نگاه فرقه گرایانه جبهه عربی-آمریکایی به عملیات فلوجه

پایگاه بصیرت / گروه بین الملل/یوسف شفیعی

 در مورد این عملیات نگاه آمریکا بسیار مهم است. این کشور که از سال 2003 در عراق حضور دارد به بهانه های مختلف حضور خود در عراق را گسترش داده و می دهد. از سال گذشته نیز که آمریکا ائتلاف بین المللی ضد داعش را تشکیل داده هنوز نتوانسته است اقدامات موثر و تاثیرگذاری علیه داعش انجام دهد. در مورد عملیات آزادسازی فلوجه نیز امریکا با مواضع دو پهلوی خود سعی در مدیریت بحران دارد. در واقع چندین بار ارتش عراق قصد داشت تا عملیات فلوجه را آغاز کند، ولی ظاهرا اراده بین المللی بر این امر نبود و آمریکا استقبالی از این عملیات نمی کرد.


خبرهای منتشر شده در مورد موضع آمریکا بسیار زیاد و متناقض است. طبق اظهارات مقامات عراقی، آمریکا در قالب ائتلاف بین المللی تلاش زیادی برای مشارکت در این عملیات داشت، اما گردان‌های مقاومت مردمی عراق از تمام راه‌های ممکن تلاش کردند با فشار وارد کردن بر دولت عراق مانع از مشارکت نیروهای ائتلاف در این عملیات شوند و با تلاش‌ گردان‌های مقاومت، دولت عراق متقاعد شد تا از مشارکت نیروهای آمریکایی در عملیات آزادسازی فلوجه جلوگیری کند. خبرهایی که از این موضوع حکایت می کنند، چنین تحلیل می کنند که عدم اجازه مشارکت به آمریکائی ها در آزادسازی فلوجه باعث رنجیده شدن آمریکایی‌ها و ممانعت از محقق شدن اهدافشان شد. آنان به این واسطه از کسب کردن یک پیروزی و برگ برنده برای خود بازماندند. این خبر در حالی است که از سوی دیگر ظاهرا آمریکا وعده حمایت هوایی از ارتش عراق در عملیات فلوجه را داده است. طبق ادعای مقامات آمریکا، این کشور در نبرد با داعش در عراق بسیار جدی است، اما در آغاز عملیات آزادسازی فلوجه، آمریکائی ها ظاهرا از توافقی که با دولت عراق در این مورد انجام داده اند شانه خالی کرده اند.
در همین ارتباط، همزمان با تشدید عملیات نیروهای عراقی علیه تروریست‌ها در فلوجه، مقامات آمریکایی اعلام کردند از این عملیات حمایت نخواهند کرد. استیو وارن سخنگوی ائتلاف آمریکایی مبارزه با داعش به فاکس نیوز گفت: ما قصد نداریم بمبی در حمایت از شبه‌نظامیان شیعه (حشد الشعبی) در فلوجه پرتاب کنیم.
مقامات آمریکایی در حالی می‌گویند از نیروهای الحشد‌الشعبی حمایت نخواهند کرد که این نیروها نقش اصلی را در عملیات آزاد‌سازی به عهده دارند. از همین رو مواضع آمریکا درباره عملیات فلوجه با انتقاد مقامات عراقی مواجه شده است. حاکم الزاملی، رئیس کمیته امنیت و دفاع پارلمان عراق به شبکه تلویزیونی المیادین گفت: «ائتلاف بین‌المللی به وعده خود برای هدف گرفتن مواضع داعش در فلوجه عمل نکرده است.» این مقام عراقی خاطر نشان کرد: «موضع ائتلاف بین‌المللی نشان می‌دهد اراده بین‌المللی بر عدم آزادسازی فلوجه است».

