(روزنامه اطلاعات ـ 1395/03/09 ـ شماره 26450 ـ صفحه 12)
یک روزنامه کویتی با اشاره به انتخاب « بینالی يیلدیریم» به عنوان رئیس حزب عدالت و توسعه و نخست وزیر ترکیه، نوشت که يیلدیریم زمینه را برای تغییر قانون اساسی مورد نظر رئیس جمهوری این کشور فراهم خواهد کرد.به گزارش فارس کمیته مرکزی حزب عدالت و توسعه ترکیه، «بن علی يیلدیریم» وزیر حمل و نقل را به عنوان رئیس جدید حزب و نامزد نخستوزیری تعیین کرد.روزنامه «الوطن» کویت در یادداشتی با اشاره به این رویداد جدید در سیاست ترکیه، نوشت، يیلدیریم به طور رسمی رهبری حزب عدالت و توسعه حاکم و همچنین منصب نخستوزیری را بر عهده گرفت .
انتخاب يیلدیریم به عنوان جانشین احمد داود اوغلو نخست وزیر مستعفی و رهبر حزب عدالت و توسعه، نشان دهنده وجود اختلافات عمیق وی با رجب طیب اردوغان است .بر اساس این گزارش، این اقدام اردوغان، قدرت وی در دستگاههای دولتی را بیشتر خواهد کرد و ناظران معتقدند که يیلدیریم «جاده صاف کن» اردوغان خواهد بود و زمینه را برای تغییر قانون اساسی مورد نظر اردوغان از پارلمانی به ریاستی فراهم میکند تا اردوغان قدرت مطلق ترکیه باشد. يیلدیریم 60 ساله، مهندس پروژههای بزرگ ساختمانی، همان گونه که اردوغان این لقب را به وی داده، از نزدیکان وی بوده و شهردار استانبول در سال 1994 بود.
الوطن مینویسد، يیلدیریم بعد از تعیین خود به عنوان رئیس حزب حاکم ترکیه، تاکید کرده است که بین او و اردوغان در هیچ زمینهای کوچکترین اختلافی وجود ندارد و گفته است: کاملا با دوستان خود در حزب از جمله بنیان گذار و رهبرمان اردوغان در همه زمینهها هماهنگ خواهم بود.این روزنامه کویتی به سابقه اقدامات يیلدیریم در حزب حاکم اشاره میکند و مینویسد: در سال 2002 يیلدیریم که در رسیدن حزب عدالت و توسعه به مسند حکومت نقش داشته، وزارت حمل و نقل را از آن زمان بر عهده گرفت و هرگز از اردوغان دور نشد.
بر اساس این گزارش، يیلدیریم بر پروژههای بزرگی از جمله احداث هزاران کیلومتر بزرگراه، سومین فرودگاه استانبول، سومین پل مواصلاتی بین بخش آسیایی و اروپایی استانبول و تونل آبی بسفر و مترو اشراف داشته و زیر نظر او این پروژهها انجام شده است.يیلدیریم از جمله وزیرانی است که وزارت حمل و نقل و کشتیرانی را بیش از دیگران بر عهده گرفته، به گونهای که 11 سال پشت سر هم موفق شد در این وزارت فعالیت کند و در طول این مدت پروژههای سرمایهگذاری به ارزش 255 میلیارد لیره ترکیه معادل 85 میلیارد لار به اتمام رسانده است.
يیلدیریم بیستم دسامبر 1955 در روستای «قایی» از توابع استان «ارزنجان» واقع در شمال شرق ترکیه در خانوادهای شش نفره به دنیا آمد.وی در کودکی به استانبول رفت و دوره آمادگی را در مدرسه «پری رئیس»، و دوره راهنمایی را در مدرسه «قاسم پاشا» سال 1973 به پایان رساند و با «سمیحه» آموزگار در سال 1975 ازدواج کرد و 3 فرزند به نامهای «احمد، بشری، ارکن» دارد.بن علی يیلدیریم از فارغ التحصیلان رشته مهندسی مکانیک دانشگاه استانبول بوده و برای ادامه تحصیلات تکمیلی به سوئیس رفت و در دانشگاه ملی ناوبری این کشور درس خواند.
