پررنگ شدن پروژه ایران هراسی در حالی در دستور کار نتانیاهو قرار گرفته است که وی برای مقابله با محور مقاومت چاره ای جز پناه بردن به کشورهای مرتجع عربی ندارد. نتانیاهو سعی دارد با حساست زدایی از روابط اعراب و رژیم صهیونیستی، زمینه برخورد با ایران از سوی حکّام عربی را فراهم کند.
رژیم صهیونیستی بیش از هر زمانی در منطقه خود را با تهدید محور مقاومت مواجه می بیند. در واقع شکست پروژه براندازی در سوریه باعث شده است تا این رژیم درصدد استفاده از دیگر روش ها برای مقابله با محور مقاومت برآید. رسانه های صهیونیستی نیز به صورت مداوم از نزدیک شدن ایران به مرزهای جولان خبر داده اند و این مسئله را بزرگترین تهدید برای رژیم صهیونیستی می دانند.
رژیم صهیونیستی اکنون معتقد است کریدور راهبردی از تهران تا لبنان به صورت زمینی ایجاد شده است و بیش از هر زمانی تهدید ایران را نزدیک مرزهای خود احساس می کند. بنابراین نتانیاهو برای مقابله با این وضعیت در ابتدا سعی کرد که از روسیه این تضمین را دریافت کند که ایران در نزدیکی جولان صاحب پایگاه نخواهد شد، اما روسیه با این درخواست مخالفت کرد. در دیدار نتانیاهو با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که ایران کشور همپیمان استراتژیک روسیه در خارومیانه است و از این همپیمان به خاطر رژیم صهیونیستی چشم پوشی نمی کنیم. از این رو نتانیاهو به دنبال آن است تا با استفاده از عادی سازی روابط با جهان عرب این خطر و تهدید را دفع کند. راهبرد رژیم صهیونیستی در این زمینه ایران هراسی است.
در این مسیر آمریکا نیز به کمک رژیم صهیونیستی آمده است. «ژنرال هربرت ریموند مک مستر» مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا در گفتوگو با نشریه سعودی «الشرق الاوسط» ایران را بزرگترین تهدید علیه اعراب نامید. مروری بر مهمترین اتفاقات اخیر در این حوزه نشان دهنده این است که روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی در حال نوعی تغییر است و نزدیکی کشورهای عربی به رژیم صهیونیستی هدف نتانیاهو یعنی ایجاد جبهه بندی علیه ایران در میان کشورهای عربی را محقق می کند. در این ارتباط چندین مصداق وجود دارد:
نخستین دیدار السیسی با نتانیاهو
مصر در راهبردهای منطقه ای رژیم صهیونیستی همواره جایگاه ویژه ای داشته است. پس از کودتای السیسی در مصر، رسانه های رژیم صهیونیستی وی را گنج استراتژیک اسرائیل خطاب کردند. فعال شدن السیسی در مسئله فلسطین به خوبی نشان دهنده جایگاه وی در سیاست های رژیم صهیونیستی است و این مسئله در ایجاد جبهه ضد ایرانی در جهان عرب می تواند بسیار به نتانیاهو کمک کند، چرا که مصر را می توان تاثیرگذار ترین کشور عربی دانست. در همین ارتباط، عبدالفتاح السیسی رئیسجمهور مصر و بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در نیویورک دیدار کردند.
در این دیدار که در مقر اقامت السیسی در نیویورک برگزار شد، درباره روند سازش بین فلسطینیان و رژیم صهیونیستی بحث و تبادل نظر شد. این اولین دیدار رسمی السیسی با یک مقام صهیونیستی از زمان به عهده گرفتن ریاستجمهوری مصر در سال 2014 میلادی به شمار میرود. البته پیش از این رسانه ها گزارش داده بودند که نتانیاهو در سال ۲۰۱۶ در سفری محرمانه به قاهره رفته و با رئیس جمهور مصر در یکی از کاخ های ریاست جمهوری دیدار کرده بود.
از سوی دیگر جنبش حماس ضمن موافقت با انحلال کمیته اداری در غزه به منظور اداره امور این منطقه، خواهان حضور دولت توافق ملی فلسطین در غزه و به عهده گرفتن مسئولیتها شد. این اقدام حماس را برخی ناظران به عنوان گام مهمی در حل پرونده فلسطین توصیف کرده اند. حماس اعلام کرده که انحلال کمیته اداری در غزه در راستای حمایت از تلاشهای قابل تقدیر مصر و در رأس آن سازمان اطلاعات این کشور اتخاذ شده است و این تلاشهای قاهره نشانگر اهتمام آن به تحقق آشتی ملی و پایان شکاف داخلی در فلسطین و علاقهمندی آن به تحقق خواسته ملت فلسطین در زمینه برقراری وحدت ملی است.
