(روزنامه همدلي - 1395/02/04 - شماره 301 - صفحه 3)
* حاج آقا انتخابات مجلس خبرگان كه اسفند سال گذشته برگزار شد با مشاركت سياسي نسبتا بالايي همراه بود. فكر ميكنيد نتيجه اين انتخابات نتيجه مطلوبي بود؟
** انتخابات خبرگان هميشه ويژگيهاي خودش را داشته است از آنجايي كه در دورههاي گذشته محدوده رقابت بسته بود طبيعتا توجه جامعه هم چندان به اين مجلس و انتخابات آن نسبت به انتخابات ديگر بالا نبود. براي دورههاي گذشته به استثناي دورههاي اول و دوم مجلس خبرگان، آن چنان كه بايد و شايد انگيزه رقابت جدي وجود نداشت كه اين خود دو دليل دارد، يك دليلش اين است كه به خاطر محدوديتها فقط قشر خاصي به عنوان نامزد ميتوانستند وارد شوند و همه اقشار اجتماعي در انتخابات خبرگان نامزد نداشتند. دليل دوم هم اين است كه به سلايق گوناگوني كه در بين اقشار روحاني هستند خيلي ميدان داده نميشد تا وارد رقابت شوند و تبع هم انگيزه اجتماعي براي رقابت اين مجلس بالا برود. در مجلس اخير هم محدوديت اول وجود داشت كه فقط افراد روحاني ميتوانند در آن حضور داشته باشند.
با اين حال اتفاقاتي در اين مرحله افتاد كه توجه مردم را به اين مجلس بيش از گذشته جلب كرد. اهميت مجلس خبرگان در اين دوره بيشتر از دورههاي قبل به جامعه گوشزد شد. مردم متوجه شدند كه اين مجلس به خاطر تعيين رهبري و مديريت بر كشور نقش فوقالعادهاي دارد همچنين براي مجلس خبرگان پنجم سلايق متعددي از روحانيون حداقل در مرحله نامزدي وجود داشتند طبيعتا اين ورود باعث شد توجه احزاب سياسي به اين مجلس جلب شود و انتخابات اين مجلس در كنار برگزاري انتخابات مجلس شوراي اسلامي پيوندي را ايجاد كرد كه مردم تنها در يك انتخابات حضور تاثيرگذار نداشته باشند با اين حال در روند بررسي صلاحيت نامزدها اتفاقاتي افتاد كه حساسيت جامعه را به اين مجلس جلب كرد. اين موضوع باعث جدي شدن انگيزه مردم براي نقشآفريني در روز هفتم اسفند شد. البته به خاطر محدوديتها و روند تاييد صلاحيتها حضور مردم بيشتر جنبه سلبي پيدا كرد تا جنبه ايجابي، به عبارتي مردم به اين توجه نداشتند كه چه كسي وارد مجلس ميشود آنها بيشتر به اين مساله عنايت داشتند كه چه كساني نبايد وارد مجلس شوند. اين نگاه فضايي را در جامعه وجود آورد كه به نظر ميرسد آن طور كه مردم ميخواستند پيامشان را به مديران و سياستمداران جامعه فهماندند.
* منظورتان از محدوديتها رد صلاحيت چهرههايي مانند يادگار امام است؟
** هم رد صلاحيت حاج سيدحسن آقا به خاطر جايگاه شان و موضوعيتي كه بيت امام(ره) داشت گستره بيشتري پيدا كرد اما طبيعتا به ايشان هم ختم نشد خيلي از افرادي كه در بين حوزويون هم به خاطر فضل شان و هم به خاطر وفاداريشان به جمهوري اسلامي شناخته شده بودند رد صلاحيت شدند. اين اتفاقات جامعه و احزاب سياسي كشور را وادار كرد كه حساسيت بيشتري خرج دهند. يا حداقل نشان دهند كه اين محدوديتسازيها از سوي عدهاي مقبول مردم نيست، مردم اين روشها را نميپسندند و دوست دارند كه همه سلايق حضور داشته باشند تا بتوانند با دست بازتري وارد انتخابات شوند. لذا تفاوت عمدهاي كه در اين مرحله از انتخابات وجود داشت به نفس برگزاري و شركت مردم در انتخابات خبرگان برميگردد شايد در تركيب مجلس خبرگان تغيير جدي چنداني را شاهد نباشيم، اما حال و هوايي به اين مجلس وارد شده كه به نظر من تاثير مثبتي را در همين تركيب خواهد گذاشت و اميدواريم كه هم اين مجلس و هم خبرگان بعدي جديتر و فعالتر و هم موثرتر نقشآفريني كنند.
* ممكن است در نوع عملكرد مجلس هم تفاوتي ايجاد شود؟
** در تركيب اين مجلس تغيير ماهوي آن چناني وجود ندارد اما به هر صورت اميدمان است كه با توجه به پيامي كه خود انتخابات خبرگان از طريق مردم ايجاد كرد، بتواند فضاي اين مجلس را تغيير دهد و مجلس خبرگان به جايگاه اصلي خودش اهتمام بيشتري داشته باشد. به هر صورت نمايندگان خبرگان بايد توجه داشته باشند كه وكلاي مردم هستند و به عنوان نمايندگان مردم وظيفهاي جدي روي دوش آنها قرار گذاشته شده است كه نسبت به آن هم مسئوليت دنيوي و اخروي دارند. ضمن اينكه آنها اعتراضي هم از سوي مردم به روشهاي گذشته دريافت كردند. شايد اين بتواند تاثير خودش بگذارد و تغييري در مجلس جديد ايجاد كند.
