جايگاه محوري دمشق در مبارزه با تروريسم (بخش دوم و پاياني)

پیوستن واقعی ائتلاف مبارزه با داعش به سردمداری آمریکا به ائتلاف محور روسیه، تغییر واقعی موضع غرب در رویارویی با تروریسم و هماهنگی آنها با اتاق عملیات بغداد ۳گزینه ای است که غربی‌ها را از رسوا شدن بیشتر در سوریه رها خواهد کرد .

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه الثوره سوریه نوشت،به نظر می‌رسد برای آمریکا و همپیمانان آن بسیار سخت است که پیروزی‌های تازه ارتش سوریه و همپیمانان آن به ویژه در شهر تدمر را بپذیرند. این پیروزی‌ها برای نخستین بار از زمان حمله به سوریه تاکنون در غرب در میان افکار عمومی شوک بزرگی به وجود آورده است. به طوری که سوال‌های بسیاری مطرح می شود که به تغییری در روند بحران سوریه منجر می‌شود.

سوال‌های بسیاری از راه مقایسه میان ائتلافی که میان آمریکا و 63 کشور برای مبارزه با تروریسم در سوریه و عراق تشکیل شده و ائتلافی که میان ایران، روسیه، سوریه، عراق و مقاومت شکل گرفته مطرح می‌شود. نتیجه ائتلاف آمریکایی سبب گسترش دامنه داعش شد. داعش در برابر چشمان ائتلاف آمریکایی حدود 10 ماه پیش به شهر تدمر وارد شد و امنیت این شهر را به چالش کشید. جنگنده‌های آمریکا در ورود داعش به شهر تدمر این گروه تروریستی را زیر نظر داشتند.

این در حالی است که ائتلافی که توسط ایران، سوریه، عراق، روسیه و مقاومت تشکیل شده در کم تر از 10 روز موفق شد داعش را در شهر تدمر شکست دهد. این در حالی است که این گروه تروریستی نیز مانند رژیم صهیونیستی از پشتیبانی و قدرت نظامی گسترده‌ای بر‌خوردار بود. پیروزی‌های نظامی ارتش سوریه در تدمر و پیش از آن در لاذقیه و حومه حلب سبب شده است که سوال‌های بسیاری میان افکار عمومی در غرب مطرح شود.

این سوال‌ها عبارتند از: آیا ائتلاف مبارزه با تروریسم به رهبری آمریکا به طور واقعی در مقایسه با ائتلاف سوریه و همپیمانانش در رویارویی با داعش ناتوان است؟ یا اینکه رهبران غرب در ادعاهای خود درباره مبارزه با تروریسم نیرنگ به کار می برند و با هدف دیگری به سوریه وارد شده اند؟ چه چیزی سبب شده است که سوریه طی 7 ماه پیش در میدان‌های نظامی به پیروزی دست یابد و صحنه درگیری‌ها را تغییر دهد این در حالی است که غربی‌ها طی 20 ماه گذشته هیچ گونه دستاوردی در مبارزه با تروریسم نداشتند؟ آیا غرب قدرت به وجود آوردن موازنه میان 2 ائتلاف یادآوری شده را دارد و برای رسیدن به چنین خواسته ای باید چه اقدامی انجام دهد؟

این سوال‌ها و دیگر ملاحظه‌ها برای نخستین بار رسانه‌های غربی را واداشت تا در برابر واقعیتی که نظام‌های حکومتی غرب خواستار پنهان سازی آن بودند، مقاومت کنند. افزایش آگاهی‌ها سبب شده است دولت‌هایی که در غرب در حمله به سوریه نقش داشته اند نگران این باشند که این مسائل آنان را زیر فشار قرار دهد و آنان را در برابر همه شهروندان رسوا سازد و سبب شود تا مردم مانع از این شوند که آنها توطئه‌های خود را ادامه دهند .از این رو مشاهده می شود دولت‌های غربی در حال مانور هستند تا از این راهبرد، نخست آبروی خود را حفظ کنند و سپس از راه مشخص کردن خسارت‌ها فاصله میان ائتلاف دروغین مبارزه با تروریسم و ائتلاف واقعی مبارزه با تروریسم را از بین ببرند. در این زمینه غرب اگر به طور واقعی هدف رهایی از رسوا شدن را دنبال می کند به طور واقعی خود را در برابر 3 گزینه می بیند.

