اقتدار اجتماعی ایران در سیل ۹۸
سیاست روز: با وجود پیش بینیهای سازمان هواشناسی از بارندگیهای شدید در روزهای نوروز ۱۳۹۸، اما باعث نشد تا برخی مسئولین استانی، شهرستانی و مسئولین ارشد به تعطیلات نوروزی نروند. سال ۱۳۹۸ با بارشهای شدیدی در ایران آغاز شد که میتوان آن را کم سابقه دانست. تقریبا اکثر استانهای کشور درگیر سیل و بارندگیهای شدید بود. فراگیری این بارندگیها و بروز سیل با وجود پیش بینیهای سازمان هواشناسی، باعث غافلگیری شد، اما نتوانست از کمک رسانی و امداد نیروهای امدادی بکاهد. گستردگی سیل آنچنان بود که برای مدیریت بحران باید با واکنش سریع نیروهای کمک رسان و امدادی همراه میشد، همه دست به کار شدند تا از بروز اتفاقات و فجایع سیل بکاهند، با وجود گستردگی شدید سیل و شدت آن تلفات جانی کم بود، هر چند حتی مرگ یک نفر از هموطنان در هر گوشهای از ایران اسلامی دردناک است.
برای کمک رسانی، نیروهای هلال احمر، نیروهای مسلح شامل ارتش و سپاه و دیگر سازمانهای مربوطه به میدان آمدند و همه توان خود را به کار گرفتند و در کنار کمکهای مردمی وارد عمل شدند، چنین اتفاقی نشان همدلی و همکاری همه برای یاری رساندن به مردمی است که تحت تاثیر صدمات سیل قرار گرفتهاند. هر آنچه که در صحنه امدادرسانی در سیل روزهای سال جدید دیده شد، نشان از عزم و وفاق اجتماعی در میان اقشار جامعه و سازمانها و نهادهایی است که پای کار آمدند. کشوری که هم مردم آن و هم سازمانها و نهادهای آن در کنار هم و با هم به یاری هموطنان میشتابند نه تنها با فروپاشی اجتماعی روبرو نیست بلکه قدرت و اقتدار اجتماعی خود را به رخ میکشد. اما نکتهای که در این میان باید به آن پرداخت رفتار برخی رسانهها به ویژه رسانههای خارجی است که سیاستی جز دشمنی با جمهوری اسلامی ایران ندارند. بسیاری از این رسانهها با وجود عملکرد به موقع و درخور توجه سازمانها و نهادهای امدادرسان، به ویژه نیروهای مسلح در امدادرسانی به سیل زدگان سعی کردند تا نظام جمهوری اسلامی ایران را در این امر ناکارآمد جلوه دهند. فضای مجازی تمام قد در خدمت چنین سیاستی قرار گرفته بود به گونهای که حتی با انتشار تصاویر، فیلمها، عکسها و اخبار دروغ سعی در تخریب و تحت تاثیر قرار دادن ذهن افکار عمومی داخلی داشت تا شاید بتواند در این زمینه از آب گل آلود سیل ماهی خود را صید کند. هر چند شاید برخی فریب چنین گزارشها و تبلیغات دروغی را خورده باشند، اما اکثریت جامعه نه تنها تحت تأثیر قرار نگرفتند، بلکه به ماهیت دشمنیهای رسانههای محور دشمن بیشتر آگاه شدند و آنهایی هم که فریب خورده بودند، به زودی پی به اشتباه خود خواهند برد. مردم مناطق سیل زده و طوفان زده آمریکا هنوز درگیر صدمات سیل و طوفانی هستند که از زمان آن ماهها و سالها گذشته است، آنگاه رژیم آمریکا ایران را متهم به کم کاری در ارائه خدمات و امدادرسانی به مردم سیل زده خود میکند! آمریکا حتی از ورود و ارسال کمکهای مالی و جنسی برخی از کشورها به ایران ممانعت کرد تا دشمنی پلید خود را با مردم ایران اسلامی کامل کند.