وی کار خود را سال 1978 در اداره کل کشتی سازی شروع کرد و در همان حین با اردوغان آشنا شد.الوطن کویت مینویسد، اردوغان پروژههایی را که يیلدیریم انجام میداد، میپسندد و همین که اردوغان شهردار استانبول میشود، او را به عنوان مدیر شرکت اتوبوسهای شهرداری استانبول تعیین میکند.بنعلی يیلدیریم بین سالهای 1994 و 2000 در این منصب به فعالیت خود ادامه داد و طی این سالها پروژههای بزرگی از جمله تغییر مسیر حملونقل عمومی استانبول به سمت دریا را انجام داد و توانست «شرکت اتوبوسهای دریایی استانبول» را به بزرگترین شرکت در سطح جهان تبدیل کند.علاوه بر این، يیلدیریم به همراه اردوغان در تاسیس حزب عدالت و توسعه مشارکت داشت و بعد از انتخابات پارلمانی در 2002، به عنوان نماینده استانبول در پارلمان و وزیر ارتباطات انتخاب شد.
این در حالی است که،«بینالی يیلدیریم» یکشنبه گذشته رسما بعنوان نخست وزیر جدید ترکیه معرفی شد؛ يیلدیریم در لغت به معنای آذرخش است، اما وی در مقام نخست وزیری باید فردی مطیع باشد تا به سرنوشت «داوداوغلو» دچار نشود.عبدالحمید بیاتی در خبرگزاری مهر نوشت، بلند پروازیهای «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه موجب شد تا «احمد داوداوغلو» فردی که از وی با عناوینی همچون معمار سیاست خارجی یاد ميشد و در نهادهای علمی او را «پروفسور» مینامیدند مجبور به استعفا و کنار رفتن از سمت نخست وزیری شود.
بر همین اساس «بینالی يیلدیریم» وزیر ارتباطات و ترابری ترکیه، به عنوان نامزد رهبری حزب عدالت و توسعه معرفی شد که بر پایه قانون اساسی نخستوزیر آینده این کشور خواهد بود.يیلدیریم دومین فردی است که در سيستم ریاست جمهوری که از سال ۲۰۱۲اجرای آن در ترکیه آغاز شده به مقام نخست وزیری می رسد. يیلدیریم که ۶۰سال دارد بیش از دو دهه از یاران نزدیک رجب طیب اردوغان بوده و بنابراین میتواند موقعیت اردوغان برای افزایش قدرتش را مستحکم سازد. در همین رابطه «عمر سلیک»، سخنگوی حزب «عدالت و توسعه» در کنفرانس خبری پس از دیدار رهبران این حزب اعلام کرد بینالی يیلدیریم در کنگره حزب به عنوان تنها نامزد برای رهبری حزب عدالت و توسعه معرفی شد.
يیلدیريم کیست؟
يیلدیریم که همراه با رجب طیب اردوغان از بنیانگذاران این حزب است نیروی محرک پروژههای اصلی اقتصادی در ترکیه محسوب میشود و از چهرههای شاخصی است که عامل پیروزی این حزب در دهه اول به قدرت رسیدنش بود.او فارغ التحصیل رشته کشتی سازی و علوم دریانوردی از دانشگاه استانبول است و با کار در کشورهای اسکاندیناوی تجربه کسب کرده است. وی بعدها در بخش حملونقل دریایی شهر استانبول مشغول کار شد و با نوسازی و بهبود این شبکه حمل و نقل اعتبار خوبی کسب کرد. يیلديریم از دوستان قدیمی رجب طیب اردوغان است. از حدود ۲۲سال پیش که اردوغان به شهرداری استانبول رسید با او همکاری داشته و از جمله موسسین حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۱بود.
