اشتباه محاسباتی ترفند پیچیده دشمن

پايگاه بصيرت؛ گروه سياسي/  تفاوت ماه مبارک رمضان با ماه‌های دیگر بسیار است. ظاهر روزه‌داری یعنی نخوردن و نیاشامیدن و اجتناب از دیگر مبطلات روزه تنها یکی از تفاوت‌های ظاهری این ماه شریف با سایر ماه‌ها است. شاید تفاوت برتر و اصلی این ماه با سایر ماه‌ها در این باشد که در این ماه فرصت بهره‌برداری‌های ارزشمند فراهم است، مشروط بر آنکه انسان‌ها با شناخت و معرفت آن را درک کنند و راه‌های استفاده از آن را فراگیرند. چند روز پیش (نهم ماه مبارک رمضان) امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام بیانات مبسوط و بسیار مهمی درباره مسائل اساسی کشور ایراد کردند. محتوا و روش بحثی که معظم‌له ارائّه دادند، نمونه برجسته چگونگی استفاده از ماه مبارک رمضان است. بیانات ایراد شده دارای محورهای متعددی بود که نوشتار حاضر به روش گزارش تحلیلی به دو محور بسیار مهم ۱ـ اشتباه محاسباتی و ۲ـ بحث هسته‌ای آن پرداخته است.

خاستگاه مفهومی بحث
انسان به مرور زمان یاد گرفته که چگونه منازعات را مدیریت کند. اساس این مدیریت شناسایی و تقسیم‌بندی منازعات است. برجسته‌ترین، مشهورترین و عینی‌ترین نمود منازعه، جنگ به مفهوم رایج و یا همان جنگ نظامی است. جنگ‌ها اگر چه در ظاهر آخرین و شدیدترین مرحله منازعه هستند؛ اما در واقع این پدیده همیشه آخرین و شدیدترین مرحله منازعه نیست و در مواردی با اتمام جنگ منازعه ادامه می‌یابد و عامل دیگری به غیر از جنگ سرنوشت‌ منازعه را مشخص می‌کند. یکی از اقسام منازعه که شاید پیچیده‌ترین آن هم باشد، منازعه در عرصه اندیشه‌ها است. این قسم از منازعه بر این اساس شکل یافته که رفتار انسان‌ها معلول اندیشه است. یعنی دستگاه فکری و ذهنی انسان پس از محاسبات دقیق ذهنی و رسیدن به نتیجه، فرمان اجرایی آن را صدر می‌کند که در شکل رفتار انسان‌ها ظاهر می‌شود. از این رابطه این نتیجه روشن، حاصل می‌شود که با تآثیرگذاشتن بر عرصه فکری افراد می‌توان رفتار آن‌ها را تغییر داد و مدیریت کرد. اهمیت این نوع منازعه در ساحت سیاست به این است که مسئولان بلندپایه کشورها را هدف قرار می‌دهد تا سرنوشت کلی کشور را تغییر دهد. این مهم در بیانات امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) «اشتباه محاسباتی» نام گرفته است.

القا‌ءاشتباه محاسباتی ویژگی برجسته شیطان
امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در بحث «اشتباه محاسباتی» به جای پرداختن مستقیم به جلوه اصلی آن در عرصه سیاست، بحث را از منشأ آن آغاز کردند؛ یعنی به نحوه برخورد شیطان با انسان پرداختند؛ زیرا شیطان سوگند خورده است که انسان را گمراه کند و لحظه‌ای هم از گمراه کردن انسان باز نمی‌ایستد؛ از این رو فرمودند: «کار شیطان اغوا کردن است؛ اغوا یعنی چه؟ یعنی ایجاد اخلال در دستگاه محاسبه شما ـ شیطان این است دیگر ـ نقطه مقابل، کارکرد تقوا است؛ سعی شیطان این است که شما را اغوا کند، یعنی دستگاه عقل را، دستگاه فطرت را، دستگاه سنجش صحیح را که در وجود انسان گذاشته شده است از کار بیندازد؛ یعنی انسان را دچار خطای در محاسبه کند. کار تقوا مقابل است: «ان‌ تتقوا الله یجعل لکم فرقانا، تقوا به شما فرقان، یعنی آگاهی برای جدا کردن حق از باطل را می‌دهد.» شیطان نیز که از جمله مخلوقات است برای پیشبرد کارش از روش‌ها و ابزاری استفاده می‌کند که قاعدتاً تابع قانون آفرینش هستند که امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در ادامه برخی از آن را برشمردند.

