ترامپ، کرونا و ابهاماتی که آمریکا و انتخاباتش را دربرگرفت

شب جمعه به وقت محلی در واشنگتن و زمانی که اغلب مردم آمریکا در حال استراحت و تجدید قوا برای شروع آخرین روز کاری هفته بودند، دونالد ترامپ با یک توییت جنجالی دنیا را بهت‌زده کرد. او و همسرش مبتلا به ویروس covid-19 شده بودند. البته ماجرا از زمانی جدی شد که روز پنجشنبه خبر ابتلای «هوپ هیکس» دستیار انتخاباتی ترامپ از سوی خبرنگار بلومبرگ رسانه‌ای شد و با توجه به حضور دائمی وی در دفتر ترامپ گمانه‌زنی‌های جدی درباره احتمال ابتلای افراد دیگری در کاخ سفید و ستاد انتخاباتی ترامپ مطرح شد که در نهایت ترامپ مجبور به افشای آزمایش مثبت خود و همسرش گردید.

شاید اگر همه‌گیری چندماهه کرونا این بیماری را تبدیل به یک اتفاق عادی نکرده بود، این خبر می‌توانست به یک بحران امنیت ملی واقعی در آمریکا تبدیل شود. ایالات متحده در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم تا کنون 2 بار با رویدادی روبه‌رو شده که رییس جمهور کشور دیگر قادر به انجام وظایف عادی خود نبوده است. یک بار زمانی که جان. اف.کندی در هیوستون تگزاس توسط یک تک‌تیرانداز ترور شد و با دیگر در سال 1981 و زمانی که رونالد ریگان رییس‌جمهور وقت آمریکا با شلیک اسلحه «جان هیکلی» از ناحیه سینه زخم برداشت. با این حال این بار و بر خلاف دفعات قبل ماجرا کمی پیچیده‌تر است.

*ترامپ را چه کسی مبتلا کرد

واقعیت این است که هم‌اکنون یک بحران امنیت ملی در آمریکا در حال وقوع است. سؤال اول این است که زنجیره ابتلا دقیقاً از کجا آغاز شده و به غیر از ترامپ و همسرش شخص دیگری هم آلوده شده است؟

هیکس روز چهارشنبه به همراه ترامپ عازم یک کارناوال تبلیغاتی در ایالت «مینه‌سوتا» شده و در همان روز علائم بالینی بیماری را بروز داد. او در هنگام بازگشت در هواپیمای شماره یک ریاست جمهوری آمریکا قرنطینه شد و آزمایش کرونای او روز بعد مثبت اعلام شد. ممکن است او روز چهارشنبه ترامپ را آلوده کرده باشد اما بر طبق تجربیات پزشکی ویروس کرونا می‌تواند بین 2 تا 14 روز در حالت کمون قرار داشته باشد و در عین حال توانایی انتقال به سایر افراد را نیز داشته باشد. بنابراین ممکن است ترامپ و همسرش روزهای قبل آلوده شده باشند و بیماری را به افراد دیگری انتقال داده باشند.

از همین رو یک موج گسترده آزمایش کرونا در کاخ سفید به راه افتاده و تمام نزدیکان ترامپ همچون مایک پنس معاون رییس جمهور، «ایوانکا ترامپ» و همسر وی «جرد کوشنر»، اعضای کابینه که با وی جلسه داشته‌اند همچون «استیو منوشین» وزیر خزانه‌داری و همچنین «جو بایدن» کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری که ترامپ نزدیک به 90 دقیقه با وی از نزدیک در حال مناظره بود مورد آزمایش کرونا قرار گرفته‌اند.

تاکنون نتایج تمام موارد منفی اعلام شده اما هنوز روشن نیست که زنجیره انتقال تا کجا در دفاتر داخلی کاخ سفید کشیده شده است و شاید حتی منشأ اولیه ورود ویروس فرد دیگری به غیر از هیکس بوده باشد.

*چاق، پیر و با احتمال بالای مرگ

سئوال بعدی اینجاست که ترامپ تا چه اندازه در معرض خطر مرگ قرار دارد و سلامتی وی در چه وضعی است. طبعا سلامت بالاترین مقام کشور جزو اسرار امنیت ملی آمریکا است. هم‌اکنون نیز یک تیم پزشکی از ارتش آمریکا در بیمارستان نظامی «وولتر رید» مسئولیت مراقبت از ترامپ و سنجش مرحله به مرحله سلامتی وی را به بر عهده گرفته است.