در سال ۲۰۰۲که این حزب با اکثریت مطلق آرا در انتخابات سراسری پیروز شد يیلديریم به وزارت حمل و نقل منصوب شد. او هدایت چندین طرح حمل و نقل بزرگ از جمله پلی که روی تنگه بسفر ساخته شد را برعهده داشته ولی در سال ۲۰۰۴خارج شدن یک قطار مسافربری از مسیرش باعث شد احزاب اپوزیسیون خواستار استعفای او شوند.در رسوایی مشهور مربوط به رشوه خواری مقامات ارشد دولت ترکیه در دسامبر ۲۰۱۳نام او و شوهر خواهرش نیز مطرح شد. در آن ماجرا شماری از مقامات دادستانی علیه مقامات ارشد دولت و حزب عدالت و توسعه پرونده تشکیل دادند.پس از خلاصی از این رسوایی، دولت اقداماتی انجام داد که در نتیجه آن دادستانهای دردسرآفرین بازداشت شده و در نهایت پرونده اين تحقیقات بسته شد.رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه این رسوایی را «طرح کودتای یک دولت موازی» توصیف کردند که توسط «فتح الله گولن» مبلغ تبعیدی که در آمریکا زندگی می کند، هدایت شده است.
در این حال،«کمال قلیچدار اوغلو» رهبر حزب جمهوریخواه خلق ترکیه، از احزاب مخالف دولت، در سال ۲۰۱۴ يیلديریم را «مرد میلیونها دلار» نامید و او را متهم کرد که از بودجه دولتی برای تامین هزینههای حزب عدالت و توسعه سوءاستفاده کرده است.به ادعای او، يیلديریم در فروش یک شبکه تلویزیونی مهم و یک روزنامه به ارزش ۶۳۰میلیون دلار مشارکت داشته و دادستانی نیز بعدها اعلام کرد این مبلغ بطور غیرقانونی کسب شده و قرار بوده به طرحهایی که توسط حزب عدالت و توسعه و رهبران آن اداره میشود پرداخت شود اما رجب طیب اردوغان و دولت او این اتهامات را تکذیب کردند.
آذرخش رام شده
يیلدیریم کلمه ای است با ریشه ترکی به معنای آذرخش و یا رعد و برق، اما وضعیت موجود در ترکیه نشان می دهد که «يیلدیریم» در مقام نخست وزیری ترکیه باید فردی رام و گوش به فرمان باشد چون در غیر این صورت وی نیز به سرنوشت داوداوغلو دچار می شود.در سالهای اخیر رجب طیب اردوغان مروج تغییراتی بوده که قدرت اجرایی کشور را در دست رییس جمهور متمرکز می کند و در نتیجه ضرورت چندانی برای حفظ مقام نخستوزیر وجود ندارد. تصویب چنین تغییری در قانون اساسی ترکیه به دو سوم آرای مثبت در یک رفراندوم عمومی نیاز دارد. هر چند حزب عدالت و توسعه در تمامی انتخابات دهه اخیر دستکم ۵۰درصد آرا یا بیشتر را کسب کرده ولی این میزان از حمایت برای تغییر سیستم حکومتی ترکیه کافی نیست.در شرایطی که بخش رو به افزایشی از رای دهندگان ترکیه با چنین تغییری مخالفند اردوغان تصمیم گرفته یک سیستم ریاست جمهوری غیررسمی ولی عملی را برقرار کند که طبق آن شخصا تمامی تصمیمات مهم را خود او می گیرد و نخست وزیر فقط مجری این تصمیمات است.در نتیجه يیلديریم مثل احمد داود اوغلو نخست وزیر قبلی در تصمیمگیریهای مهم نقش چندانی نخواهد داشت و اردوغان کماکان پرقدرتترین مقام است که تمامی تصمیمهای مهم را خواهد گرفت و ترکیه را اداره خواهد کرد.
