- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه اطلاعات ـ 1396/07/17 ـ شماره 26837 ـ صفحه 12)
* ملاقات با سفير كشورمان
ديدار با «مهدي هنردوست» سفير كشورمان در اسلام‌آباد، يكي ديگر از برنامه‌هاي سفر به پاكستان بود كه اگرچه كوتاه اما پربار بود. سفارت ايران كه در منطقه كاملاً حفاظت شده ديپلمات‌نشين اسلام‌آباد واقع است، بزرگترين سفارتخانه در پاكستان با 27هزار مترمربع است. هنردوست، در همان ابتداي سخنانش از محبت و دوستي مردم و مسئولان پاكستان نسبت به ايران و ايراني‌ها سخن گفت و اينكه حتي وقتي اتومبيل سياسي سفارت كشورمان قصد خروج از درب منطقه ديپلمات‌نشين را دارد، دربان‌ها و نگهبانان پاكستاني اين منطقه با احترامي فراتر از احترام به اتومبيل سياسي ساير سفارتخانه‌ها با آن برخورد مي‌كنند.اولين پرسشي كه از سفير كشورمان مي‌پرسم، درباره عدم پرواز مستقيم ميان تهران و اسلام‌آباد است و اينكه چرا براي چنين سفري بايد از تهران به دبي و از آنجا به اسلام‌آباد رفت؟ هنردوست در جواب گفت: دلايل سياسي و اقتصادي در اين سال‌ها در عدم پرواز مستقيم ميان تهران و اسلام‌آباد دخيل بوده اما به يُمن قدم شما، از (96/6/28) براي نخستين بار پرواز مستقيم تهران ـ اسلام‌آباد كليد خورد و از 18 مهر نيز هر هفته سه‌شنبه‌ها پرواز مستقيم از تهران به اسلام‌آباد و بالعكس خواهيم داشت.
سفير كشورمان با بيان اينكه از جمعيت 200ميليوني پاكستان 180 ميليون نفر تمايل به سفر به ايران دارند، گفت: در ماه محرم به دليل كثرت مسافران پاكستاني عازم ايران، سفارت ما سه شيفته ويزا صادر مي‌كند تا جايي كه سال گذشته 150هزار ويزا صادر كرديم. به گفته هنردوست، حتي اهل تسنن پاكستان عاشق اهل‌بيت هستند و بارها در سفر به ايران، در مسجد جمكران نماز خوانده‌اند.سفير كشورمان با بيان اينكه بايد در روابط دوجانبه با پاكستان اعتمادسازي كنيم، گفت: ايران و پاكستان اراده پشت كردن به هم را ندارند و چاره‌اي جز روابط حسنه با يكديگر ندارند. هنردوست، صادرات ايران به پاكستان را دارو، ال‌پي‌جي و فرآورده‌هاي پتروشيمي و واردات از اين كشور را منسوجات، برنج، گوشت و ميوه برشمرد و در عين حال تأكيد كرد كه در اين صادرات و واردات، بالانس ارقام به سود ايران است. به گفته وي، برنج پاكستاني به دليل آرسنيك پايين، از بسياري از برنج‌هاي وارداتي به ايران بهتر است.
سفير كشورمان در خصوص توسعه روابط اقتصادي ميان دو كشور اظهار داشت: چندين پروژه بزرگ از جمله بانكي، تجارت، بازارچه‌هاي مرزي و توسعه «بندر گوادر» ميان ايران و پاكستان درحال برنامه‌ريزي است و بانك‌هاي مركزي دو كشور نيز توافق‌هايي براي ترانزكشن‌هاي مالي داشته‌اند و در اين راستا حتي بانك‌هاي عامل هم تعيين شده‌اند.به گفته وي، مافياي عربستان عامل بازدارنده در روابط تجاري ايران با پاكستان است و عربستان و آمريكا در روابط تجاري ايران ـ پاكستان سنگ‌اندازي مي‌كنند .