با این حال بر اساس اطلاعاتی که «مرکز مبارزه با بیماری‌های واگیردار» در آمریکا اعلام کرده ترامپ ریسک بالایی در ابتلا به بیماری کرونا دارد.

بر اساس آمارهای این مرکز میزان مرگ و میر در افراد بین 35 تا 74 سال نزدیک به 8 درصد است اما برای افرادی که در سنین بین 75 تا 84 سال قرار دارند میزان مرگ و میر به 18 درصد افزایش می‌یابد. ترامپ هم‌اکنون 74 ساله است بنابراین سن وی به نوار افراد پر خطر بسیار نزدیک است. البته ترامپ به احتمال زیاد از مجهزترین تجهیزات پزشکی برای معالجه خود بهره خواهد برد و هم‌اکنون نیز تحت درمان با نوعی آنتی‌بادی برای تخفیف بیماری است. با این حال ویروس کرونا نیز اثبات کرده است که مسیرهای جالبی برای غافلگیر کردن پزشکان به خصوص در افرادی که چاق هستند و یا سن بالایی دارند در اختیار دارد.

«بوریس جانسون» نخست وزیر بریتانیا زمانی که به ویروس کرونا مبتلا شد تا یک قدمی مرگ جلو رفت و پزشکان خود را آماده اعلام خبر مرگ وی کرده بودند. « ژائیر بولسونارو» رییس جمهور برزیل که نزدیک به 65 سال سن دارد و از ترامپ ده سال جوان‌تر است نزدیک به یک ماه با عوارض مختلف بیماری کرونا درگیر بوده است.

از سوی دیگر ترامپ وزن بالایی دارد که خود به خود فاکتور خطر را برای وی بالا خواهد برد. با در نظر گرفتن موارد فوق ترامپ شاید مسیر راحتی همچون یک سرماخوردگی را برای رهایی از این بیماری در پیش نداشته باشد و اگر کار به نارسایی تنفسی بکشد ممکن است کار سخت‌تر شود. البته احتمالا دل هیچ‌کس برای ترامپ نخواهد سوخت چرا که وی از همان ابتدا به دنبال تمسخر بیماری و مخفی کردن ابعاد بیماری کرونا بود؛ همان‌گونه در گفت‌وگو با «باب وودوارد» نیز به این نکته اشاره کرده است.

از طرف دیگر بیش از 200 هزار آمریکایی به دلیل بیماری کرونا جان باخته‌اند و مسئولیت این واقعه از منظر افکار عمومی آمریکا بر عهده ترامپ است.

* وضعیت اداره آمریکا در روزهای کرونایی ترامپ

یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود درباره بیماری ترامپ نحوه مدیریت ایالات متحده در زمان بیماری و یا عدم امکان انجام این وظایف توسط رییس جمهور این کشور است.

قانون اساسی ایالات متحده به روشنی تکلیف این ماجرا را روشن کرده است. در چنین حالتی اختیارات رییس‌جمهور به معاون وی واگذار شده و در صورت مرگ رییس‌جمهور نیز معاونش جایگزین او خواهد شد.

نکته مهم در خصوص جایگزینی رییس‌جمهور نحوه عمل وی به وظایف وی در زمان بحران‌های جدی خارجی و یا حتی داخلی است. به عنوان مثال کنترل شلیک موشک‌های هسته‌ای ایالات متحده در اختیار شخص رییس‌جمهور است و وی با استفاده از یک کیف رمز می‌تواند در صورت حمله اتمی دستور حمله متقابل را بدهد. روسای سایر قدرت‌های اتمی از جمله روسیه، چین و فرانسه نیز چنین کیفی را در اختیار دارند. کیف کنترل شلیک هسته‌ای باید همواره نزدیک رییس‌جمهور باشد تا بتواند در کمترین مدت زمان ممکن نسبت به استفاده از سلاح‌های راهبردی تصمیم بگیرد. سئوال اینجاست که آیا ترامپ در شرایطی که تب 40 درجه دارد و از یک بیماری عفونی رنج می‌برد می‌تواند یک تصمیم گیرنده جدی برای استفاده از این سلاح‌ها باشد؟

تاکنون مقامات رسمی کاخ سفید هر گونه انتقال وظایف ترامپ به مایک پنس را تکذیب کرده‌اند و ترامپ گویا از بیمارستان امور را هدایت خواهد کرد و تاکنون تنها وظیفه هماهنگی با مقامات محلی و فرمانداران به پنس واگذار شده است.