با اعلام نام رهبر جدید حزب حاکم عدالت و توسعه در ترکیه، عملاً نخستوزیر جدید این کشور شناخته شده و بحثهای فراوانی که پس از استعفای احمد داوداوغلو در این زمینه درگرفته بود، پایان یافت؛ اما فرد جدیدی که قرار است پس از داوداوغلو زمام دولت را در ترکیه به دست بگیرد، کیست و چه سابقه و پیشینهای دارد؟يیلدیریم که به عنوان یکی از یاران نزدیک و قدیمی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه شناخته میشود، نخست وزیر جدید این کشور خواهد بود. روزنامه «فایننشال تایمز» با انتشار مطلبی در پایگاه اینترنتی خود به بررسی سوابق نخستوزیر جدید ترکیه پرداخته و مینویسد، يیلدیریم که در حال حاضر سمت وزارت حمل و نقل، دریانوردی و ارتباطات ترکیه را بر عهده دارد، در جریان یک جلسه رأیگیری پشت درهای بسته انتخاب و سپس رسما به ریاست حزب معرفی شد. وی جانشین احمد داوداوغلو خواهد شد که به دلیل اختلافاتش با اردوغان، از ریاست حزب و نخست وزیری کنارهگیری کرد.به اعتقاد فایننشال تایمز، انتخاب يیلدیریم به اردوغان اجازه میدهد تا به رویه فعلی خود که تمرکز قدرت در دست رئیس جمهوری است، ادامه دهد.
با این حال، بنا بر قانون اساسی ترکیه، يیلدیریم به عنوان نخست وزیر، از قدرت به چالش کشیدن رئیس جمهوری برخوردار است؛ هرچند با توجه به سوابق يیلدیریم، انتظار نمیرود که وی وارد چنین چالشی با اردوغان شود، این امر به طور بالقوه تا زمان برگزاری همه پرسی قانون اساسی در ترکیه و تغییر احتمالی قانون اساسی استمرار خواهد داشت.در جایگاه وزیر حمل و نقل، يیلدیریم تاکنون انجام پروژههای زیرساختی مهمی را در ترکیه بر عهده داشت که از آن جمله می توان به ساخت خطوط راه آهن تندرو و ابتکارات راهسازی اشاره کرد؛ اقداماتی که اردوغان آنها را سنگ بناهای ترکیه جدید دانسته و از آن تقدیر کرده است.با این حال، دوران تصدی گری وی بر وزارتخانه مذکور، خالی از بحث و جنجال هم نبوده است. در این زمینه مشخصاً میتوان به دعاوی مالی مربوط به پروژه احداث سومین فرودگاه استانبول اشاره کرد.
در دسامبر 2013، يیلدیریم موقتا از کابینه کنار گذاشته شد، زیرا در پروژه مذکور، دادستانی ترکیه به نفع شرکت برنده مناقصه و به ضرر وی رأی داده بود. برنده مناقصه شکایت کرده بود که يیلدیریم از این شرکت خواسته یک روزنامه طرفدار دولت را به نرخ چندین میلیون دلار بخرد. با این حال، اتهام يیلدیریم هیچ گاه به اثبات نرسید و هم اکنون نیز وی از مصونیت پارلمانی برخوردار است. دولت اردوغان نیز همواره از وی حمایت کرده و دادستانهایی که علیه وی اعلام جرم کرده بودند، «کودتاچی» خوانده است . به هر حال، انتظار می رود که ییلدیریم در سمت جدید خود به عنوان نخست وزیر، تغییراتی در کابینه دهد و همچنین طرحهای حزب عدالت و توسعه برای افزایش کرسیهای خود در پارلمان در پی طرح اتهامات علیه برخی نمایندگان اپوزیسیون را پیگیری کند.
جنگ سوم
در کنار اوضاع نابسامان سیاسی در ترکیه این کشور در عرصه میدانی نیز چند جنگ را به طور همزمان اداره می کند که این مهم بر مشکلات اردوغان به عنوان قدرتمند ترین سیاستمدار ترکیه میافزاید.اردوغان همزمان دو جنگ علیه کُردها در ترکیه و سوریه و همچنین جنگ سومی علیه داعش آغاز کرده است.امپراتوریها زمانیکه استبداد در آن حاکم شود و دایره جنگها گسترده شود و دشمنان بیشتر و دوستان کمتر شوند و اختلافات داخلی در مراکز تصمیمگیری افزایش یابد از هم فرو میپاشند که بیشتر این عناصر در امپراتوری اردوغانی وجود دارند .
