نفوذ؛ نگرانی ملی، بهره‌برداری جناحی

(روزنامه فرهيختگان – 1394/08/16 – شماره 1802 – صفحه 2)

حسن روحانی چهارشنبه هفته گذشته در جلسه هیات دولت در حالی که دو روز از خبر بازداشت پنج تن از فعالان رسانه‌ای، که در اطلاعیه‌ها «عوامل نفوذ دشمن» معرفی شده بودند، می‌گذشت از این واژه استفاده کرد. او هشدار داد که نباید عده‌ای با کلمه «نفوذ» بازی و از آن برای حذف استفاده کنند. «مقابله با نفوذ دشمن» توصیه و هشدار هوشمندانه‌ مقام معظم رهبری است؛ هشداری که گرچه محدود به امروز و فردا نمی‌شود و ایشان همیشه بر آن تاکید داشته‌اند، بعد از تایید و اجرای برجام مورد مناقشه برخی جریان‌ها قرار گرفته است.

خطر سوءاستفاده سیاسی از هشدار فراگیر و ملی مقام معظم رهبری در روزهای اخیر به اندازه‌ای جدی شده است که احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس و عضو حزب رهپویان انقلاب اسلامی را نیز به واکنش واداشت. او با انتشار یادداشتی با عنوان «ملاحظه‌ای در حاشیه دستگیری چند خبرنگار» متذکر شد نفوذ ابعاد گسترده‌ای دارد و این‌طور نیست که منحصر در سیاست باشد. این نماینده اصولگرای مجلس نگرانی‌اش درباره خطای برداشت از فرمایش‌های مقام معظم رهبری درباره «نفوذ» را این‌گونه بیان کرد: «طی یکی دو شب گذشته اخباری مبنی‌بر دستگیری تعدادی از خبرنگاران به اتهام نفوذ منتشر شده است. از جزئیات این دستگیری‌ها اطلاعی ندارم.

حتما متولیان امر دلایل قانع‌کننده‌ای به مردم ارائه خواهند کرد. اما حسب سابقه‌ای که پیشتر هم وجود داشته است، نگرانم دغدغه مبنایی و عمیق رهبر معظم انقلاب به اقدامات امنیتی و انتظامی خلاصه شود. از سوی دیگر این سوال ایجاد می‌شود که تا پیش از طرح نفوذ از سوی مقام معظم رهبری چرا این اقدام صورت نگرفته است؟ تهدید نفوذ که مساله امروز و دیروز ما نبوده است؛ بنابراین انتظار می‌رود این دست اقدامات با درایت و دقت بیشتری صورت گیرد که اصل دغدغه مقام معظم رهبری تحت‌الشعاع قرار نگیرد.»

با این حال محور سخنرانی‌ها، مقالات، یادداشت‌ها و گزارش‌های برخی از منتقدان دولت، یک چیز است: «نفوذ» و «نفوذی». در این میان ادعاهای جالبی هم مطرح می‌کنند. برای نمونه می‌گویند: «آمریکا همین الان در همه نهادهای جمهوری اسلامی آدم دارد و از هر کسی به نحوی استفاده می‌کند». این ادعایی است که هفته گذشته حسن رحیم‌پور‌ازغدی، نظریه‌پرداز جریان منتقد دولت، نه در جمع محدود و خصوصی بلکه از تریبون عمومی نمازجمعه تهران مطرح کرد؛ ادعایی که با گذشت 37 سال از پیروزی انقلاب اسلامی و وجود نهادهای اطلاعاتی قوی که حتی توانایی دستگیری یک تروریست در آسمان‌ را دارند (ریگی)، برای بسیاری چندان باورپذیر به‌نظر نمی‌رسد و به همین دلیل، خیلی زود هم با واکنش روبه‌رو شد.

سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که زمانی سمت سخنگویی این تشکل را نیز برعهده داشت، در گفت‌وگو با «خبرآنلاین» با «افراطی و تند» خواندن برخی اظهارات این نظریه‌پرداز اصولگرا، تاکید کرد: «معنای نفوذ این نیست که برخی از این آقایان برداشت می‌کنند یا مدعی وجود فهرستی 12 تا 13 نفره (ادعای بیژن نوباوه، نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری) در جیب‌شان می‌شوند که به‌عنوان جاسوس در مطبوعات ایران مشغول به فعالیت هستند.» 12، 13 نفر ادعایی نوباوه، در ادعاهای بعدی شماری از نمایندگان دلواپس به «صدها» نفر افزایش یافت و در قالب تذکر به دولت مطرح شد. تذکری با عنوان «نفوذ صدها نفری سرویس‌های جاسوسی غربی در روزنامه‌ها و رسانه‌های داخلی»‌ به سیدمحمود علوی، وزیر اطلاعات و علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم. 12 نماینده مجلس که بیشترشان وابسته به جبهه پایداری‌اند، در این تذکر خطاب به علوی و جنتی خواستار «مقابله جدی با جریان صدها نفری نفوذی سرویس‌های جاسوسی غربی در روزنامه‌ها و رسانه‌های زنجیره‌ای»‌ شده بودند.

