شورای آتلانتیک: تحریم یکجانبه و موضع نامعلوم رئیس‌جمهوری بعدی آمریکا سرمایه‌گذاری در ایران را دشوار می‌کند

(روزنامه كيهان – 1394/11/08 – شماره 21267 – صفحه 10)

اندیشکده برجسته آمریکایی نوشت: پس از اجرای برجام دست‌کم در مدت کوتاه ایران شاهد سرمایه‌گذاری‌های خارجی چشمگیر نخواهد بود که می‌تواند پیامدهای مهمی برای سیاست‌های آتی این کشور و همچنین توافق هسته‌ای داشته باشد.

به گزارش فارس، اندیشکده «شورای آتلانتیک» در یادداشتی به قلم «متیو کرونیگ» به تاثیرات منفی و مثبت سیاست‌های آتی ایران و آمریکا بر توافق هسته‌ای اشاره کرد.

در این یادداشت آمده است: هفته گذشته «روز اجرای» برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته‌ای ایران رسما اعلام شد. با آغاز عملی توافق، ایران همانند بسیاری دیگر شاهد لغو تحریم‌ها خواهد بود. «رادیوی عمومی ملی» در این خصوص گزارش داد: «هم‌اکنون که تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری‌اسلامی لغو شده، شرکت‌های اروپایی و آسیایی زیادی آماده هجوم به بازارهای ایران هستند.»

این درحالی است که واقعیت پیچیده‌تر بوده و شامل تنش‌های احتمالی آتی در اجرای توافق می‌باشد. بسیاری از شرکت‌ها مشتاق ورود به بازار بزرگ، پیچیده و جذاب ایران برای سرمایه‌گذاری خارجی هستند. از سوی دیگر، برخی شرکت‌ها نیز محتاط بوده و دلایلی روشن برای سرمایه‌گذاری اموال خود در خارج از ایران دارند؛ دست‌کم برای اکنون.

احتمال بازگشت تحریم‌های بین‌المللی یکی از نگرانی‌های دسته دوم سرمایه‌‌گذاران است. ایالات‌متحده از هم‌اکنون اعمال تحریم‌هایی علیه برنامه موشکی بالستیک، حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر ایران را تهدید و حتی تصویب کرده است. گرچه تحریم‌های پیشین مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای با کاهش همراه بوده اما این وضعیت (تهدید و تصویب تحریم‌های جدید) می‌تواند تا حدود زیادی بر جذب سرمایه‌گذاری در داخل ایران تاثیرگذار باشد.

همچنین حضور رییس‌جمهور دیگری در کاخ‌سفید نیز بقای توافق را تهدید می‌کند. نامزدهای ریاست‌جمهوری آمریکا از حالا وعده لغو توافق و اعمال تحریم‌هایی چندجانبه ضدایران را داده‌‌اند.

حتی اگر رییس‌جمهور بعدی نیز نتواند توافق را لغو کند، اعمال تحریم‌های ثانویه قادر است عملا شرکت‌های خارجی را مجبور به انتخاب میان تجارت با ایران یا تجارت با آمریکا نماید. در حال حاضر یک سرمایه‌گذاری کلان در ایران شانس 50 درصدی برای موفقیت دارد و تجارتی پرمخاطره محسوب می‌شود که هرکسی مایل به تجربه آن نیست. بسیاری از مدیران تجاری آمریکا و سایر نقاط دنیا در اظهارنظرات خود درباره سال‌های گذشته، برای حضور عجولانه در بازار ایران ابراز نگرانی می‌کنند.

در حالی که هیچ شکی در سودآوری بازاری نو و پررونق همچون بازار ایران وجود ندارد، اما هنوز هم برخی تجار ترجیح می‌دهند صبر کرده و از اینکه همه چیز در راستای تامین امنیت سرمایه‌های آنان پیش می‌رود یا نه، اطمینان حاصل کنند. دست‌کم در کوتاه‌‌مدت، ایران شاهد تزریق سرمایه‌گذاری‌های خارجی چشمگیر نبوده و این مسئله می‌تواند پیامدهای مهمی بر سیاست‌های آتی ایران و همچنین معامله هسته‌ای داشته باشد.