روزنامه «رأیالیوم» در مقالهای در ستون «سخن سردبیر» به قلم «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب نوشت: «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه به خلاص شدن از یکی از بارزترین همپیمانان و تئوریسنهای حزبش یعنی «احمد داود اوغلو» نزدیک شده است؛ چرا که حزب حاکم «عدالت و توسعه»، کنفرانسی اضطراری برگزار کرد تا استعفای اوغلو از ریاست این حزب و همزمان از نخستوزیری را مورد تایید قرار دهد و برای انتخاب «بینالی ییلدریم» وزیر حمل و نقل و دوست مطیع رئیسجمهوری به جانشینی وی رایگیری کند. این امر راه را برای انتقال ترکیه به نظام ریاستی، که مانند کشورهای فرانسه، آمریکا و روسیه تمامی اختیارات اجرایی به دست رئیسجمهوری میافتد، هموار میکند.
اردوغان جا پای دشمن خود «ولادیمیر پوتین» میگذارد. هر جا اردوغان برود منبع تمامی اختیارات میشود؛ چه زمانی که نخست وزیر بود و چه زمانیکه رئیسجمهوری است. زمانیکه اردوغان نخستوزیر بود بر نظام پارلمانی تأکید داشت و زمانیکه با حکم قانوناساسی از پست نخستوزیری کنار رفت، تمامی اختیارات اجرایی را عملا منتقل کرد و داود اوغلو، نخستوزیر را به حاشیه راند؛ امری که باعث استعفای وی شد .روشن است که اردوغان همچنان مرد قدرتمند در حزب حاکم است و او حرف اول و آخر را در این حزب میزند و نامزد شدن تنها یک نفر برای ریاست بر این حزب یعنی يیلديریم تأکیدی بر این واقعیت است و ساز و کار دموکراتیک بودن حزب را صرفا «صوری» کرده است.
داود اوغلو، نخستوزیر ترکیه، که پست خود را ترک کرد، با معلم خود یعنی اردوغان توازنی را ایجاد میکرد که وجههای متمدنانه و دموکراتیک از ترکیه ارائه میشد؛ چه آن زمان که داود اوغلو وزیر خارجه بود و چه زمانیکه نخستوزیر. ترکیه به داود اوغلو مدیون است؛ زیرا دیپلماسی وی که مبتنی بر برقراری روابط خوب با تمامی کشورهای همسایه از کشورهای اروپایی گرفته تا اسلامی، ترکیه را در رده قویترین اقتصادهای جهان قرار داد.به هیچوجه درخصوص قدرت اردوغان در داخل حزبش جدال نمیکنیم و در عین حال تردیدی در تواناییهای وی برای تغییر نظام پارلمانی به نظام ریاستی مطلق نداریم ولی چنین رویکردی عاری از عوارض جانبی نیست؛ عوارضی که میتواند به بیماریهای مزمنی در آینده تبدیل و درمانش سخت شود.
يیلديریم، نخستوزیر جدید نقش مهمی در رساندن اردوغان به ریاستجمهوری مطلق ایفا خواهد کرد ولی این پرسش مطرح میشود که «آیا این ریاستجمهوری عامل ثبات یا عامل تنش در ترکیه خواهد شد؟ لیره ترکیه طی 2 ماه گذشته 5 درصد از ارزش خود را از دست داده، میزان رشد اقتصادی این کشور پس از آن که طی دو سال قبل به 7 درصد افزایش یافته بود، کمتر از 4 درصد اعلام شده است و اوضاع صنعت گردشگری، که سالانه 36 میلیارد دلار وارد خزانه ترکیه میکرد، به دلیل انفجارهای اخیر در «آنکارا»، «استانبول» و برخی دیگر از تفرجگاهها همچنان رو به وخامت است.اردوغان همزمان دو جنگ علیه کُردها در ترکیه و سوریه و همچنین جنگ سومی علیه داعش آغاز کرده است، روزنامهنگاران را به زندان میاندازد، روزنامهها را میبندد، اینترنت را محدود و شبکههای اجتماعی را فیلتر میکند، از سوی دیگر، مصونیت پارلمانی 138 نماینده که بخش اعظمی از آنها کُرد هستند را لغو میکند. روابط این کشور با روسیه، رومانی، بلغارستان و یونان و اخیرا با همه اتحادیه اروپا متشنج شده است. ما معتقد نیستیم که اردوغان بتواند در این جنگها یا بیشتر آنها پیروز شود .
