وجود محدودیت‌های شدید مالی و همچنین تحریم‌های حداکثری، ایران جزء ۹ کشور اول دنیاست که توانسته به باشگاه کشورهای صاحب چرخه فضایی بپیوندد./ کشورهای باشگاه فضایی دنیا دارای بودجه‌های سرسام‌آوری هستند، اما بودجه نظامی ایران رقم بسیار ناچیزتری از آنهاست
حدود ۸۱ کشور در فضا ماهواره دارند و ایران اکنون یکی از آنهاست، اما این افتخار نیست؛ این موضوع زمانی به یک افتخار تبدیل شد که ایران یکی از ۱۰ کشور عضو باشگاه ماهواره‌ای جهان شد.
عضویت ایران در باشگاه فضایی از سال ۱۳۸۷ کلید خورد، اما برخی کشورهای این باشگاه بیش از نیم‌قرن سابقه در ساخت، پرتاب و بهره‌برداری از ماهواره‌ها دارند.
ایران در سال‌های گذشته تجربه‌های موفقی در زمینه پرتاب ماهواره از طریق موشک‌های ماهواره‌بر «سفیر امید»، «سیمرغ» و «قاصد» داشته است.
در سوم اردیبهشت، هم‌زمان با چهل‌ویکمین سال تأسیس نهاد پرافتخار سپاه، نیروی هوافضای سپاه موفق شد با ماهواره‌بر «قاصد»، ماهواره «نور» را در مدار زمین قرار دهد که این موفقیت به دلایل زیر حائز اهمیت است:
۱ـ با وجود محدودیت‌های شدید مالی و همچنین تحریم‌های حداکثری، ایران جزء ۹ کشور اول دنیاست که توانسته به باشگاه کشورهای صاحب چرخه فضایی بپیوندد و تمام شش رکن حوزه فضایی، از طراحی و ساخت ماهواره گرفته تا طراحی و ساخت پایگاه فضایی، ساخت ماهواره‌برها و ایستگاه کنترل، ایستگاه هدایت و پردازش داده‌های ماهواره‌ای از سوی محققان داخلی بومی‌سازی شده است.
۲ـ کشورهای باشگاه فضایی دنیا دارای بودجه‌های سرسام‌آوری هستند، اما بودجه نظامی ایران رقم بسیار ناچیزتری از آنهاست. هزینه نظامی جهان در سال ۲۰۱۹ با حدود ۳/۶ درصد افزایش به یک هزار و ۹۱۷ میلیارد دلار در مقایسه با سال گذشته رسیده است. کشورهای فضایی جهان با بیشترین هزینه نظامی، شامل آمریکا (۷۳۲ میلیارد دلار)، چین (۲۶۱ میلیارد دلار)، هند (۷۱میلیارد دلار)، روسیه (۶۵ میلیارد دلار) ژاپن (۴۶ میلیارد دلار)، فرانسه (۶۳ میلیارد دلار) و انگلیس (۵۰ میلیارد دلار) هستند؛ این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران کمتر ۱۳ میلیارد دلار را صرف هزینه‌های نظامی خود می‌کند.
۳ـ سپاه پاسداران با هزینه اندکی وارد حوزه ساخت و پرتاب ماهواره شده است. توجه داشته باشید که از کل بودجه نظامی و دفاعی ایران( بودجه فصل امور دفاعی و امنیتی بودجه ۷۰ هزار و ۹۵۲ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ بوده است) تنها ۱۵ هزار میلیارد تومان بودجه مصوب سپاه بوده است.
۴ـ هرچه هزینه ساخت ماهواره شود، یک اصل در صنعت فضا وجود دارد که هر یک دلار هزینه برنامه‌ریزی‌شده در فضا، حدود ۳۰ دلار درآمد برای کشورها خواهد داشت. ارزش تصاویر ارسالی 30 برابر هزینه اولیه آن برآورد می‌شود؛ این در صورتی است که تصاویر ماهواره‌ای را نیاز داشته باشیم، بخواهیم بخریم و به ما بدهند و تحریم را بهانه نکنند، ولی در شرایط تحریم چند برابر این محاسبه می‌شود.
