چرا آمریکا نظامیان خود را از سوریه به عراق می برد؟
تغییر یا تضعیف دولت مرکزی عراق به نفع راهبرد کلی آمریکا در این کشور است. افزایش شمار نظامیان آمریکایی در عراق، اهرم فشار بیشتری در اختیار واشنگتن برای نقش آفرینی در تحولات عراق قرار می دهد.
هفته گذشته وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد نیروهای آمریکایی که از شمال سوریه خارج می شوند، وارد عراق خواهند شد. به گفته مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا این نیروها برای مقابله با داعش و مقابله با نفوذ ایران، به غرب عراق منتقل می شوند. این در حالی است که پیش از این دونالد ترامپ از بازگشت این سربازان به آمریکا خبر داده بود. این تصمیم پس از آن گرفته شد که ترامپ دستور تخلیه شمال سوریه را صادر و عملاً راه را برای تهاجم ترکیه به این منطقه هموار کرد. تصمیمی که با انتقادهای فراوان داخلی در آمریکا مواجه شد. به گفته مارک اسپر انتقال نیروهای نظامی از سوریه به عراق ممکن است چند هفته طول بکشد. آمریکا در حال حاضر 5هزار نیروی نظامی در عراق دارد که در صورت پیوستن نیروهای جدید؛ شمار آنها به 6هزار تن افزایش می یابد. گفته می شود نیروهای جدید آمریکا در دو پایگاه عین الاسد در استان الانبار و القیاره در منطقه موصل عراق مستقر خواهند شد. این تصمیم آمریکا با واکنش منفی بغداد مواجه شد. نخست وزیر عراق اعلام کرد هیچ مجوزی در این خصوص صادر نشده است. عادل عبدالمهدی با صدور بیانیه ای اعلام کرد: «بر خلاف آنچه برخی رسانه ها نوشته اند، دولت عراق هیچگونه موافقتی را برای باقیماندن نیروهای آمریکایی که خاک سوریه را ترک کرده اند در خاک خود نداده است». وی افزود: «حضور نیروهای خارجی در عراق باید در چارچوب موافقت بغداد باشد و هر گاه که دولت عراق بخواهد نیز پایان یابد». عبدالمهدی گفت: «در این خصوص همه اقدامات قانونی در سطح بین المللی را انجام می دهیم و از جامعه جهانی و سازمان ملل هم می خواهیم که نقش خود را در این خصوص ایفا کنند». دولت عراق اعلام کرده است ممکن است در این زمینه به مجامع بین المللی شکیات کند. اسپر روز اول آبان از عربستان به عراق رفت و با مقامات ارشد این کشور دیدار و گفت و گو کرد. برخی منابع اعلام کرده اند نیروهای آمریکایی منتقل شده از سوریه، تنها 4 هفته می توانند در عراق بمانند و پس از آن باید خاک این کشور را ترک کنند. انتقال هزار نیروی جدید آمریکایی به عراق در حالی است که برخی منابع از انتقال 13 هزار تروریست از مناطق شمال شرقی سوریه به عراق توسط آمریکایی ها خبر می دهند. درباره انتقال نیروهای آمریکایی از سوریه به عراق چند نکته قابل تامل است؛ 1- خروج هزار نیروی آمریکایی از شمال سوریه به عراق به معنای تخلیه کامل نیروهای آمریکا از سوریه نیست. آمریکایی ها در حال حاضر در دو منطقه حضور فعال دارند. نخست منطقه تنف در نزدیکی شهر بوکمال سوریه در مرز عراق. این پایگاه به آمریکایی ها اجازه می دهد راه ارتباطی دو کشور عراق و سوریه را تحت نظر داشته و در صورت لزوم دست به عملیات بزنند. تا کنون آمریکایی ها چند بار از این منطقه علیه نیروهای حشد الشعبی عراق تحرکاتی داشه اند. نقطه دوم مناطق نفت