پايگاه
بصيرت؛ گروه سياسي / رضا موحدي / صبح روز 13 آبانماه
سال 1358 حدود 50 تن از دانشجويان خط امام راهپيمايي را به مناسبت سالگرد کشتار
دانش آموزان در مقابل دانشگاه تهران در 13 آبان ماه 1357 از تقاطع خيابان
طالقاني و بهار به سمت دانشگاه تهران آغاز نمودند که در مسير از مقابل
سفارتخانه امريکا عبور ميکردند. هنگام عبور به ناگاه فرمان حمله به سفارتخانه
صادر گرديد و اين افراد که از قبل براي تصرف سفارتخانه برنامه ريزي کرده و آمادگي
داشتند توانست با شکاندن درب سفارت وارد آن شده و بعد از مدتي درگيري کل سفارتخانه
را به اشغال خود درآورند.
اين خبر
به صورت از مرزهاي خيابان طالقاني گذشت و به مهمترين خبر خبرگزاريهاي جهاني مبدل
گردد. دانشجويان بلافاصله با بيت حضرت امام در قم تماس حاصل کردند تا از واکنش
ايشان در قبال اين اقدام که ميتوانست تبعاتي براي نظام جمهوري اسلامي داشته باشد
مطلع گردند. ساعتي بعد نظر حضرت امام اينگونه منتقل گرديد که: «خوب جايي را
گرفتهايد، محكم نگه داريد!»
دانشجويان
که قرار بود حداکثر 72 ساعت در سفارتخانه باقي بمانند, بعد از حمايت امام و ملت با
اسنادي مواجه گرديدند که نشان از تبديل سفارتخانه به جاسوسخانهاي براي هدايت
اهداف ضد انقلابي آمريکا ميداد و اين امر موجب گرديد تا اين ماجرا تا 444 روز به
طول انجامد.
در مورد
علل و بسترهاي انجام اين طرح و تسخير لانه جاسوسي آمريکا موارد متعددي را ميتوان
برشمرد:
1- تصرف
444 روزه سفارت آمريكا، حاصل دخالتهاي 25 ساله آمريكا در ايران بود كه
از دهه 30 به بعد و با تضعيف قدرت انگلستان پس از جنگ جهاني دوم، نقش
پررنگتري در كل منطقهي خاورميانه پيدا كرده بود. واقعه كودتاي 28
مرداد1332ه.ش، كه باعث بازگشت شاه به قدرت شد، توطئه ننگيني بود كه
هيچگاه ازحافظه تاريخ ملت مسلمان ايران پاك نشد. پس از آن نيز، آمريكا
با تداوم حمايت از شاه و تقويت او، به عنوان يك ديكتاتور وابسته، تلاش
كرد تا امكان سرنگوني رژيم پهلوي را به حداقل برساند. در همين زمينه،
آمريكا با همكاري اسرائيل، ساواك را بهعنوان يكي از مخوفترين سازمانهاي
اطلاعاتي جهان، راه اندازي كرد و براي سركوب انقلابيون ايران تلاش بسياري
نمود و همچنين با اجراي طرحهاي سياسي، اقتصادي و نظامي مد نظر خود، وابستگي
ايران را به آمريكا افزايش داد. بر اين اساس، تسخيرلانه جاسوسي واكنش
طبيعي به 25 سال توهين و تحقير ملت ايران بود.
2- به
دنبال پيروزي انقلاب اسلامي، آمريكا كه از اين واقعه زخم خورده بود، بهعلت
تهديد منافعش در ايران، تلاش ميكرد تا با اين پديده مقابله كند. به همين
علت، برنامهها و نقشههايي را كه اسناد سفارت گواه آن است، به اجرا
درآورد. با تصرفجاسوسخانه آمريكا، اين تلاشها ناكام ماند. تسخير لانه
جاسوسي براي مقابله با سنگاندازيهاي آمريكا در برابر حركت رو به جلوي
انقلاب اسلامي اقدامي پيشگيرانه بود.
3- چند
ماه قبل از حمله به سفارت آمريكا، دولت كارتر، به بهانهي معالجه پزشكي،
به شاه اجازه ورود به اين كشور را داده بود. ملت ايران كه هنوز خاطره كودتاي
28 مرداد سال 1332ه.ش را به ياد داشت، اين عمل را مقدمهاي براي طرحريزي
يك توطئهي جديد، در سرنگوني جمهوري اسلامي دانست. در اين ميان،تسخير لانهي
جاسوسي واكنشي به اين اقدام مداخلهجويانه آمريكا و اقدامي بازدارنده،
براي مقابله با هرگونه توطئه ضدنظام بود.
4- با
توجه به مشي غير انقلابي و مماشات گونهي دولت موقت كه موجب دلسرديمردم
و نيروهاي انقلابي شده بود، اشغال سفارتخانه آمريكا، باعث ميشد تا دولت
موقت، در تنگنا قرار بگيرد و استعفا دهد. و با استعفاي اين دولت، زمينه براي
روي كارآمدن و قدرت گرفتن نيروهاي انقلابي و ارزشي فراهم شود. همچنين اين
اقدام،گروههاي چپ را نيز كه خود را ضد امپرياليست ميدانستند، خلع سلاح
كرد و به عقبراند.