دوئل مذاكره و درگيري در يمن

(روزنامه اعتماد ـ 1395/05/11 ـ شماره 3588 ـ صفحه 11)

علي عبدالله صالح: جنگ متوقف شود با برادر بزرگ‌ترمان (عربستان) مذاكره مي‌كنيم

شش هزارو چهارصد نفر كشته، دو و نيم ميليون آواره و تخريب بخش عظيمي از شهرهاي يمن حاصل جنگي ١٦ ماهه است كه تاكنون هيچ نتيجه‌اي را دربرنداشته است. مذاكرات براي پايان اين جنگ ماه‌هاست بي‌نتيجه ادامه دارد و سازمان ملل به عنوان ميانجيگر در تلاش است پاياني مسالمت‌آميز را براي بحراني چند ساله رقم بزند. بحراني كه از سال ٢٠١٤ آغاز شده و اكنون به بحراني‌ترين شرايط خود رسيده است. مردم يمن در بدترين شرايط حياتي خود قرار دارند. آنها كه حتي پيش از بحران براي تامين مايحتاج زندگي خود نياز به كمك‌هاي خارجي داشتند اكنون نيز كه در بحران به سر مي‌برند براي تامين حداقل‌هاي زندگي نيز با مشكل روبه‌رو هستند. حالا خبرهايي از مذاكرات كويت مي‌رسد كه بيم و اميد‌ها را در خصوص آينده صلح يمن افزايش داده است و شرايط را مبهم‌تر از هر زمان ديگري نشان مي‌دهد.

گزارش‌ها حاكي از آن است كه ولد شيخ احمد، نماينده دبيركل سازمان ملل در امور يمن پس از يك هفته مذاكره در دور جديد گفت‌وگوها ميان دولت مستعفي يمن و نماينده انصارالله اعلام كرد، پيش‌نويس طرحي را به طرفين مذاكره‌كننده ارايه داده است كه به نظر مي‌رسد نتيجه آن مي‌تواند آينده مذاكرات صلح را رقم بزند. خبرها حاكي از آن است كه طبق اين طرح نيروهاي مردمي انصارالله از شهرهايي كه در اختيار دارند عقب‌نشيني خواهند كرد و سلاح خود را نيز تحويل خواهند داد. در اين طرح آمده است كه شهرهاي صنعا پايتخت، تعز و حديده عقب‌نشيني خواهند كرد و پس از انجام اين مراحل پس از ٤٥ روز مذاكرات براي از سر‌گيري روند سياسي در يمن آغاز خواهد شد. در مرحله اول و پس از تحويل سلاح‌هايي از سوي نيروهاي مردمي يك كميته نظامي تشكيل خواهد شد كه بر روند آتش‌بس نظارت خواهد كرد. اين كميته نظامي براساس معيارهاي حرفه‌اي تشكيل خواهد شد و از شخص رييس‌جمهور دستور خواهد گرفت. همچنين در اين پيش‌نويس توافق درباره منحل كردن تمامي كميته‌هاي مردمي، كميته‌هاي انقلابي و برچيدن تمامي موانع در مسير سازمان‌هاي كشور و بازگشت موسسات دولتي به وضعيت قبل از بحران و نيز لغو تمامي قوانين كميته‌هاي انقلابي صحبت شده است. به گفته منابع آگاه يمني اين پيش‌نويس شامل پنج بند بوده و به منزله پيش‌نويس توافقنامه فراگير همانند آنچه پيش‌تر اعلام شد، نيست.

