موانع انتخاب هوشمندانه!

یادداشت: به روز سرنوشت‌ساز دوم اسفند ماه که آينده چهار ساله مجلس را رقم خواهد زد، نزديک مي‌شويم. در اين بين، چگونه رأي دادن و به چه کسي رأي دادن به تدريج به مسئله اذهان عمومي تبديل خواهد شد. آنچه مبناي کار است، رسيدن به «حجت شرعي» است. حجت در شرع در امر انتخابات يا از طريق شناخت فردي حاصل مي‌شود يا آنکه با مشورت گرفتن از افراد امين و صاحب صلاحيت به دست می‌آید. امام خامنه‌اي(مدظله‌العالی) تأکيد دارند: «اگر مي‏توانيد، تشخيص بدهيد؛ اگر نمي‏شناسيد، از ديگري كه مي‏تواند امين باشد، سؤال كنيد.»(1380/2/28)
اما در مسير انتخاب دام‌ها و راهزناني پنهانند که اجازه رسيدن به هدف را به رأي‌دهندگان نمي‌دهند و نسبت به آنان بايد هوشيار بود.
1‌ـ اولين آفت در اين مسير ميل افراد به «تقليد و پيروي کورکورانه» است؛ چرا که انتخاب عقلاني دردسرهايي دارد که از جمله آن وقت گذاشتن براي تحقيق و بررسي و تلاش براي شناخت نامزدهاي انتخاباتي است و اين هزينه است که اغلب افراد از دادن آن اکراه دارند و ترجيح مي‌دهند در اين مسئله تقليد کنند.
2ـ رهزن ديگر در رأي دادن، نشناختن معيارها و شاخصه‌هاي گزينه مطلوب است. بهترين معيار در اين زمينه رجوع به رهنمودها و توصيه‌هايي است که بزرگان مورد اعتماد جامعه در اختيار ملت‌ها و توده‌ها قرار داده‌اند که در رأس آنان رهبر معظم انقلاب اسلامي قرار دارند.
3ـ يکي ديگر از موانع انتخاب مطلوب، تکيه بر يک مؤلفه و بي‌توجهي به شاخصه‌هاي ديگر نامزد اصلح است. نتيجه اين رويکرد، انتخاب گزينه‌اي است که شايد ويژگي برجسته‌اي داشته باشد، اما فاقد حد مطلوب شرايط ديگر خواهد بود. به واقع بايد تلاش شود تا به همه شرايط توجه کرد و از نگاه تک بعدي به نامزدها دوری جست.
4ـ غلبه احساسات و عواطف راهزن ديگري است که مسير عقلانيت انتخابات را ناکام خواهد گذاشت! متأسفانه شور و هيجانات رقابت‌هاي انتخاباتي گاه آنقدر بالا مي‌گيرد که گام‌هاي تعقل در نيمه راه رها شده و احساسات و حب و بغض‌ها بصيرت و انتخاب آگاهانه را از آدمي سلب مي‌کند.
5ـ دوقطبي شدن فضاي انتخابات، بستر آلوده‌ای است که زمينه براي حذف عقلانيت از صحنه انتخابات را تعطيل خواهد کرد. با دوگانه شدن فضاي انتخابات و سياه و سفيد شدن نامزدها، ديگر معيارها و ملاک‌هاي واقعي سنجش کنار رفته و شاخصه‌ها و مؤلفه‌هاي ساختگي و غير واقعي معيار گزينش افراد خواهد شد که هوشمندي راه عبور از اين موانع خواهد بود.