برخورد دوگانه سیاستمداران انگلیس در قبال ریاض/ عربستان افراط گرایی را تبلیغ می کند

«تونی بلر» نخست وزیر اسبق بریتانیا همزمان با سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر و در جریان کنفرانس استراتژی اروپایی یالتا (YES) در اوکراین که توسط فرید زکریا مجری شبکه CNN برگزار شد، گفت که عربستان سعودی با ثروت هنگفت نفتی خود، در حال تبلیغ دیدگاهی افراطی، بنیادی، قدیمی و کاملاً عقب مانده از اسلام است.
بلر حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر را رویدادی تلقی کرد که جهان را تغییر داد و در این رابطه اظهار داشت که این حملات باعث ایجاد اضطرابی عظیم در جهان شد چرا که آمریکایی‌ها نمی‌دانستند که آیا باید منتظر حملات بیشتری بمانند یا خیر.
وی در رابطه با خروج آمریکا از افغانستان نیز گفت: آمریکایی‌ها تصمیم گرفتند افغانستان را ترک کنند زیرا آنها متوجه این موضوع شدند که دشمنی که در آنجا با آن می‌جنگند حتی پس از ۲۰ سال نیز تسلیم نمی‌شود. آمریکایی‌ها نمی‌توانستند بیش از این منتظر بمانند چرا که در حال انجام جنگ بی پایان بودند.
در همین راستا، پروفسور «حسین عسگری» اقتصاددان و استاد تجارت بین‌الملل و امور بین‌المللی دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا و مشاور پادشاه پیشین عربستان در گفتگویی با خبرنگار مهر، تا حدودی با نظر تونی بلر موافقت کرده و ابراز داشت که عربستان در حال انتقال پیامی اشتباه از اسلام است و آنچه که آنها از اسلام در حال نشان دادن هستند با اصول و آموزه‌های اسلام کاملاً متفاوت است.
*همانطور که می‌دانید نخست وزیر اسبق بریتانیا در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کرد که عربستان سعودی با ثروت عظیم نفتی اش در حال تبلیغ دیدگاهی افراطی و عقب مانده از اسلام است. نظر شما در این رابطه چیست و آیا با دیدگاه وی موافق هستید؟
من فکر می‌کنم که عربستان در حال انتقال پیامی اشتباه از اسلام است. دیدگاه سعودی‌ها بر این است که چگونه می‌توان حکومت مطلق آل سعود را حفظ کرد. دیدگاه آنها با پیام قرآن و زندگی به سبک پیامبر بیگانه است. عربستان سعودی ادیان دیگر را ممنوع کرد. آنها نه کلیسا و نه کنیسه را قبول ندارند. این چه نوع اسلامی است که آنها در حال نشان دادن آن هستند؟!
اسلام آزادی دین را تبلیغ می‌کند. خداوند به انسان‌ها آزادی و قدرت انتخاب داده است. در اسلام، حاکمان در برابر جامعه پاسخگو هستند. در حالی که در عربستان سعودی این موضوع برعکس است. اعضای جامعه باید از حاکمان هر چند که نالایق و ظالم باشند اطاعت کرده و از آنها در رابطه با هیچ چیزی سوالی نپرسند. باز هم میگویم این چه نوع اسلامی است که آنها در حال نشان دادن آن هستند؟!
در اسلام، شیوه زندگی مجلل توصیه نمی‌شود. فقط به نحوه زندگی بیش از حد مجلل آل سعود و نزدیکان آنها نگاه کنید. این دیگر چه نوع اسلامی است؟!
اسلام از عدالت، صلح، آزادی، مدارا، سبک زندگی متوسط، ریشه کنی فقر، سخت کوشی و امثال آن سخن می‌گوید. اما این پیام‌ها توسط عربستان منتقل نمی‌شوند. بنابراین بله، من فقط تا حدی با آقای بلر موافقم. فکر نمی‌کنم این یک دیدگاه قدیمی باشد. این یک نظر غلط و منحرفانه است که مناسب صاحبان قدرت است.