اما «نفوذی» که احمد سالک، مرتضی آقاتهرانی، سیدمرتضی حسینی، مهدی کوچک‌زاده، سیدمحمود نبویان، محمدرضا آشتیانی، محمدجواد کریمی‌قدوسی، نصرالله پژمان‌فر، حسینعلی حاجی‌دلیگانی، بهرام بیرانوند، حسین ذوالانوار و بیژن نوباوه مدعی آن هستند، از سوی تذکرگیرندگان و شمار دیگری از نمایندگان مجلس رد شده است. علی جنتی این ادعا را خیلی زود رد کرد و علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس که پیش از این عضو هیات نظارت بر مطبوعات هم بود، آن را «کینه‌جویی» خواند.

اما در میان تذکردهندگان سابقه متهم کردن دیگران به جاسوسی تازگی ندارد. محمدجواد کریمی‌قدوسی، عضو جبهه پایداری، از نمایندگانی است که پیش از این هم ادعاهایی درباره جاسوس و جاسوسی مطرح کرده بود، اما نه به یک گروه و یک طیف بلکه به یک شخص؛ او رئیس دولت یازدهم را به جاسوسی متهم کرده بود. این نماینده عضو جبهه پایداری 25 خرداد سال 93 در نطق میان‌دستور خود در حالی که اظهاراتش از شبکه سراسری رادیو پخش می‌شد با طرح این سوال از حسن روحانی که «آیا قرار است رساله دکتری خود را که در دانشگاه گلاسکوی انگلیس ارائه دادید که مربوط به تعطیلی شرع اسلام می‌شد و اطلاعات مهمی را در آن با وقاحت در اختیار انگلیسی‌ها قرار دادید با شعار اعتدال فرقه‌گرایی دیگری پایه‌گذاری کنید؟» رئیس‌جمهوری را متهم به جاسوسی کرد.

او که مامور تدوین طرح‌های ضدتوافق نیز بود به تازگی ادعای نفوذ شبکه‌ای جاسوسی به هیات دولت را هم مطرح کرده است: «آنها در خصوصی‌‌ترین جلسات رئیس‌جمهوری نیز شرکت و اخبار این جلسه را به شبکه‌های جاسوسی منتقل می‌‌کردند.» ادعایی که ابراهیم نکو، نماینده عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت مجلس، آن را «شروع یک سناریوی جدید علیه دولت»‌ تحلیل کرده بود تا قوه مجریه از این طریق با یک چالش مواجه شود.

اکبر ترکان، مشاور رئیس‌جمهوری نیز این اتفاقات را حرکتی ضددولتی قلمداد می‌کند. او دیروز در گفت‌وگو با «آنا» درباره این سناریو گفت: «واژه نفوذی دکانی برای دلواپسان در این مقطع است. این افرادی که از سناریوهای خاصی استفاده می‌کنند، مسیر ملت ایران و دولت را متوقف نمی‌کنند و حتی نمی‌دانند دنبال چه چیزی هستند. این افراد مخالف دولت هستند و هرجا زمان داشته باشند مخالفت‌شان را بروز می‌‌دهند و حتی اگر سوژه‌ای پیدا نکنند، آن را می‌سازند.»‌

ترکان معتقد است مخالفان و دلواپسان دولت و رئیس‌جمهوری همچنان در فضای انتخابات سال 92 مانده‌اند و از این فضا خارج نمی‌شوند اما در همین حال تاکید دارد که برخورد امنیتی و انتظامی با مساله نفوذ «هم می‌گذرد.»

حسن روحانی نیز در جلسه چهارشنبه هیات دولت که به بازداشت برخی از فعالان رسانه‌ای واکنش نشان داده نکته‌ای درباره آینده حوادث اخیر متذکر شده است: «مردم در این زمینه‌ها کاملا هوشیار، بیدار، ناظر و متوجه هستند و به خوبی شرایط را رصد می‌کنند و در موقع لزوم مانند انتخابات، آگاهانه و با حضور گسترده نظر خود را اعلام می‌کنند.»‌

رئیس‌جمهوری که به دلیل اهمیت موضوع، بخشی از سخنانش را مبنی‌بر اینکه «بی‌خود نرویم یک نفر یا دو نفر را در اینجا و آنجا به بهانه‌ای بگیریم، پرونده‌سازی کنیم، بعد بیاییم این پرونده را در کشور بزرگ کنیم بعد بگوییم این خط، خط نفوذ است» در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده است تا تاکیدی مضاعف بر بازی جدید دلواپسان با‌نفوذ کرده باشد، به‌عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی راه را برای اعلام موضع سایر فعالان سیاسی باز کرد.

علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس هم روز پنجشنبه در گفت‌وگویی تاکید کرد: «نباید طوری رفتار شود که کلمه نفوذ هم به صورت ابزاری برای به حاشیه راندن رقبای سیاسی و سرکوب منتقدان دربیاید.» با اتفاقات اخیر این نگرانی در بین طیفی از فعالان سیاسی و رسانه‌ای به وجود آمده است که گروه‌هایی با استفاده ابزاری از ضروریات بدیهی امنیت ملی همچون مقابله با پدیده‌هایی چون نفوذ سیاسی درصدد پیگیری اهداف خاص سیاسی و محفلی برآمده باشند.

http://www.farheekhtegan.ir/newspaper/page/1802/2/56879/0

ش.د9404220