بازار ایران را می‌خواهیم اما همچنان به ایران سوءظن داریم

به نقل از رویترز، کانادا برای نخستین بار روز سه‌شنبه با تایید لغو تحریم‌های خود علیه ایران اعلام کرد اگر ایرباس اجازه دارد به ایران هواپیما بفروشد، بمباردیه (شرکت هواپیمایی کانادایی) نیز باید اجازه صادرات به ایران را داشته باشد.

استفان دیون وزیر امور خارجه کانادا به خبرنگاران گفت: «اگر ایرباس می‌تواند این کار را انجام دهد چرا بمباردیه این کار را نکند؟ کانادا با خسارت زدن به صنعت خود، چگونه به کانادا یا مردم ایران یا اسرائیل یا هر کس دیگر کمک می‌کند؟»

دیون در پاسخ به سوالی ویژه مبنی بر اینکه به محض لغو تحریم‌ها آیا بمباردیه اجازه تجارت با ایران را خواهد داشت، گفت: «اگر تجارت قانونی باشد، قطعا انجام می‌شود».

دیون گفت: بی‌میلی برای لغو تحریم‌های ایران به عنوان بخشی از مخالفت محافظه‌کاران کانادا به ایرباس کمک می‌کند نه بمباردیه.

وی به مجلس عوام لحظاتی پیش از نشست با خبرنگاران توضیح داد: «کانادا تحریم‌هایش را لغو خواهد کرد اما آنچه کانادا حفظ می‌کند سوء‌ظنش نسبت به رژیم ایران است.»

تأثیر راهبرد «اقتصاد مقاومتی» در دوران تحریم از نگاه روس‌ها

به گفته نیکلای بابکین کارشناس روس در مسائل خاورمیانه، تحریم‌های ضد ایران مانند یک کیک چندلایه بودند. تحریم‌های بین‌المللی از یک‌سو، و تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا از سوی دیگر در وهله اول اقتصاد ایران و در وهله دوم چهره بین‌المللی ایران را نشانه گرفتند.

تحریم‌های بین‌المللی در اصل به «ممنوعیت فروش فناوری‌های تسلیحاتی به‌ویژه فناوری موشکی به ایران» مربوط می‌شوند. با این‌وجود، تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران در مقایسه با تحریم‌های بین‌المللی، بسیار گسترده هستند، چرا که تحریم‌های غرب و آمریکا، نفت و گاز ایران را هدف گرفتند به‌موازات این، بانک مرکزی ایران از سیستم سوئیفت (سامانه انتقال پیام‌های بین‌بانکی بین‌المللی) محروم شد که درنتیجه این ایران از تجارت معامله‌های کلان محروم شد. بنابراین تهران مجبور بود از طریق واسطه و یا شخص ثالث اقدام کند که این گذشته از سود حداقلی برای ایران، مشکلات و پیامدهای فراوانی نیز به همراه داشت.

شاملین بانکیف دیگر کارشناس روس می‌گوید مقامات ایران در ابتدا تحریم‌های بین‌المللی را دست‌کم گرفتند و سال‌های 2006 تا 2012 را می‌توان بدترین دوران اقتصاد ایران دانست به‌گونه‌ای که ریال ایران به یکی از بی‌ارزش‌ترین واحدهای پولی جهان تبدیل شد و میزان تولید ناخالص ملی به شکل قابل‌ملاحظه‌ای کاهش‌یافته است.

به گفته وی،‌ تهران برای به حداقل رساندن سیل زیان‌های تحریم، راهکار «اقتصاد مقاومتی» را برگزید. براساس این استراتژی، ایران تا حدودی موفق شده است وابستگی خود را به نفت خام به حداقل برساند به‌نحوی‌که تهران موفق شده است در شرایط بی‌رحمانه تحریم، بنزین بومی خود را تولید کند که این موفقیت بزرگی برای ایران محسوب می‌شود. در ایران نزدیک به 67 شرکت پتروشیمی وجود دارد و شرکت «ستاره خلیج‌فارس» با ظرفیت تولید 36 میلیون لیتر در روز در حال راه‌اندازی است که اتمام آن به ایران این امکان را می‌دهد که نه‌تنها بنزین داخلی خود را تأمین کند، بلکه به خارج از کشور نیز صادر کند.

بانکیف افزود: «کافی است به تأثیر مثبت اقتصاد مقاومتی در بودجه سال 95 ایران در مقایسه با سال 2012 بنگریم. در بودجه سال آینده ایران، سهم درآمد حاصل از صادرات نفت خام %25 است. این در حالی است که قبل از اعمال تحریم‌های نفتی در سال 2012، 80 درصد از بودجه ایران را صادرات نفت خام تشکیل می‌داد.»