خیز سوریه در دیرالزور است. آمریکایی ها نه تنها این مناطق را ترک نکرده اند بلکه حضور خود را در این مناطق افزایش نیز داده اند و عملاً در حال سرقت ثروت ملی سوریه هستند. چند روز پیش ژنرال ایگور کوناشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه در مسکو گفت، نفت در سوریه تحت نظارت نظامیان آمریکایی استخراج و گردآوری و سپس به خارج از کشور منتقل میشود. تصاویر ماهوارهای وزارت دفاع روسیه نشان از انتقال نفت سوریه تحت حفاظت شدید سربازان آمریکایی به تانکرهایی جهت ارسال به خارج از سوریه دارد. روسیه میگوید، در این اقدام شرکتهای نظامی خصوصی آمریکا نیز شرکت دارند. 2- اوضاع عراق طی چند هفته اخیر به هم ریخته و بحرانی است. در برخی استان های جنوبی، مرکزی و شرقی عراق مردم در اعتراض به اوضاع معیشتی خود به خیابان آمده و دست به تظاهرات زدند. این تظاهرات ها به سرعت به خشونت گرایید. تا کنون بیش از 150 تن از مردم و نیروهای امنیتی عراق جان خود را از دست داده و هزاران تن مجروح شده اند. اعتراضات از حالت مدنی خارج شده و به وضوح می توان دست های پیدا و پنهان خارج از عراق را در آن مشاهده کرد. حمله به مراکز گروه های مقاومت و ترور برخی از رهبران آنها شواهد گویایی از انحراف اعتراضات از مسیر مدنی خود است. در چنین شرایطی که دولت مرکزی بغداد به شدت تحت فشار بوده و با چالش های فوری و بزرگی مواجه است، ورود هزار نیروی جدید آمریکایی به این کشور موضوعی است که دولت بغداد نمی تواند با قدرت و قاطعیت با آن مواجه شود. لذا بعید به نظر می رسد این نیروهای پس از چهار هفته این کشور را به سوی آمریکا ترک کنند. 3- سفارت آمریکا در بغداد یکی از بزرگ ترین سفارت خانه های آمریکا در سراسر جهان است. این سفارتخانه نقشی مخرب و مداخله جویانه در اغلب تحولات عراق دارد. خبرها حاکی است در بحران اخیر نیز این سفارتخانه فعال بوده و با رهبران گروهای سیاسی مختلف در تماس است. آنچه مسلم است اینکه دولت فعلی بغداد به هیچ عنوان مورد تایید و رضایت آمریکایی ها نیست. تغییر یا تضعیف دولت مرکزی عراق به نفع راهبرد کلی آمریکا در این کشور است. افزایش شمار نظامیان آمریکایی در عراق، اهرم فشار بیشتری در اختیار واشنگتن برای نقش آفرینی در تحولات عراق قرار می دهد. 4- یکی از مسائل اصلی پیش روی غربی ها در سوریه، تروریست های داعش و خانواده های آنها هستند که تا کنون تحت نظر کردهای سوریه در چند کمپ و زندان نگهداری می شدند. با اوضاع جدید آینده این کمپ ها و زندان ها از نگرانی های اصلی غربی هاست. تعداد قابل توجهی از داعشی های اروپایی و خانواده های آنها در این کمپ ها و زندان ها هستند. سناریوهای متعددی در این خصوص مطرح است و اروپایی ها به هیچ عنوان تمایل ندارند این افراد به کشورهای خود در اروپا بازگردند. یکی از سناریوهای پیش رو انتقال آنها از سوریه به عراق است. این انتقال باید توسط نیروهای آمریکایی انجام شود. یکی از احتمالات درباره انتقال نیروهای آمریکایی از سوریه به عراق مربوط به این موضوع است. والا این نیروها به راحتی و بدون معطلی می توانستند از طریق عراق و ترکیه به آمریکا منتقل شوند و نیازی به ماندن آنها در عراق نبود.