الزامات رونق تولید
آرمان امروز: در یکی از سیاستهای مهم حوزه اقتصاد که یک تصمیم کلیدی گرفته نشده این است که در این حوزه قصد حرکت به کدام سمت وجود دارد تا تمام مولفههای اقتصادی به آن هدف گرایش پیدا کند و سیاستهای اجرایی آن کاملا معلوم باشد تا مجلس، دولت و همینطور قوه قضائیه برای تسهیل این مهم، بتوانند حرکت کنند و قدمهای موثری برای تحقق آن هدف بردارند. چند سالی است که نامگذاری سالهای کشور گرایش به تولید، اجزا و نگاه آن پیدا کرده و امسال این گرایش به سمت رونق تولید صورت گرفته است. ما در سالهای گذشته، زمینههای اجرایی هدف یا نامی که برای سال در نظر گرفته شده را لحاظ نکردیم و در زمینه اعمال سیاستهای اجرایی تردید داشتیم. به صورتی که اگر به آمارها توجه کنیم، میبینیم که زمینههای توجه به هدف آن سال، بسیار کمرنگ بوده است.
بحث مربوط به نامگذاری سال 98، تحت عنوان «رونق تولید» یکی از مباحث ساختاری است که خلأ آن را در سالهای گذشته در حوزه تولید و گرایشهای آن به خوبی حس کردیم. درواقع توجه به ارزش کالایی که در کشور وجود دارد به سمت تولید ملی کمرنگ شد. وقتی بحث رونق تولید مطرح میشود، مولفههای شکلگیری تولید و زمینههای آن مثل پسانداز ملی، سرمایهگذاری ملی، حفظ و ایجاد اشتغال جدید، افزایش اشتغال و همچنین رشد اقتصادی را در بطن آن ملاحظه میکنیم. یعنی وقتی گرایش به سمت تولید و رونق آن شکل میگیرد، سیاستگذار پولی بانک مرکزی و دولت با تعیین نرخ سود، بازار سرمایه برای جذب نقدینگیهای مازاد در اقتصاد، بازار بیمه به لحاظ تدوین حرکتهای تولید و تولیدکنندگان را باید سیاستگذاری کنند. این گرایش در حوزه بازرگانی عام کشور که مشمول بازرگانی داخلی و خارجی هم میشود، را وزارت صنعت، معدن، تجارت باید سیاستگذاری کند و سیاستهای اجرایی آن هدف را در امر تعیین تعرفهها برای واردات و همچنین صادرات سیاستگذاری کند. به عبارتی وقتی بحث رونق تولید به عنوان یک هدف غایی و اصلی مطرح میشود، این دولت و اجزای دولت است که باید سیاستهای جدید و تازهای را در این راستا شکل دهند و دیگر نرخ سود بانکی نمیتواند نرخی باشد که در حال حاضر وجود دارد یا بازار سرمایه نباید در انتظار نرخهای سایر بازارها بنشیند تا حوزه فعالیتش گسترش پیدا کند و همچنین بیمه هم باید سیاستی را اتخاذ کند تا تضمینهای لازم برای حمایت از تولیدکنندگان جنبه اجرایی پیدا کند و تحقق نهایی را رقم بزند.
