(روزنامه همدلي – 1394/11/12 – شماره 247 – صفحه 1)
«رقابت با اصلاحطلبان در این دوره از انتخابات بسیار سخت است»، این سخن «عبدالرضا داوری» تحلیلگر سیاسی دولت احمدینژاد است که چندی پیش آن را مطرح کرد. این سخن تنها بازتولید یک چینش سیاسی یا گزینش متعصبانه نیست، بلکه تحلیلی از آرایش سیاسی ـ انتخاباتی اصلاحطلبان است که اگر فرصت حضور در انتخابات به آنان داده میشد، به واقع هویدا بود که جریان رقیب چگونه کرسیهای پارلمان را یک به یک به تحولخواهان واگذار میکرد.
رد صلاحیتهای گسترده در این دوره از انتخابات که به گفته تحلیلگران سیاسی تفاوت فاحشی با ادوار گذشته داشته است، میتواند در اثبات این مدعا یاریکننده باشد. تفاوت تنها در تاکتیک اصلاحطلبان است که گفتهاند تحت هر شرایطی میمانند و دم از تحریم نزدهاند. لیدرها و تئوریسینهای اصلاحات، ارائه «لیست مشترک» از مجموع گروههای متکثر سیاسی را تنها راه حل جایگزین رد صلاحیتها، و عاملیتی راهبردی برای برونرفت از بحران وارده بر پیکر تحولخواهان میدانند. این نکتهای است که سیاسیون آن را با «همدلی» در میان گذاشتند.
تلاش برای «تحریم، تحریم انتخابات»
«محمدجواد حقشناس» عضو حزب اعتماد ملی است که در روزهای اخیر طرحی به نام «جبهه نجات ایران» در واکنش به رد صلاحیتهای گسترده را به «شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان» برده است و در حال رایزنی هستند. این فعال سیاسی اصلاحطلب در خصوص استراتژی اصلاح طلبان در حمایت از اصولگرایان میانهرو در انتخابات مجلس، به همدلی گفت: «تشکیل جبهه نجات ایران را به عنوان یک طرح در شورای سیاست گذاری اصلاحطلبان پیشنهاد کردهام.
این طرح به این صورت است که ما در وهله اول باید پیگیر بازگشت رد صلاحیتشدگان باشیم و نهایتا اگر این اتفاق نیفتاد، در وهله دوم علت ردصلاحیتها و آثار آن را مورد بررسی قرار دهیم.» وی در خصوص مواضع دیگر گروههای سیاسی در مقابل این طرح، بیان داشت: «به رغم شرایط دشوار، آنان به راهکار تازه ای میاندیشند، اکنون از سخنگوی حزب اعتدال و توسعه، تا دبیرکل کارگزاران و قائم مقام حزب اعتماد ملی، یکصدا از ضرورت ائتلاف سخن میگویند، عزمی که باید به تدوین فهرست واحد منتهی شود.»
حقشناس در مانیفست پیشنهادی خود به عنوان یک طرح راهبردی، سعی کرده که خطر «انفعال» را برای وضعیت کنونی اصلاحطلبان برجسته کند و راه برونرفت از این وضعیت را مطرح کند تا کلیت جریان اصلاحطلبی در مورد آن تصمیماتی جدی اتخاذ کنند.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال همدلی که چه گروههایی از این طرح استقبال کردهاند، اظهار کرد: «اصلاحطلبانی که تایید شدهاند، احزاب میانهرو مانند حزب اعتدال و توسعه، نیروهای مستقل، متخصص و کارشناسی که به طور انفرادی میآیند و اصولگرایان معتدل که مرزبندی مشخصی با تندروها دارند، اضلاع استقبال کننده از این طرح را تشکیل میدهند.»
وی همچنین به افراد حاضر در جلسهای که طرح را با آنان در میان گذاشته است، اشاره کرد و گفت: «در این جلسه محمدرضا عارف، موسوی لاری (رئیس شورا)، مرعشی (کمیته استانها)، کولایی (هیئت رئیسه) حضور داشتند که از این طرح استقبال به عمل آوردند.»
