پشت پرده سفر ولیعهد ابوظبی به ریاض، در سایه جنگ نیابتی در عدن
روزنامه اینترنتی رأی الیوم (۱۲/۸/۲۰۱۹) با اشاره به اختلافاتی که بین ریاض و ابوظبی به وجود آمد، مینویسد: سفر بن زاید به عربستان غیرمترقبه بود و عدم حضور محمد بن سلمان در فرودگاه جده برای استقبال از او نشان میدهد که روابط بین دو طرف دچار سستی شده است.
در شرایطی که شهر عدن در جنوب یمن در روزهای اخیر شاهد اختلافات گروههایی بود که به نیابت از امارات و عربستان سعودی (دو کشور اصلی عضو ائتلاف متجاوز به یمن) به روی هم سلاح کشیدند و به شدت با یکدیگر درگیر شدند، محمد بن زاید ولیعهد امارات سفری ناگهانی به عربستان داشت و با پادشاه و ولیعهد این کشور ملاقات و گفتگو کرد. سفر بن زاید به جده پس از آن صورت گرفت که عناصر مسلح تحت امر امارات موفق شدند با اخراج عناصر وابسته به عربستان سعودی و دولت مستعفی یمن از کاخ «معاشیق»، کنترل شهر عدن را در دست خود بگیرند. درگیریها از آنجا آغاز شد که روز چهارشنبه (۱۶ مرداد) شورای انتقالی جنوب، به شکل رسمی از نیروهایش خواست در حال آماده باش قرار بگیرند. «هانی بن بریک» نایب رئیس شورا نیز به اتهام این که دولت هادی از حزب اخوانیالاصلاح حمایت میکند، از شبهنظامیان خود خواست که به کاخ «معاشیق» که مقر ریاست جمهوری است، حمله کنند. در پی این درگیری که کارشناسان و صاحب نظران، آن را به نوعی جنگ نیابتی بین ریاض و ابوظبی توصیف کردند، مقامهای عربستان و امارات پس از سفر بن زاید تلاش کردند اختلافات میان دو کشور در قبال پرونده یمن به ویژه درگیریها میان مزدوران خود در عدن را کم اهمیت جلوه دهند. اما نکته قابل توجه در جریان این سفر، غیبت بن سلمان در فرودگاه برای استقبال از بن زاید، که دوست صمیمی او به حساب میآمد، بود. ضمن اینکه نشستهای دو طرف پشت درهای بسته انجام شد و تنها اطلاعاتی که جنبه تعارفات رسمی دارد توسط خبرگزاریهای دو کشور در خصوص مذاکرات میان مقامهای دو کشور منتشر شد. اما اظهارات بیسابقه وزیر کشور دولت هادی علیه عربستان سعودی و امارات نشان داد که آنچه درباره اختلافات بین ابوظبی و ریاض گفته میشود بی راه نیست؛ «احمد المیسری» وزیر کشور دولت مستعفی یمن در سخنانی گفت: ما به شکست در عدن اعتراف میکنیم و به امارات تبریک میگوییم، اما این نبرد پایانی نیست ... عربستان در برابر آنچه که ۴ روز بر ما گذشت، سکوت کرد و شریک ما، سر ما را گوش تا گوش برید. به واسطه همین واکنشهای متفاوت و در شرایطی که رسانههای رسمی دو طرف تلاش کرده اند بر تداوم ائتلاف موجود تأکید کنند، رسانههای منطقه به بررسی سفر بن زاید به ریاض پرداخته و درباره اهداف احتمالی این سفر گمانه زنی کردند. روزنامه اینترنتی رأی الیوم (۱۲/۸/۲۰۱۹) با اشاره به اختلافاتی که بین ریاض و ابوظبی به وجود آمد، مینویسد: سفر بن زاید به عربستان غیرمترقبه بود و عدم حضور محمد بن سلمان در فرودگاه جده برای استقبال از او نشان میدهد که روابط بین دو طرف دچار سستی شده است؛ چه به خاطر خروج امارات از جنگ یمن و چه به خاطر کنترل نیروهای امنیتی وابسته به شورای انتقالی موقف بر قصر ریاست جمهوری معاشیق. این روزنامه در ادامه میافزاید: درست است که بن زاید تأکید کرده است روابط بین امارات و عربستان روابطی برادرانه بوده، هست و خواهد بود، اما تمام این سخنان نمیتواند این حقیقت غیرقابل انکار را پنهان کند که ائتلافی که دو طرف را برای جنگ علیه یمن در کنار هم جمع کرده بود، سست شده است. هرچند که این ائتلاف پس از درگیریهای اخیر عدن و خروج بیشتر نیروهای اماراتی از یمن، هنوز به طور کامل از هم فرو نپاشیده است، اما بازیابی دوباره آن تقریباً غیرممکن به نظر میرسد.(1) روزنامه القدس العربی چاپ لندن (۱۲/۸/۲۰۱۹) در همین رابطه در سرمقاله خود مینویسد: اکنون آشکار شده است که ابوظبی به دنبال ایجاد یک نیروی محلی وابسته به خود در یمن بود که تصمیم گرفت تا به صورت تدریجی از یمن و ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی خارج شود. نیرویی که نفوذ امارات در بسیاری از مناطق جنوب یمن، و به ویژه بنادر، جزیرهها و مناطق دارای اهمیت راهبردی را تضمین میکند. این روزنامه میافزاید:، اما درس بزرگتر، شکستهای پی درپی است که بن سلمان و بن زاید در ماجراجوییهای خود در یمن متحمل شده اند و نتیجه این ماجراجوییها فجایع خونین و مصیبتهای سخت بوده است.(2) وبگاه اینترنتی بوابه الشروق (۱۳/۸/۲۰۱۹) با اشاره به تحلیلهای ارائه شده درباره اهداف سفر بن زیاد، تأکید میکند که از نگاه برخی کارشناسان، هدف این سفر تحمیل شروطی برای آتشبس و یا نهادینه کردن وضع موجود در جنوب یمن بوده است. به ویژه این که قبل از سفر ولیعهد امارات، دیداری بین امیر خالدالفیصل، مشاور پادشاه سعودی، و امیر منطقه مکه با شیخ شخبوط بن نهیان آل نهیان، سفیر امارات در عربستان، انجام شده است و پیشتر از آن هم پادشاه و ولیعهد عربستان با عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن، در دیداری به بررسی تحولات یمن پرداخته اند.(3) وبگاه مونت کارلو (۱۳/۸/۲۰۱۹) با اشاره به سیطره تجزیه طلبان مورد حمایت امارات بر شهر یمن، تأکید میکند که برملا شدن اختلافات پنهان بین ائتلاف ابوظبی و ریاض به باور برخی از کارشناسان باعث میشود تا آنها در مبارزه با حوثیهای مورد حمایت ایران ضعیفتر عمل کنند.(4)