مجلس دهم در حالی آغاز به کار کرد که با توجه به ترکیب نمایندگان از یک سو و اعضای هیات رئیسه آن از سوی دیگر، رویکرد اعتدالی آن بیش از سایر وجوهش به چشم میخورد و در شرایطی که مجلس نهم در خلا حضور نیروهای تحولخواه عرصه جولان نیروهای اصولگرا بود، شرایط در مجلس دهم تغییر کرد و حضور چهرههای اصلاحطلب و معتدل توازن نیروها را به سمت جریان اصلاحات متوجه کرد.
حضور 7نفر از اعضای لیست امید در ترکیب هیات رئیسه، خود نشانهای از تغییر مناسبات سیاسی است. بگذریم از ردصلاحیتهای گستردهای که چنانچه اندکی با تساهل صورت میگرفت، اکثریت قاطع مجلس دهم را در اختیار اصلاحطلبان قرار میداد. در واقع عموم رایدهندگان در انتخابی حداقلی راه نفوذ چهرههای شاخص اصولگرایان را به مجلس بستند و تا جایی که در توان داشتند با رایی که به لیست امید دادند، سعی کردند ترکیب مجلس متفاوت از گذشته باشد. در تشریح عملکرد مجلس دهم، هنوز باید منتظر ماند تا در گرهگاههای سیاسی و در نقاط عطفی که نیازمند اقدام موثر مجلسیان است، رویکرد آنان را مورد بررسی و تحلیل قرار داد.
دولت نهم و مجلس دهم
اما در این مجال قصد داریم به حضور برخی از چهرههای آشنای اصولگرا و اعضای کابینه احمدینژاد در مجلس دهم اشاره کنیم که میتوان گفت در پناه ردصلاحیتها و حذف نامزدهای رقیب امکان حضور در بهارستان را یافتهاند.
احمدینژاد در شرایطی دولت را به حسن روحانی تحویل داد که کشور در رکود و تورم به سر میبرد و بهواسطه سیاستهای تهاجمی که وزارت امور خارجه او در برخورد با جامعه بینالملل اتخاذ کرد، تحریمهای فلجکننده گریبانگیر اقتصاد ایران شده بود. وزرای دولت او که در هنگام معرفی به مجلس بحثهای بسیاری درباره آن در فضای مجازی پیچید، هر یک در دوره ریاستشان با اقداماتی کارشناسینشده، کارنامه منفیای را برای دولت نهم و دهم به ارمغان آوردند.
میتوان بهشکلی موردی، درخصوص هر وزارتخانه دولت احمدینژاد به شرح اقدامات وزیر مربوطه پرداخت و کارنامه آنان را به تحلیل نشست. با این همه در این مجال مراد بررسی عملکرد آنان نیست، بلکه اشاره به حضور تعدادی از آنان در کسوت نماینده مجلس است که از حوزههای انتخابیه غیر از تهران به مجلس راه یافتند.
در اینباره میتوان به این مورد اشاره کرد که در حالی که بسیاری از اصولگرایان در سالهای آخر دوره دوم احمدینژاد به انتقاد از او پرداختند و بر ضعفها و کاستیهایش انگشت نهادند و در حالی که پروندههای برخی از نزدیکان او به جرم فساد اقتصادی در مراجع قضایی در حال پیگیری بود، دیگر نزدیکانش به راحتی از سد تاییدصلاحیتهای شورای نگهبان گذشتند و توانستند به مجلس دهم راه یابند.
اعضای کابینه در مجلس دهم
در دهمین دوره انتخابات مجلس، چهار تن از اعضای کابینه احمدینژاد موفق شدند در مرحله اول وارد مجلس شوند. «حمیدرضا حاجی بابایی» وزیر آموزش و پرورش دولت دهم، نماینده همدان شد. «محمدمهدی زاهدی» وزیر علوم دولت نهم نماینده کرمان و «محمود بهمنی» رئیس بانک مرکزی در دولت احمدینژاد نماینده ساوجبلاغ شد. «عبدالرضا مصری» وزیر رفاه دولت احمدینژاد هم از کرمانشاه راهی بهارستان شد.
محمدرضا میرتاجالدینی که از کرسی نمایندگی تبریز در مجلس، راهی معاونت پارلمانی دولت دهم شده بود، بار دیگر شانس خود را در این انتخابات آزمود، ولی نتوانست به مجلس راه یابد. البته 9تن دیگر از اعضای کابینه و یاران احمدینژاد هم با اینکه از سوی شورای نگهبان تاییدصلاحیت شدند نتوانستند از مردم رای بگیرند. اگرچه چهرههایی همچون پرویز داوودی معاون اول دولت نهم، محمد سلیمانی وزیر ارتباطات دولت نهم، مسعود میرکاظمی وزیر بازرگانی و نفت دولتهای نهم و دهم، محمد ناظمی اردکانی وزیر تعاون دولت نهم، مرضیه وحید دستجردی وزیر بهداشت دولت دهم، لطفالله فروزنده معاون پارلمانی دولت دهم و مهرداد بذرپاش رئیس سازمان ملی جوانان در دولت دهم در لیست ائتلاف اصولگرایان در تهران قرار گرفتند، اما نتوانستند از اهالی پایتخت رای لازم را برای ورود به مجلس بگیرند.