کارشناسان روس می‌گویند، لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، بدین معنا نیست که ایران آماده برقراری روابط همه‌جانبه اقتصادی با آمریکا و غرب است. کمپانی‌های غربی و آمریکایی بایستی تلاش زیادی برای بازگرداندن اعتماد ایران انجام دهند. چراکه آن‌ها تمام پل‌های پشت سرخود را در زمان تحریم‌ها ویران کردند. ازاین‌رو برای برقراری ارتباط با ایران ابتدا بایستی به ساختن «پل‌های اعتمادسازی بلندمدت» اقدام کنند.

از نگاه روس‌ها، هرچند که ایران در دوران تحریم‌ها تا حدودی توانست اقتصاد خود را از ورشکستگی کامل نجات بخشد، اما نواقص و شکاف‌های زیادی در اقتصاد ایران درنتیجه تحریم‌ها وجود دارد که شاید اگر از همان ابتدا تحریمی در کار نبود، با توجه به پتانسیل ژئوپلیتیکی ایران و برخورداری از منابع سرشار از نفت گاز، این کشور می‌توانست یکی از پیشرفته‌ترین اقتصادهای جهان را دارا باشد. بر این مبنا، با توجه به کاهش تدریجی وابستگی صنعت جهانی به نفت، ایران نباید زمان را از دست دهد و از اقتصاد دیگر کشورهای منطقه عقب افتد. چراکه تحریم درهرصورت سرعت توسعه و پیشرفت یک کشور را کند می‌کند. ازاین‌رو با توجه به مستعد بودن بازار بزرگ ایران، این کشور باید از فرصت‌های به‌دست‌آمده در وهله اول در راستای توسعه اقتصاد و شبکه‌های زیرساختی استفاده کند. لغو تحریم‌های ایران نیز زمینه‌ای برای توسعه صنعت گردشگری این کشور است که با توجه به روابط متشنج ترکیه و روسیه بر سر بحران سوریه، می‌تواند سالانه میلیون‌ها دلار تنها از گردشگران روس به بدنه اقتصاد خود تزریق کند که قطعاً با لحاظ کسب درآمد حاصل از گردشگران دیگر کشورها، رقم دریافتی ایران از صنعت گردشگری قابل‌ملاحظه خواهد بود.

جان کری: با کمک همه طرف‌ها توانستیم به توافق هسته‌ای ایران برسیم

وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس خبری مشترک با «وانگ یی» همتای چینی خود گفت: جهان برای مقابله با ایران و جلوگیری از تولید بمب هسته‌ای از سوی این کشور متحد شد.

وزیر خارجه دولت باراک اوباما افزود با کمک همه طرف‌ها توانستیم به توافق هسته‌ای ایران دست یابیم.

توافق هسته‌ای ایران هزینه جنگ علیه اسرائیل را تامین می‌کند

به نقل از جروزالم پست، یائیر لاپید، رهبر حزب مخالف در رژیم صهیونیستی و همچنین رئیس حزب یش‌آتید روز سه‌شنبه با انتقاد از توافق هسته‌ای هشدار داد که پول‌های بلوکه شده ایران پس از اجرای توافق برای تامین هزینه‌‌های جنگ گروه‌های مورد حمایت تهران علیه اسرائیل مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

وی به خبرنگاران گفت: جان کری خودش هفته گذشته گفت که برخی از دارایی‌های آزاد شده پس از تحریم برای حمایت از تروریسم مورد استفاده قرار خواهد گرفت. برای ما این یک مسئله غیرواقعی نیست. این پول به موشکهایی تبدیل خواهد شد که به سمت کودکان ما نشانه گرفته می‌شوند.

لاپید اعلام کرد که درحال حاضر 1000 نفر درحال حفر تونل در نوار غزه هستند که برخی از این تونل‌ها زیر مرزهای اسرائیل ایجاد شده است.

رئیس حزب یش‌آتید گفت: اقدامات تحریک‌آمیز، نقض قوانین بین‌المللی و آماده‌سازی گروه حماس در جنوب و حزب‌الله در شمال هر روز با حمایت ایران صورت می‌گیرد.

http://kayhan.ir/fa/news/66944

ش.د9405489