نااميدي انصارالله، خوشحالي دولت مستعفي

با اعلام جزييات احتمالي توافقنامه‌اي كه نماينده سازمان‌ملل به طرفين ارايه داده است، دو واكنش جداگانه را به همراه داشت. منصورهادي، رييس‌جمهور مستعفي يمن به وزير خارجه دولت مستعفي و رييس تيم مذاكره‌كننده دستور داد كه اين توافقنامه را رسما بپذيرد. از همين رو تيم مذاكره‌كننده دولت مستعفي در نامه‌اي كتبي خطاب به ولد شيخ احمد رسما اعلام كرده‌اند كه اين توافقنامه را مي‌پذيرند تا با اجرايي شدن آن توسط انصارالله روند سياسي مذاكرات ميان دو طرف آغاز شود. از سوي ديگر دولت مستعفي به شرطي اين توافقنامه را پذيرفته كه تا روز هفتم آگوست انصارالله نيز آن را بپذيرد از همين رو ولد شيخ احمد روز گذشته اعلام كرد كه مذاكرات تا يك هفته ديگر تمديد شده تا گفت‌وگو‌ها براي به نتيجه رسيدن توافقنامه ادامه پيدا كند. از سوي ديگر با ارايه اين توافقنامه به نظر مي‌رسد تيم مذاكره‌كننده يمني غافلگير شده است. محمد عبدالسلام، سخنگوي انصارالله با اشاره به مخالفتش با تمديد يك هفته‌اي مذاكرات درباره چيزي كه هيچ يك از شروط‌شان را براي ورود به دولت جديد دربرنمي‌گيرد، گفت: گروه ما به راه‌حل فراگير و كامل به دور از راه‌حل‌هاي جزيي پايبند است. اوضاع كشور ديگر ياراي پذيرش راه‌حل‌هاي نصفه و نيمه يا عقب‌نشيني و وقت‌كشي را ندارد.

هيات انصارالله در كنفراس خبري عصر شنبه نيز اعلام كرد: اراده ملت ما به سمت راه‌حل فراگير، فوري و كامل است و ما راه‌حل ناقص را نمي‌پذيريم ما راه‌حلي را مي‌پذيريم كه كرامت و حاكميت ملي ما را نقض نكند. ما در كويت به بررسي جنبه‌هاي سياسي، امنيتي و نظامي براي خروج از بحران پرداختيم كه به محاصره پايان دهد. اين هيات تيم دولت مستعفي يمن را مسوول شكست مذاكرات دانست و گفت: تصور نمي‌كنيم طرف مقابل تصميم‌گيرنده باشد و مذاكرات ما با جامعه جهاني بود. با اين حال پيش‌بيني‌ها حاكي از آن است كه هيات مذاكره‌كننده يمني از قبول مفاد آن سر باز بزنند. منابع مستقر در كويت به خبرگزاري شين هوا اعلام كردند كه تفاوت بزرگي ميان دو ديدگاه انصارالله و دولت مستعفي در خصوص پيش نويس توافقنامه‌اي كه توسط سازمان ملل متحد منتشر شده وجود دارد و اصلا با انتظارات انصارالله مطابقت ندارد و ممكن است نمايندگان انصارالله مذاكرات را به نشانه اعتراض ترك كنند. با اين حال برخي منابع نيز عنوان مي‌كنند كه سازمان ملل متحد متن اين توافقنامه را براي بحث بين دو هيات ارايه داده است و هيات دولت مستعفي در حال ايجاد يك موج خبري عليه تيم مذاكره‌كننده است. شينهوا از محل مذاكرات به نقل از سياستمداران نزديك به انصار‌الله گزارش داد كه اجراي اين توافقنامه يك روياي احمقانه است. با اين وجود ولد شيخ احمد پس از پايان يك هفته مذاكره با تشكر از وزير خارجه كويت براي كمك به بهبود روند مذاكرات عنوان كرد ما اميدواريم كه با توجه به يك هفته تمديد مذاكرات بتوان از اين فرصت براي پيشرفت در مسير صلح استفاده كرد.