استانداران احمدینژاد در مجلس دهم
«محمد حسینی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی احمدینژاد هم از رفسنجان نامزد شد، اما رای نیاورد. پرویز کاظمی وزیر رفاه دولت نهم هم مستقل از حوزه تهران نامزد شد، اما او هم رای نیاورد. فاطمه واعظ جوادی و صادق خلیلیان رئیس سازمان محیط زیست و وزیر جهادکشاورزی دولت احمدینژاد هم قصد داشتند از تهران وارد مجلس شوند که در زمره نامزدهایی بودند که کمترین رای را گرفتند. دو تن دیگر از وزرای احمدینژاد هم نیامده از عرصه رقابت رفتند. نخست «علی نیکزاد» وزیر مسکن و شهرسازی دولت دهم که اساسا ثبت نامش در انتخابات را تکذیب کرد و دوم محمد عباسی وزیر ورزش دولت دهم که چون مورد حمایت اصولگرایان قرار نگرفت، از حضور در رقابتهای انتخاباتی، انصراف داد.
در میان استانداران دولت احمدینژاد نیز دو نفر به نامهای «علیرضا بیگی» از تبریز و «حبیبالله دهمرده» از زابل به مجلس دهم راه یافتند. در واقع چهار تن از اعضای کابینه احمدینژاد که از شهرستانها به مجلس راه یافتند، در شرایطی موفق شدند که بعضا رقیبی از جبهه اصلاحطلبان در برابرشان نبود و نامزدهای اصلاحطلبان و نیروهای تحولخواه در آن حوزه انتخابیه ردصلاحیت شده بودند. در ادامه به معرفی این 4 عضو کابینه احمدینژاد میپردازیم و به شکلی اجمالی کارنامهشان را بررسی میکنیم:
حمیدرضا حاجی بابایی؛ عذرخواهیهای طعنهآمیز
حمیدرضا حاجی وزیر آموزش و پرورش در دولت دهم بود. او در دوران نمایندگیاش عضو هیات رئیسه و رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس بود و نیز در کمیسیونهای محاسبه و بودجه، تلفیق، اصل نود و امنیت ملی و سیاست خارجی هم عضویت داشته است. او از مسببان اصلی انتقال باشگاه فوتبال پاس تهران به همدان بود.
در دوره وزارت او در مهرماه ۹۱ در بازگشت دانشآموزان از اردوی راهیان نور بر اثر تصادف یکی از ده اتوبوس در جاده دهدز، ۲۲دختر و ۴ همراه از کاروان چهارمحال و بختیاری کشته و ۱۴ نفر زخمی شدند. برخی ادعا کردند این اردوها اجباری بوده و بخشی از نمره آموزش دفاعی در آن داده میشود، اما حاجی بابایی این موضوع را تکذیب کرد.
در آذر ماه ۹۱ نیز حادثه آتشسوزی در مدرسه شینآباد پیرانشهر روی داد که طی آن سیران یگانه، دانشآموز 10ساله بر اثر شدت سوختگی در بیمارستان سینای تبریز جان سپرد. هرچند حمیدرضا حاجی بابایی در مجلس از واژه عذرخواهی استفاده کرد، اما به دلیل به کار بردن عبارت «از الان تا قیامت بابت هر اتفاقی که در آموزش و پرورش میافتد عذرخواهی میکنم.» عدهای عذرخواهیاش را طعنهآمیز توصیف کردند. وی همچنین به کار بردن جملاتی را که خبرگزاری مهر راجع به برخورد او با خبرنگاران منتشر شده بود تکذیب کرد و تعهد داد امکانات لازم برای مداوای آنان را فراهم میکند. در پی این اتفاقات برخی از نمایندگان خواهان استعفای او شدند، ولی وی از این امر خودداری کرد. این درحالی بود که اگر نمایندگان میخواستند حاجیبابایی از مسند وزارت کنار برود، میتوانستند او را استیضاح کنند که چنین کاری اتفاق نیفتاد.