علاوه بر این عبدالفتاح السیسی رئیسجمهور مصر در گفت وگویی با شبکه آمریکایی «فاکسنیوز» در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل بر ضرورت ایجاد حل مسأله فلسطین تأکید کرد. السیسی ضمن اشاره به طرح صلح عربی، گفت: باید راهحلی وجود داشته باشد که ایجاد دو دولت فلسطینی و رژیم صهیونیستیی را تضمین کند؛ اگر این موضوع محقق شود ما وارد عصر جدیدی در منطقه متضرر از عدم حل این قضیه خواهیم شد. رئیسجمهور مصر افزود: من از 50 کشور عربی و اسلامی سخن میگویم همانطور که در «طرح صلح عربی» آماده است، این 50 کشور (در صورت حل موضوع فلسطین) با رژیم صهیونیستی روابط دیپلماتیک برقرار خواهند کرد. طرح صلح عربی در سال 2002 توسط «عبدالله بن عبدالعزیز» پادشاه سابق عربستان – که در آن سال ولیعهد بود- در بیروت پیشنهاد شده بود. بر اساس این طرح قرار شد در صورت عقبنشینی رژیم صهیونیستی از اراضی اشغالی 1967، حل عادلانه موضوع بازگشت پناهندگان فلسطینی و تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس، کشورهای عربی نیز رژیم صهیونیستی را به رسمیت بشناسند.
سفر مخفیانه بن سلمان به رژیم صهیونیستی
عربستان در مسیر عادی سازی روابط با اسرائیل، بیش از دیگر کشورها همراه شده است و تلاش های زیادی با هدف عادی سازی روابط بین ریاض و تل آویو صورت گرفته است. اخیرا خبرگزاری های عربی از سفر محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به رژیم صهیونیستی خبر دادند. یک مقام اطلاعاتی اماراتی سفر مخفیانه محمد بن سلمان به فلسطین اشغالی را نتیجه فشارهای فزایندهای عنوان کرد که اخیراً برای به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی به عربستان وارد شده است. زمانی که محمد بن سلمان در خرداد ماه با کودتایی محمد بن نایف را از ولیعهدی خلع کرد، آمریکا نه تنها مخالفتی نکرد بلکه به سرعت آن را تایید کرد.
این مسئله نشان از نوعی زدوبند سیاسی بین بن سلمان و دونالد ترامپ داشت، چرا که محمد بن نایف سال ها به عنوان گزینه نخست آمریکا برای پادشاهی به شمار می رفت و قطع حمایت آمریکا از وی نشان دهنده نوعی معامله بین ریاض و واشنگتن بود؛ معامله ای که هزینه های زیادی برای عربستان به دنبال خواهد داشت. به نظر می رسد سفر بن سلمان به رژیم صهیونیستی از تبعات این معامله باشد. به این صورت که ترامپ حمایت خود از کودتای بن سلمان را مشروط به تسریع روند شناسایی اسرائیل از سوی بن سلمان کرده است. حتی اخیرا مقامات عربستان برای افتتاح سفارت خود در قدس اعلام آمادگی کرده اند.
سخنان پادشاه بحرین مبنی بر عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی
بحرین نیز کشور دیگری است که به دنبال عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی است. آل خلیفه حاکم بر بحرین با قرار گرفتن در پازل ایران هراسی که نتانیاهو صورت داده، ایران را دشمن خود می دانند. در این رابطه حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین، تحریم رژیم صهیونیستی از سوی کشورهای عربی را محکوم، و تأکید کرد که شهروندان کشورش آزاد هستند که به اسرائیل سفر کنند. نکته قابل توجه اینکه بحرینیها به حمایت از قضیه فلسطین معروف هستند، اما رژیم حاکم منامه همزمان با سرکوب اعتراضهای داخلی در مسیر تقویت روابط با رژیم صهیونیستی گام برداشته است که نمونه آن برطرف شدن ممنوعیت سفر بحرینیها به فلسطین اشغالی است. همزمان با محکومیت تحریم رژیم صهیونیستی از سوی بحرین، بنیامین نتانیاهو نیز اعلام کرد، روابط با کشورهای عربی در بهترین وضعیت قرار دارد و اسرائیل با بسیاری از کشورهای اسلامی روابط پنهانی دارد.
این موضع پادشاه بحرین در ادامه گامهای قبلی او در حمایت از رژیم صهیونیستی به شمار میآید و از سطح تحول این روابط، که البته بسیار فراتر از چیزی است که علنی شد، پرده برمیدارد.
نتیجه
کنار هم قراردادن دیدار السیسی با نتانیاهو، سفر مخفیانه بن سلمان به تل آویو، حمایت عجیب پادشاه بحرین از اسرائیل و روند کلی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی نشان دهنده این مسئله است که سران صهیونیستی به دنبال جبهه بندی در میان کشورهای عربی علیه ایران است. در این ارتباط هم نتانیاهو و هم ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل به صراحت ایران را بزرگترین تهدید برای منطقه معرفی کردند. در واقع پررنگ شدن پروژه ایران هراسی در حالی در دستور کار نتانیاهو قرار گرفته است که وی برای مقابله با محور مقاومت چاره ای جز پناه بردن به کشورهای مرتجع عربی ندارد. نتانیاهو سعی دارد با حساست زدایی از روابط اعراب و رژیم صهیونیستی، زمینه برخورد با ایران از سوی حکّام عربی را فراهم کند. این تاکتیک نتانیاهو شاید خطراتی را در بر داشته باشد، چرا که مرتجعین عرب که در بحران های منطقه ای شکست خورده اند، نیازمند یک وضعیت جدیدی در روابطخود هستند که ضمن ایجاد فشار به ایران، فضای تنفسی نیز برای آنان فراهم کند.
بنابراین دستگاه دیپلماسی ایران باید با استفاده از دیپلماسی عمومی، مذاکرات منطقه ای و همچنین رسانه ها نسبت به این پروژه روشنگری کند. عملکرد درست ایران می تواند همانطور که باعث جذب قطر شد به شکست این پروژه نیز بینجامد./