عبدالله ناصری: رد صلاحیتها اقتضا میکند که لیست مشترک بدهیم
«عبدالله ناصری» تحلیلگر سیاسی اصلاحطلب معتقد است که اصلاحطلبان برخلاف تمایل تندروها عرصه انتخابات را ترک نخواهند کرد. عضو بنیاد باران در پاسخ به این سوال همدلی که آیا تدوین لیست مشترک از طیفهای سیاسی متکثر حامی جریان اصلاحات از سر اضطرار است، گفت: «بعد از رد صلاحیتها، شرایط ایجاب میکند که سخن از لیست مشترک به میان آوریم.» این استاد دانشگاه با اشاره به تندرویهای صورت گرفته در پارلمان از سوی پایداریها ادامه داد: «باید کف و ته خواستههای همه جریانات سیاسی در شرایط کنونی، نبود تندروها در مجلس باشد.»
ناصری زمزمه لیست مشترک از جانب اصلاحطلبان را به عنوان یک راهبرد سیاسی پذیرفت و در این مورد اظهار کرد: «احزاب و جریانات سیاسی وجود دارند که منافع ملی را بر منافع حزبی و گروهی خود ترجیح میدهند، این گروهها در کنار اصلاحطلبان میتوانند تدوین کننده لیست مشترک نهایی باشند.» وی همچنین بیان داشت که تصمیم نهایی بعد از اعلام نهایی نتایج رد صلاحیتها خواهد بود، اما «باید جامعه را آگاه کرد که مجلس آینده، مجلسی غیر از مجلس کنونی خواهد بود.»
شکوری راد: رد صلاحیتها بحث لیست مشترک را نزدیک کرده است
به دلیل رد صلاحیتهای گسترده کاندیداها ممکن است به طور طبیعی این اتفاق رخ دهد. دبیرکل حزب اتحاد ملت در پاسخ به این سوال همدلی که لیست مشترک در چه وضعیتی ارائه خواهد شد، گفت: این لیست مشترک به گونهای نیست که جزو برنامهها باشد، ولی با توجه به اینکه تعداد کاندیداها کم شده است، این روند ما را به سمت یک لیست مشترک سوق میدهد. اگر رد صلاحیتها نتیجه بدهد که امکان آن وجود ندارد، امکان لیست مشترک نخواهد بود. این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به این سوال که احتمال ارائه لیست مشترک تا چه اندازه قوت دارد، بیان داشت: «به طور طبیعی با توجه به رد صلاحیت اکثریت کاندیداها خود به خود بحث اشتراک وجود دارد.»
علی تاجرنیا: لیست مشترک به معنای اختلاط مرزهای هویتی نیست
«علی تاجرنیا» عضو سابق جبهه مشارکت با توجه وضعیت پیش آمده، به همدلی میگوید: «تحولخواهان میتوانند لیست مشترک مورد نظر خود را ارائه دهند. علیرغم رد صلاحیتهای گسترده باید سعی کنند در انتخابات تاثیرگذاری خود را داشته باشند. به نظر من بحث درستی است. اما اگر این مسئله موجب شود که بین نگرشهای مختلف سیاسی در لیست دادن ائتلاف صورت گیرد، این شیوه، شیوه پسندیدهای نیست.» این فعال سیاسی ارائه این بحث را مستلزم شرایط خاص سیاسی برای اصلاحطلبان دانست و گفت: «ما باید در عرصه عمومی بهدلیل حفظ صداقت با مردم، حفظ هویت سیاسی خودمان سعی کنیم لیست اصلاحطلبان را با لیست گروههای سیاسی دیگر آغشته نکنیم.»
وی همچنین اضافه کرد: «میتوان با در نظر گرفتن شرایط حاد سیاسی حاکم بر اصلاحطلبان، تعدادی افراد از مجموعه گروههای سیاسی دیگر را وارد لیست کرد.» وی در ادامه ارائه لیست مشترک را اینگونه تبیین کرد که جریانات تندرو وارد مجلس نشوند. تاجرنیا افزود: «طبیعتاً باید از کاندیداهای مستقل و کسانی که اعتدالی هستند، حمایت کنیم. البته این به معنای اختلاط مرزهای هویتی نیست.»