* بلوچستان، امن‌ترين مسير براي تجار پاكستاني
بيشتر بازرگانان پاكستاني امن‌ترين مسير براي صادرات و واردات كالا را منطقه بلوچستان پاكستان به دليل هم‌مرز بودن با ايران مي‌دانند. مرز هند به دليل سال‌ها دشمني با پاكستان و همچنين مرز افغانستان به دليل حضور گروههاي تروريستي هيچگاه گذرگاه‌هايي ايمن براي تجار و بازرگانان پاكستاني نبوده‌اند و آنچنان‌كه خود بازرگانان پاكستاني مي‌گويند، قريب به 70 درصد آنها تمايل به دادوستد با ايران دارند.در همين راستا و در ادامه سفر، به شهر «كويته» مركز ايالت بلوچستان رفتيم و با «عبدالودود آچكزي» رئيس اتاق بازرگاني منطقه بلوچستان ملاقات كرديم. در اين ديدار شمار زيادي از بازرگانان ايالت بلوچستان پاكستان نيز حضور داشتند. بازرگانان پاكستاني در اين ديدار ضمن اينكه از دادوستد با ايران استقبال مي‌كردند، گلايه‌هايي نيز از كنسولگري كشورمان در بلوچستان پاكستان به دليل تأخير در پرداخت سود پولشان داشتند. آنها مي‌گويند چون توان رقابت با هند را ندارند و در عين حال به دليل خصومتي كه ميان كشورشان با هند وجود دارد بازار هند را زياد نمي‌پسندند و بازار ايران را به آن ترجيح مي‌دهند، لذا انتظار دارند ايران تعرفه گمركي را كه بيش از 30 درصد است كاهش دهد تا مشكلات بازرگانان پاكستاني رفع شود. آنها از کوتاهي مدت‌زمان ويزا نيز گله‌مند بودند و تأكيد داشتند كه ايران زمان ويزاهاي صادرشده براي تجار پاكستاني را از سه ماه به يكسال افزايش دهد تا آنها راحت‌تر و با آسودگي خاطر بيشتر به دادوستد با ايران بپردازند. شركت‌هاي «آذرآسيا» در يزد «پتروشيمي سپاهان»، «ايرانول»، «پاك‌نام» و غيره از جمله شركت‌هاي ايراني هستند كه بازرگانان پاكستاني با آنها دادوستد دارند و به گفته آنها از پاكستان برنج، انبه، نارنگي، سيب‌زميني و كنجد به ايران مي‌رود اما از ايران بيش از 150 قلم كالا وارد پاكستان مي‌شود. اين بازرگانان مي‌گويند در حال حاضر ارزش معامله تجاري با ايران بيش از يك ميليارد دلار است كه به دليل تعلق‌خاطري كه به كشورمان دارند قصد دارند در صورتي كه ايران نيز همراهي كند، ارزش آن را به 5 ميليارد دلار افزايش دهند.
درباره اقتصاد پاكستان نكاتي چند ضروري به نظر مي‌رسد:پاكستان كشوري درحال توسعه است كه همچون حوزه سياسي در مسائل اقتصادي نيز با چالش‌هايي مواجه بوده است. با وجود اينكه در سال 1947 هنگام استقلال از هند، بسيار فقير بود اما در چهار دهه پس از آن نرخ رشد اقتصادي‌اش بهتر از ميانگين جهاني بود. در دهه 90 ميلادي برخي سياست‌هاي اشتباه، به پايين آمدن اين نرخ انجاميد اما اقتصاد پاكستان در سال‌هاي اخير دوباره به سمت شكوفايي حركت كرده تا جايي كه نرخ رشد توليد ناخالص ملي پاكستان، اين كشور را پس از چين به دارنده دومين نرخ رشد اقتصادي در ميان پرجمعيت‌ترين كشورهاي دنيا تبديل كرده است. حتي بانك جهاني پيش‌بيني كرده كه پاكستان در سال 2017 دومين قدرت بزرگ اقتصادي جنوب آسيا شود. اقتصاد پاكستان عمدتاً كشاورزي است و حدود 33 درصد توليد ناخالص ملي آن را تشكيل مي‌دهد. حدود 30 درصد كل اراضي پاكستان قابل كشت است و به دليل اهميت بخش كشاورزي در اقتصاد پاكستان، دولت حمايت‌هاي زيادي از اين بخش به عمل مي‌آورد كه از آن‌جمله تضمين قيمت محصولات كشاورزي، اعطاي وام به كشاورزان و توزيع بذر و كود با نرخ اندك به كشاورزان است. فرآورده‌هاي مهم كشاورزي پاكستان برنج، گندم و نيشكر است. در بخش صنايع نيز نساجي پاكستان بيشترين تعداد شاغلان اين كشور را به خود اختصاص داده است و منسوجات اين كشور كه از كيفيت نسبتاً بالايي برخوردار است با قيمت ارزان به كشورهاي ديگر از جمله ايران صادر مي‌شود. اين كشور همچنين يكي از صادركنندگان توپ فوتبال در جهان است و 85 درصد توپ‌هاي فوتبال جهان در روستاي كوچك «سيالكوت» پاكستان توليد مي‌شود كه رقم سالانه آن به 210 ميليون دلار مي‌رسد.