غرب در برابر 3 گزینه

گزینه نخست: ائتلاف مبارزه با تروریسم به سردمداری آمریکا باید به ائتلاف راستین مبارزه با تروریسم بپیوندد، زیرا درست و مفید بودن راهبرد ائتلاف سوریه و همپیمانانش ثابت شده است. همچنین لازم است که قطعنامه شماره 2253 سازمان ملل اجرایی شود و همه کشورهای جهان در رویارویی با تروریسم همکاری کنند. اما این مساله برای غرب به ویژه کشورهایی مانند آمریکا، فرانسه، انگلیس و کشورهای منطقه مانند عربستان، ترکیه و غرب بسیار سخت و بلکه ناممکن است.

مبارزه همه جانبه با تروریسم بهترین راه است اما این کشورها هیچ اقدامی برای نابود سازی گروه داعش و دیگر گروه‌های تروریستی انجام نمی دهند. در صورتی که مساله مبارزه با تروریسم به طور واقعی در دستور کار قرار گیرد تروریسم را در سوریه و عراق طی کم تر از شش ماه زمینگیر خواهد کرد اما به یقین آمریکا چنین چیزی را نمی خواهد.

گزینه دوم: این گزینه زمانی عملی می شود که اتئلاف غرب به رهبری آمریکا به طوری تغییر یابد که به هماهنگی مثبت با ائتلاف سوریه و همپیمانانش تن دهد و از اتاق عملیات بغداد که شایستگی خود را در مدیریت عملیات مبارزه با تروریسم ثابت کرده استفاده کند. اتاق عملیات بغداد توانسته است اطلاعات لازم برای نیروهایی که سرگرم مبارزه با تروریسم هستند، فراهم کند.

در نتیجه این اطلاعات نیروهای مبارزه با تروریسم توانسته اند به طور دقیق تروریست‌ها را هدف قرار دهند و به پیروزی‌هایی در میدان‌های نبرد دست یابند. با وجود اینکه این گزينه کم تر از دیگر گزینه‌ها محور آمریکایی را در تنگنا قرار می دهد اما این مساله سبب می شود که آنان به شکست خود در سوریه اعتراف و از ادامه توطئه چینی‌ها چشم پوشی کنند و در برابر این مساله تسلیم شوند که دولت سوریه و طرح‌های آن به رهبری «بشار اسد» در مبارزه با تروریسم دارای مشروعیت هستند. این مساله ای است که غرب در دوره کنونی نمی تواند آن را بپذیرد.

گزینه سوم: پناه بردن به مانور و بازنگری در موضع گیری به طور آشکار و به کار بستن این رویکرد است که غرب به تازگی در مبارزه با تروریسم جدی است. این مساله از راه پیروی از ماهیت ساختاری ائتلاف راستین مبارزه با تروریسم که متکی بر حضور نیروهای ماهر در میدان‌های نبرد و پشتیبانی هوایی کارامد، دقیق، هماهنگی میان آنها و به کار بردن هدفمند از نیروها در رویارویی با تروریسم است، امکان پذیر خواهد بود. چنین مساله اقتضا می کند که نخست آمریکا به دنبال نیروی زمینی باشد که آن را از همکاری و هماهنگی با ارتش عربی سوریه و نیروهای همپیمانان آن به ویژه نیروهای حزب‌الله بی نیاز سازد. زیرا این نیروها به طور کلی به آمریکا اعتماد ندارند و آمریکا هم اصلا نمی تواند تصور کند که این نیروها با واشنگتن در یک جبهه به نبرد تن دهند.

با وجود چنین چیزی آمریکا باز هم این گزینه را مناسب ترین و تنها راه برای حفظ آبروی خود می داند. به این دلیل آمریکا به تازگی طرح آموزش نیروهای مخالفان میانه رو را مطرح کرده است. این کشور تصمیم گرفته است طی 3 ماه عناصری از آنان را آموزش و با نیروهای ویژه آمریکا و همپیمانان خود به سوریه اعزام کند تا از این راهبرد دستاوردی را داشته باشد و بتواند گروه داعش را از برخی پایگاه‌های خود خارج کند تا در مراحل بعد ادعا کند که همانند ائتلاف روسی – ایرانی در پاکسازی شهرهای سوریه نقش داشت .اما درباره عراق، آمریکا تلاش می کند نیروهای داوطلب مردمی را در نبرد آزاد سازی موصل به حاشیه براند. این کشور تلاش می کند تا نیروی زمینی دیگری را به کمک ارتش عراق بفرستند تا از این راه جدی بودن خود در مبارزه با تروریسم را به اثبات برساند و بار دیگر حضور نظامی خود را در عراق تقویت کند تا پایگاه‌هایی را بسازد .