آذر منصوری: تجربه انتخابات 92 در تداوم راهبرد لیست مشترک است
«آذر منصوری» عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در رابطه با انتشار اخباری مبنی بر لیست مشترک یا همگرایی اصلاحطلبان با گروههای سیاسی نزدیک به دیدگاه اصلاحطلبانه به همدلی میگوید:«با توجه به سازوکاری که شورای سیاستگذاری در نظر گرفته است، اصلاحطلبان از تمامی ظرفیتهای خود برای ارائه یک لیست کارگشا و راهبردی استفاده خواهند کرد. شورای سیاستگذاری تمامی این ظرفیتها را زیرنظر دارد.» وی در ادامه بیان داشت: «تجربه انتخابات 92 در واقع در تداوم همین راهبرد است. ائتلاف صورت گرفته در این انتخابات میتواند به نوعی بازتولید فضایی باشد که ما از آن به عنوان ارائه لیست مشترک تعبیر میکنیم.»
احمد شیرزاد: این کار یک ضرورت تاریخی است
«احمد شیرزاد» عضو سابق جبهه مشارکت با اشاره به این لیست به همدلی میگوید: «این کار یک ضرورت تاریخی و یک مسئولیت بسیار استثنایی است که در این دوره همه باید به آن توجه کنند. الان کل جامعه ایران و بدنه حامی اصلاحطلبان که به زعم من بیش از 70درصد جامعه را در برمیگیرد، یک توقع بیشتر از اصلاحطلبان ندارند و آن این است که یک لیست مشخص و متحد ارائه کنند.»
این فعال سیاسی با بیان اینکه اگر احزاب اصلاحطلب لیستهای جداگانهای بدهند، زیانبار است، گفت: «این کار در واقع شکست کلیت جریان اصلاحطلبی را به دنبال خواهد داشت. اصلاحطلبان باید بر سر تک تک افراد به توافق برسند و لیست کامل و بدون نقص ارائه دهند. مثلاً در تهران که 30 نفر نیاز است، یک لیست 30 نفره ارائه دهند، نه اینکه گروهی 25 نفر و گروه دیگر 20 نفر.» این استاد دانشگاه با بیان اینکه نباید جامعه را دچار سردرگمی و تشتت کنیم، گفت:«اگر یک قیام واحد از طرف اصلاحطلبان به جامعه منتقل شود، این لیست 30 نفرهای است که همه ما بر آن توافق میکنیم. مطمئناً این لیست نتیجه لازم را کسب خواهد کرد.»
شیرزاد حل بحران رد صلاحیتها را به دست خود اصلاحطلبان دانست و اضافه کرد: «یک خواهش عمومی از تمامی اصلاحطلبان وجود دارد. این امتیاز بسیار جدی است که فکر می کنم جامعه به آن نیازمند است. این شرایط با شرایط نرمال تفاوت دارد در شرایط نرمال احزاب می آیند رقابت می کنند، لیستی می دهند، سیاستورزی میکنند، اما الان شرایط متفاوتی حاکم است.»
وی با بیان اینکه شخصیتهای مطرح و شناخته شده سیاسی از عرصه رقابت محروم شدند، گفت:« فضا، فضای بسیار مه آلودی است و ما نمیتوانیم توقع داشته باشیم که مردم و حامیان اصلاحطلبان زمان بگذارند که در مورد کاندیداهای مستقلی که ما انگشت روی آنها گذاشتهایم، تحقیق کنند. حتی اگر این کار را انجام بدهند تنها ماحصل آن یک تشتت و به هم ریختگی سیاسی است.»
وی با بیان اینکه عمده این کاندیداها برای مردم عادی شناخته شده نیستند، گفت: «چهرههای آشنای سیاسی در بین آنها نیستند، این وظیفه خطیر اصلاحطلبان است که بنشینند با همدیگر کنار بیایند و این پیام باید برای تمامی نقاط کشور باشد نه فقط تهران.» وی هر گونه تکروی در شرایط فعلی را کاملاً به زیان بدنه اصلاحطلبی دانست و بیان داشت: «نکند در یک شهرستانی بچههای اصلاحطلب نتوانند با همدیگر کنار بیایند و در صدد رقابت با همدیگر باشند، در چنین شرایطی شکست قطعی، سرشت محتوم اصلاحطلبان خواهد بود. اگر بشود با اصولگرایان معتدل که میتوانند با برنامه اصلاحطلبان کنار بیایند را جذب کنیم به توافق برسیم بسیار پدیده مطلوبی خواهد بود.»
ش.د9404919