یادداشت: سيودومين نمايشگاه بينالمللي کتاب تهران، چند روز زودتر از زمان هميشگي در تهران آغاز شده و بار ديگر مشتاقان مطالعه و کتاب و کتابخواني را به جنبوجوش انداخته است. فارغ از مشکلاتي که در عرصه توليد و نشر کتاب فعالان اين عرصه را آزار ميدهد، نمايشگاه کتاب فرصت ارزشمندي است که میتوانیم يکي از مؤثرترين شاخصهاي ارتقای فکريـ فرهنگي جامعه، یعنی «فرهنگ کتابخواني» را تقويت کنيم.
طی دهههای اخیر، وضعيت کتاب و کتابخواني در ايران همواره يکي از دغدغههاي آگاهان و دانايان جامعه از جمله رهبر معظم انقلاب اسلامی بوده است. ايشان چه در زمان رياستجمهوري و چه در زمان رهبري همواره توجه ويژهاي به کتاب داشته و در مناسبتهاي گوناگون، بيانات راهگشايي در اين زمينه ايراد فرمودهاند. از منظر ایشان، كتاب دروازهاي به سوي گستره دانش و معرفت است و كتاب خوب، يكي از بهترين ابزارهاي كمال بشري است. مطالعه کتاب و گسترش فرهنگ کتابخواني از عوامل مهم در ارتقاي فرهنگ جوامع است و مطالعه و کتابخواني مستمر و مفيد، سطح فکري و فرهنگي افراد را افزون میکند؛ از این رو جامعهاي موفق است که فرهنگ کتابخواني در آن گسترش يافته باشد. امروزه نيز يکي از عوامل پيشرفت يک کشور ميزان مطالعه در آن کشور است.
از نگاه امام خامنهاي(مدظلهالعالی) ما ملت ايران به عنوان يک ملت مسلمان، ارتباطمان با کتاب، ارتباط بنياني و عميق و کهن است. در کشور ما به ویژه پس از انتشار اسلام، کتابخانههاي عظيم، مجموعههاي علمي، مکتوبات با ارزش، يک سابقه کهن تاريخي دارد. واقعیت آن است كه كمرغبتي نسبي ایجاد شده به مطالعه كتاب، نتيجه كوتاهيهايي است كه در دوران حاكميت رژيمهاي فاسد و وابسته در اين زمینه شده است. پس از پيروزي انقلاب آمار توليد و نشر و ضبط و خواندن كتاب در كشور ما بهطور چشمگير بالا رفته است؛ ولي آنچه اكنون داريم در برابر آنچه شايسته ملت بزرگ و پرتوان و هوشمند ما است، بسي كم و ناچيز است.
تنبلیهای نهادینه شده که بخشی از آن محصول معیوب نظام آموزشی کشور است، رشد فرهنگ مختصرخوانی و مطالعات ساندویچی که از مطالب منتشره در فضای مجازی تغذیه میکند، عیوب و کاستیهای موجود در عرصه تولید و انتشار، گرانی سرسامآور کاغذ و کتاب و... موجب شده است همچنان کتاب یکی از غایبان بزرگ در سبد کالاي مصرف فرهنگی بیشتر خانوادههای ایرانی باشد که باید برای حل این معضل تلاش همهجانبه کرد.