با وجود مانورهای آمریکا در سوریه و عراق می توان گفت که این مانورها چیز تازه ای در بر ندارد تا بر آن تکیه کند و اموری را که از کنترل واشنگتن خارج شده تغییر دهد. آمریکا نمی تواند از تحولاتی که در میدان‌های نبرد سوریه رخ می‌دهد چیزی به دست آورد. هر چند آمریکا می‌تواند با اقدام‌های خود در مسیر حل سیاسی بحران سوریه بر پایه قطعنامه شماره 2254 سنگ اندازی کند اما این کشور نمی تواند در تصمیم‌های سیاسی و نظامی دولت سوریه به رهبری بشار اسد تاثیر گذارد. سوریه با پشتیبانی همپیمانان خود در راهی که برای دفاع از خود ترسیم کرده است، پیش می رود.

در همین حال،یک کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با خبرآنلاین می گوید: هیچ گزینه‌ای بهتر از اسد برای مردم سوریه وجود ندارد.گفتگوهای سوریه هیچ چشم انداز روشن و مثبتی ندارد و پیشرفتی در مراحل سیاسی این مذاکرات صورت نمی گیرد.

از سوی دیگر حتی بین بازیگران بین المللی حل این بحران هم اتفاق نظر وجود ندارد و صرف نظر از ترکیه و عربستان و قطر که نظراتشان کمی به یکدیگر نزدیک تر است مواضع روسیه و آمریکا هم چندان همسان و همگرا نیست. برای تحلیل چشم انداز اوضاع سوریه با حسن‌هانی زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه گفتگو کردیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید. در روزهای اخیر رسانه‌های آمریکا خبری را منتشر کردند که ادعا می‌کرد روسیه با آمریکا توافق کرده تا بشار اسد از قدرت کنار رود.

این در حالی بود که روسها بلافاصله این موضوع را تکذیب کردند . در مسئله مربوط به کناره گیری بشار اسد و توافق دو بازیگر قدرتمند بحران سوریه یعنی روسیه و آمریکا جنگ روانی حرف اول را می‌زند. بدیهی است که نباید به چنین شایعاتی توجه کرد چرا که اگر بنا بود اسد از قدرت کنار برود در همان مراحل ابتدایی چنین می کرد و روسیه با این کار موافقت می کرد نه حالا که هزینه‌های سیاسی، انسانی و مالی فراوانی متحمل شده تا نظام سوریه را حفظ کند. ضمن اینکه باید عنایت داشت مردم سوریه نشان داده اند اجازه نمی دهند کشورهای خارجی برای آنها تصمیم گیری کنند. در نتیجه من فکر می کنم نباید این جنگ روانی را جدی گرفت و اصولا شایعاتی که درباره کنار رفتن بشار اسد مطرح می‌شود بیشتر از سوی گروه‌های مخالف طرح می شود و هیچ ارزشی ندارد. اسد بخشی از آینده سوریه است و مردم در طول این بحران نشان داده‌اند هیچ کس و هیچ گروهی را به بشار اسد ترجیح نمی دهند.

ضمن اینکه باید توجه داشت که آمریکایی‌ها هم گزینه آماده و مهیایی ندارند.بشار اسد اعلام کرده آماده برگزاری انتخابات زودرس است و قصد دارد پیش از موعد تعیین شده انتخابات ریاست جمهوری سوریه را برگزار کند. به نظر شما در شرایط فعلی چنین اقدامی منطقی است؟اگر همین حالا هم انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود بشار اسد با قاطعیت به عنوان رئيس جمهوری معرفی و انتخاب خواهد شد.