ترکیه اردوغان موفقیتهای بزرگی در عرصههای سیاسی و اقتصادی به دست آورده است؛ زیرا اسلام را با دموکراسی ادغام و همچنین مدنی بودن دولت را حفظ کرد. این کشور همچنین پلهای دوستی با همسایگان را برقرار کرد. ما بر این باور نیستیم که ترکیه «سلطانی» میتواند این موفقیتها را حفط کند و اگر هم حفظ کند کوتاهمدت خواهد بود. این پایانی دردناک برای یک تجربه الگو شدن در جهان اسلام است.امپراتوریها زمانیکه به فساد کشیده شوند و استبداد حاکم شود و دایره جنگها گسترده شود و دشمنان بیشتر و دوستان کمتر شوند و اختلافات داخلی در مراکز تصمیمگیری افزایش یابد از هم فرو میپاشند. بیشتر این عناصر در امپراتوری اردوغانی وجود دارند. ما امیدواریم که در اشتباه باشیم.
اردوغانیسم سیستماتیک ترکیه مدرن
متین مسلم نوشت، شاید اوغلو از این به بعد سکوت کند یا با انگیزه بیشتری یک کارزار سیاسی تمام عیار علیه رئیس سابقش به راه بیاندازد.اما تا آن زمان جهان آزاد؛ بالقوه خودرا در برابر شکل گیری نوع مدرنی از دیکتاتوری می بیند که آقای اردوغان حیرت انگیز اما مغرورانه والبته شکننده ، دیگر اصراری به پنهان نگه داشتن ابعاد آن ندارد. او تا دیروز برای حفظ ظاهر و نیز دریافت امتیازاتی از اروپا که بی شک حقش نیست، آماده همه گونه همکاری بود.اما امروز با تکیه به معضل مهاجران غیر قانونی و وجود خلاء امنیتی در منطقه خاورمیانه و اروپا، به حربه تهدید متوسل می شود.آیا ما با یک گروگانگیر حرفه ای مواجه هستیم؟داود اوغلو نخست وزیر مستعفی ترکیه یا آنگونه که هوادارانش می گویند "سیاستمداری که به او خیانت شد"، اخلاقا نمیتواند از زیر بار مسئولیت آنچه قبلا انجام داده شانه خالی کند.اوغلو در ظهور پدیده ای به نام "اردوغانیسم سیستماتیک" در جمهوری ترکیه مدرن نقش مهمی را طی 4 سال گذشته بازی کرد.
خصوصا ازهنگام آغاز دوران نخستوزیری در اوت2014.اوغلو اعتبار و آبروی سیاسی خود را نه آنطور که مردم انتظار داشتند برای ترکیه؛که همه را به پای رفیق دیرینه و دوست هم حزبی اش اردوغان سخاوتمندانه قربانی کرد و تا آنجا پیش رفت که اتهام "دوقلوی سیاسی" رئیسجمهوری را نیز به جان خرید. اعتماد بیش از حد بود یا بی مبالاتی سیاسی!؟، اما چه فرقی میکند؟دلیل هر چه که باشد؛ اولا؛ انجام یک محاسبه اشتباه و عدم شناخت از یک پدیده سیاسی آنهم در این حد و ثانیا مسئولیت داشتن در شکل گیری فرآیندی که اکنون معترض آن شده ؛به معترضان دولت و حزب عدالت حق می دهد که از او بخواهند برای مدتی طولانی صحنه سیاسی کشور را ترک کند.