ابزار شیطان در ایجاد اشتباه محاسباتی
شیطان موجودی غیرمادی و نامحسوس است؛ بنابراین طبیعی است در کارهایش نیز از ابزار غیرمادی استفاده کند، این ویژگی سبب می‌شود که کانون فعالیت شیطان در وجود انسان‌ها، فکر و ذهن آنها باشد و از ابزار کلیدی به نام «برانگیختگی» نیز استفاده می‌کند. این «برانگیختگی» در معنای ثانوی، دارای معنای مفهومی می‌شود که آن را برانگیخته است. رهبر معظم انقلاب در این باره می‌فرمایند: «تأثیر شیطان در دستگاه محاسبه ما، از راه تهدید و تطمیع است از یک طرف ما را می‌ترساند؛ «انما ذلکم الشیطان یخوف اولیاء * فلاتخافوهم و خافون ان کنتم مومنین...» از طرف دیگر تطمیع است؛ از سوی دیگر وعده می‌دهد شیطان وعده‌ای فریبنده: «یعدهم و یمنیهم و مایعدهم الشیطان الاغرورا»؛ وعده می‌دهد، آرزوها را در دل بیدار می‌کند، زنده می‌کند، یک آینده رنگی و دروغین و خیالی مثل سراب در مقابل چشم مومنین به خود می‌گذارد... اما فریب است... کار شیطان این است همه این کارها.... برای این است که دستگاه محاسباتی انسان مومن را از کار بیندازد تا محاسبه غلط انجام بدهد؛ وقتی دستگاه محاسباتی از کار افتاد، کار خراب می‌شود.»

هم‌روشی دشمنان نظام با شیطان
امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) پس از بیان این مقدمه مهم تبیینی برای استفاده روز نشان از بحث، به وضعیت حاضر منتقل شدند و تأکید کردند: «آنچه من می‌خواهم در این بخش از عرایضم ـ که عمده حرف من هم همین است ـ عرض بکنم، این است که ما امروز در محاسبات‌مان نباید دچار اشتباه شویم؛ نگذارید دشمن در دستگاه محاسباتی شما اثر بگذارد؛ نگذارید اغوا کند؛ نگذارید تطمیع او یا تهدید او اثربگذارد. امروز نبرد جمهوری اسلامی با استکبار ـ که با انقلاب آغاز شد و همچنان با قوت ادامه دارد ـ همان نبرد پیغمبران با طواغیت زمان، با شیاطین انس و جن است.» بخشی از دلیل رویکرد دشمن به این روش شیطانی در مقابله با انقلاب اسلامی موفقیت‌هایی است که این روش در موارد مشابه داشته است. شیطان بزرگ این روش را همیشه علیه مخالفانش به کار نبرده، بلکه بسیاری از دوستانش و به ویژه در اروپا نیز قربانی همین روش شیطان بزرگ هستند و اساساً یکی از علل مهم شکل‌گیری دو قطب جهانی در زمان جنگ سرد همین مسئله بوده که بخش مربوط به بلوک شرق فرو ریخت، اما بخش مربوط به بلوک غرب همچنان ادامه دارد هر چند که بسیاری از کشورهای غربی تلاش می‌کنند این مسئله را پوشیده نگه دارند و یا نفی کنند؛ اما حقیقت این است که این قضیه با شدت وحدت متفاوت همچنان وجود دارد و از ارکان تعامل شیطان بزرگ به تبعیت از شیطان نامبرده شده در قرآن کریم است.