میزان محبوبیت او در سوریه با هیچ گزینه دیگری قابل مقایسه نیست و من بر این باورم در هر انتخابات آزاد و دموکراتیکی که در سوریه برگزار شود او می تواند با رای بالا و قاطع بار دیگر انتخاب شود. همانطور که مردم این کشور در انتخابات پیشین آرایی بالاتر از ۹۵درصد به بشار اسد دادند من بر این باورم در انتخابات بعدی، رای اسد بیشتر هم خواهد شد چرا که میزان محبوبیت او بالاتر هم رفته است. ضمن اینکه به نظر می رسد با برگزاری انتخابات دوباره که تحت نظارت نهادهای بین المللی و به صورت کاملا آزاد و سالم برگزار خواهد شد، راه برای حل و فصل نهایی بحران سوریه هم هموارتر خواهد شد.

شما فرمودید محبوبیت او بیشتر شده، یعنی فکر می کنید حتی بیش از ۹۵درصد دوره قبل رای بیاورند؟در این خصوص مردم سوریه تعیین کننده خواهد بود، اما طبق محاسباتی که خود آمریکایی‌ها کرده و منتشر کردند اسد از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است و برخورد جدی او با گروهک‌های تکفیری بر میزان محبوبیت او افزوده است. این محبوبیت هم در میان روشنفکران سوریه و هم از طبقه توده و فرودست دیده می شود.

* یعنی فکر می‌کنید خود آمریکایی‌ها هم به این نتیجه رسیده‌اند؟

** دقیقا. خود آمریکایی‌ها هم می‌دانند که هیچ گزینه دیگری در سوریه به اندازه اسد محبوبیت و مقبولیت ندارد و به همین دلیل هم نمی دانند در این کشور چه بکنند. اگر شما رفتارهای آمریکا در سوریه را رصد و تحلیل کنید می بینید آنها دیگر از لزوم کنار رفتن اسد سخن نمی‌گویند چرا که می دانند چنین اتفاقی شدنی نیست.

* با توجه به اینکه برخی بازیگران منطقه ای به ویژه عربستان تلاش دارد روند گفتگوهای سیاسی را در سوریه ناکام بگذارد به نظر شما تا زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، تحولی در عرصه روندهای سیاسی سوریه رخ خواهد داد؟

** واقعیت این است که هیچ برنامه و طرحی از سوی آمریکا برای برکناری اسد وجود ندارد. ضمن اینکه از سوی دیگر هیچ برنامه ای برای حل بحران سوریه از سوی واشنگتن وجود ندارد و آنها نمی دانند باید با آنچه در سوریه می گذرد چه بکنند. در نتیجه من فکر می کنم تا زمان انتخابات آمریکا هیچ اتفاق تازه‌ای در زمینه مسائل سیاسی سوریه رخ نخواهد داد و اوضاع به همین صورت ادامه خواهد یافت و کار به دولت بعدی ایالات متحده واگذار خواهد شد.

در این حال،خبرگزاری فارس در تحلیلی نوشت،نیروهای دولت سوریه، کردها و معارضان مسلح تلاش دارند در مبارزه با داعش زمینِ بیشتری را به تسلط خود در آورند تا در فرآیندهای سیاسی با دست‌ پرتری حضور داشته باشند.گروههای مسلح مختلف در سوریه مسابقه‌ و رقابتی برای مبارزه با گروه داعش و تصاحب زمینِ بیشتر آغاز کرده‌اند که به نوشته خبرگزاری فرانسه این فرایند شاید به این علت باشد که می‌خواهند در صورت فدرالی شدن سوریه، سهم بالایی برای خود داشته باشند.

بنا به این گزارش، «توماس پریت» کارشناس امور سوریه از دانشگاه «ادینبرو» در گفتگو با فرانس پرس می‌گوید،نیروهای دولت سوریه، کردها و معارضان مسابقه‌ای برای دست‌یابی به سهم بیشتر در درگیری با داعش و دیگر گروه‌های تروریستی آغاز کرده‌اند.به نوشته فرانس پرس، در مرکز سوریه، نیروهای دولت سوریه با حمایت هوایی روسیه از دو هفته گذشته در شهر «تدمر» و «القریتین» علیه داعش وارد عمل شده و بیش از 100 کیلومتر را توانسته‌اند به کنترل خود در آورند.