* ديدار با سروزير بلوچستان پاكستان
ملاقات با «نواب ثناءالله خان زهري» سروزير ايالت بلوچستان پاكستان، از ديگر برنامه‌هاي سفر ما به كويته بود. ثناءالله‌خان كه يك فرزند و نوه خود را به دست تروريست‌ها از دست داده است، در پاسخ به پرسش ما درباره اقداماتش براي تأمين امنيت منطقه، مي‌گويد: ما خود نيز گرفتار تروريسم هستيم و همه تلاشمان اين است كه مرزها را امن نگه داريم، به خصوص مرز با ايران را چون آن را كشور دوست و برادر خود مي‌دانيم. وي افزود: با توجه به ايام محرم، تدابير ويژه‌اي را در نظر گرفته‌ايم تا امنيت اين ايام را تأمين كنيم، به ويژه در روزهاي تاسوعا و عاشوراي حسيني، خودم شخصاً براي برقراري امنيت به مراسم مي‌روم. به گفته وي، تروريست‌هايي كه دست به حمله در ايالت بلوچستان پاكستان مي‌زنند بيشتر از كشورهاي همسايه مي‌آيند اما از سال 2014 اين اقدامات تروريستي كمتر شده است؛ در ضمن اين نكته را هم يادآوري كنم كه ايران و پاكستان همسايه و برادر هستند و روابط دو كشور به ويژه ايالت بلوچستان پاكستان با استان سيستان ايران مستحكم است. ثناءالله‌خان در ادامه مي‌افزايد: به جز لشكر جهنگوي كه تروريست است، براي همه در اين منطقه كار و اشتغال ايجاد كرده‌ام كه البته به خاطر مشكل تروريسم در اين منطقه به ويژه پس از 11 سپتامبر كه تروريست‌ها از افغانستان آمده‌اند، نتوانسته‌ايم كار زيادي براي توليد و صنعت انجام دهيم.سروزير ايالت بلوچستان پاكستان به حمله تروريستي داعش به مرقد امام(ره) و مجلس شوراي اسلامي هم اشاره كرد و گفت: «از شنيدن خبر اين حملات تروريستي به شدت متأثر شديم، به همين دليل معتقديم كه مقامات ايران و پاكستان بايد بنشينند و مسائل مربوط به تروريسم را حل كنند و با تعامل بيشتر تروريسم را ريشه‌كن كنند».
اما در ادامه ديدارهايمان با مقامات كويته، به ملاقات ژنرال «عامر رضا» فرمانده هنگ ارتش در كويته رفتيم كه وي نيز در اين ديدار بلافاصله به موضوع امنيت مرزي پرداخت و گفت: در تلاش براي تقويت امنيت مرزها با ايران هستيم و خود ما نيز از اين وضعيت ناخرسنديم چون مرز بلوچستان در دو كشور نبايد ناامن باشد. به گفته وي، ايران و پاكستان علاوه بر همسايگي، سال‌هاست روابط دوستانه و برادرانه دارند و نبايد وضعيتي در مرزهاي مشترك پيش آيد كه موجبات نگراني مقامات دو كشور را فراهم كند؛ البته مرز ما با ايران و افغانستان، هم طولاني و هم در برخي مناطق صعب‌العبور است و شايد نتوان به راحتي در همه مرز امنيت برقرار كرد اما اين دليل نمي‌شود كه تلاش ما براي ايجاد امنيت در مرز با ايران و افغانستان كمرنگ شود چون امنيت آنها به ويژه ايران، امنيت ما محسوب مي‌شود، از همين رو پاكستان تدابير امنيتي بسياري را در مرزها به اجرا گذاشته و به هيچ طرفي اجازه ايجاد ناامني نخواهد داد.