شدت به کارگیری اشتباه محاسباتی درباره ایران
بسیاری از کشورهای مخالف و موافق آمریکا در براب�� روش «اشتباه محاسباتی» که شیطان بزرگ علیه آنها به کار گرفته تسلیم و بدون مقاومتند و آن را به‌عنوان رویه‌ای سیاسی پذیرفته‌اند و به غیر از مواردی که افزون‌خواهی شیطان بزرگ تحمل آنها را از بین می‌برد در سایر موارد دم نمی‌زنند و بنابراین آمریکا در اعمال این روش برای آنها با چالش جدی مواجه نیست؛ اما این مسئله درباره ایران کاملاً متفاوت است؛ زیرا ایران در برابر افزون‌خواهی و زورگویی شیطان بزرگ به شدت مقاومت کرده و می‌کند و اجازه نمی‌دهد استکبار خواسته‌هایش را به ایران تحمیل کند و شیطان بزرگ نیز چون دریافته کارایی دو ابزار مهم مادی‌اش یعنی «تهدید نظامی» و «تحریم» در معرض بی‌اعتباری است، بر راه‌های موثر افتادن روش «اشتباه محاسباتی» سرمایه‌گذاری بیشتری کرده است. امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در این باره فرمودند: «آنچه امروز ما در مجموعه رفتار دستگاه استکبار مشاهده می‌کنیم همین است، هدف ایجاد اختلال در نظام محاسباتی و دستگاه محاسباتی من و شما است. در میدان‌‌های دیگر استکبار نتوانسته، کاری از او برنیامده است. در میدان‌‌های واقعی، تنها دو عامل مادی در اختیار جبهه استکبار بوده و هست: یکی تهدید نظامی، یکی تحریم. استکبار غیر از این دو هیچ چیز در اختیار ندارد. از لحاظ قدرت منطق، قدرت استدلال، توانایی بر اثبات حقانیت دست استکبار بسته است. تنها دو کار می‌تواند بکند؛ یکی تهدید نظامی است که مرتب می‌کند، یکی هم تحریم؛ این دو هم علاج دارد. تحریم را با مجاهدت درباب اقتصاد مقاومتی بایستی خنثی کرد... اما مسئله تهدید نظامی؛ امروز در دنیا کمتر کسی است که تهدید نظامی را جدی بگیرد... ناظران جهانی خیلی باور ندارند که این تهدید، تهدید جدی است؛ چون تشخیص ناظران جهانی و آگاهان به سیاست این است که اگر حمله نظامی برای آمریکا مقرون به صرفه بود، یک لحظه تأمل نمی‌کرد... بنده هم قاطعانه می‌گویم: حمله نظامی به جمهوری اسلامی ایران برای هیچ کشوری مقرون به صرفه نیست.» ایشان پس از توصیف وضعیت استکبار و تنگنایی که در آن گرفتار شده راه علاج و برون‌رفت آن را از نگاه آنها چنین بیان کردند. «راه علاج این است که دستگاه محاسبه طرف مقابل را دچار اختلال کند؛ دستگاه محاسباتی من و شما را؛ این کار را هم با تبلیغات، با کار سیاسی، با تماس‌های گوناگون دنبال می‌کنند... امروز تلاش دنیای استکبار و در رأس آنها آمریکا است و این همان جنگ نرمی است که ما از چند سال قبل از این درباره آن بحث کردیم...»

