فناوری بلاکچین به بهانه اشاعه ارزهای مجازی در رسانه‌ها در حال مشهور شدن است، این فناوری می‌تواند به کلی سیستم روش نقل و انتقال پولی را تغییر دهد و بانک‌ها را از یک سازمان تصمیم‌گیر به یک نهاد واصل و رابط تبدیل کند.
در ماه‌های اخیر با جار و جنجالی که ارزهای دیجیتال و در راس آنها بیت‌کوین به پا کردند دیگر کمتر کسی است که نام فناوری بلاکچین به گوشش نخورده باشد.
بلاکچین همان فناوری است که بیت‌کوین توانست بر روی آن عرضه شود اما موضوع مهم اینجاست که این فناوری تنها محدود به ارزهای دیجیتال نیست، این فناوری بستری است که ارزهای دیجیتال «هم» می‌توانند روی آن عرضه شوند. برای بلاکچین فرقی نمی‌کند که چه دیتایی روی آن قرار گیرد، دورف (مدیر تلگرام) از بلاکچین برای ایجاد یک پیام‌رسان فیلتر نشدنی، ناکاموتو (بنیان‌گذار اولین ارز مجازی) برای طراحی بیت‌کوین و در نهایت آذری جهرمی برای اصالت محتوای فرهنگی می‌توانند از آن استفاده کنند.
اصلی‌ترین نکته‌ای که در بلاکچین وجود دارد این است که این چرخه زنجیره‌ای مطابق اولین زنجیره و یا طبق سیاست ایجاد کننده خود عمل می‌کند و تغییر در روند آن غیر ممکن است. یکی از اساسی‌ترین تاثیراتی که بلاکچین و ارزهای دیجیتال در دنیای اطراف ما می‌گذارد از بین بردن حکمرانی بانک‌ها بر اقتصاد است.
در حال حاضر مشتریان با بانک‌ها ارتباطی بر مبنای صداقت و قوانین دارند برای مثال شما وقتی پولی را جابه‌جا می‌کنید مطمئن هستید این اتفاق به درستی رخ می‌دهد. حسابرسی بانک‌ها هم در یک زمان مشخص مراودات مالی شما را چک می‌کند. به صورت متداول هر 24 ساعت یک‌بار این اتفاق رخ می‌دهد و اگر اشکالی در این بین رخ داده باشد تصحیح می‌شود.
در بانکداری این اتفاق به تصفیه پایاپای مشهور است. تصفیه و رصد مبادلات بانکی بسیار پیچیده، زمان‌بر و ایضا پرهزینه است.
بلاکچین به دنبال سیستم زنجیره‌واری که دارد می‌تواند در لحظه به پایاپای سازی اطلاعات بپردازد و دیگر نیازی به اطمینان و یا بررسی بانک نیست.
خوب تا اینجا فهمیدیم که بلاکچین چگونه می‌تواند بانکداری را دستخوش تغییر کند اما این فناوری همانگونه که پیشتر گفته شد قرار است در زندگی شخصی ما هم نقش داشته باشد.
در راه به کنار بردن حاکمیت بانک‌ها استارت آپ‌ها هم شریک هستند که در ادامه به تشریح نقش آنها می‌پردازیم.
با روند الکترونیکی شدن تراکنش‌های پولی، تا چند سال آینده مردم خریدهای اصلی خود را از فروشگاه‌های اینترنتی انجام می‌دهند در حال حاضر در آمریکا، انگلیس و نروژ مردم بیش از 50 درصد اقلام مورد نیاز خود را از این راه خریداری می‌کنند.
اما به نظر شما آنها برای این کار نیاز به کارت‌های بانکی دارند؟ برعکس ایران سیستم‌های پرداخت در دنیا عوض شده است و دیگری نیازی به کدهای هویت سنج بانکی و منتظر نشستن برای ورود به درگاه بانکی نیست. در حال حاضر اپل و گوگل خدمت کیف پول مجازی خود را ارائه کرده‌اند که با وجود آن دیگر نیازی به بانک نیست و شما می‌توانید در فضای این برنامه به تبادلات پولی انجام دهید. (البته به دلیل تحریم‌ها ایران از این خدمات محروم است.)
تصور کنید برنامه‌ای در موبایل خود دارید که به محض افزایش سود بانکی در یک بانک به صورت خودکار حساب شما را جا به جا می‌کند، بدون اینکه نیاز به بروکراسی‌های بانکی باشد، مسلما چنین برنامه‌ای بسیار جذاب است. با این که این اتفاق خیلی عجیب به نظر می‌رسد اما در آمریکا به صورت آزمایشی در حال اجراست و تا چند وقت دیگر در صورت عدم محدودیت بانک مرکزی به ایران هم می‌رسد؛ این تنها یکی از معجزات کوچک استارت‌آپها در بانکداری است که به دنبال آن بانک‌ها دیگر نمی‌توانند روی سرمایه‌هایی که از مشتریان خود جذب می‌کنند برنامه‌ریزی کنند و این یعنی ناتوانی کامل بانک‌ها.
در نهایت باید گفت ترکیب ارزهای مجازی، بهره گیری از فناوری بلاکچین، برنامه‌های مجازی محبوب و البته استارت آپ‌ها مربع قدرتمندی را تشکیل می‌دهند که بانک‌هایی را که بخواهند به شیوه کنونی ادامه حیات بدهند از بین می‌برند.
در شرایط کنونی طراحی پیام‌رسان_رسانه‌ای که امکان پرداخت بدون نیاز به بانک‌ها داشته باشد از اساسی‌ترین نقاط ضعف فضای فناوری اطلاعات کشور است، شاید با طراحی چنین خدمتی دیگر احتیاجی به تلگرام و یا امثال آن هم نباشد.
نباید فراموش کرد که تلگرام پس از عرضه ارز مجازی خود همان بلایی را که سر ارتباطات و کنش‌های اجتماعی در ایران آورد بر سر اقتصاد ایران هم می‌آورد پس چه بهتر قبل از اینکه از این نفوذ ضربه بخوریم راه‌های جایگزین و با کیفیت بالاتر را برای مردم فراهم کنیم.
