پذیرش تکثر سیاسی

(روزنامه جمهوري اسلامي – 1396/03/17 – شماره 10889 – صفحه 6)

پذیرش تنوع و تکثر سیاسی، گسترش پهنای عرصه سیاسی را در پی خواهد داشت؛ فضایی که در آن حضور متراکم و حداکثری گزینش کنندگان و گزینش شوندگان مردمسالاری را معنا می‌کند و جمهوریت را به شکل واقعی آن به تصویر می‌کشد.

به گزارش ایرنا، رئیس جمهور در نخستین نشست خبری با رسانه‌های ‏همگانی داخلی و بین‌المللی، پس از انتخابات 29 اردیبهشت ماه، ضمن قدردانی از حضور گسترده مردم در انتخابات گفت: مردم با این انتخاب خواستند بگویند در کشور ما تکثر به رسمیت شناخته شده است و هیچ گروه، جناح، تفکر و ایده‌ای قابل حذف نیست، همه هستند و حضور دارند و از همه باید برای ساختن ایران پرآوازه بهره بگیریم.

سخنان رئیس جمهور نشانگر آن است که نمی‌توان تفکری را نادیده انگاشت و نگرشی طردی نسبت به دیگر جریان‌ها داشت. نظر به اهمیت تکثرگرایی به ذکر نکته‌هایی در این زمینه می‌پردازیم:

1- یکی از ویژگی‌های جامعه ایران همچون دیگر جوامع، تکثر موجود در آن است. این تکثر افزون بر عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی در عرصه سیاسی نیز دیده می‌شود. همان سان که حضور جریان‌های سیاسی با دیدگاه‌ها و خط مشی‌های متفاوت در انتخابات و فضای اجتماعی نشانگر ظهور و بروز تکثر سیاسی در ایران است. این تکثر، در عین رشد مشارکت، پویایی و ثبات سیاسی را فراهم می‌کند.

2- جمهوریت دارای پایه‌ها و بن مایه‌هایی همچون تکثرگرایی، امکان حضور و تصمیم گیری برابر در عرصه سیاسی برای همه جریان‌های سیاسی و اصل مشارکت است. به این ترتیب هر آفتی بر پیکر این بن مایه‌ها و اصول، مشروعیت و مقبولیت یک نظام سیاسی را دچار خدشه و آسیب می‌سازد.

در این میان، حضور جریان‌های سیاسی و به عرصه آمدن گروه‌های مختلف با دیدگاه‌هایی مختلف، تبلور جمهوریت یک نظام سیاسی و نشانگر وجود چند صدایی و احترام به نگرش‌های متفاوت است.

3- پذیرش تنوع و تکثر سیاسی، گسترش پهنای عرصه سیاسی را در پی خواهد داشت؛ فضایی که در آن حضور متراکم و حداکثری گزینش کنندگان و گزینش شوندگان مردمسالاری را معنا می‌کند و جمهوریت را به شکل واقعی آن به تصویر می‌کشد.

وجود نگرش‌های متفاوت و نظرهای مخالف مساله‌ای عادی در زمینه کنش سیاسی است. به بیانی دیگر، پذیرش دیگری در چارچوب قانون و بر اساس قاعده کلی عمل سیاسی نه تنها امری گریزناپذیر و عادی است بلکه در نبود آن سیاست و بازی‌های آن شکل نمی‌گیرد و نوعی تک صدایی و خلاء در فضای سیاسی حاکم می‌شود. با این حال اختلاف نظر و رقابت سیاسی نباید منجر به گسترش تفاوت‌ها و تمایزها شود بلکه تقویت نقاط مشترک باید سرلوحه امور قرار گیرد.

4-هماوردی و صف آرایی مهمترین عنصر در شکل دهی به گونه‌های رقابت از جمله نوعِ سیاسی آن است. از این رو، به نظر می‌رسد در جامعه سیاسی در جهتِ رسیدن به خیر عمومی و منافع ملی باید فضای مفاهمه را جایگزین منازعه کرد. بر این اساس با پذیرش رقیب و تکثر در جامعه سیاسی می‌توان مفاهمه را به عنوان عنصر قالب به عرصه آورد.

5-امروز دیگر نمی‌توان مقوله‌هایی همچون اقتصاد را از سیاست جدا دانست و آن‌ها را به مثابه دو جزیره جدا از هم تلقی کرد. بنابر این سیاست و اقتصاد بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند.

از این رو توسعه و پیشرفت اقتصادی در جوامع مختلف نیازمند بسترها و ملزوماتی است. یکی از مهمترین آن‌ها وفاق و همدلی اجتماعی و سیاسی است. از این رو رقابت‌های سیاسی باید سبب ساز گسترش ثبات سیاسی شود و هر چه ثبات سیاسی و همبستگی ملی تقویت شود، اقتصاد روند مثبت‌تری به خود می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری و بهبود فضای کسب و کار با تقویت حس همبستگی و اعتماد میان همه گروه‌های سیاسی محقق می‌شود. زیرا اگر در رقابت‌های سیاسی تخریب جای نقدهای سازنده را بگیرد، مهمترین آسیبی که به اقتصاد وارد می‌شود کاهش سرمایه‌گذاری و گسترش رکود خواهد بود.

6- یکی از کارویژه‌های احزاب دستیابی به قدرت است که همگان بر آن اذعان دارند اما این مساله نباید به آن منجر شود که احزاب، جریان‌های سیاسی رقیب خود را دشمن تلقی کنند؛ چرا که این کار لطمه بزرگی به منافع ملی می‌زند و انسجام و همبستگی ملی را کاهش می‌دهد.

به عبارتی با این که تضارب آرا و دیدگاه‌های متفاوت محترم شمرده می‌شوند اما هر چه اصطکاک بین احزاب و جریان‌های سیاسی کمتر باشد، باعث گسترش و تقویت منافع ملی می‌شود.

http://jomhourieslami.net/?newsid=136195

ش.د9600849