حسین احمدی معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش و عضو هیأت علمی دانشگاه آزادی اسلامی واحد یادگار امام درباره وضعیت وزارت آموزش و پرورش در دولت تدبیر و امید، اظهار کرد: وزیر وقت آموزش و پرورش در ابتدای دولت یازدهم عملکرد خوبی در این وزارتخانه نداشت و مهمترین نکتهای که آن سالها انتظار میرفت تا آموزش و پرورش به آن بپردازد، درباره سند تحول بنیادین بود یعنی با اینکه آن سالها، ابتدای شروع سند بود و همه آغاز یک تحول را انتظار میکشند، وزیر وقت آموزش و پرورش فقط در بحث تعالی مدیریت توجه کرد و بقیه ابعاد سند مغفول واقع شد.
وی ادامه داد: قرار بود در همان سالها زیرنظامهای سند تصویب شود و شروع به کار کند چرا که زیرنظامها برنامههای عملیاتی بخشهای مختلف سند است؛ منتها انقدر تعلل در تهیه و تصویب این زیرنظامها به عمل آمد تا آنکه در سالهای 96 تا 98 این زیرنظامها تصویب شد.
* ضعیفترین سالهای دانشگاه فرهنگیان
احمدی گفت: در آن زمان، وزیر وقت آموزش و پرورش در دولت یازدهم، فردی را در دانشگاه فرهنگیان منصوب کرد که اصلا اعتقادی به دانشگاه فرهنگیان، تربیت معلم و تأمین معلم نداشت کما اینکه در خیلی از مصاحبههایی که ایشان انجام داده است، به این موضوع اشاره دارد.
وی با تأکید بر اینکه آن سالها ضعیفترین سالهای دانشگاه فرهنگیان بود و برای تأمین معلم اقدامی نشد، افزود: آمارهایی که در سالهای متعدد در زمینه جذب نیرو در تربیت معلم داریم، حاکیست که در سال 93 فقط 3794 دانشجو در مراکز تربیت معلم داشتیم و این در حالیست که این دانشگاه میتواند ظرفیت 50 هزار نیرو را داشته باشد همچنین در سالهای 95 و 96 بین 7 تا 8 هزار دانشجومعلم در مراکز تربیت معلم مشغول به تحصیل بودند.
این کارشناس تعلیم و تربیت تصریح کرد: شاید اگر در آن زمان به اندازه کافی نیرو تربیت میشد، در سال 1399 و 1400 با کمبود 300 هزار نفری معلم مواجه نبودیم.
وی ادامه داد: از همان سالها طرح جذب نیرو از دانشگاهها را آغاز کردند و همچنین از مراکز دیگر مثل نهضت سوادآموزی، مراکز پیشدبستانی، شروع به جذب نیرو کردند و این دومین ضعف بود. نکته مهم این است که به محض آنکه طرح استیضاح این وزیر در مجلس کلید زده شد، مجبور به استعفا شد و یا به هرحال خودش استعفا کرد تا در مجلس شورای اسلامی، پاسخگو برای عملکردش باشد.
* چرا سند 2030 در آموزش و پرورش اجرا شد؟
احمدی اظهار کرد: این نقطه ضعف از وزیر اول شروع شد و ادامه داشت؛ وزیر دوم هم که همزمان مجری سند 2030 در آموزش و پرورش شد و با اینکه سند تحول بنیادین را داشتیم، سند تحول کنار گذاشته شد و با یک شتابزدگی، با دستور معاون اول رئیسجمهور، این سند در آموزش و پرورش، دانشگاه و وزارت بهداشت، به اجرا درآمد.
وی تصریح کرد: سند تحول آموزش و پرورش که مصوب شورای عالی آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی بود، کنار گذاشته شد و برای سند 2030 که تربیت کننده سرباز برای نظامهای استعماری و استکباری بود، با قدرت زیاد راهکارهای اجرایی تعیین شد که در بدنه آموزش و پرورش شروع به اجرا درآمد.
*برای درس دینی جا کم بود!
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: از دیگر اقداماتی که در این مدت در دولت تدبیر و امید انجام شد، این است که درس دینی از 4 ساعت در پایه دهم به 3 ساعت و در پایه یازدهم و دوازدهم از 3 ساعت به دو ساعت کاهش یافت و دلیلشان هم این بود که درسهای دیگر مثل سواد رسانهای، مدیریت خانواده و تفکر و پژوهش را اضافه کردیم و این باعث شده است که از درس دینی کم کنیم.
وی با بیان اینکه دلیل دیگری که برای این کار مطرح میکردند این بود که جای اطلاعات دینی در دانشگاه و حوزههای علمیه است، افزود: با این حساب باید در فیزیک، شیمی و ریاضی هم همین منوال را در پیش میگرفتم اما اینگونه نبود. چرا برای آن درسها جا داشتند و به آنها توجه میکردند فقط برای درس دینی، جا کم بود؟!
* به قانون تعارض منافع در آموزش و پرورش عمل نشد
احمدی با بیان اینکه انتصابات سیاسی در این دولت ادامه پیدا کرد، اظهار کرد: نظر سنجیهای متعددی درباره فعالیت آموزش و پرورش در دولت تدبیر و امید انجام گرفته است؛ نظر سنجیهایی که از منابع معتبر و با جامعه آماری نسبتا گستردهای انجام گرفته است حاکی از نارضایتی از مردم نسبت به عملکرد آموزش و پرورش در این مدت است.