معارضان نیز در شمال استان حلب و با حمایت ترکیه و هواپیماهای آمریکایی 20 روستا و شهرک را توانسته‌اند از تسلط داعش خارج کنند و دو روز پیش توانستند کنترل شهرک «الراعی» را که از مراکز اصلی برای انتقال سلاح از ترکیه برای داعش محسوب می‌شد، به دست گیرند.در سوی دیگر، نیروهای کرد در شمال شرق سوریه و در استان دیرالزور در حال عقب‌راندن داعش و پیشروی هستند.

«توماس پریت» ادامه می‌دهد: هدف گروههای معارض در خلال پیشروی در طول مرز ترکیه، فقط شکست داعش نیست؛ بلکه می‌خواهند مانع از تسلط کردها به این مناطق نیز بشوند و عمق استراتژیک خود را با کردها و دولت سوریه گسترش دهند.دولت سوریه نیز به هنگام تسلط بر «تدمر» در فکر استفاده از این پیروزی در چانه‌زنی‌های سیاسی بود.

بنا به نظر این کارشناس اسکاتلندی، تا این لحظه هر گروهی می‌تواند سهم بزرگی برای خود از این کیک، به دست آورد؛ اما با گذشت زمان وضعیت پیچیده‌تر خواهد شد؛ مخصوصا هنگامی که درگیری‌ها به شرق حلب برسد و این منطقه برای این سه گروه (دولت، کردها و معارضان) مهم تلقی می‌شود.

وی در ادامه می‌گوید: دلیل دیگر برای اینکه مناطق تحت سیطره داعش تا این حد برای گروهها جذاب است؛ این است که داعش مناطق نفت‌خیز و میادین گازی و زمین‌های کشاورزی مرغوب و پنبه و 40 درصد سوریه را نیز در اختیار دارد.

«رومین کایلت» کارشناس فرانسوی در امور سازمان‌های تروریستی در این باره به فرانس پرس می‌گوید: به نظر من روس‌ها و‌ آمریکایی‌ها نمی‌توانند تا ابد مانع از درگیری بین دولت و معارضان شوند. ( در اشاره به آتش‌بس موجود در سوریه که در جریان توافق بین روسیه و‌ آمریکا در 27 فوریه انجام گرفته و تا‌کنون تقریبا پا بر جا مانده است).وی می‌افزاید: اینکه این گروهها در حالت آتش‌بس باقی بمانند، احتمال بسیار ضعیفی است. چرا که باز پس‌گیری اراضی در دست داعش می‌تواند درگیری‌ها را به تدریج و در خفا دوباره باز‌گرداند.

همه نگاهها به رقه

علی رغم رد فدرالیسم از سوی دولت و معارضان و مخالفت آنها با تجزیه سوریه، اما کارشناسان معتقدند که دولت‌های حامی آن‌ها همچون روسیه و‌ آمریکا مخالفتی با این روند ندارند.آمریکایی‌ها از اینکه آتش‌بس بر‌قرار شده و همه گروهها مشغول مبارزه با داعش و جبهة النصره شده‌اند ابراز خشنودی می‌کنند؛ اما سؤال اصلی این است که در نهایت چه گروهی شهر «رقه» را به عنوان پایتخت داعش آزاد خواهد کرد.اما یکی از دیپلمات‌های اروپایی به فرانس پرس می‌گوید که اگر روسیه و نظام سوریه بتوانند بر شهر رقه تسلط یابند، یک اقدام سرنوشت ساز برای آن‌ها خواهد بود و در این صورت آن‌ها خواهند بود که جنگ را برده‌اند و دیگر گروههای مسلح صرفا می‌توانند بر مناطق کوچکی در شمال مسلط شوند.وی می‌افزاید، تسلط بر رقه اتفاق بسیار خوبی خواهد بود چرا که به معنی شکست داعش است؛ اما در همان زمان به این معنی نیز خواهد بود که جنگ داخلی در سوریه ادامه خواهد یافت.

https://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2016\04\04-16\20-14-52.htm&storytitle=%D1%C7%E5%9D%E5%C7%ED%20%81%ED%D4%20%D1%E6%ED%20%DB%D1%C8%20%C8%D1%C7%ED%20%D1%E5%C7%ED%ED%20%C7%D2%20%D1%D3%E6%C7%ED%ED%20%CF%D1%20%D3%E6%D1%ED%E5

ش.د9502722