* در روند انتخابات آقاي هاشمي بسيار تاثيرگذار بودند تا جايي كه بسياري از مردم بيشتر از آنكه ليستهاي خبرگان را به عنوان «خبرگان مردم» بشناسند به نام «ليست هاشمي» ميشناختند فكر ميكنيد آقاي هاشمي در تركيب خبرگان پنجم چه نقشي ميتواند ايفا كند؟
** با توجه به سابقه قبل و بعد از انقلاب آقاي هاشمي، ايشان در هر كجا كه باشند نقش تعيينكننده دارند آقاي هاشمي يك نماينده عادي نيست طبيعتا با تلاشي كه صورت گرفته بود كه نقش و نفوذ ايشان محدود شود، مردم تلاش كردند در اين انتخابات اين نقش را به جايگاه اصلي خودش برسانند. حضور آقاي هاشمي در مجلس خبرگان يقينا تاثيرات جدي در رفتار نمايندگان اين مجلس خواهد گذاشت. طبيعتا ايشان در اين مرحله با يك پشتوانه مردمي گسترده هم روبرو هستند كه نقش ايشان را در اين مرحله افزايش خواهد داد. اميدواريم فضايي در اين مجلس به وجود آيد تا بهتر بتوان از تجارب آقاي هاشمي در وظايف اين مجلس استفاده كرد.
* آيا ممكن است ايشان كانديداي رياست بر خبرگان شوند؟ اگر اين اتفاق بيفتد فكر ميكنيد چه رقبايي داشته باشند؟ آيا آقاي جنتي رقيب ايشان خواهند بود؟
** به نظر من اينكه آقاي هاشمي رييس خبرگان بشوند يا نه براي آقاي ايشان ديگر اهميتي ندارد. البته به نظر من اگر بخواهند شان مجلس خبرگان افزايش پيدا كند شايسته اين است كه آقاي هاشمي رئيس آن باشند. اين اعتبار مجلس خبرگان را بالاتر خواهد برد و به صورت طبيعي اثرگذاري اين مجلس هم در بين افكار مردم بيشتر خواهد شد اما اين چنين نيست كه اگر آقاي هاشمي رياست اين مجلس را نداشته باشد تاثير ايشان در خبرگان از بين برود به نظر من نفس حضور ايشان بسيار مهم است. اگر شرايط آماده شود امكان دارد اين اتفاق بيفتد اما من هنوز دقيق تركيب اين مجلس را نميدانم و نميتوانم بگويم رياست مجلس به آقاي هاشمي ميرسد يا نه. اما رياست آقاي هاشمي در درجه دوم اهميت است.
* در واقع آقاي هاشمي اگر رئيس هم نشوند ميتوانند رئيس خبرگان در سايه باشند.
** به هر صورت آقاي هاشمي هر جا كه باشند رياست شان همراه شان است. فرقي نميكند ايشان بالاي مجلس بنشينند يا مثل نمايندگان عادي پايين بنشينند. جايگاه سابقه و تاثيرگذاري ايشان منوط به اين نيست كه رياست را داشته باشند ايشان هر جا بنشيند آنجا شانيت پيدا خواهد كرد. با وجود ايشان انتظارات بالايي از مجلس خبرگان وجود دارد.
* اگر رياست به ايشان نرسد چه تاثيري خواهند داشت؟
** حضور عادي آقاي هاشمي حضور عادي نيست به خاطر اينكه افرادي كه در خبرگان هستند خيلي از آنها نسبت به ايشان سابقه و نقششان ذهنيت گذشته را دارند و بايد احساس كنند كه آقاي هاشمي بايد اين نقش را ايفا كند. ايشان با تاثيري كه ميتوان روي ديگر نمايندگان مجلس خبرگان داشته باشند آنچه مدنظر است تحقق پيدا خواهد كرد.
* شما به راي سلبي مردم در انتخابات مجلس خبرگان اشاره كرديد. آيا ممكن است در خبرگان هم بعضي نمايندگان به بعضي از كانديداهاي رياست مجلس راي سلبي بدهند؟
** من هنوز نتوانستهام تركيب مجلس خبرگان آينده را آناليز جدي كنم. ولي اينكه افرادي در جامعه با عدم اقبال روبرو شدهاند، در ذهنيت نمايندگان خواهد بود. اگر بنايي بر اين باشد كه آقاي جنتي كه با اين همه شهرت و سابقه آخرين نفر از تهران راي آورده بخواهد در راس اين مجلس قرار بگيرد، ممكن است نوعي لجاجت با مرد تلقي شود و اعضاي خبرگان نسبت به اين قضيه عكسالعمل خواهند داشت.
ش.د9500577