جنجال‌های مقتدا صدر

(روزنامه وقايع‌اتفاقيه - 1395/01/28 - شماره 104 - صفحه 4)

این روزها جریان صدر به رهبری مقتدا صدر می‌رود بازی سخت و دقیقی را که آغاز کرده بود با شکست به پایان برساند. هنگامی که بحث تشکیل دولت تکنوکرات به‌میان‌آمد مقتدا صدر جزء اولین کسانی بود که بی‌توجه به امکان‌پذیر‌بودن یا نبودن ایجاد چنین دولتی در عراق و بی‌توجه به پازل‌های سیاسی موجود در کشور به استقبال آن رفت و زودتر از هر جریانی حتی برای خود فهرست داد و نام‌هایی را رسانه‌ای کرد. وقتی دو ماه پیش حیدر العبادی اعلام کرد بر اصلاح کابینه خود اصرار دارد و می‌خواهد افراد تکنوکرات را به وزارت منصوب کند و قصد دارد مبارزه شدیدی را با فساد اداری و مالی که عراق را در خود غرق کرده، انجام دهد، مقتدا صدر در قامت فردی ضدفساد به میدان آمد و اعلام کرد دو نفر از یاران نزدیکش را که سمت‌های دولتی داشته‌اند به اتهام وجود پرونده‌های فساد مالی در نجف حبس کرده و از مردم می‌خواهد هرکس علیه آنها شکایت دارد، بیاید و نزد او شکایت کند.

بعد از آن مقتدا صدر یاران خود را به منطقه سبز بغداد فرستاد و با تحصن در پشت منطقه سبز فشار به عبادی را آغاز کرد. بعد از آن خود به منطقه سبز رفت و تحصن کرد تا به‌این‌ترتیب فشار همگانی به حیدر العبادی آورده باشد و او را وادار کند، دولتی تکنوکرات تشکیل دهد از همان‌جا زمزمه‌هایی شنیده می‌شد که عبادی در حال رایزنی با مقتدا صدر برای تشکیل دولت تکنوکراتش است. روشن بود که گروه مشورتی او به خوبی وی را هدایت می‌کنند و تسلطی بر امور دارند.

بازی مقتدا

تا این جای کار مقتدا صدر موفق شده بود، از‌یک‌سو خود را چهره‌ای مردمی معرفی کرده و در میان مردم شور اصلاح‌طلبی به سود خود به‌وجود آورد و همچنین خود را مدافع مردم مستضعف معرفی کند و از سوی دیگر سوار موجی شود که در سایه آن از هر گزند احتمالی در امان بماند. هم‌زمان در خفا با نمایندگان دولت نیز چانه‌زنی را آغاز کرد تا در دولت آینده سهم قابل‌قبولی داشته باشد. هنگامی که حیدر العبادی 30 مارس (12 فروردین) به پارلمان رفت و فهرست وزارتی خود را در پاکتی در بسته تحویل نمایندگان مجلس داد، دیگر احزاب سیاسی شوکه شدند.

سیدعمار حکیم، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق، می‌گفت عبادی با او درباره این پاکت صحبت نکرده و متحدان سیاسی او در جریان نام‌هایی که دقایقی بعد از آن به عنوان وزرای تکنوکرات روی تلکس‌های خبری آمد، نبودند. ابراهیم جعفری، حسین شهرستانی و اعضای حزب فضیلت همچنین صالح المطلک و اسامه النجیفی از رهبران سنی عراق نیز همین احساس را داشتند. درحالی‌که مشخص شد مقتدا صدر شش نفر از افراد نزدیک خود را به عنوان وزیر تکنوکرات در دولت عبادی گنجانده است. مقتدا صدر اعلام پیروزی کرد و به تحصن خود پایان داد و با شور و شعفی که از این پیروزی احساس می‌کرد به نجف بازگشت.

شکست مقتدا

اما این همه داستان نبود. او و یارانش از اینجا به بعد معادلات و تحولات را محاسبه نکرده بودند. دو روز بعد کردها به مخالفت با این فهرست برخواستند. کردها که از ابتدا مخالفت خود را با دولت تکنوکرات اعلام کرده بودند، زیر بار دولت پیشنهادی عبادی به مجلس نرفتند. بعد از آن زمزمه رأی عدم اعتماد به کل کابینه دولت و شخص نخست‌وزیر همچنین رئیس جمهوری و رئیس مجلس و معاونانش مطرح شد. استعفای یک به یک وزرای پیشنهادی آغاز شد و نمایندگان مجلس به صراحت گفتند به دولت پیشنهادی رأی نمی‌دهند. تا اینکه حیدر العبادی و دیگر فهرست‌های سیاسی اعلام کردند با فهرست پیشنهادی سیدعمار حکیم برای اصلاحات موافقند. فهرستی که می‌گفت فراکسیون‌های صاحب اکثریت در مجلس چند نام را به عبادی پیشنهاد می‌دهند و او از میان آنها کسانی که صلاح می‌داند را به عنوان وزرای تکنوکرات خود انتخاب می‌کند.