تحلیل نهایی
در تحلیل نهایی جهت رمزگشایی از سیاست مبهم آمریکا پیرامون آزادسازی فلوجه، توجه به موضع سید جعفر الحسینی سخنگوی گردان های حزب الله عراق، اهمیت دارد. جعفرالحسینی پیش از شروع عملیات فلوجه در گفتگو با رسانه های عراقی از نامه محرمانه دولت آمریکا به حیدر العبادی در مخالفت با عملیات آزادسازی شهر فلوجه از اشغال گروه تروریستی تکفیری داعش خبر داده بود. به گفته وی دولت آمریکا در نامه خود به عبادی نسبت به خطراتی که متوجه "عشایر سنی ساکن فلوجه" است ابراز نگرانی کرده است.
مسئله مهم برای آمریکائی ها تعهد آنان به ایجاد ارتش سنی و تجهیز عشایر سنی در مقابل نیروهای حشد الشعبی شیعی و طایفه ای کردن جامعه عراق است. در حالی که حشد العشبی و شیعیان و بسیاری از اهل سنت عراق، هیچ گاه چنین نگاهی نداشته اند و مسئله مهم برای آنان پاک سازی تروریست های تکفیری است. از همین رو طی روزهای کنونی که عملیات فلوجه جریان دارد، آیت الله سیستانی چند بار بر ضرورت حفظ جان مردم غیرنظامی فلوجه تأکید کرده اند تا مانع انحراف جنگ با داعش به اختلافات قومی-مذهبی شوند و زمینه سوء استفاده آمریکا را از بین ببرند. در این زمینه سید "احمد الصافی" نمایندۀ آیت الله سیستانی، در خطبۀ نماز جمعۀ دیروز در حرم امام حسین (علیه السلام) در کربلا  بر اهمیت حفاظت از جان غیرنظامیان در عملیات مبارزه با تروریسم در این کشور تأکید کرد و گفت: «حفاظت از جان غیرنظامیان در این جنگ ها، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اساساً نجات جان انسان بی گناه، مهم تر و بزرگ تر از هدف قرار دادن دشمن است.»
بر همین اساس نیروهای واکنش سریع عراق، به منظور امتثال دستور مرجعیت، روز جمعه، 65 خانواده از غیرنظامیانِ ساکن شرق فلوجه را که اکثر آن ها زن و کودک بودند، نجات داده و به مناطق امن منتقل کردند.
این در حالی است که آمریکایی ها از جهت اهدافی که در زمینه تقویت عشایر سنی در مقابل نیروهای شیعی دارند، هر بار به بهانه این که فلوجه در اولویت نیست و اولویت با موصل است، مانع عملیات آزاد سازی فلوجه شده اند. یک ماه قبل، بریت مک گورک، فرستاده رئیس جمهور آمریکا در ائتلاف بین المللی ضد داعش اعلام کرد، عملیات آزادسازی موصل آغاز شده و داعش روزهای زیادی در فلوجه باقی نخواهد ماند. اما سرهنگ استیو وارن سخنگوی ائتلاف آمریکایی، چند روز قبل بار دیگر تاکید کرد، دلیل نظامی  بر این که فلوجه قبل از موصل آزاد شود وجود ندارد. این سخنان، سیاست مبهم آمریکا در قبال یکی از حساس ترین و خطرناک ترین موضوعات را نشان می دهد. فلوجه از آغاز سال 2014 در دست داعش و در تنگنای شدید قرار دارد. یک ماه قبل بود که داعش 150 تن از شهروندان عراقی را در فلوجه به قتل رساند. از همین رو فشارها برای در اولویت قرار گرفتن فلوجه از سوی مردم عراق افزایش یافت.  
مردم فلوجه میان چکش داعش و سندان آمریکا و متحدان عربی اش که آزادسازی فلوجه را به تاخیر می اندازند، گرفتار شده اند و رسانه های وابسته به این جبهه، وقایع فلوجه و عملیات آزادسازی آن را وارونه جلوه می دهند. کشورهای عرب منطقه از آزاد شدن فلوجه سود نمی برند و متحدان خود در داخل عراق را در خطر می بینند، بنابراین می خواهند این شهر را همچنان به عنوان گروگان در اختیار داشته باشند. از همین رو اخبار رسانه های عربی و آمریکایی پیرامون محاصره فلوجه توسط ارتش عراق و نیروهای مردمی در برخی اوقات رنگ و بوی طایفه ای و فتنه گرایی به خود می گیرد که با هدف شعله ور کردن آتش جنگ فرقه ای در عراق، در کنار بحران سازی داعش، دنبال می شود. آخرین گزارش ها از آن حکایت دارند که تک تیراندازهای داعش هر شهروندی که قصد خروج از فلوجه را داشته باشد، هدف قرار می دهند، اما منافع کشورهای عرب خلیج فارس و آمریکا به آزاد نشدن فلوجه گره خورده است. این کشورها می خواهند از اوضاع میدانی جهت پیشبرد اهداف خود در فضای سیاسی عراق بهره ببرند./