اهمیت راهبردی شهر موصل، مساله آزادسازی آن از اشغال تروریست ها و دست برتر برندگان نبرد موصل در معادلات سیاسی عراق موجب شده آمریکا از طریق اعزام نیروهای نظامی بیشتر به عراق و امضای قرارداد تسلیحاتی با دولت بغداد، بکوشد جای پای خود را در عراق پساداعش محکم کند.
به گزارش گروه بین الملل بصیرت به نقل از ایرنا، «اشتون کارتر» وزیر دفاع آمریکا، هفته گذشته (دوشنبه بیست و یکم تیرماه) در سفری از پیش اعلام نشده وارد بغداد شد. هدف از سفر وی به عراق، ایجاد هماهنگی های لازم جهت انجام پشتیبانی های عملیاتی و لجستیکی با ارتش عراق برای آزادسازی شهر موصل اعلام شد.
وزیر دفاع آمریکا در دیدار با مقام های عراقی از اعزام 560 نظامی آمریکایی دیگر به عراق پیش از آغاز عملیات آزادسازی موصل خبر داد. هم اکنون آمریکا 4600 نظامی مستقر در عراق دارد که با محاسبه مشاوران نظامی آمریکایی مستقر در این کشور، این تعداد به 6 هزار نفر می رسد.
سفر وزیر دفاع آمریکا به بغداد در حالی صورت گرفت که منابع خبری از انعقاد قراردادی میان آمریکا و عراق به ارزش 2میلیارد دلار برای خرید تسلیحات و ایجاد زیرساخت های نظامی در بندر بصره خبر دادند.
این رویدادها نشان از تلاش آمریکا برای تقویت حضور نظامی در عراق دارد و این ها در شرایطی صورت می گیرد که ارتش و نیروهای مردمی عراق خود را برای آزادسازی موصل آماده می کنند.
پس از موفقیت ارتش و نیروهای مردمی عراق در آزادسازی شهر فلوجه از دست داعش، نیروهای این گروه تروریستی بخش مهمی از قلمرو اشغالی خود را از دست دادند و دولت عراق گامی بلند برای آزادسازی موصل و عقب راندن نیروهای داعش برداشت. با بیرون راندن داعش از عراق، دولت بغداد بار دیگر می تواند تسلط خود را بر استان های سنی نشین اعمال کند و مانع از مداخلات خارجی در این کشور شود.
عملیات آزادسازی موصل به عنوان مرکز اصلی داعش در عراق، افزون بر دشواری هایی که در حوزه عملیاتی و نظامی دارد با چالش رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای نیز درآمیخته است. به دلیل این که موصل دومین شهر بزرگ عراق و مرکز سیاسی و جمعیتی سنیان این کشور است، حساسیت های بسیاری در منطقه در مورد عملیات نظامی برای بازپسگیری آن وجود دارد.
در این شرایط، آمریکا تلاش دارد با تقویت حضور نظامی خود در عراق و افزایش پیوندهای امنیتی و نظامی با دولت بغداد، در عملیات آزادسازی موصل شرکت داشته باشد تا در عراقِ پس از داعش بتواند جایگاه خود را تقویت و معادلات قدرت در این کشور را مدیریت کند.
اهمیت تلاش آمریکا برای حفظ نفوذ و حضور نظامی در عراق زمانی آشکارتر می شود که در نظر داشته باشیم موصل کانون تمرکز برخی کشورهای همسایه عراق به ویژه ترکیه و عربستان است و این 2 کشور سعی دارند مانع از تسلط کامل دولت بغداد بر این شهر شوند. از این رو تلاش های بسیاری در منطقه وجود دارد تا با برانگیختن حساسیت های مذهبی شیعی- سنی، حضور ارتش عراق در موصل را به عنوان تسلط شیعیان بر سنی ها قلمداد کند.
در برابرِ رقابت های منطقه ای، همپیوندی های تهران و بغداد موجب شده است رقبای منطقه ای ایران هرگونه تسلط ارتش عراق بر موصل را به معنای حذف آن ها از معادلات سیاسی- امنیتی این کشور تفسیر کنند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده عراق یک کشور مستقل است و هیچ کشوری حق دخالت در امور داخلی این کشور را دارد.
این پیچیدگی ها تاکنون مانع آغاز عملیات آزادسازی موصل بوده است. در این فضا، واشنگتن قصد دارد با تقویت حضور نظامی در عراق علاوه بر مدیریت تحولات داخلی این کشور، دست برتر را در معادلات عراق به دست آورد. به باور برخی ناظران، واشنگتن می خواهد در سطحی کلانتر با کنترل رقابت همسایگان عراق، توازن قدرت در سطح خاورمیانه را نیز مدیریت کند. به همین دلیل است که وزیر دفاع آمریکا در سفر به عراق بر تقویت همکاری های لجستیکی و پشتیبانی با ارتش عراق برای آزادسازی موصل تاکید و دولت آمریکا قرارداد تازه فروش تسلیحات را با دولت بغداد امضا کرد.
نکته مهمی که در این میان نباید از آن چشم پوشید این که بی ثباتی ها کنونی در عراق نتیجه سال ها مداخله جویی آمریکا و همپیمانان منطقه ای واشنگتن است. از این رو برقراری ثابت در عراق بیش از حضور نظامی و فروش تسلیحاتی نیازمند پایان مداخلات آمریکا و دیگر کشورها در امور عراق است تا این کشور پس از سال ها بتواند در کرانه امنیت و ثبات قرار گیرد.