محمدمهدی زاهدی؛ مرد سال علم با 195 دلار
محمدمهدی زاهدی وزیر علوم در دولت اول محمود احمدینژاد و سفیر ایران در مالزی در دولت دوم او بود. در جلسه دفاع وزیران کابینه، بسیاری از نمایندگان همسو با دولت، از جمله عمادالدین افروغ، نسبت به سابقه علمی زاهدی ابراز تردید کردند. مهمترین سابقه مورد بحث، انتخاب وی از سوی مرکز بینالمللی زندگینامهها (کمبریج) به عنوان نابغه ریاضی قرن بود. این در حالی است که مرکز بینالمللی کمبریج که ادعا شده وزیر پیشنهادی را مرد سال علم کرده بود، نه تنها هیچ ارتباطی با دانشگاه کمبریج نداشت، بلکه موسسهای بود که بهنوعی آگهیسازی میکرد و در قبال دریافت مبلغ ۱۹۵دلار هرکسی را به عنوان مرد سال علم معرفی میکرد.
تعویض روسای دانشگاهها و سلب اختیار انتخاب رئیس دانشگاه از اعضای هیات علمی آن، به ویژه پس از انتصاب صدرالدین شریعتی به جای نجفقلی حبیبی به عنوان رئیس دانشگاه علامه طباطبایی و نیز عباسعلی عمید زنجانی به جای رضا فرجیدانا به عنوان رئیس دانشگاه تهران باعث به وجود آمدن اعتراضاتی در بین اعضای هیات علمی و دانشجویان شد.
از جمله اقدامات زاهدی در دوران وزارت علوم، صدور مجوز موسسه غیرانتفاعی کرمان به نام خودش و صدور مجوز یک دانشگاه غیرانتفاعی به نام همسرش بود. همچنین در جریان افشای بورسیههای غیرقانونی نام فرزند زاهدی در فهرست این بورسیهها قرار گرفت.
محمود بهمنی؛ 3 برابر شدن نرخ ارز
محمود بهمنی از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ به حکم محمود احمدینژاد جانشین طهماسب مظاهری در منصب ریاست بانک مرکزی ایران شد. در طول دوره ریاست وی، نرخ ارز ۳برابر، میزان تورم ۲ برابر و میزان نقدینگی از ۱۹۷هزار میلیارد تومان به ۴۷۳ هزار میلیارد تومان رسید. با اینحال، بهمنی از عملکرد خود در دوره ریاستش دفاع و تنزل شاخصهای اقتصادی را به دلیل طرح هدفمندسازی یارانهها و تحریمهای علیه ایران میداند.
عبدالرضا مصری؛ انتقال 2000 میلیارد تومان
عبدالرضا مصری پس از برکناری پرویز کاظمی، وزیر رفاه و تامین اجتماعی دولت محمود احمدینژاد شد. وی همچنین معاونت کمیته امداد امام خمینی کشور، مدیر کل کمیته امداد امام خمینی استان کرمانشاه، جانشین دادستان انقلاب اسلامی کردستان، دادیار دادسرای انقلاب اسلامی کرمانشاه را برعهده داشته است.با انتصاب مصری، بهعنوان یکی از مدیران کمیته امداد، به سمت وزیر رفاه و تامین اجتماعی، اختیارات و بودجه کمیته امداد در برابر سازمان بهزیستی افزایش یافت و تلاشها برای تضعیف سازمان بهزیستی در برابر کمیته امداد شدت یافت تا جایی که با پیشنهاد مصری و تصویب مجلس هفتم امور حمایتی سازمان بهزیستی به کمیته امداد واگذار شد.
بدین ترتیب سازمان بهزیستی ۴۰درصد از فعالیتهای خود را از دست داد. همچنین برخی رسانهها از دستور مصری برای انتقال ۲۰۰۰میلیارد تومان از بودجه سازمان بهزیستی به کمیته امداد خبر دادند. این خبر با تکذیب کمیته امداد و سکوت وزارت رفاه مواجه شد. عملکرد وی موجب استعفای برخی از مدیران وزات رفاه و تامین اجتماعی و سازمان بهزیستی شد.
سخن آخر
با توجه به کارنامه این وزرا در دولت احمدینژاد و عملکرد فردی آنان در وزارتخانههای مربوطه، بهنظر میآید این شخصیتها فقفط در خلا حضور نامزدهای رقیب مجال عرض اندام در مجلس یافتهاند و با توجه به حمایتهای پیدا و پنهان دور از ذهن نیست حداقل در کمیسیون تخصصی و در سمتهای اجرایی مجلس بر صدر بنشینند.
با این همه با در نظر گرفتن شرایط تسهیلشدهای که برای ورود اعضای کابینه و نزدیکان احمدینژاد به مجلس دهم صورت گرفت، حضور 4 وزیر کابینه در بهارستان البته نمیتواند برگ برندهای برای طیف رئیس دولت دهم باشد، بلکه حتی میتوان گفت که شاید بسیار ناامیدکننده باشد. در حالی که اینان اقبال نهادهای نظارتی را با خود بههمراه داشتند، اما اقبال مردمی را به دست نیاوردند.
http://hamdelidaily.ir/?newsid=12425
ش.د9500575