اینجا بود که مقتدا صدر متوجه شد که ساخت و پاختی که علیه دیگر جریان‌های سیاسی در خفا با حیدر العبادی انجام داده بود به سودش تمام نشده است. این‌بار ورق برگشت و بازنده او بود. حیدر العبادی می‌رفت کابینه‌ تازه‌ای را به مجلس معرفی کند که در آن جریان صدر نه طرف مشورت بود نه در آن جایی داشت. چهارشنبه شب وقتی سران سیاسی در بغداد گردهم آمدند و سند اصلاحات موسوم به سند شرف را امضا کردند، مقتدا صدر غایب بود. در اینجا بود که وی فهمید بازی را باخته است.

او چهارشنبه از نجف به بغداد رفت و از آنجا راهی لبنان شد تا از شکستی که خورده است دور باشد اما مقتدا نمی‌خواهد بپذیرد که باخته است برای همین مانند بازنده غیرحرفه‌ای جار‌وجنجال به پا کرده است از چهارشنبه شب برخی از نمایندگان مجلس ازجمله نمایندگان جریان صدر، نمایندگان فهرست العراقیه به رهبری ایاد علاوی و جمعی از یاران نوری مالکی به همراه جمعی از کردها که در دولت جدید عبادی سهمی نبرده‌اند در مجلس تحصن کرده‌اند و برای اینکه خود را قدرت برتر جا بزنند، روز پنجشنبه از ورود رئیس مجلس، نخست‌وزیر و رئیس جمهوری به صحن علنی مجلس جلوگیری کردند و در نخستین اقدام رأی به برکناری سلیم الجبوری از ریاست مجلس و معاونانش دادند. در مقابل یکی از یاران ایاد علاوی را به ریاست مجلس برگزیدند. بااین‌حال گفته می‌شود مشورت‌هایی در میان نمایندگان مجلس برای انتخاب مشعان الجبوری، یکی از نمایندگان سنی اما جنجالی عراق برای ریاست مجلس در جریان است.

موج‌سواری نوری مالکی

هم‌زمان با سفر مقتدا صدر به بغداد، نوری مالکی نیز رهسپار لبنان شده است. مالکی که تلاش دارد سوار موج جنجال‌سازی مقتدا صدر شود، به جمع مخالفان دولت عبادی پیوسته با این تصور که اگر دولت عبادی سقوط کند می‌تواند خود مجددا به نخست‌وزیری برسد. درحالی‌که مقتدا صدر اعلام کرده به‌هیچ‌وجه با نوری مالکی ائتلاف نخواهد کرد و مسبب همه فسادها، مشکلات فعلی و اشغال دو سوم خاک عراق به‌وسیله داعش را نوری مالکی می‌داند. جریان صدر همچنین با صدور بیانیه‌ای شدیداللحن علیه مالکی اعلام کرد: اگر وی بخواهد خود را نامزد نخست‌وزیری کند بغداد را به تصرف خود درخواهد‌آورد. نمایندگان تحصن کرده در مجلس گفته‌اند روز شنبه قصد دارند رأی عدم اعتماد به حیدرالعبادی و فواد معصوم، رئیس جمهوری بدهند. این در حالی است که از جمع 320 نماینده مجلس فقط 172 نماینده حضور دارند و رأی‌گیری‌ها با حداقل حدنصاب انجام می‌شود. درعین‌حال خبرهایی به گوش می‌رسد که بعضی از نمایندگان مجلس را ترک کرده‌اند و مجلس از اکثریت افتاده است و نمایندگان معترض تلاش می‌کنند با جنجال امور را پیش ببرند.

درهمین‌رابطه سیدعمار حکیم با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد تنها با ریاست مجلس سلیم الجبوری تعامل می‌کند و هشدار داد عده‌ای می‌خواهند دروازه‌های جهنم را به روی کشور بگشایند. سلیم الجبوری نیز اعلام کرد روز شنبه به روند عادی مجلس را اداره خواهد کرد.

واکنش کردها

درحالی‌که مواضع ضدونقیضی از رفتار کردها مخابره می‌شود، پایگاه خبری اسکای پرس گزارش داد: مسعود بارزانی از نمایندگان کرد مجلس عراق خواسته است وحدت خود را حفظ کنند و با جنجال‌های سیاسی به‌وجودآمده هم‌صدا نشوند و به‌هیچ‌وجه در جریان رأی‌گیری علیه سلیم الجبوری اقدام نکنند. وی همچنین از نمایندگان کرد خواسته است که به فهرست دوم حیدر العبادی برای تشکیل کابینه جدیدش رأی اعتماد دهند. عادل نوری، یکی از نمایندگان پیمان کردستانی نیز اعلام کرد کردها با برکناری سلیم الجبوری از ریاست مجلس همراه نیستند.

http://vaghayedaily.ir/fa/News/3487

ش.د9504530