عامل مهم در مقابله با اشتباه محاسباتی
امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) پس از این بیانات و تشریح نحوه رفتار دشمن و چگونگی استفاده از روش «اشتباه محاسباتی» و بیان نکات مهمی که مانع موثر واقع شدن روش دشمن می‌شود تأکید کردند: «محاسبات ما را نمی‌توانند عوض کنند؛ محاسبات جمهوری اسلامی از روز اول بر اساس منطق و عقلانی بوده است؛ بر اساس یک قوه عاقله‌ای بوده است.» اما در میان عوامل مقابله با روش دشمن که امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) به آن اشاره داشتند به نظر می‌رسد تک عامل مهمی وجود دارد که در صورت پایبندی به آن و محقق شدنش کار بر دشمن بسیار سخت می‌شود تا جایی که در مدیریت قضیه دچار اخلال و بی‌نظمی و از هم‌گسیختگی می‌شود، آن تک‌عامل مهم باور عمیق به عوامل معنوی و سنن الهی است که رهبر معظم انقلاب درباره‌اش ابراز داشتند: «یکی از خطاهای محاسباتی این است که انسان در چارچوب عوامل محسوس و صرفاً مادی محدود بماند؛ یعنی عوامل معنوی را، سنتی‌های الهی را، سنت‌هایی که خدا از آنها خبر داده است آن چیزهایی که با چشم دیده نمی‌شود، ندیده بگیرید؛ این یکی از خطاهای بزرگ محاسباتی است. خداوند فرموده است: «ان تنصرواالله ینصرکم و یثبت اقدامکم»، دیگر از این واضح‌تر؟ اگر شما در راه خدا حرکت کنید، دین خدا را نصرت کنید، خدا شما را نصرت خواهد داد، این سنت الهی است این غیر قابل تغییر است: «ولن تجد لسنه الله تبدیلا.» آنچه که امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در این فراز به آن اشاره کردند برای مردم ایران مصداق‌های عینی زیادی داشته و این مقوله آنچنان واضح و آشکار بوده که دشمنان نیز با مشاهده آن کم‌وبیش آن را تأیید کرده‌اند که نمونه‌ای از آن حادثه طبس بود که پس از شکست مفتضحانه آن عملیات کارتر، رئیس‌‌جمهور وقت آمریکا اعلام کرد برنامه ما دقیق و تمرین شده بود، اما فقط خدا با ما نبود؟ یقیناً صراحت بیان خداوند در رابطه با نسبت رفتار انسان و سنت‌های الهی و نتایج درخشان آن تخلف‌ناپذیر است و اگر طرف انسانی قضیه، وظیفه‌اش را درست انجام دهد، طرف دیگر برای خلق موفقیت‌ و پیروزی پیوسته آماده و مشتاق و در انتظار است.

جایگاه اشتباه محاسباتی در مذاکرات هسته‌ای
آخرین بخش بیانات امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در این دیدار به گفت‌وگوهای جاری هسته‌ای اختصاص یافت که با توجه به محور اصلی این بیانات یعنی «اشتباه محاسباتی» بسیار معنادار و قابل بهره‌برداری کارآمد و تآثیرگذار در روند مذاکرات جاری است. معظم‌له با ورود دقیق به محورهای اصلی گفت‌وگو که برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار است مانند: ظرفیت غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژها، تحقیق و توسعه و تأسیسات فردو با حمایت کامل از گفت‌وگوکنندگان هسته‌ای ایران و روحیه بخشیدن به آنها خطوط قرمز را نیز مشخص کردند و اما الآن با توجه به بحث کلیدی «اشتباه محاسباتی» این مسئولان نظام و به‌ویژه مذاکره‌کنندگان هسته‌ای هستند که باید بدانند یکی از جاهایی که در حال حاضر موضوع «اشتباه محاسباتی» کاربرد قطعی و تعیین‌کننده دارد، همین مذاکرات هسته‌ای است که لازم است آنها با دقت در بیانات امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) و برگرفتن توشه مناسب برای مذاکرات، بسیار مراقب باشند تا در دام، «اشتباه محاسباتی» که آنها آماده ساختند، نیفتند و با اتکا به خداوند، رهبری و ملت، هوشمندانه و شجاعانه تمام حقوق هسته‌ای ایران را استیفا کنند و در کش و قوس و کوران مباحث و مشاجرات، پیوسته به این مهم توجه داشته باشند که به هیچ وجه، هدف «توافق به هر قیمتی» نیست. توافقی مقبول و مطلوب است که ارزش واقعی آن با در نظر گرفتن جمیع حقوق هسته‌ای ایران، کاملاً مشهود و قطعی باشد. ان‌شاء‌الله