اما سئوال اینجاست که تا کجا ترامپ خواهد توانست در مقابل انتقال وظایف خود به پنس مقاومت کند؟ شاید تا روزهای آینده شاهد این باشیم که کیف سلاح‌های هسته‌ای که به عنوان سمبل قدرت رییس جمهور آمریکا به پنس منتقل شود.

*تکلیف انتخابات چه می‌شود

وجه دیگری از ماجرای بیماری ترامپ سرنوشت حضور وی در انتخابات است. بر اساس اعلام ستاد انتخاباتی وی تمام برنامه‌های حضوری ترامپ به حالت تعلیق در آمده است.

سئوال اصلی این است که اگر ترامپ بمیرد تکلیف قانون انتخابات ریاست جمهوری چه خواهد شد. بر طبق قوانین ایالتی مهلت زمانی مشخص برای فیکس شدن اسامی کاندیداها وجود دارد. در انتخابات سال ۲۰۱۶، این ضرب‌الاجل برای اکثر ایالت‌ها ماه‌های اوت تا سپتامبر بود. چنانچه ایالت‌ها قانونی نداشته باشند که به آنها اجازه دهد نام نامزدها را بعد از آن تاریخ تغییر دهند، تصمیم‌گیری به دادگاه‌ها موکول خواهد شد. بعید است دادگاه‌ها در شرایطی که یک نامزد فوت کرده با جایگزین کردن نامزد جدید مورد انتخاب حزب در برگه‌های رأی مخالفتی داشته باشند.

در شرایط فعلی، بیماری ترامپ در فاصله ۳۲ روز به انتخابات آمریکا اتفاق افتاده؛ یعنی زمانی که نام نامزدها روی برگه‌های رأی درج شده و رأی‌گیری زودهنگام در برخی ایالت‌ها آغاز شده است. «ریک هیسن» استاد حقوق دانشگاه «ایروین» به روزنامه واشنگتن‌پست می‌گوید: «اگر ما آن‌قدر بدشانس باشیم که یک نامزد ریاست‌جمهوری در این فاصله نزدیک به انتخابات فوت کند رویدادهای بعدی مبهم و پرهرج و مرج خواهد بود. با توجه به قوانین مبهم و نامشخص کالج انتخاباتی، فضا برای بازی‌های سیاسی مهیا خواهد شد».

از آنجا که بخش اعظم سیستم قانونی آمریکا بر اساس سیستم «کامن لا» یا رویه‌های حقوقی عرفی بنیان گذاشته شده هیچ موقعیت مشابهی در طول تاریخ برای الگو گیری و صدور رأی ایجاد نشده است.

* سورپرایز از نوع ترامپی!

اگر ترامپ بتواند از این بیماری جان سالم به‌در ببرد، ابتلای وی به کرونا می‌تواند یک شمشیر دو لبه برای وی باشد. از یک‌سو گذر موفق وی از این بیماری می‌تواند برای او تبلیغ محسوب شود، کمااینکه ریگان پس از پشت سرگذاشتن سوء قصد ناموفق با افزایش محبوبیت در افکار عمومی روبه‌رو شد.

از سوی دیگر ابتلای ترامپ به کرونا منجر خواهد شد که در آستانه انتخابات موج شدید انتقادات از او تا حدودی کمتر شود. به‌عنوان نمونه، ستاد انتخاباتی جو بایدن روز جمعه انتشار تبلیغات منفی علیه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا را متوقف کرد.

اما از سوی دیگر ابتلای وی می‌تواند نشان‌دهنده شکست او در مقابل بیماری کرونا و مصیبتی باشد که تمام آمریکا را درگیر خود کرده و حالا ترامپ را نیز به تخت بیمارستان کشانده است. از سوی دیگر اگر وضعیت سلامتی متزلزلی برای ترامپ در اذهان آمریکایی‌ها ثبت شود، می‌تواند افرادی را که قصد رای دادن به او داشتند را به تردید افکند.

برای روشن شدن ابعاد ماجرا باید منتظر روزهای بعد ماند.