وی به قانون تعارض منافع اشاره کرد و افزود: قانون تعارض منافع ابلاغ شد اما به آن عمل نشد؛ به عنوان مثال معاونی که در همان زمان، معاونت مدارس غیردولتی و مشارکتهای مردمی را در دست داشت، مدرسه غیردولتی داشت. وی از معاونت کنار گذاشته شد اما سرپرستی مدارس خارج از کشور به او سپرده شد و در شورای معاونان باز شرکت میکرد. یعنی کسی که باید در جای دیگری مشغول به کار میشد باز در شورای معاونان به عنوان پست حساس مشغول به کار شد.
* روایت تغییر قانون اهداف دورههای تحصیلی
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش به قانون اهداف آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: این قانون قبلا به عنوان قانون مترقی مطرح بود و مفاهیمش بر اساس دورههای تحصیلی بسیار مترقی بود که به بحث جهاد و شهادت، ولایت فقیه، تولی و تبری، نام حضرت امام(ره) اشاره داشت.
وی اضافه کرد: قانون اهداف را مجدد تغییر دادند و قانون جایگزینی را مصوب و به مدارس ابلاغ کردند که این قانون باید اجرا شود. مگر قانون ما قانون جمهوری اسلامی نیست و مگر نباید قوانین و اهداف ما مطابق با قانون اساسی تدوین شود؟ چرا باید قانونی با کلیگویی و بیتوجهی به مبانی دینی و اسلامی در آموزش و پرورش پیاده و اجرا شود
* آموزش و پرورش اولویت اول دولت تدبیر و امید نبوده است
احمدی اظهار کرد: با نظرسنجیهایی که به عمل آمده، مشخص شده است که 70 درصد معلمان و مدیران شرکت کننده در نظرسنجی گفتهاند که تربیت چند ساحتی که همه ساحتهای آموزش و پرورش اعم از جسمانی، آموزشی، اخلاقی و علمی را در بر گیرد، انجام نشده است.
وی با بیان اینکه قرار بود آموزش و پرورش به عنوان امر حاکمیتی مورد توجه قرار گیرد. ولی اصلا در این زمینه هیچ گامی برداشته نشد، افزود: آموزش و پرورش اولویت اول دولت تدبیر و امید نبوده است.
* چرا رتبهبندی با تأخیر مواجه شد؟
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش با طرح این پرسش که چه زمانی آموزش و پرورش میخواهد به عنوان اولویت اول و یک بحث اساسی مورد توجه قرار گیرد، گفت: مگر از روز اولی که سند تحول بنا بود پیاده شود، بحث مربوط به رتبهبندی مطرح نبوده است؛ پس چرا انقدر رتبهبندی با تأخیر مواجه شد؟
وی ادامه داد: معلمان از سال 90 به بعد که سند تحول بنیادین تصویب شده است، به دنبال بحث رتبهبندی بودند. اینکه گفته میشود دولت یازدهم و دوازدهم در زمینه آموزش و پرورش ضعیف عمل کرده است و نتواسته انتظارات معلمان را برآورده کند، یکی از دلایلش همین است.
* آموزش و پرورش نهاد مصرفی تلقی میشود
احمدی اظهار کرد: سازمانهای وابسته به ریاست جمهوری مثل سازمان برنامهوبودجه و سازمان اداری و استخدامی، آموزش و پرورش را معمولاً یک نهاد مصرفی تلقی میکنند و نه به عنوان نهاد سرمایهای که بتواند در آینده نیروی کار خوب تربیت کرده، سرمایه اجتماعی برای جامعه ایجاد کند و متخصصین خوب وارد عرصه جامعه کند.
وی اضافه کرد: بر همین اساس چون آموزش و پرورش نهاد مصرفی تلقی شده است در این زمینهها ضعف برای آموزش و پرورش بوده است یعنی وقتی که یک نهاد مصرفی شود و بودجهاش در درجه دوم و سوم اهمیت قرار بگیرد، معلوم است که آسیبهای اجتماعی در جامعه بیشتر میشود.
*در سطح کیفیت یادگیری تنزل پیدا کردیم
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: وضعیت ما در رتبههای نظامهای آموزشی بینالمللی در سالهای 89، 90 در حال بهبود بود اما اگر در سالهای اخیر بحث تیمز و پرلز را به عنوان شاخصهای بینالمللی حساب میکنیم، رتبهبندی ما در ردههای آخر قرار گرفته است یعنی در سطح آموزشی و کیفیت یاددهی و یادگیری در آموزش و پرورش خیلی تنزل پیدا کردیم.
وی افزود: وقتی آموزش و پرورش جایگاهی ندارد، معلمان با دلگرمی در مدارس حاضر نمیشوند، فضا و تجهیزات کافی در مدرسه به اندازه کافی وجود ندارد، فضا، زمین ورزش، کتابخانه، تجهیزات و امکانات در مدرسه به اندازه کافی نیست یقینا بهرهوری آموزشی، کیفیت یادگیری و تغییر رفتار در فرزندان ما کمتر حاصل خواهد شد و همچنین خلاقیت کمتر به وجود خواهد آمد.
* معلمان چشم انتظار وزیر تحولگرا هستند
احمدی تصریح کرد: بنابراین آموزش و پرورش به دنبال نیروی جوان، متحول کننده با نگاه دقیق است و معلمان انتظار دارند که تحول اساسی در آموزش و پرورش ایجاد شود.
وی ادامه داد: معلمان از آقای رئیسی انتظار دارند که نسبت به آموزش و پرورش توجه خاصی مبذول کنند و در اولویت کار خودشان قرار دهند و به آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد انقلابی توجه کنند، همانطور که شهید رجایی و باهنر نسبت به آموزش و پرورش این عنایت و این توجه را داشتند.