درس های سیل نوروز 98
جمهوری اسلامی: سال 1398 با سیل آغاز شد ولی این سیل، درسهای زیادی به همراه داشت. اولین درس این بود که به مدیران کشور تذکر داد به وظایف خود در زمان مقتضی عمل کنند. منظور از زمان مقتضی، گاهی قبل از وقوع حادثه است و گاهی خود زمان حادثه. متاسفانه در سیل روزهای آغاز سال جدید، بعضی مدیران در این هر دو زمینه قصورها و تقصیرهائی داشتند. وظایف قبل از وقوع سیل، تقریباً در هیچیک از استانها انجام نشده بود. لایروبی نشدن گرگان رود، تبدیل شدن مسیل کنار دروازه قرآن شیراز به خیابان یا محل پارک خودروها، پارکینگ شدن رودخانه وسط شهر قم، خط آهن بدون پلهای عبور آبها و سیلهای احتمالی در زمینهای اطراف آق قلا در استان گلستان نمونههائی از این بیتوجهی به انجام وظیفه در زمان قبل از حادثه هستند. به مرخصی رفتن بعضی مدیران در ایام پر سفر نوروز آنهم در مناطقی که هم با مراجعات زیاد مواجهند و هم در معرض حوادث غیرمترقبه هستند، از خطاهای بزرگ مدیریتی بود که متاسفانه در نوروز امسال رخ داد. این، یعنی بیتوجهی آشکار به وظیفهای که مدیران در زمان وقوع حادثه برعهده دارند.
درس دوم، تلاش و پشتکار فداکارانه بسیاری از مدیران و کارکنان دستگاههای اجرائی و نیروهای نظامی است که در کمک به مردم و حل مشکلات آنان از هیچ کوششی دریغ نکردند. این جمع فداکار باید تشویق شوند و نیروهای زبدهای که در کمک به سیل زدگان خوش درخشیدند باید به جای مدیران بیکفایت منصوب شوند تا به وضعیت اسفبار بعضی دستگاههای اجرائی پایان داده شود.
درس سوم، حضور مهربانانه و ایثارگرانه مردم به ویژه مردم شیراز است که در یاری رساندن به هموطنان سیل زده ومسافرانی که تمام امکانات خود را در این فاجعه از دست دادند، خوش درخشیدند. اسکانهای صلواتی، توزیع غذای رایگان، تعمیر خودروهای آسیب دیده از سیل و کمکهای مالی بلاعوض، از اقدامات ابتکاری و بسیار جالب مردم شیراز به سیل زدگان بود که همچون تابلوئی زیبا در صفحه درخشان تاریخ فارس به ثبت رسیده است.
و چهارمین درس این است که تجربه سیل نوروز امسال باید برای مدیران کشور در بخشهای مختلف این درس مهم را به همراه داشته باشد که پیشبینیهای لازم را برای مقابله با حوادثی که ممکن است در هر یک از شرایط جدید رخ بدهد به عمل آورند تا بتوانند بحرانهای احتمالی را به خوبی مدیریت کنند.
اهمیت جولان و گزینه های پیش روی ما
رسالت: اقدام انتحاري ترامپ در اعلام رسميت اشغال جولان توسط صهيونيست ها، اثبات کرد که انتخاب عبارت «آمريکا رو به افول است» از سوي مردم به عنوان مهم ترين جمله سال ۱۳۹۷ امام خامنه اي تا چه اندازه هوشمندانه بوده است. ترامپ با سرپيچي از قوانين بين المللي همچون قطعنامه هاي ۲۴۲، ۳۳۸ و ۳۵۰ شوراي امنيت سازمان ملل که امضاي دولت آمريکا در پاي آن است، انزواي مدعي رهبري جهان را بيشتر کرد و نشان داد به قدري مستأصل شده که براي بقا به هر راهي متوسل خواهد شد. اين امر اگرچه تازگي ندارد و دولت وي به طور بي سابقه از تمامي معاهدات بين المللي خارج شده و پايبندي به هيچ قرار داد و عرف بين المللي ندارد؛ اينک نيز با هدف کسب رضايت لابي صهيونيسم بين الملل و رهايي از مشکلات داخلي و بينالمللي دست به اقدامات نامعقول و بي اعتبار کردن وجهه بين المللي خود مي زند.
تصميم ترامپ براي صهيونيستها اهميتي چند جانبه دارد زيرا جولان علاوه بر آنکه حدود يک سوم آب اسرائيل را تأمين مي کند، خاک حاصلخيزي دارد، جاذبه اي توريستي است، منطقه اي حائل ميان اشغالگران و جبهه مقاومت بوده است.