یکی از نزدیکان سیاسی آقای اوغلو اما می گوید، این نگاهی کینه توزانه است که نقش اردوغان را در آنچه اتفاق افتاده نادیده می گیرد. اوغلو صادقانه و برای حفظ اتحاد و اعتبار حزب هر کاری می توانست انجام داد.اینکه فرمانده در وسط میدان به او پشت می کند و حاضر است جنگ را ببازد اما پیروزی به نام سرباز ثبت نشود!ضعف اخلاقی فرمانده است نه سرباز!.اردوغان به وضوح دید اوغلو دارد کار را با اروپا تمام می کند،مخالف افزایش قدرت او هم هست .اما او را از پشت هل داد و سینی چای را روی همه ریخت.
گرچه توجیهاتی این چنین آرام بخش هستند، ولی فتح الله گولن یار قدیمی اما سرکش اردوغان که اکنون از بیم جانش در تبعیدی خود خواسته در پنسیلوانیا به سر میبرد میگوید ترکیه سیاستمداری بی وفاتر از اردوغان به خود ندیده است.آیا اوغلو این را نمیدانست یا بخشی از فرآیندی بود که خود قربانی آن شد؟ این را واقعا نمیدانم.البته تا حدود زیادی میتوان با نظر همکار آقای اوغلو همراه شد.
در یک نمونه آشکار مربوط به لغو روادید شهروندان ترکیه به منطقه شنگن که امتیاز بی نظیری برای این کشور بود، اوغلو را از جنبه افکار عمومی در موقعیت برتری قرار داد(واکنون این امتیاز در مخاطره ازدست رفتن قرار گرفته) آقای اردوغان به نحو حیرت آوری واکنشی هیستریک از خود نشان داد و گفت: در زمان نخست وزیری من اعلام شده بود که سفربه منطقه شنگن در اکتبر 2016 اجرایی می شود.من نمی توانم درک کنم که چرا با آوردن آن به چهار ماه جلوتر آن را به عنوان یک شاهکار و پیروزی جلوه دادهاند. آقای رئیسجمهوری از این آشکارتر نمیتوانست حسادت خود به نخست وزیر را بروز دهد.اشاره اردوغان به توافق اوغلو با اتحادیه اروپا در مورد سفر اتباع ترک به منطقه شنگن است که قرار است علی الظاهر به زودی اجرایی شود.
شاید تا اینجا با مشکلی که نتوان آن را حل کرد روبرو نباشیم .بالاخره با ضریب منفی امنیتی، دیر یا زود مشکلاتی که کاملا مشخص است تعمدی و آگاهانه ایجاد شده اند؛ حل خواهند شد. اما رویارویی با پدیده «اردوغان به مثابه یک دیکتاتور تمامیت خواه» موضوعی نیست که بتوان به آسانی از کنار آن گذشت و یا با آن کنار آمد. سوال این است "چه کاری می توان کرد؟"،در حالی که اولا تاثیر فشارهای اروپای غربی بر فضای داخلی ترکیه محدود است .ثانیا اردوغان به صراحت گفت برای تقاضاها و فشارهای اروپا هیچ ارزشی قائل نیست و تسلیم نخواهد شد. ثالثا به دلیل عضویت ترکیه در ناتو و مسئولیتهای منطقه ای آن(هر چند در اعمال آنها کوتاهی می کند) حدی از فشار را میتوان به این کشور وارد کرد.
کاخ سفید می گوید انتظار ندارد کنارهگیری اوغلو بر روابط آنکارا و واشنگتن در زمینه نبرد با داعش و تروریسم تاثیر بگذارد. این یک یادآوری صرف ناشی از بی تفاوتی در قبال تحولات است، یا تذکری جدی و غیر محافظه کارانه به آقای اردوغان که تغییر نخست وزیر از دیدگاه واشنگتن الزاما به معنای تغییر سیاستها و تعهدات آنکارانیست؟دریافت پاسخ خیلی زمان بر نخواهد بود. بازی تازه شروع شده است. ادامه دارد...
ش.د9500500