زنانی با گوشواره‌های باروتی

رضا فرهمند پس از شش سال تمرکز بر روی یک پروژه مستند از اثری رونمایی کرد که حالا نه تنها در داخل بلکه جشنواره و رسانه‌های جهان به دنبال اکران و نمایش آن هستند. این اثر با نام «زنانی با گوشواره‌‌های باروتی» زن روزنامه‌نگاری به نام نور را به تصویر کشیده که در جریان جنگ، با زنان و کودکان آواره داعشی آشنا شده و همراه آنها وارد کمپ خانواده‌های داعشی خارجی و داخلی (عراقی) می‌شود.

شاید بتوان این اثر را جزو معدود آثار مستندی دانست که به زندگی خانواده‌های داعشی می‌پردازد و همین مهم سبب شده تا بتواند جایزه بهترین فیلم بین‌الملل را در جشنواره سینما حقیقت سال ۱۳۹۶ از آن خود کند؛ اثری که سال گذشته در جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد و با اقبال همراه شد؛ اما اصلی‌ترین دلیل مطرح شدن «زنانی با گوشواره‌های باروتی» جوایز متعددی است که این اثر در جشنواره سینما حقیقت کسب کرده است؛ زیرا مستند فرهمند در بخش‌های کارگردانی در بخش فیلم بلند، بهترین کارگردانی در بخش آوینی و بهترین صدا نیز رتبه خوبی را به دست آورده و حتی در جشنواره‌های خارجی نیز خوش درخشیده است؛ به طوری که دیپلم افتخار جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره ملینیوم بلژیک را کسب کرد و کاندید جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره لایپزیک آلمان نیز شد.

البته این تمام دستاوردهای فرهمند از ساخت «زنانی با گوشواره های باروتی» نیست و این اثر توانسته آغازگر مسیر جدیدی در سینمای مستند ایران باشد؛ زیرا  امسال شرکت «جورنی من پیکچرز» حق اکران و نمایش جهانی این فیلم مستند را در بازار جشنواره کن خریداری کرد  تا پای مستندهای ایرانی در بازارهای معتبر جهانی و شبکه‌های تلویزیونی خارج از کشور باز شود؛ مسئله‌ای که خود فرهمند درباره‌اش به یکی از رسانه‌ها این‌طور گفته بود: «به نظرم این اتفاق کم‌کم رخ خواهد داد؛ مثلاً خود من بعد از این بیشتر به این فکر می‌کنم که مستندی که می‌سازم بیشتر با مردم جهان رابطه برقرار کند. این مسئله به نگاه کلان فرهنگی ما بازمی‌گردد که باید از همان اول در تعریف طرح‌های مستند به این فکر کنیم که حرفی بزنیم که پتانسیل پخش برای مخاطب خارجی را داشته باشد و همه مردم با آن ارتباط برقرار کنند.»

شاید بتوان وجه تمایز این اثر مستند را با سایر آثاری که تا به امروز از سوی کارگردانان ایرانی در حوزه داعش و جنگ ساخته شود حضور بین‌المللی آن دانست؛ اثری که خود فرهمند درباره‌اش معتقد است: «مستندسازی در شرایط بحران و آن هم در کشوری با زبان غریبه و مکانی غریبه، آن‌چنان انرژی‌بر و دشوار است که فیلمساز تنها امیدوار است بتواند پروسه فیلمش را به اتمام برساند.» با این حال این کارگردان توانست جوایز متعددی را در جشنواره‌های خارجی از آن خود کند؛ جوایزی که در صورت تکرار ساخت چنین آثار با کیفیتی می‌تواند بار دیگر تکرار شود و نام ایران را در عرصه مستندسازی بر سر زبان‌ها بیندازد. نکته دیگر در مورد فیلم «زنانی با گوشواره‌های باروتی» موضوع فیلم است. در چند سال اخیر جوانان بسیاری از این مرز و بوم و حتی برادران افغان و پاکستانی به جنگ با داعش رفتند؛ بنابراین وظیفه هنرمندان نیز این است که در این رابطه رسالت هنری خود را ادا کنند.