اقدام اخير نشان مي دهد که چند پيام کم خاصيت ديپلماتيک و اعلام انزجار کافي نيست، اين مهم مي طلبد دولت هاي عربي از خواب غفلت بيدار شده و پوچ بودن معاهدات آمريکا را بپذيرند و اگر در کنار جبهه مقاومت قرار نمي گيرند، با پايان دادن به آنچه «روند صلح» مي نامند، راه را بر تعدي بيش از اين آمريکا و اسرائيل نسبت به سرزمينهاي اسلامي ببندند. مگر نه آنکه آغاز مذاکرات صلح همواره با تکيه بر چند قطعنامه نقض شده اخير از سوي آمريکا بود؟
اين البته تنها پاسخ مطلوب نيست. امروز که به وضوح آشکار شده است که تکيه بر امضاي آمريکا هرگز امنيت نخواهد آورد و بهترين گزينه، مقاومت است و بايد به اقداماتي متناسب با رفتار جديد دشمن اتخاذ کرد. چند روز ديگر نمايش انتخاباتي صهيونيستها تمام مي شود؛ رويدادي که باعث شده است بنيامين نتانياهو براي تداوم حضور ۱۰ ساله اش بر رأس دولت ادعايي اشغالگران، بر طبل جنگ بکوبد. اما چه حزب او در پارلمان اکثريت يابد و چه ائتلاف رقبايش پيروز شوند، طبيعتا آثار رفتارهاي نتانياهو به سرعت از مناطق اشغالي دور نخواهد شد. طبق برخي آمار اينک حدود ۲۰ هزار صهيونيست در مناطق اشغالي جولان در ۳۰ شهرک زندگي مي کنند که در چنين شرايطي مي توانند مخاطبان خوبي براي جبهه مقاومت در آتش بازي هاي اين روزهاي صهيونيستها باشند تا با يک تير دو پاسخ داده شده باشد.
سیل و دعواهای کودکانه
خبرگزاری فارس: یکی از مصادیق این دعواهای بیموقع، که میزان اعتماد عمومی به نیروهایی که واقعاً مسؤولانه مشغول مدیریت بحران هستند را کاهش میدهد، میتواند اظهار نظر رئیس جمهور باشد که به سرعت، به تیتر خبرگزاریهای خارجی تبدیل شد. در شرایطی که استاندار گرگان در خارج از کشور به سر میبرد و رئیس جمهور در قشم تعطیلات میگذراندند، این نیروهای مسلح کشور بودند که در متن حادثه و نه از فراز بالگرد، خود را درگیر «مدیریت بحران» کردند، و در این حال، رئیس جمهور که بالاخره «از هوا» شاهد ماجرا شدند، فرمودند: «شکافتن جادهها و خط آهن تنها آب را از آق قلا به گمیشان برده است!».
یک روز بعد از این اظهارات که اعتماد عمومی به اصلیترین نیروهای عمل کننده در مدیریت بحران سیل را هدف قرار داده است، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به رغم رئیس جمهور، نه از بالا و بالگرد، بلکه از زمین و در میان مردم و نیروهای عمل کننده سخن میگفت، توضیح داد که این انفجارها آب را به سمت دریا گسیل کرده است. این اظهارات، بر روی زمین و نه از فراز نقطه امن بالگرد بیان شد، و بسیار باورپذیرتر مینمود. احتمالاً باید از قول دکتر حسام الدین آشنا، خطاب به جناب رئیس جمهور عرض کرد: میزان اعتماد عمومی به مسئولان از شاخصهای اصلی مدیریتپذیری بحران است؛ پس، تلاش کنیم تا اعتبار آنها را لااقل در گرماگرم بحران به چالش نطلبیم و در روزهای سخت پیش رو از دامن زدن به دعواهای جناحی و سهمخواهی یا بخشینگری پرهیز کنیم.