* «گوادر» و «كراچي» بنادر اقتصادي پاكستان
بازديد از بندر «گوادر» در جنوب بلوچستان پاكستان كه در كرانه درياي عمان واقع شده است، بخشي ديگر از برنامه سفر ما بود.دولت پاكستان در سال 2007 امتياز عمليات بندر گوادر را به مدت 25 سال به يك شركت سنگاپوري واگذار كرد و آن را يك بندر آزاد بدون ماليات تا 40 سال آينده معرفي كرد. البته سرمايه‌گذاران چيني هم در تأسيسات بندر گوادر سرمايه‌گذاري كرده‌اند. چين به منظور اجرا و توسعه طرح‌هاي اقتصادي در بندر گوادر، مديريت و بهره‌برداري از امكانات آن را به مدت 43 سال به اجاره خود درآورده است. اما در خصوص تأمين امنيت بندر گوادر، پاكستان متعهد شده يك گروه امنيتي ويژه متشكل از 25هزار نيروي حفاظتي را براي حراست از بندر و اتباع چيني كه در آن مشغول كار هستند فراهم كند. با احداث و تكميل نهايي اين راهروي اقتصادي كه متشكل از خطوط حمل و نقل جاده‌اي، ريلي و خطوط لوله انتقال انرژي خواهد بود، كشتي‌هاي غول‌پيكر نفتكش و باري چين براي دسترسي به كشورهاي نفت‌خيز حوزه خليج‌فارس و حتي دسترسي به بازارهاي مصرف كالاهاي متنوع چيني در حاشيه خليج‌فارس و خاورميانه و اروپا و آفريقا ديگر مجبور نخواهد بود مسير 13هزار كيلومتري آب‌هاي اقيانوس هند را تا بندر شانگهاي طي كنند و از اين پس طول اين مسير براي كشتي‌هاي چيني به 3000 كيلومتر كاهش خواهد يافت. از طرفي احداث دانشگاه با معيارهاي بين‌المللي و همچنين بيمارستان مجهز، از برنامه‌هاي پروژه تبديل بندر گوادر به يك شهر مدرن ساحلي است.به گفته مسئولان گوادر، به زودي ايران و افغانستان و كشورهاي آسياي مركزي نيز از مزاياي كريدور اقتصادي مشترك چين و پاكستان در بندر گوادر بهره‌مند خواهند شد .لازم به ذكر است بندر گوادر پاكستان تنها 72 كيلومتر از رقيبش يعني بندر چابهار در ايران فاصله دارد.
اما در كنار بندر گوادر، بندر قديمي كراچي، ديگر مركز مهم اقتصادي پاكستان است كه حدود 700 كيلومتر با گوادر فاصله دارد. كراچي بزرگترين شهر پاكستان و مركز ايالت سند است. لقب اين شهر «قائد» است كه منظور از قائد، محمدعلي جناح بنيانگذار پاكستان است. كراچي مركز مالي و بازرگاني و بزرگترين بندر پاكستان است. گفته مي‌شود پس از بمبئي هند، كراچي ارزان‌ترين شهر جهان است. وارد کراچي که مي شويم قيمت ارزان مواد غذايي، لباس و منسوجات، لوازم بهداشتي و كرايه وسايل نقليه عمومي مانند تاكسي سبب حيرتمان مي شود. كراچي اگرچه از نظر شهرسازي زيبا و خوش‌ساخت جلوه مي‌كند اما بيشتر مردم فقير پاكستان را در خود جاي داده است و به همين دليل ارزان‌ترين شهر پاكستان است. گفتني است سركنسولگري ايران در پاكستان، در كراچي واقع است.
در پايان اين گزارش، لازم مي‌دانم از جناب آقاي «اشفق ميرعلي» دوست پاكستاني ما كه رابط سفارت كشورش در تهران و وزارت خارجه پاكستان است و از لحظه ورود ما به پاكستان تا زمان خروج مثل نه يك راهنما بلكه يك برادر همراه ما بود تشكر و قدرداني كنم. همچنين از سفارت پاكستان در تهران كه اسباب اين سفر را فراهم كرد تا با جاذبه‌ها و شرايط جغرافيايي و اجتماعي و اقتصادي و سياسي پاكستان آشنا شويم، كمال تشكر را داريم.
ش.د9603012