۵ـ طبق برآوردهای انجام‌شده از سوی مؤسسات بین‌المللی، اجاره یک ماهواره به همراه پرتاب آن به فضا، مبلغی حدود ۵۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد دلار هزینه دارد.
۶ـ از بین ۴ هزار پرتاب ماهواره‌ای که تاکنون صورت گرفته است، تعداد پرتاب‌های ایران به ۲۰ عدد هم نمی‌رسد، اما نتایج خوب همین ۲۰ پرتاب توانست کشورمان را در باشگاه فضایی جهان قرار دهد. باشگاه فضایی شامل کشورهایی می‌شود که به چرخه کامل ساخت و پرتاب فضاپیما دست یافته‌اند. ماهواره‌بر «سفیر» تاکنون از میان ۱۰ پرتاب، ۴ پرتاب موفق داشته است و به بیان دیگر، ۴۰ درصد فعالیت آن موفق ارزیابی می‌شود.
۷ـ در صورتی که ایران بتواند تکنولوژی تولید و پرتاب ماهواره را صنعتی کند، می‌تواند در زمره کشورهایی قرار گیرد که امکان پرتاب ماهواره سایر کشورها را بر عهده دارند. به این ترتیب، ایران می‌تواند برای ساخت هر ماهواره مبلغی حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار و برای پرتاب آن مبلغی در این حدود کسب درآمد داشته باشد. این در حالی است که هزینه ماهواره‌های ساخته‌شده در ایران، کمتر از ۱ درصد این مبلغ ارزیابی شده است؛ مثلاً بر این اساس با همکاری وزارت کشور، برآورد خسارات ناشی از سیل ۱۳۹۸ را با استفاده از فناوری فضایی انجام شد. ۱۵۰۰ میلیارد تومان صرفه‌جویی شد؛ چراکه با استفاده از فناوری فضایی هزینه‌های پرداخت‌شده برای سیل در جاهایی هزینه شد که باید پرداخت می‌شد.
۸ـ در سند جامع هوافضای مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، هدف‌گذاری شده است که در سال ۱۴۰۰، ایران بتواند انسان به فضا بفرستد، اما چون هزینه آن ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار طی ۱۵ سال هزینه داشت، مسئولان از آن صرف نظر کردند و شمایل پروژه تغییر یافت و اهداف آن به دستاوردهای تکنولوژیکی تبدیل شد.
۹ـ در سال‌های گذشته، قراردادهایی با کشورهای روسیه و ایتالیا برای ساخت، پرتاب و در محور قرا دادن ماهواره‌های «سینا» و «مصباح» منعقد شد و با وجود اینکه ایران هزینه‌های آنها را پرداخت، ولی خبری از سرنوشت این ماهوارها در دست نیست؛ بنابراین در این شرایط کمتر کشوری حاضر است برای ما ماهواره به فضا بفرستد.
۱۰ـ ماهواره یکی از صنعت‌های برتر است و کسی که به این تکنولوژی دست پیدا کند، توانایی دستیابی به سایر عرصه را خواهد داشت و موفقیت‌های بزرگی در حوزه‌های نطامی، مخابراتی، ارتباطی حتی کشاوری و صنعتی را به دست می‌آورد. نخستین ماهواره‌هایی که به فضا پرتاب شد، با رویکرد نظامی و در هنگام جنگ سرد بین آمریکا و شوروی ساخته شدند؛ اما به تدریج، ماهواره‌ها کاربردهای غیرنظامی نیز پیدا کردند.
۱۱ـ برای ساخت ماهواره‌ای مانند «ظفر» بیش از ۸۰ متخصص فضایی مشارکت دارند و این یعنی توجه به صنعت فضایی موجب رشد علم در ایران می‌شود. سپاه با پیش‌گام شدن در این حوزه، می‌تواند بسیاری از متخصصان این عرصه را که در سال‌های گذشته دارای رکود و بیکاری شده بودند، شناسایی و به کارگیری کند.
۱۲ـ یکی از مهمترین دستاوردهای سپاه در زمینه پرتاب ماهواره، موفقیت تست موشک‌های سه‌مرحله‌ای با سوخت جامد و لانچر متحرک در یک مکان جدید است که تاکنون سابقه نداشته و ابعاد این موضوع نشان‌دهنده یک موفقیت نظامی و غافلگیری اطلاعتی برای غرب است.