اصرار بر اجراي يك قطعنامه

كويت اكنون بيش از ٩٠ روز است كه ميزبان مذاكرات صلح يمن براي دستيابي به راه‌حل مسالمت‌آميز بحران يمن است. اين مذاكرات در تاريخ يازده آوريل آغاز شده و موجب شده تا حملات هوايي روزانه در داخل سرزمين‌هاي يمن كاسته شود. نمايندگان دولت مستعفي يمن معتقدند كه آنها دولت مشروع يمن هستند و بايد قطعنامه ٢٢١٦ شوراي امنيت ملي سازمان ملل در خصوص يمن كه يك سال پيش به تصويب رسيد به صورت كامل اجرايي شود. آنها از ابتدا خواهان خروج نيروهاي مردمي از صنعا هستند كه كنترل مكان‌هاي دولتي را بر عهده دارند و قصد دارند به صورت كلي آنها را خلع سلاح كنند. با اين وجود نيروهاي مردمي از جمله انصارالله و متحدان آنها معتقدند كه حضور آنها در قدرت خواست مردم است و تنها شرط خروج آنها از شهرستان‌ها تشكيل يك دولت جديد انتقالي است. انصارالله و نيروهاي مردمي يمن در طول ١٦ ماه گذشته در برابر حملات هوايي مقاومت كردند و اجازه ندادند مناطق تحت كنترل آنها را با توجه به ائتلافي كه عليه آنها شكل گرفت از دست بدهند. حالا كه در حدود چند وقتي است در كشور آتش‌بس شكل گرفته نگراني از شكننده بودن آتش‌بس روز به روز جدي‌تر مي‌شود تا بدون به نتيجه رسيدن مذاكرات اتش جنگ مجدد شعله‌ور شود.

در‌گيري در مرز عربستان

آن‌گونه كه ائتلاف نظامي به رهبري عربستان روز گذشته اعلام كرد، هفت نگهبان مرزي عربستان از جمله يك افسر در درگيري مرزي با نيروهاي يمني كشته شده‌اند. گزارش‌ها حاكي از آن است كه نيروهاي مرزي عربستان روز شنبه در نزديكي مرز عربستان و يمن درگير شدند. گفتني است پس از اين درگيري نيروي هوايي عربستان با بالگردهاي خود به سمت نيروهاي يمني حمله‌ور شدند تا اين درگيري پايان يابد. با اين وجود طبق بيانيه ائتلاف، نيروهاي يمني متهم به نقض آتش‌بس شده‌اند. اما طبق گزارش سازمان ملل آتش‌بسي كه از دهم آوريل آغاز شده در ماه‌هاي گذشته دو طرف به نقض آتش بس متهم شده‌اند، ولي با اين وجود آتش بس به صورت متزلزل باقي مانده است. با اين حال برخي گزارش‌ها حاكي از آن است كه عربستان حملات پراكنده‌اي را در خاك يمن آغاز كرده است.

درخواست مذاكره مستقيم با عربستان

علي عبدالله صالح، رييس‌جمهور پيشين يمن در نشستي با رهبران حزبش در صنعا، عربستان را برادر بزرگ‌تر خطاب كرد و گفت: ما آماده مذاكره با عربستان هستيم و مي‌خواهيم اين مذاكرات در كويت، عمان يا هر مكان ديگري كه برادر بزرگ‌ترمان بخواهد برگزار شود، مشروط بر اينكه جنگ عليه يمن متوقف شود. صالح گفت: شوراي سياسي كه پنجشنبه تشكيل شد نماينده يمن در داخل و خارج خواهد بود. درخواست من براي مذاكره با عربستان به نيابت از حزب كنگره سراسري مردمي و حوثي‌هاست. وي ضمن تاكيد بر اينكه بقيه كشورها كه در ائتلاف عربي با عربستان همراه هستند، گفت كه هرگز با ديگر كشورهاي ائتلاف عربي مذاكره نخواهد كرد و حساب اين كشورها جداست. صالح گفت كه طي جنگ هيچ گونه حمايت سياسي يا نظامي و معنوي را از ايران دريافت نكرده‌اند. وي گفت: ما را به حال خود رها كنيد، ما نيازمند هيچ كسي نيستيم. علي عبدالله صالح گفت كه معادله پس از اين ائتلاف تاريخي با انصارالله و تشكيل شوراي سياسي تغيير خواهد كرد. از سوي ديگر، شوراي همكاري خليج فارس نسبت به اقدام انصارالله و عبدالله صالح، در پي توافق بر سر تشكيل شوراي سياسي در يمن ابراز نگراني كرد و مدعي شد، اين شورا اختيارات نظامي، سياسي، امنيتي، اقتصادي و اجتماعي خواهد داشت.

http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=50312

ش.د9501568