بازاری در دست دشمن!

پایگاه بصیرت

یادداشت: «۱۲ تا ۱۵ میلیون نفر در ایران سیگاری هستند»، «کارشناسان از کاهش سن مصرف سيگار در ايران به مرز ۱۱ سالگي خبر مي‌دهند.»، «ارزش بازار سيگار ايران در هر سال سه هزار و ۲۵۰ ميليارد تومان، يعني حدود ۲/۳ ميليارد دلار تخمين زده مي‌شود.»، «۳۰ درصد میزان چرخش مالی سیگار کشور توسط شرکت دخانیات اداره و بقیه آن به دست شرکت‌های خارجی و قاچاقچیان است»، اینها نمونه‌ای از صدها تیتر و خبری است که روزانه درباره مصرف سیگار در کشورمان منتشر می‌شود. در آخرین نوع از این سخنان، مدیرعامل شرکت دخانیات با اعلام اینکه فقط واردات سیگار برگ آمریکا ممنوع شده است، گفت: «شرکت‌های انگلیسی‌- آمریکایی BAT و ژاپنی JTI در حالی که ما خواب بودیم و صنعت دخانیات را مضر می‌دانستیم، بازار ایران را گرفته‌اند.» این اتفاق در حالی افتاده است که صنعت دخانیات که اگر بتوان اسم آن را صنعت گذاشت، یک صنعت ملی است!
شرکت دخانیات ایران، شرکتی ملی با سابقه‌ای ۷۵ ساله است که بعد از نفت و نیشکر، یکی از صنایع مهم کشور به شمار می‌آید. به دلیل تأثیرگذاری این صنعت بر بودجه، از همان ابتدا مسئولان و مدیران عاملی که برای آن انتخاب می‌شدند، از فیلترهای متعددی عبور می‌کردند؛ اما فروردین ۹۳ این شرکت به بخش خصوصی واگذار شد. آمارها نشان می‌دهد، تا پیش از واگذاری‌ها مبارزه با قاچاق دخانیات به‌طور مناسب انجام می‌شد و این شرکت مجوزهای واردات، صادرات و مبارزه با کالای قاچاق را خودش انجام می‌داد، حتی شرکت مجوزهایی را برای کشاورزان صادر می‌کرد که تا چه میزان توتون و تنباکو تولید کنند؛ اما پس از واگذاری غلط شرکت دخانیات، شاهد رشد قاچاق سیگار و ورود بی‌سروصدای شرکت‌های خارجی به کشور و تصاحب بازار سیگار هستیم که این کالای مضر و بعضاً خانمان‌سوز در برندهای مختلف و با جذابیت‌های خاص در جامعه خودنمایی می‌کند و قوانین بازدارنده‌ای هم برای مقابله با قاچاق آن وجود ندارد. شاید خیلی‌ها از این موضوع غافلند؛ اما به نظر می‌رسد در برابر این موضوع باید چاره‌جویی و تدبیر کرد، وگرنه خیلی زود دیر خواهد شد.