*در صورت موافقت با نظر وی، به نظر شما برخی از قدرتهای جهانی تا چه حد از افراط گرایی به عنوان ابزاری برای تأمین منافع ژئوپلیتیک خود، به ویژه در خاورمیانه استفاده می‌کنند؟
قدرتهای جهانی، به ویژه ایالات متحده، با زدن برچسب تروریستی یا افراطی به اشخاص یا نهادها به خود مجوز جنگ و کشتار می‌دهند. آنها همچنین این دیدگاه را با رفتارهایشان تأیید می‌کنند که حاکمان، هر چقدر هم ظالم و فاسد باشند، باید به خاطر ثبات مورد حمایت قرار گیرند. چنین حاکمانی برای کنترل تروریست‌های احتمالی و حفظ ثبات مورد نیاز هستند. بنابراین آنها می‌توانند با این حاکمان ستمگر برای پیشبرد برنامه ملی و شخصی خود همکاری کنند. بدین ترتیب شاهد آن هستیم که چگونه استعمار به استعمار مشارکتی تبدیل شده است.
* با اینکه تونی بلر در صحبتهایش به یک واقعیت در رابطه با عربستان اشاره کرد اما هنوز هم شاهد هستیم که انگلیس با رژیم ارتجاعی مانند عربستان همکاری می‌کند. اگر رهبرانی مانند او به آنچه می‌گویند اعتقاد دارند چرا هنوز با ریاض همکاری دارند؟
نه تنها رهبران، بلکه سیاستمداران سابق و نظامیان ارشد نیز با مقامات این کشورهای عربی همکاری می‌کنند. بسیاری از آنها قراردادهای مشاوره با درآمد هنگفت دارند و برخی از آنها در هیئت مدیره شرکت‌هایی هستند که دارای منافع تجاری گسترده‌ای در این کشورها هستند.
پول، جواب سوال شما است. آنها برای به دست آوردن مبالغ هنگفت با یکدیگر همکاری می‌کنند. همکاری آنها صرفاً به خاطر پول است و در چنین کشورهایی، حاکمانشان می‌توانند مبالغ هنگفتی را به آنها اعطا کنند. این امر در کشوری مانند آلمان با قوانین و کنترل‌هایی که در آن وجود دارد اتفاق نمی‌افتد.
*ایالات متحده پس از ۲۰ سال ادعای مبارزه با تروریسم و افراط گرایی افغانستان را ترک کرد، در حالی که افراط گرایی هنوز در این کشور وجود دارد. چرا آمریکا نتوانست در جنگ به اصطلاح خود علیه تروریسم موفق شود؟
پاسخ به این سوال شما نیاز به چندین کتاب دارد اما بگذارید به شما نکته مختصری را در این رابطه بگویم. برای شروع، منبع تروریسم فقط می‌تواند یک نفر باشد. ایالات متحده نمی‌تواند بر همه مردم جهان نظارت داشته باشد و با آنها مبارزه کند.
در افغانستان، ایالات متحده با افرادی فاسد که عمدتاً به سرقت و عدم ایجاد یک کشور مرفه علاقه مند بودند، همکاری کرد. آنها در کابل و دبی برای خود عمارتهایی ساختند و پول‌های هنگفتی را در حساب‌های بانکی خود در خارج از کشور گذاشتند. ایالات متحده این اتفاقات را مشاهده می‌کرد اما به نظر نمی‌رسید که اهمیتی به آنها بدهد. شرکت‌ها و پیمانکاران آمریکایی نیز در آن کشور پول در می‌آوردند و برای ادامه جنگ لابی می‌کردند.
مردم افغانستان همه این اتفاقات را می‌دیدند و در عین حال شاهد بودند که سربازان خط مقدم حقوق نمی‌گرفتند. بنابراین هیچ وفاداری به دولت دست نشانده در کابل وجود نداشت. در کنار همه اینها نیز به خاطر داشته باشید که افغانستان سرزمینی قبیله‌ای با قومیت‌های متعدد است.