حرف روز/ نقض صریح برجام

پایگاه بصیرت / مصطفی قربانی

یادداشت: تصویب تمدید قانون تحریم‌های ایران (داماتو) برای ده سال دیگر، برگ دیگری از نقض برجام از سوی آمریکا را به نمایش گذاشت. در واقع، در شرایطی که براساس برجام می‌بایست شرایط برای سرمایه‌گذاری در ایران فراهم شود و آمریکا در این زمینه مانع‌آفرینی نکند و همچنین شرکت‌های اروپایی منتظر دریافت تضمین‌هایی از آمریکا برای فعالیت اقتصادی در ایران بودند، تمدید قانون داماتو حکایت از تصمیم جدی آمریکا به منظور تداوم سیاست تحریم علیه ایران دارد. به هر حال، در این زمینه توجه به چند نکته ضروری است:
۱ـ اگر تلاش برای دوقطبی‌سازی در میان نیروهای سیاسی ایران، تقویت اقلیت غربگرا در کشورمان و تلاش برای مدیریت فضای سیاسی و گفتمانی در داخل ایران (مدیریت ادراکات عمومی و نخبگی در ایران) را از جمله مهم‌ترین ملاحظات آمریکا در انعقاد برجام در ارتباط با فضای داخلی ایران بدانیم، به وضوح می‌توانیم ادعا کنیم که آمریکا در دستیابی به اهداف خود شکست خورده است؛ زیرا با توجه به سریال بدعهدی‌ها و نقض‌عهدهای آشکار آمریکا در اجرای برجام، اکنون یک جوّ قوی ضد آمریکایی در میان مردم و نخبگان کشورمان شکل گرفته است.
۲ـ عدم‌واکنش قاطع از سوی مسئولان امر یکی از دلایل گستاخی‌های آمریکاست؛ از این رو انتظار می‌رود مسئولان، به ویژه مسئولان در دولت، نسبت به اقدامات خصمانه آمریکا واکنش قاطع نشان داده و به طرف مقابل این پیام را به طور جدی منتقل کنند که این اقدام آنها بدون پاسخ نخواهد ماند و اعلان بازگشت فعالیت‌های هسته‌ای به دوره ماقبل برجام می‌تواند مرحله اول آن باشد.
۳ـ رفتار آمریکا در دوره پسابرجام نه تنها هشدارها نسبت به قابل اعتماد نبودن آمریکا را به اثبات رساند، بلکه غلط بودن خوش‌بینی برخی به آمریکا و غفلت آنها از تکیه بر ظرفیت‌های درونی برای حل مشکلات کشور را نیز نشان داد. در واقع، در برهه مذکور چنانچه نگاه صرفاً برون‌نگر نزد برخی مسئولان حاکم نبود و به ظرفیت‌های درونی نیز توجه می‌شد و اصطلاحاً «تمام تخم‌مرغ‌ها در سبد برجام» قرار داده نمی‌شد، بسیاری از مشکلات و چالش‌ها قابل حل بود.