيسجمهوري منتخب آمريکا، در روزهاي ابتدايي سال جديد (ميلادي) به نظر ميآيد بهبود روابط تهران و غرب، در حال خرابشدن است.
http://vaghayedaily.ir/fa/News/49598
ش.د9502704